Niniejszy zestaw notatek / przez
roczy ma charakter
roboczy, do u\
ytku dydaktycznego.
Materiały mają charakter wybiórczy nie
stanowią kompletnego i wyczerpującego opracowania
zagadnienia podanego w tytule.
Materiały nie są w zało\
eniu przeznaczone
do rozpowszechniania i powielania.
1
Diagnoza
neuropsychologiczna
ST
pamięć i jej
zaburzenia
23.03.15
Dr n. med. Agata Przyborska
2
Pamięć (1)
" Pamięć nie jest zjawiskiem jednorodnym, istnieje wiele
ró\
nych podsystemów pamięci.
" Kryterium czasu przechowywania informacji:
p.długotrwała - lata.
p.krótkotrwała - do minut,
" Rodzaj informacji i sposób kodowania:
p. epizodyczna (zdarzeń osobistych)
p. semantyczna  fakty, pojęcia, relacje (wiedza o świecie)
łączenia w grupy informacji o podobnym charakterze, niezbędna
do posługiwania się językiem
" Odtwarzanie (dekodowanie) wspomnień:
p. deklaratywna
p. niedeklaratywna: pamięć proceduralna (sekwencje czynności,
umiejętności), odruchów warunkowych (gotowości reakcji,
dyspozycyjności), torowanie (priming).
3
Pamięć (2)
" Pamięć nie jest zjawiskiem jednorodnym, istnieje wiele ró\
nych
podsystemów pamięci.
" Sposób wydobywania i odtwarzania informacji:
p. dowolna, jawna, - uświadamiana
p. mimowolna, utajona - nieświadoma, ukryta, wpływająca na działanie
mózgu w sposób utajony
Układ pamięci emocjonalnej to często pamięć utajona, ale dzięki
połączeniom hipokamp-kora przejściowa-ciało migdałowate niektóre
wpływy mogą stać się jawne, chocia\
nie trudno tu o błędy w interpretacji.
" Inne terminy:
p. operacyjna  strategie zapamiętywania w pamięci krótkotrwałej
w pamięci długotrwałej:
o pamięć autobiograficzna (chronologia \
ycia)
o p. prospektywna  zapamiętanie planu wykonania przyszłych działań.
4
5
hipokamp
6
Struktury anatomiczne słu\
ące pamięci:
" Kora mózgowa
płat ciemieniowy zawiera  szkicownik wzrokowo-przestrzenny ,
wa\
ny dla pamięci krótkotrwałej jak i długotrwałej pamięci
skojarzeniowej.
" Hipokamp (układ limbiczny) - pamięć przestrzenna,
pamięć epizodyczna o pośrednim czasie \
ycia.
" Ciało migdałowate - pamięć emocjonalna (utajona).
" Pamięć proceduralna  jądra podstawy mózgu
(prą\
kowie), mó\
d\
ek i kora ruchowa
" Jadro ogoniaste   pamięć genetyczna , instynktowne
formy zachowania, zaburzenia prowadzą do zachowań
obsesyjno-kompulsywnych.
7
Lokalizacja STM nie jest jednoznacznie określona
Uboga wiedza o podło\
u fizjologicznym
Teoria o istnieniu tych dwóch rodzajów pamięci nie
została jeszcze udowodniona
Short Term M.
Long Term M
8
Pamięć robocza
" Pamięć robocza powstaje w wyniku aktywacji kory przedczołowej
i hipokampa. Powstaje pewnego rodzaju notatnik, który pozwala
przechować przez krótki czas jakieś informacje, przerwać
wykonywaną czynność, zająć się czymś innym, po czym powrócić do
wykonywanej czynności.
Wymaga to zarówno pamięci krótkotrwałej jak i mechanizmów uwagi.
