Test 1. Dysocjacja, hydroliza i roztwory buforowe
1. Co to jest elektrolit? Podać 3 przykłady.
2. Co to jest kwas z punktu teorii Broensteda-Lowry’ego ?
3. Co to jest roztwór buforowy?
4. Czym są wskaźniki pH z chemicznego punktu widzenia?
5. Czym się różni reakcja dysocjacji od reakcji hydrolizy?
6. Jaka jest różnica między mocnymi kwasami a słabymi kwasami?
7. Jaką substancję nazywamy zasadą w teorii Broensteda-Lowry’ego?
8. Jaki jest skład buforu amonowego?
9. Jaki jest skład buforu octanowego?
10. Jaki odczyn ma roztwór azotanu(V) amonu? Udowodnić w równaniu reakcji.
11. Jaki odczyn ma roztwór chlorku amonu? Udowodnić w równaniu reakcji.
12. Jaki odczyn ma roztwór chlorku sodu? Udowodnić w równaniu reakcji.
13. Jaki odczyn ma roztwór kwasu octowego Udowodnić w równaniu reakcji.
14. Jakie parametry mają wpływ na pH roztworu buforu amonowego?
15. Jakie parametry mają wpływ na pH roztworu buforu octanowego?
16. Które roztwory nazywamy roztworami buforowymi?
17. Które substancje ulegają reakcji dysocjacji?
18. Które substancje ulegają reakcji hydrolizy?
19. Które substancje wchodzą w skład buforu amonowego?
20. Na czym polega reakcja hydrolizy?
21. Napisać przykładowe równanie hydrolizy i podać jego definicję.
22. Napisać przykładowe równanie reakcji dysocjacji i podać jego definicję.
23. Obliczyć pH 0,1 M roztworu kwasu solnego.
24. Obliczyć pH 0,1 M roztworu wodorotlenku sodu.
25. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 1 ml 0,1 M kwasu octowego i 9 ml 0,1 M octanu
sodu. Stała dysocjacji kwasu K = 1,8 . 10-5.
26. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 1 ml 0,1 M roztworu kwasu solnego i 9 ml wody.
27. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 1 ml wody i 9 ml 0,1 M chlorku amonu. Stała
dysocjacji zasady K = 1,8 . 10-5.
28. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 15 ml 0,1 M chlorku sodu i 5 ml 0,1 M kwasu solnego.
29. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 5 ml 0,1 M chlorku sodu i 5 ml 0,1 M
wodorotlenku sodu.
30. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 5 ml 0,1 M roztworu amoniaku i 1 ml wody. Stała
dysocjacji zasady K = 1,8 . 10-5.
31. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 5 ml 0,1 M roztworu chlorku sodu i 5 ml wody.
32. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 5 ml 0,1 M roztworu wodorotlenku sodu i 5 ml
wody.
33. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 5 ml 0,1 M roztworu wodorotlenku sodu i 5 ml
0,1 M roztworu chlorku sodu.
34. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 5 ml wody i 5 ml 0,1 M octanu sodu. Stała
dysocjacji kwasu K = 1,8 . 10-5.
35. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 9 ml 0,1 M chlorku sodu i 1 ml 0,1 M azotanu(V)
sodu.
36. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 9 ml 0,1 M kwasu octowego i 1 ml wody. Stała dysocjacji kwasu K = 1,8 . 10-5.
37. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 9 ml 0,1 M roztworu amoniaku i 1 ml 0,1 M
chlorku amonu. Stała dysocjacji zasady K = 1,8 . 10-5.
38. Obliczyć pH roztworu powstałego przez zmieszanie 9 ml 0,1 M roztworu kwasu solnego i 1 ml wody.
39. Podać przykład buforu kwasowego i zasadowego.
40. Podać wzory i nazwy 3 słabych zasad.
41. Podać wzory i nazwy 3 soli hydrolizujących.
42. Podać wzory i nazwy 3 soli niehydrolizujących.
43. Podać wzory i nazwy 4 mocnych kwasów.
44. Podać wzory i nazwy 4 mocnych zasad.
45. Podać wzory i nazwy 4 słabych kwasów.
46. W jaki sposób można obliczyć pH roztworu słabego kwasu? Wyprowadzić zależność matematyczną.
47. W jaki sposób można obliczyć pH roztworu soli, której kation ulega hydrolizie? Wyprowadzić
zależność matematyczną.
48. W jaki sposób można ustalić, czy nieznany kwas jest mocny czy słaby?
49. Wyprowadzić wzór na pH słabego kwasu.
50. Wyprowadzić wzór na pH słabej zasady.
51. Wyprowadzić wzór na pH soli hydrolizującej mocnego kwasu i słabej zasady.
52. Wyprowadzić wzór na pH soli hydrolizującej słabego kwasu i mocnej zasady.
53. Z jakich substancji składa się bufor octanowy?
Test 2. Podział kationów na grupy.
