Podstawy Informatyki - Excel















Uwaga: dokument zostal przygotowany w stronie kodowej ISO
8859-2 (ISO Latin-2).

PODSTAWY INFORMATYKI

Materiały pomocnicze

część 3: EXCEL dla Windows 4.0 PL.

Oznaczenia stosowane w opisie:
<Enter> Klawisz na klawiaturze
nazwa Polecenie z menu


ARKUSZ KALKULACYJNY
to program służący do przechowywania, manipulowania, kalkulowania i
analizowania danych takich jak: liczby, teksty i formuły oraz do ich prezentacji
graficznej w formie wykresów i tabel.


Uruchamianie arkusza kalkulacyjnego EXCEL
uruchom WINDOWS piszÄ…c: win
dwukrotnie kliknij ikonÄ™:


Trzy sposoby korzystania z EXCEL-a:
mysz
menu
klawisze przyśpieszające


Zakończenie pracy z arkuszem kalkulacyjnym Excel:
menu Plik/Koniec Alt+F4
lub:
dwukrotnie kliknij ikonÄ™

EKRAN EXCELA




A - belka tytułowa programu Excel
B - pasek menu
C - standardowy pasek narzędzi
D - pasek edycji
E - belka tytułowa okna dokumentu
F - nazwa kolumny
G - obszar roboczy arkusza
H - nazwa (numer) wiersza
I - aktywna komórka (A1)
J - adres
K - dodatkowy pasek narzędzi ("Wykres")
L - pasek statusu
ARKUSZ


Arkusz
to podstawowy dokument programu Excel, przeznaczony do pracy z
danymi. Jest to prostokątna siatka złożona z 256 kolumn (oznaczanych
literami od A do IV) i 16 384 wierszy (numerowanych od
1 do 16 384).
Komórka
to podstawowy element arkusza, służący do przechowywania danych;
jest identyfikowana przez adres.


A - aktywna komórka
B - adres aktywnej komórki (W97, gdzie:
W - nazwa kolumny, 97 - numer wiersza)
C - fragment arkusza
Zakres komórek
to grupa zaznaczonych komórek; pozwala na jednoczesną
modyfikację wszystkich komórek w grupie.


A - adres aktywnej komórki (E54)
B - aktywna komórka
C - zakres komórek
Adres
identyfikuje w arkuszu komórkę lub grupę komórek. Są dwa
podstawowe rodzaje adresów:
adres względny - ulega modyfikacji w
wyniku kopiowania zawartości komórki w inne miejsce, np. F23
adres bezwzględny -nie ulega
modyfikacji w wyniku kopiowania zawartości komórki w inne miejsce; współrzędne
komórki są poprzedzone znakiem dolara ($), np $F$23
Możliwe jest także tworzenie adresów mieszanych, np.
F$23.
Tworzenie nowego arkusza
menu Plik/Nowy...
lub:
ikona
Otwarcie istniejÄ…cego arkusza do modyfikacji
menu Plik/Otwórz... Ctrl+F12