" Pojemności pamięci roboczej poświęcono wiele uwagi:
klasyczne badania ( G.A. Miller, Psychological Review, 63, 81-97) -
pojemność pamięci roboczej w zadaniach typu zapamiętania listy
przypadkowych cyfr lub wyrazów określono średnio na 7ą2.
póz
niejsze badania wykazały, \
e zale\
y to bardzo od charakteru
materiału, dla słów mo\
e to być mniej, 5ą2, a dla obiektów wizualnych
(np. znaków chińskich, jeśli któś ich nie zna) tylko 4ą2.
pojemność pamięci roboczej dla długich słów jest mniejsza ni\
krótkich,
np. cyfry walijskie są długie i mniej się ich zapamiętuje.
ograniczenie mo\
e wynikać z czasu potrzebnego do wypowiedzenia
zapamiętanych słów czy cyfr w ciągu 2 sekund (Marschark, Mayer 1998).
9
Kora przedczołowa
" Bierze udział w tworzeniu się krótkotrwałej pamięci
roboczej (operacyjnej, PR). Wyró\
niono, za pomocą metod
obrazowania, następujące podobszary:
" A. PR - przestrzenna
B. PR - przestrzenna,
działania zale\
ne od woli
(self-ordered tasks)
C. PR - przestrzenna,
obiektów i werbalna,
działania zale\
ne od woli
i myślenie analityczne
D. PR - obiektów,
myślenie analityczne
10
Molekularne podstawy pamięci.
" Są zasadniczo dwie mo\
liwości zmian: synaps lub pobudliwości neuronów.
zmiany synaptyczne, wpływające na wzorce powstających pętli aktywności,
wzmacniające lub osłabiające wzajemny wpływ neuronów na siebie, szybkie
lub powolne;
zmiany wewnątrz neuronu, powodujące depolaryzację całej błony komórkowej, a
przez to większą pobudliwość.
" Długotrwałe wzmocnienie synaptyczne (Long-term Potentiation,
LTP), czyli wzrost sprawności przewodnictwa synaptycznego, jest zapewne
odpowiedzialne za powolne uczenie.
" Długotrwałe osłabienie synaptyczne (Long-term Depression, LTD),
czyli osłabienie sprawności przewodnictwa synaptycznego, jest procesem
przeciwstawnym.
" Gwałtownie, po przejściu szybkiej serii impulsów pobudzających, mogą
zmienić stan komórki synapsy elektryczne, zbudowane z kompleksu białek
zwanych koneksynami  zapamiętywanie wa\
nych epizodów.
" Za pamięć krótkotrwałą mo\
e odpowiadać depolaryzacja neuronu w wyniku
silnego pobudzenia serią impulsów receptorów glutaminowych, modulowana
przez receptory dopaminowe, (K. Sidiropoulou i inn, Nature Neuroscience,
26.01.2009).
11
Błędy i wady pamięci a jej zaburzenia
" powszechne mam na końcu języka
" zniekształcanie wspomnień,
" wspomnienia rzekome: iluzje pamięci i konfabulacje
" powstawanie luk pamięciowych (pomijanie, blokowanie)
" uporczywe powracanie do dawnych, nieprzyjemnych
prze\
yć
" zapamiętywanie wszystkiego , bez mo\
liwości selekcji
informacji  pamięć wzmo\
ona, hipermnezja
u mnemonistów
u innych ludzi w stanach ekstatycznych, pod wpływem bardzo
silnych prze\
yć
12
Zaburzenia pamięci
" Obraz zaburzeń pamięci w wyniku uszkodzeń mózgu 
zró\
nicowany i wielowymiarowy:
Amnezje  symptomy ubytkowe (luki pamięci, niepamięć faktów,
czasu, zdarzeń).
Objawy nadmiarowe:
o paramnezje  zniekształcenia
o hipermnezja  z towarzyszącymi często deficytami pozostałych
aspektów pamięci i innych funkcji poznawczych.
" Zaburzeniom mogą ulec:
o ró\
ne etapy pamięci (zapamiętywanie, przechowywanie,
przypominanie(rozpoznawanie lub reprodukcja)
o ró\
ne rodzaje pamięci
o strategie kodowania i dekodowania informacji
13
Amnezja
" Amnezja, amnezja organiczna (amnesia)  całkowity
lub czasowy zanik pamięci deklaratywnej.
