Krzywa uziarnienia gruntu 1/2
Krzywa uziarnienia gruntu
F r a k c j e PN-86/B-02480
Pyłowa
IÅ‚owa Piaskowa Kam.
świrowa
100% 100%
90 90
80 80
70 70
60 60
50 50
n
40 40
30 30
dn
20 20
10 10
0 0
Średnica zastępcza ziarna (cząstki) - d, mm
krzywa uziarnienia powstaje na podstawie analizy granulometrycznej
analiza areometryczna
analiza sitowa
* 0,074 mm [2]
40
25
10
2
1
0,5
areometr
0,25
0,1
cylinder z zawiesinÄ…
0,063
gruntowÄ…
n-procentowa średnica ziaren dn  średnica zastępcza, poni\
ej której w gruncie zawarty
jest n % masy
Przykładowo na wykresie powy\
ej d70 = 0,7 mm tzn., \
e cząstek o średnicy d" 0,7
mm jest 70 %.
Często wykorzystywane średnice miarodajne to np. d10, d30, d60.
Jak widać na powy\
szym wykresie, przedstawiony grunt zawiera w sobie
wszystkie frakcje (oczywiście nie zawsze tak jest). Procentową zawartość
poszczególnych frakcji  zwymiarowano . A
atwo mo\
na odczytać, \
e frakcji iłowej jest
ok. 6%, pyłowej 26%, piaskowej 50%, \
wirowej 15% i kamienistej 3%. KorzystajÄ…c ze
szczegółowego podziału gruntów mineralnych nieskalistych, mo\
na stwierdzić, \
e
przedstawiony grunt to Pospółka gliniasta Pog.
Materiały dydaktyczne na zajęcia z przedmiotu Mechanika Gruntów i Fundamentowanie. ZGiGI, IIL Politechniki
Poznańskiej. Opracował: mgr in\
. Adam Duda
\

k
f
f
p
f
Zawarto
ść
ziarn (cz
Ä…
stek) o
Å›
rednicy mniejszej ni
\

d
i
f
f
Ä„
1
2
4
3
5
6
8
10
15
20
30
40
50
60
80
0,1
0,2
0,3
0,4
0,6
0,8
0,5
1,5
mm
100
0,01
0,02
0,04
0,03
0,06
0,08
0,15
0,05
0,001
0,002
0,003
0,004
0,005
0,006
0,008
0,0015
0,06 mm*
zestaw sit
Krzywa uziarnienia gruntu 2/2
Miary kształtu krzywej uziarnienia gruntu [1]
d60
- wskaz
nik jednorodności uziarnienia CU (U): CU =
d10
2
d30
- wskaz
nik krzywizny CC: CC =
d10d60
W zale\
ności od wartości wskaz
nika jednorodności uziarnienia grunty dzielimy na:
- równoziarniste, 1 d" CU d" 5,
- ró\
noziarniste, 5 < CU d" 15,
- bardzo ró\
noziarniste, CU > 15.
Ocena przydatności gruntu na nasyp budowlany [4]
Przy ocenie przydatności gruntu na nasypy ze względu na łatwość zagęszczenia
bierzemy pod uwagÄ™ obydwa wskaz
niki. Przydatne pod tym względem są grunty dobrze
uziarnione.
C U -
Grunt dobrze
> 4 dla \
wirów
uziarniony
1 ÷ 3
> 6 dla piasków
Zdolności filtracyjne gruntu [4]
Znajomość niektórych średnic miarodajnych, a tak\
e całego rozkładu wykresu
uziarnienia przydatna jest do wyznaczenia współczynnika filtracji gruntu ze wzorów
empirycznych.
Przykładowo ze wzoru Selecheina mo\
na otrzymać dostatecznie dokładne dla
praktyki in\
ynierskiej wyniki, pod warunkiem ograniczenia jego zastosowania do
gruntów sypkich o wskaz
niku jednorodności uziarnienia CU < 5.
kt = 325 d502
gdzie: kt  współczynnik filtracji dla temperatury wody t, w m/dobę.
[1] PN-B-02481 01-1998: Geotechnika. Terminologia podstawowa, symbole literowe i
jednostki miar.
[2] PN-88/B-04481: Grunty budowlane. Badania próbek gruntu.
[3] PN-86/B-02480: Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów.
[4] Stanisław Pisarczyk: Gruntoznawstwo in\
ynierskie. PWN, Warszawa 2001.
Materiały dydaktyczne na zajęcia z przedmiotu Mechanika Gruntów i Fundamentowanie. ZGiGI, IIL Politechniki
Poznańskiej. Opracował: mgr in\
. Adam Duda