lub:
ikona
Zachowywanie arkusza na dysku
menu Plik/Zachowaj jako... Shift+F12

lub:
menu Plik/Zachowaj F12

lub:
ikona
Zamknięcie arkusza
menu Plik/Zamknij

WPROWADZANIE DANYCH DO ARKUSZA


Wartości stałe
to dane wpisane bezpośrednio do komórki; zmieniają się tylko
wtedy, gdy zaznaczy się daną komórkę i wprowadzi inną wartość. Są trzy
podstawowe typy wartości stałych:
liczby - mogą obejmować cyfry (0 1 2 3 4 5 6 7 8 9) oraz
dowolny z następujących znaków: + - ( ) , / $ % . E e; liczbę ujemną
należy poprzedzić znakiem minus (-); pojedyncza kropka wpisu liczbowego
jest traktowana jako kropka dziesiętna;
daty i godziny - można je wpisywać w wielu formatach;
tekst - to zestaw znaków, który nie jest interpretowany jako
liczba, formuła, data czy godzina; może on zawierać litery, cyfry i inne znaki
specjalne; komórka może zwierać tekst do 255 znaków; aby wprowadzić numer
jako tekst (np. kod pocztowy, numer telefonu itp.) należy go poprzedzić
apostrofem (´); w formuÅ‚ach tekst obejmuje znaki zamkniÄ™te w cudzysłów
(" ").
Formuły
to sekwencja wartości stałych, adresów komórek, nazw, funkcji
lub operatorów, tworząca z istniejących wartości nową; Wartość tworzona jako
wynik formuły może się zmienić wówczas, gdy zmienią się inne wartości arkusza.
Formuły zawsze rozpoczynają się od znaku równości (=).
Wprowadzanie danych
polega na wybraniu komórki (lub zakresu komórek) i wpisaniu ich
do niej.
Jak zaznaczyć
pojedynczą komórkę?
kliknij komórkę, którą chcesz zaznaczyć (zaznaczona komórka
nazywa się komórką aktywną);
Jak zaznaczyć
zakres komórek?
wskaż pierwszą spośród komórek, które chcesz zaznaczyć;
trzymając wciśnięty lewy klawisz myszy przeciągnij przez
pozostałe komórki, które chcesz zaznaczyć.
Pasek formuły
służy do wprowadzania lub redagowania danych komórki arkusza
(wartości stałej lub formuły); w momencie rozpoczęcia wpisywania lub edycji
danych komórki pasek formuły uaktywnia się.

A - adres aktywnej komórki (B2)
B - pole "Anuluj" - kliknij je, by anulować
wpisywanie
C - pole "Wprowadż" - kliknij je, by zakończyć
wpisywanie
D - to, co wpisujesz w aktywnej komórce...
E - ...pojawia się jednocześnie w pasku formuły
F - kursor
EDYCJA I FORMATOWANIE DANYCH
Uwaga!
W EXCEL-u część poleceń edytorskich i formatujących jest
dostępna poza menu głównym oraz paskami narzędzi także w tzw. menu podręcznym,
otwieranym przez kliknięcie prawego klawisza myszy na modyfikowanym (aktywnym)
obiekcie (komórka, zakres komórek, wykres lub jego element itp.)
Edycja zawartości komórki
w wybranej komórce wpisz nową wartość i wciśnij
lub
wybierz komórkę, której zawartość chcesz edytować
w pasku formuły kliknij w miejscu, które chcesz poprawić
zredaguj wpis
aby wpis zatwierdzić, kliknij pole lub wciśnij

aby zrezygnować z wprowadzonych zmian, kliknij pole lub wciśnij
Wyczyszczenie zawartości komórki lub zakresu komórek
wybierz komórkę (lub zakres komórek), której zawartość chcesz
usunąć
wybierz z menu Edycja/Wyczyść... Del
zaznacz odpowiedniÄ… opcjÄ™
wciśnij przycisk "OK"
Kopiowanie komórki lub zakresu komórek
wybierz komórkę (lub zakres komórek), której zawartość chcesz
skopiować
kliknij ikonÄ™ lub menu
Edycja/Kopiuj Ctrl+C
zaznacz komórkę (lub zakres komórek), do której chcesz
kopiować
wybierz z menu Edycja/Wklej Ctrl+V

Sumowanie zakresów danych
zaznacz komórkę, w której chcesz umieścić wynik sumowania
danych
kliknij ikonÄ™ lub menu
Formuła/Wklej funkcję... i wybierz "SUMA" *
zaznacz zakres danych, które chcesz sumować
zatwierdź wybór: klawisz lub pole w pasku
formuły
Wstawianie pustych komórek, wierszy i kolumn
menu Edycja/Wstaw...

Usuwanie komórek, wierszy i kolumn
menu Edycja/Usuń komórki...

Ustawianie wysokości wiersza
myszÄ…
lub
menu Format/Wysokość wiersza...

Ustawianie szerokości kolumny
myszÄ…
lub
menu Format/Szerokość kolumny...

Formatowanie danych arkusza
menu Format/
lub
poprzez narzędzia z paska narzędzi ("Standardowy" i
"Formatuj")
Jak wyświetlić
pasek "Formatuj"?
menu Opcje/Paski narzędzi...