" Wyró\
nia się 2 typy amnezji:
Amnezja następcza  typ amnezji polegający na utracie
zdolności zapamiętywania nowych informacji.
Amnezja wsteczna  amnezja polegająca na utracie pamięci w
odniesieniu do zdarzeń, których dana osoba była świadkiem przed
urazem, będącym powodem amnezji.
" Całkowitą lub przejściową amnezję mo\
e spowodować
mocne uderzenie w głowę. Amnezja (ostra,
nieodwracalna) występuje równie\
w chorobie
Alzhaimera.
14
3 grupy zaburzeń pamięci - podział w oparciu o rodzaj i przebieg
schorzenia/urazu mózgu i cechy behawioralne deficytów:
1. Amnezja globalna (całkowita), w ostrych stanach schorzeń lub
urazów mózgu
objawy zwykle się wycofują (w ró\
nym stopniu) wraz z remisją innych
funkcji psychicznych,
mogą pozostać w postaci izolowanej amnezji wstecznej lub następczej
mogą pozostać/prowadzić do innych zaburzeń poznawczych (afazja,
agnozja, apraksja)
mogą pozostać w postaci: zakłóceń samooceny i kontroli zachowania,
konfabulacji, zaprzeczania deficytom (anozognozja) obni\
onego afektu i
wycofywania się z kontaktów społecznych,
2. Amnezja  właściwa  głębokie zaburzenia mnestyczne występują
przy prawie normalnie funkcjonujących innych czynnościach
poznawczych (mowy, intelektu)
3. Zaburzenia pamięci w demencjach, pogłębiające się wraz z
upośledzeniem innych funkcji poznawczych
1. w ch. Alzhaimera  najszybciej ulega zaburzeniu pamięć operacyjna,
potem semantyczna, potem proceduralna
2. w ch. Parkinsona  najpierw zaburzenia ruchowe, funkcje poznawcze
pozostają długo zachowane (ze zmniejszoną zdolnościa koncentracji
uwagi i większą  męczliwością
15
Zaburzenia pamięci: Amnezja dziecięca
" Amnezja dziecięca to całkowite wymazanie z pamięci epizdoycznej
prze\
yć z okresu do dwóch lat,
chocia\
pamięć epizodyczna zanika, zostaje pamięć semantyczna,
prawdopodobnie niemowlęta nie tworzą śladów pamięci tak jak dzieci;
mo\
e wynika to z póz
nego dojrzewania hipokampa?
kolejność dojrzewania struktur w mózgu: ciało migdałowate, hipokamp,
kora, najpóz
niej jej płaty przedczołowe, potrzebne do subtelnych ocen
działań w kontekstach.
urazy z wczesnego dzieciństwa moga mieć wpływ na zachowanie, chocia\

nie są pamiętane w jawny sposób,
pamięć wczesnych wydarzeń jest niewiarygodna, powstała póz
niej na
skutek prób przypominania, opowiadań lub oglądanych materiałów z
przeszłości.
" Amnezja z
ródłowa (source amnesia) to ró\
norakie zaburzenia, które
uniemo\
liwiają przypomnienie sobie z
ródła (kontekstu), z którego
pochodzi zapamiętana informacja.
16
Zaburzenia pamięci: Amnezja następcza
" Amnezja następcza - brak mo\
liwości zapamiętania
nowych wydarzeń, ogólna niezdolność do kodowania
informacji:
dotyczy pamięci opisowej,
nie narusza pamięci nieopisowej, mo\
na więc nauczyć się nowych
umiejętności, (ale nie uczenie się nowych informacji)
powodują ją uszkodzenia wzgórza, płatów skroniowych, kory
przedczołowej, hipokampa i okolic.
Hipokamp i okolice konieczne są do uformowania się
trwałych śladów pamięci.
Pacjent HM  uszkodzenie hipokampa i jego połaczeń
17
Amnezja następcza - podstawowe cechy
" Głęboki deficyt przypominania sobie i rozpoznawania zdarzeń, jakie
miały miejsce w \
yciu pacjenta od momentu jego zachorowania.
