System Małych
Grup
Co to jest:
- Harcerski system wychowawczy
- rozumiany jako jedność: zasad harcerskiego wychowania, metody i programu.
- jeden z elementów metody harcerskiej
System małych grup z definicji metody harcerskiej:
mała grupa rówieśników, kolegów, przyjaciół to naturalne środowisko młodego człowieka. Metoda
harcerska opiera wychowanie między innymi na systemie takich rówieśniczych grup - szóstek
zuchowych, zastępów, patroli, grup zadaniowych itp. Skupiona w zastępie grupka przyjaciół sama
uczy się współdziałania, samorządności, brania na siebie odpowiedzialności, solidarności, pomaga
kształcić charaktery. Stwarza młodym ludziom atmosferę do stopniowego dojrzewania osobistego i
społecznego.
Prosto z systemu małych grup wywodzą się zastępy, wachty,
szóstki.
Docelowo zastęp to mała grupa ludzi tu: harcerzy, którzy spotykają się i realizują program który
rozwija uczestników owego zastępu lub dopełnia program drużyny. Kilka cech zastepów:
- Posiada lidera: zastępowego, który jest odpowiednikiem drużynowego, a w przyszłośći może
nawet go zastąpić
PAMI
TAJ: To nie twój przyboczny zostanie twoim zastępcą, a zastępowy!
- zastępy nie przekraczają 8 osób (małe)
- posiadają swoją obrzędowość (proporzec, okrzyk, nazwę)
- zastępy powinny być homo! Tzn nie koedukacyjne :)
- zastępowy może mieć swojego podzastępowego (lub wice zasg
epowego), jednak jest to funkcja
umowan nie powoływana żadnym rozkazem.
Ciekawostki
Andrzej Małkowski w książce Skauting... proponował zastępowego
oznaczać noszeniem znaczka zastępu na czapce (normalnie na lewym
ramieniu), chorągiewki patrolu na lasce i gwizdka na szyi;
natomiast jego zastępcę naszytym białym paskiem pod odznaką na
ramieniu.
brązowy sznur: oznaka funkcji
zastępowego w drużynie harcerskiej
krokiewka: oznaka funkcji szóstkowego
w gromadzie
Typowe  Małe grupy w ZHP
Jednak nie każda drużyna może działać zasg
epami. Głównie dotyczy to drużyn, które są mało liczne
(np.: wędrownicze). Gożej gdy drużynowy nie potrafi konsekwentnie egzekwować pracy
zastępowych. W takich wypadkach stosuje się grupy zadaniowe.
Grupa zadaniowe: (patrol) grupka ludzi którzy mają wykonać jakieś zadanie, powierzone
zazwyczaj przez drużynowego. Działają podobnie jak zastęp, lecz krótkoterminowo. Dlatego jej
członkowie nie są połączeni żadnymi obrzędami lub tradycjami.
Grupa projektowa: grupa harcerzy realizująca projekt. Ma to inny wymiar niż grupa zadaniowa.
gdyż projekt to takie cuś co harcerz sam proponuje drużynowemu. Innymi słowy, pomysł na projekt
wypływa od grupy harcerzy np.: projekt filmu o tematyce subkultury skate'erów/skejterów, który
realizują harcerze skejci.
Szóstka: Taki odpowiednik zastępu w zuchach. Jednak na zbyd mały wiek, zuchy nie rozbią sobie
same zbiórek. Szóstkowy jest raczej pomocnikiem drużynowego. Funkcja uznaniowa, często
okresowa (tak jak funkcja sinx :p) otrzymywana za dobre sprawoanie.
Małe grupy pod względem formalnym:
Zastęp:
- powoływany zasg
epowy rozkazem drużynowego.
- utworzenie zastępu, określenie człownków zastępu i nazwy w rozkazie
- zastępowy nie pisze rozkazów. Nie ma mocy przyznawania stopni i sprawności
Patrol:
- powoływany przez drużynowego i przez niego rozwiązywany
Grupa projektowa:
- na wniosek koordynatora projektu, powoływana rozkazem drużynowego po okazaniu
harmonogramu projektu, Rozwiązywana wraz z przyznaniem projektu.
Obowiązki drużynowego wobec zastępu:
- Stworzenie zastępu i mianowanie zastępowego :)
- Stworzenie planu dla zastępu lub pomoc w stworzeniu planu.
- Egzekwowanie zbiórek zastępów
- Integracja zastępów poprzez rywalizację między zastępową
- i wiele wiele innych :)