Narzędzia formatujące dostępne z paska
"Standardowy"


A - Pogrubienie
B - Kursywa
C - Zwiększ rozmiar czcionki
D - Zmniejsz rozmiar czcionki
E - Wyrównaj do lewej
F - Wyśrodkuj
G - Wyrównaj do prawej
H -Wyśrodkuj w kolumnach
I - Automatyczny format (AutoFormat)
J - Obramowanie wokół komórki
K - Obramowanie dolne
L - Wklej format
Narzędzia formatujące dostępne z paska "Formatuj"



A - Nazwa czcionki
B - Rozmiar czcionki
C - Pogrubianie
D - Kursywa
E - Podkreślenie
F - Przekreślenie
G - Justowanie komórki
H - Format walutowy liczby
I - Format procentowy liczby
J - Format z przecinkiem
K - Zwiększenie ilości miejsc dziesiętnych
L - Zmniejszenie ilości miejsc dziesiętnych
M - Lekkie cieniowanie
N - Automatyczny format (AutoFormat)
Tworzenie obramowania tabeli
zaznacz zakres komórek tabeli, które chcesz obramować
menu Format/Obramowanie...

TWORZENIE I MODYFIKACJA WYKRESÓW


Wykres osadzony
jest tworzony bezpośrednio w arkuszu i zostaje zachowany jako
jego część; pozwala na prezentację (drukowanie) wykresu i jego danych na
wspólnym arkuszu.
Dokument wykresu
jest tworzony jako odrębny dokument w oddzielnym oknie; może być
otwierany i drukowany bez konieczności wcześniejszego otwierania arkusza
źródłowego.
Uwaga!
Można na przemian zmieniać charakter wykresu, z wykresu
osadzonego na dokument wykresu i odwrotnie.
Tworzenie nowego dokumentu wykresu
zaznacz w arkuszu zakres komórek, zawierających dane wykresu
(włącznie z etykietami wierszy i kolumn, które mają się znaleźć na
wykresie).
menu Plik/Nowy...
zaznacz pole Wykres
wciśnij lub przycisk "OK"
Tworzenie wykresu osadzonego
zaznacz w arkuszu zakres komórek, zawierających dane wykresu
(włącznie z etykietami wierszy i kolumn, które mają się znaleźć na
wykresie).
kliknij narzędzie "Kreator wykresu"
zaznacz obszar, w którym chcesz umieścić wykres
aby wyrysować wykres w kwadracie - ciągnij wskaźnik myszy z
wciśniętym klawiszem
aby dopasować wykres do siatki komórek, trzymaj wciśnięty
klawisz
postępuj zgodnie z pojawiającymi się instrukcjami .
lub:
zaznacz w arkuszu zakres komórek, zawierających dane wykresu (włącznie z
etykietami wierszy i kolumn, które mają się znaleźć na wykresie).
kliknij jedno z narzędzi kreślących z paska narzędzi "Wykres"
zaznacz obszar, w którym chcesz umieścić wykres
aby wyrysować wykres w kwadracie - ciągnij wskaźnik myszy z
wciśniętym klawiszem
aby dopasować wykres do siatki komórek, trzymaj wciśnięty
klawisz
Narzędzia dostępne z paska "Wykres"


A - Wykres warstwowy
B - Wykres słupkowy
C - wykres kolumnowy
D - Wykres stosowy kolumnowy
E - Wykres liniowy
F - Wykres kołowy
G - Wykres XY punktowy
H - Wykres warstwowy 3-W
I - Wykres słupkowy 3-W
J - Wykres kolumnowy 3-W
K - Wykres kolumnowy perspektywiczny 3-W
L - wykres liniowy 3-W
M - Wykres kołowy 3-W
N - Wykres powierzchniowy 3-W
O - Wykres radarowy
P - Wykres liniowy/kolumnowy
Q - Wykres notowań giełdowych
R - Wykres preferowany
S - Kreator wykresu
T - Linie poziome siatki
U - Legenda
V - Strzałka
W - Pole tekstowe
EDYCJA WYKRESU
Aby można było wykres modyfikować, należy go najpierw otworzyć w
oddzielnym oknie i wybrać do edycji cały wykres lub jego
elementy.
Jakotworzyć
istniejÄ…cy wykres?
menu Plik/Otwórz... Ctrl+F12

lub:
ikona
Jak otworzyć
wykres osadzony w jego własnym oknie?
kliknij dwukrotnie wykres osadzony
Jak wybrać
wykres lub jego element do edycji?
kliknij element, który ma być wybrany; wybrany obiekt oznaczony
jest czarnymi lub białymi kwadracikami.