" Mniej więcej normalna pamięć krótkotrwała. Mierzy się ja ilością cyfr,
jakie mo\
e przypomnieć sobie badany bezpośrednio po ich
usłyszeniu.
" Pacjent mo\
e nie przypominać sobie ani nie rozpoznawać zdarzeń
sprzed kilku minut, ale jednak jakoś je rejestrować.
Taki zapis mo\
na uruchomić, jeśli udzieli się pacjentowi podpowiedzi
w określony sposób oraz zachęci do tego, aby odpowiadał nie myśląc
o przeszłości. Uruchamianie (priming)  podpowiedz
początkowych
słów.
" Przy ponownym kontakcie brak poczucia znajomości zdarzeń ( ju\
to
przedtem widziałem )
" Zachowanie uczenia proceduralnego
Na podstawie: Mc Carthy R.A., Warrington E.K. (1990) Cognitive neuropsychology, Academic Press Incorporation, 297-307 Seligman t.II (1994) 211-213 teorie amnezji
18
Amnezja następcza  zachowana pamięć
1
" Zachowana pamięć w amnezji następczej.( istnieją takie
rodzaje pamięci, które nie podlegają amnezji):
1. warunkowanie  klasyczna forma uczenia się. Niektóre reakcje
warunkowe są mo\
liwe i utrzymują się co najmniej przez 1
dzień, choć ju\
po 10 min. chory nie pamięta, \
e się uczył,
2. przyswajanie umiejętności ruchowych  rysowanie w lustrze, gra
na pianinie, program komputerowy.
19
Osiągnięcia pacjenta z amnezją następczą
w zadaniu sensoryczno-motoryczym
20
Amnezja następcza  zachowana pamięć
2
3. Uczenie percepcyjne: 6 pacjentów z
amnezją uczy się z powodzeniem
piktogramów i materiału werbalnego
w określonych warunkach.
Niekompletne obrazki i słowa.
Uczenie się ich rozpoznawania 
wynik gorszy od zdrowych, ale widać
uczenie się.
4. Uzupełnianie wyrazów (priming) 
uczono się listy słów i sprawdzano
wyuczenie przez przypominanie,
rozpoznawanie i uzupełnianie
wyrazów.
W pierwszych dwóch chorzy z
amnezja byli cię\
ko zaburzeniu , a w
ostatnim tak samo dobrzy jak zdrowi.
Podobnie w zadaniu  uzupełnij
brakujące litery: K...I
ś...A
21
Amnezja następcza  zachowana pamięć
3
" Rozwiązywanie problemów  amnestycy potrafili odnalez
ć regułę w
serii Fibonaci (np. seria liczb, gdzie następna jest sumą dwóch
poprzednich). Wie\
a Hanoi (nie wolno kłaść krą\
ka o większej
średnicy na mniejszy ani przekładać kilku krą\
ków jednocześnie).
HM nawet po roku był w stanie ją rozwiązać.
" Uzupełnianie zdań trudnymi (nieoczekiwanymi) zakończeniami 
robili to nawet po tygodniu odroczenia. Pamięć krótkotrwała  tacy
sami jak zdrowi w powtarzaniu zdań.
" HM miał normalny zakres pamięci słuchowej dla cyfr i wzrokowej dla
wyświetlanych światełek.
22
Pacjent HM 1926-2008
" Henry Gustav Molaison -
najdogłębniej przebadany
przypadek neurologiczny
na świecie, dzięki czemu
wiadomo, gdzie forrmuje
się pamięc długotrwała.
" Jego pamięć proceduralna
i krótkotrwała były
nienaruszone, pamiętał on
tak\
e zdarzenia sprzed
operacji, ale jego mózg nie
był w stanie składować
nowych wspomnień.
23
Pacjent HM
" Henry, ur. 1926, po wypadku rowerowym w wieku lat 9 zaczął
miewać łagodne drgawki padaczkowe.
" W jego 16 urodziny - bardzo silny atak epilepsji. I stan się pogarszał.
" We wczesnych latach 50 miewał ju\
10 ataków/utrat przytomności na
tydzień  uniemo\
liwiało mu to normalną pracę, .
nie działał te\
\
aden ze znanych leków antykonwulsyjnych, nawet gdy
stosowano maksymalne dawki.
" W wieku 27 lat HM trafił w ręce neurochirurga Williama Beechera
Scoville w szpitalu Hartforda, który zlokalizował z
ródło ataków w
korze skroniowej pacjenta.
" Wykonano obustronną resekcję środkowej części płata skroniowego,
usuwając tak\
e jądro migdałowate i 2/3 hipokampu.
" HM niemal całkowicie pozbył się ataków, ale konsekwencją zabiegu
była głęboka amnezja następcza i częściowa wsteczna:
Henry nie był w stanie przenieść do pamięci długotrwałej niczego, co
zdarzyło się po zabiegu, nie potrafił zdobywać nowej wiedzy o
otaczającym go świecie
ka\
dą nową informację mógł przetwarzać najwy\
ej kilka minut, po czym
znikała bezpowrotnie.
24
HM
" H.M. był badany przez bardzo liczne grono neuropsychologów z większymi i
mniejszymi przerwami przez 40 lat \
ycia, współpracowało z nim ponad 100
naukowców, jest tematem bardzo wielu publikacji czy te\
rozdziałów z ksią\
ek
neuropsychologicznych.
" Okazało się, \
e Henry jednak mo\
e się uczyć, tyle, \
e nowa wiedza jest raczej
wiedzą mięśniową, ruchową. Pokazały to kolejne eksperymenty z
przećwiczonymi prostymi zadaniami manualnymi. H.M. potrafił je wykonywać, i
to wykonywać coraz lepiej, nawet nie pamiętając, \
e kiedyś zajmował się tego
typu aktywnością.
" Henry najdłu\
ej badany był przez profesor Brendę Milner. Przez więcej ni\
30 lat
współpracy przeprowadziła ona na pacjencie wiele istotnych badań, jednak
mimo ciągłego i tak długiego kontaktu ciągle przedstawiał się jej jak obcej
osobie. Pomimo tak głebokiej amnezji zdobywał średnio 112-118 punktów na
skali inteligencji&
" Niezaburzona zdolność pojmowania, kojarzenia i wysławiania się sprawiła, \
e
Henry był świetnym obiektem badań nad rodzajami, wielkością i jakością
pamięci jako takiej.
Na jego przykładzie dokonywano podziałów na pamięć deklaratywną -
ksią\
kową wiedzę, a epizodyczną - dotyczącą własnych prze\
yć.
" Analizowano charakter pamięci przestrzennej  HM był zdolny rozrysować plan
swojego starego domu.
" Przygotowania do pobrania i zbadania mózgu HM trwały jeszcze za jego \
ycia 
w domu opieki, gdzie umarł w wieku 82 lat, behavioryści z MIT utrzymywali
zapas worków z lodem.
25
" Problemem było uzyskanie jego zgody na pobranie narządów.
HM
" Po śmierci rozpoczęto  Projekt H.M.  pierwszą inicjatywę
neurologiczną nagłośnioną i przeprowadzoną na taką skalę.
" W kilka godzin po śmierci mózg HM spoczywał w formalinie.
" Po dwóch miesiącach, w San Diego, wykonano skany MRI - to były
ostatnie zdjęcia mózgu, gdy był jeszcze w całości.
" Kolejne procedury - pocięcie na 2400 kawałków, o gr.
70mikrometrów
26
Teorie amnezji (1)
" Teoria zablokowania konsolidacji  deficyt podstawowy dotyczy
powstawania i długotrwałego przechowywania nowych treści pamięciowych.
Nie tłumaczy niepamięci wstecznej, uruchamiania i nabywania umiejętności:
jeśli nie powstają nowe ślady pamięciowe, to co sprawia, \
e mo\
liwe jest normalne
funkcjonowanie i nabywanie umiejętności?
je\
eli treści pamięciowe uległy konsolidacji na długo przed zachorowaniem, to
dlaczego nie mo\
na ich sobie przypomnieć?