Elementy wykresu i tekst oznaczone czarnymi kwadracikami lub
uchwytami mogą być formatowane poleceniami z menu Format, a ich położenie i rozmiary można
zmieniać za pomocą myszy


Położenie i rozmiar elementów wykresu i tekstu oznaczonych
białymi kwadracikami nie może być bezpośrednio zmieniane. Niektóre elementy,
takie jak opisy osi można formatować i wyrównywać za pomocą poleceń z menu
Format.
Zmiana typu lub formatu wykresu
menu Galeria
lub:
menu Format/Wykres główny...

lub:
wybrana ikona z paska narzędzi "Wykres"
Dodanie lub edycja serii danych
wybierz wykres
kliknij narzędzie "Kreator wykresu"
postępuj zgodnie z pojawiającymi się instrukcjami
lub:
menu Wykres/Edytuj serie danych...

Usuwanie serii danych
w oknie wykresu zaznacz serię danych, którą chcesz usunąć

menu Edycja/Wyczyść obiekt Del

wybierz przycisk "Seria"
lub:
w oknie wykresu zaznacz serię danych, którą chcesz usunąć

menu Wykres/Edytuj serie danych...

wybierz przycisk "Usuń"
Usuwanie wykresu
Jak usunąć
dokument wykresu?
menu Plik/Usuń
Jak usunąć
wykres osadzony?
kliknij wykres osadzony
menu Edycja/Wyczyść obiekt Del

Dodanie tytułu wykresu lub tytułu osi
menu Wykres/Dołącz tekst...
Uwaga!
Aby przejść do następnego wiersza wprowadzanego tekstu naciśnij
klawisze
Dodanie etykiety do znacznika danych
kliknij znacznik danych, trzymając wciśnięty klawisz
menu Wykres/Dołącz tekst...

Dodanie tekstu nie dołączonego
kliknij narzędzie "Pole tekstowe"
Uwaga!
Tekst nie dołączony jest otoczony czarnymi uchwytami zaznaczania
wskazującymi na możliwość zmiany jego położenia lub wielkości.
Tekst dołączony zaznaczany jest białymi kwadracikami i
umieszczany jest zawsze w ściśle określonym miejscu, bez możliwości jego
przemieszczania (np. tytuły osi, etykiety znaczników danych itp.).
Formatowanie tekstu wykresu
menu Format/Tekst...

Formatowanie ramek tekstu i wzorów wypełnienia
dwukrotnie kliknij tekst
lub:
menu Format/Wzorki...

Usuwanie tekstu wykresu
menu Edycja/Wyczyść obiekt Del
Dodanie legendy
kliknij narzędzie "Legenda"
lub:
menu Wykres/Dodaj legendÄ™

Usunięcie legendy
kliknij narzędzie "Legenda"
lub:
menu Wykres/Usuń legendę

lub:
menu Edycja/Wyczyść obiekt Del

DRUKOWANIE


Ustawienie parametrów strony
menu Plik/Układ strony...

Ustawienie drukarki
menu Plik/Układ strony...

wybierz przycisk "Drukarka..."
PodglÄ…d wydruku
menu Plik/PodglÄ…d wydruku

Drukowanie całego dokumentu
kliknij narzędzie "Drukuj"
lub:
menu Plik/Drukuj...

Drukowanie fragmentów arkusza
zaznacz obszar przeznaczony do druku
menu Opcje/Ustaw obszar...

kliknij narzędzie "Drukuj"
lub:
menu Plik/Drukuj...

Jak usunąć
zaznaczenie obszaru wydruku?
zaznacz nowy obszar wydruku
lub:
zaznacz cały arkusz klikając przycisk

menu Opcje/Usuń obszar





Powyzszy zeszyt zostal przygotowany na potrzeby przedmiotu
"Podstawy Informatyki" prowadzonego na I roku Wydzialu Lesnego przez dr
Bronislawa Klapcia z Katedry Ekonomiki Lesnictwa, pracowników tejze Katedry oraz
pracowników ZakladuSystemów Informacji
Przestrzennej i Geodezji Lesnej : mgr inz. Arkadiusza Nowickiego i mgr inz.
Marka Czajko. Jest zalecany jako material pomocniczy do nauki przedmiotu.
Pomysl i realizacja zeszytu: Zbigniew Skowronski. Akceptacja
i korekta: Bronislaw Klapec.
Konwersja do formatu HTML: Marek
Czajko Komentarze i sugestie przesylaj do wymienionych wyzej osób.