" Teoria niemo\
ności wydobywania z pamięci zapamiętanych treści 
nowe treści powstają normalnie (konsolidacja nie została zablokowana), ale
proces wydobywania z pamięci jest upośledzony.
defekt wydobywania zapamiętanych treści z pamięci mógłby wyjaśnić
wykonywanie zadań z podpowiedzią i nabywanie umiejętności
nie wyjaśnia jednak poczucia braku znajomości, gdy pacjent normalnie wykonuje
zadanie pamięciowe,
nie wyjaśnia dlaczego niektórzy pacjenci maja bardzo ograniczona tylko niepamięć
wsteczną
je\
eli wzorzec wydobywania z pamięci jest upośledzony, to powinno to dotyczyć
wszystkich zapamiętanych zdarzeń z przeszłości  skąd więc zachowane
umiejętności?
27
Teorie amnezji (2)
" Uszkodzenie niektórych składników pamięci długotrwałej:
powoduje głębokie upośledzenie pamięci w pewnych zadaniach, przy
czym w innych zadaniach pamięć zostaje zachowana.
" Defekt pamięci jawnej (deklaratywnej):
o zapamiętaniu czegoś z przeszłości wnioskuje się na podstawie zmiany
poziomu wykonania zadań jawnych, potwierdzających pamięć
długotrwałą, tzn. rozpoznawanie, odtwarzanie oraz poczucie znajomości.
" Niemo\
ność rejestrowania lub wydobycia z pamięci znaczników
czasowo - przestrzennych. Uznanie jakiegoś zdarzenia za nale\
ące do
przeszłości lub ju\
znane zale\
y od zdolności jednostki do odtworzenia,
podczas wydobywania z pamięci, najwa\
niejszych aspektów tego zdarzenia,
zakodowanych i skonsolidowanych przy pierwszym zetknięciu z nim.
Znaczniki te mogą być szczególnie podatne na uszkodzenie, poniewa\

są niepowtarzalne i występują jednorazowo. Hipokamp jest niezbędny do
kodowania czasowo-przestrzennych aspektów zdarzeń. Znaczniki są
nieodzowne by w pełni świadome przypominanie sobie było mo\
liwe.
28
Teorie amnezji
" Pamięć utajona nie wymaga świadomego przypominania
sobie
W utajonych zadaniach pamięciowych sygnał
uruchamiający wydobywanie z pamięci, reaktywuje, bez
udziału naszej świadomości, tylko ten fragment
zapamiętanego zdarzenia, który pasuje do sygnału, nie zaś
kontekst czasowo-przestrzenny sytuujący całe zdarzenie w
doświadczeniu człowieka.
W rezultacie badany mo\
e podać określone słowo w
odpowiedzi na bardzo specyficzny sygnał albo tez wykonać
jakieś zadanie szybciej lub sprawniej dzięki uprzedniemu
ćwiczeniu.
Nie będzie miał jednak poczucia, \
e jest mu to
znajome, czy te\
zetknął się z tym w przeszłości.
29
ASPEKTY AMNEZJI WYJAŚNIANE PRZEZ RÓśNE TEORIE
AMNEZJI
Aspekt amnezji Zablokowanie Defekt Defekt pamięci
wydobywania
konsolidacji jawnej
z pamięci (deklaratywnej)
1. Normalna pamięć
tak tak Tak
krótkotrwała
2. Amnezja następcza tak tak Tak
3. Amnezja wsteczna Nie nie nie
4. Uruchamianie nie tak Tak
5. Brak poczucia
tak nie Tak
znajomości
6. Zachowana zdolność
nabywania umiejętności nie tak tak
i pamięć emocjonalna
30
31
Konfabulacje:
" Błędy i zniekształcenia pamięciowe, których chory nie dostrzega.
Zachowania kompensacyjne, słu\
ą do wypełniania luk pamięciowych.
" Nie są charakterystyczne dla amnezji:
objawy amnestyczne mogą nasilać konfabulacje (np. zespół Korsakowa),
nawet głębokie objawy amnezji mogą nie wywoływać konfabulacji (np.
zespół hipokampa).
" Towarzyszą innym deficytom neuropsychologicznym: (anozognozja 
brak świadomości zaburzeń chorobowych):
zespół Antona  chory nie zdaje sobie sprawy z tego, \
e nie widzi;
twierdzi, \
e wszystko widzi, ale w pomieszczeniu jest ciemno.
pora\
enie lewostronne  chory uwa\
a, \
e jego lewa ręka jest sprawna i
aby to udowodnić, wykonuje polecone zadanie ruchowe zdrową prawą
ręką.
afazja  chory zaprzecza, \
e popełnia błędy językowe.
" Zjawisko konfabulacji nie jest związane bezpośrednio z zaburzeniami
procesów pamięci, ale z dezintegracją systemów monitorowania i
dowolnej kontroli (Moscovitch, 1997; Schnider, 2001).
32
Paramnezja reduplikacyjna
" Iluzoryczne przekonanie, \
e jakaś przestrzeń została podwojona i istnieje w
kilku miejscach jednocześnie.
" Paramnezja reduplikacyjna nale\
y do zespołów urojeniowego błędnego
uto\
samiania (delusional misidentification syndrome DMS).
" Nie nale\
y do tak rzadkich objawów, jak kiedyś uwa\
ano; obecnie szacuje
się, \
e dotyczy około 8 % pacjentów z chorobami neurologicznymi.
" Pojęcie wprowadził Pick w 1903 r.
67-letnia pacjentka z podejrzeniem choroby Alzheimera była przekonana, \
e szpital
w Pradze, do którego została przyjęta, znajdował się równocześnie w jej
rodzinnym mieście; podwojeniu podlegał równie\
personel szpitala, w tym dr Pick.
75-letni pacjent z rozpoznaniem choroby Alzheimera (Gunten):
zapytany, gdzie aktualnie się znajduje, odpowiadał, \
e w innym mieście w
mieszkaniu identycznym z tym, w którym mieszka.
Twierdził, \
e jego mieszkanie i cały budynek zostały przeniesione do tego innego
miasta i teraz znajdują się w obu miejscach jednocześnie. Nie był w stanie
wyjaśnić, jak to jest mo\
liwe, jednak zastanawiał się, dlaczego wybudowano jego
dom gdzie indziej. Obawiał się, \
e będzie musiał płacić podwójny czynsz za dwa
identyczne mieszkania i abonament za telewizory.
33
Paramnezja reduplikacyjna (Yamada).
" 73-letnia pacjentka, skar\
ąca się na ubytki
pamięci i zaburzenia widzenia. MRI wykazało
oponiaka w prawej półkuli mózgu, po usunięciu
guza objawy pierwotne zniknęły.
" 4 mies. po operacji pojawiła się paramnezja
reduplikacyjna:
najczęstsze powielenia dotyczyły jej domu i mę\
a.
pytana, gdzie znajduje się jej prawdziwy dom,
sytuowała go w Otsu (gdzie aktualnie mieszkała)
lub w Tokio (gdzie mieszkała w dzieciństwie).
proszona o podanie adresu swojego domu,
odpowiadała zgodnie z prawdą lub zmieniała tylko
nazwę miasta.
uwa\
ała, \
e ma dwóch mę\
ów i nazywała ich  ten
mą\
 i  tamten mą\

pacjentka była radosna i zdawała się nie
przejmować obecną sytuacją.
z powodu zaburzeń cyklu snu współwystępującego
z paramnezją reduplikacyjną pacjentce zaczęto
podawać risperidon(lek antypsychotyczny),
po 15 miesiącach po operacji paramnezja
reduplikacyjna zniknęła
34
Paramnezja reduplikacyjna 
ustępowanie objawów
35
Paramnezja reduplikacyjna
" Czynniki mogące wywołać paramnezję reduplikacyjną:
Uraz prawej półkuli mózgu.
Amnezja.
Anozognozja.
Dysfunkcja płata czołowego.
Wadliwe ulokowanie przeszłych wspomnień w teraz
niejszości.
" Przeszłe prze\
ycia mogą decydować o  zawartości paramnezji
reduplikacyjnej.
36