1. Czym się różnią odczynniki grupowe II i III grupy analitycznej kationów, skoro oba strącają siarczki?
2. Dlaczego jony amonowe wykrywa się przed identyfikacją grupy badanego kationu?
3. Dlaczego jony magnezu należą do V grupy kationów, mimo że węglan magnezu jest osadem trudno
rozpuszczalnym w wodzie?
4. Dlaczego jony miedzi(II) należą do II grupy kationów, skoro strącają osad z odczynnikiem III grupy?
5. Dlaczego jony ołowiu(II) należą do I i II grupy kationów, skoro jony rtęci(I) także strącają siarczek, a
zaliczane są tylko do I grupy analitycznej kationów?
6. Dlaczego jony srebra(I) należą do I grupy kationów, mimo że strącają osad siarczku srebra(I)?
7. Dlaczego niektóre kationy grupy III pod wpływem odczynnika grupowego nie strącają siarczków?
Dlaczego się tak dzieje i z czego składa się wówczas osad? Napisać odpowiednie równania reakcji.
8. Dlaczego siarczek amonu strąca wodorotlenek chromu(III), a nie siarczek? Uzasadnić w reakcji.
9. Dlaczego stosujemy bufor amonowy podczas strącania grupy IV kationów?
10. Do jakich grup należą kationy: Hg2+, Cd2+, Pb2+.
11. Jakie inne związki można stosować zamiast AKT?
12. Kationy której grupy wytrącają się w postaci siarczków w reakcji z AKT w środowisku kwaśnym?
13. Kationy której grupy wytrącają się w postaci siarczków w reakcji z AKT w środowisku zasadowym?
14. Które kationy należy wykryć jako pierwsze podczas analizy mieszaniny wszystkich pięciu grup
kationów i dlaczego?
15. Na jakiej podstawie dzielimy kationy na grupy analityczne?
16. Napisać równanie reakcji jonów glinu z odczynnikiem grupowym. Wyjaśnić przyczynę pojawienie się
nietypowego produktu reakcji.
17. Podać odczynnik grupowy dla I grupy kationów.
18. Podać równanie reakcji hydrolizy AKT w środowisku kwaśnym.
19. Podać równanie reakcji hydrolizy AKT w środowisku zasadowym.
20. Podać skład osadu po wytrącaniu z użyciem AKT w środowisku buforu amonowego kationów III
grupy.
21. Wymienić do jakiej grupy należą kationy: NH +
4 , Mn2+, Ni2+.
22. Wymienić do jakiej grupy należą kationy: wapnia, amonu, glinu i bizmutu(III)
23. Wymienić kationy barwne w roztworach wodnych oraz podać do której grupy należą.
Test 3. Rozpuszczalność i iloczyn rozpuszczalności. Grupa I i II kationów.
1. Co to jest efekt solny? Wyjaśnić na przykładzie.
2. Co to jest roztwór nasycony?
3. Co to jest strącanie następcze i jaki jest jego mechanizm?
4. Co zaobserwujemy po dodaniu nadmiaru mocnej zasady do roztworu zawierającego osad chlorku
ołowiu(II)? Napisać równanie reakcji. O czym to świadczy?
5. Co zaobserwujemy po schłodzeniu przesyconego roztworu chlorku ołowiu(II)? O czym to świadczy?
6. Czy należy dodawać jak najwięcej odczynnika strącającego? Odpowiedź uzasadnić.
7. Czy siarczki kationów I i II grupy można strącać za pomocą odczynnika grupowego III grupy?
Odpowiedź uzasadnić w reakcji.
8. Dlaczego kationy III grupy strącamy w obecności buforu amonowego, a kationy grupy II w środowisku
kwasu solnego?
9. Iloczyn rozpuszczalności jodku rtęci(II) wynosi 1,6 . 10-29. Obliczyć rozpuszczalność molową tej soli.
10. Iloczyn rozpuszczalności siarczanu(VI) srebra wynosi 1,4 . 10-5. Jakie jest stężenie jonów srebra(I) w roztworze nasyconym?
11. Iloczyn rozpuszczalności węglanu miedzi(II) wynosi 2,0 . 10-10. Jaka masa osadu rozpuści się w 1 dm3
wody?
12. Jaka jest zależność rozpuszczalności molowej od iloczynu rozpuszczalności? Podać na przykładzie.
13. Jakie są mechanizmy współstrącania?
14. Które kationy I i II grupy dają z jodkami barwne osady? Podać ich nazwy i wzory.
15. Które siarczki kationów I i II grupy nie są czarne? Podać ich nazwy i wzory.
16. Od czego zależy rozpuszczalność molowa osadu?
17. Po co stosujemy przemywanie osadu?
18. Podać przykład osadu krystalicznego i koloidalnego (podać wzór i nazwę osadu).
19. Podać różnice w warunkach strącania osadów koloidowych i krystalicznych?
20. Rozpuszczalność chlorku złota(III) wynosi 0,0065 mol/dm3. Obliczyć iloczyn rozpuszczalności tej soli.
21. Rozpuszczalność jodku ołowiu(II) wynosi 0,6 mol/dm3. Obliczyć iloczyn rozpuszczalności tej soli.
22. W czym rozpuszcza się chlorek ołowiu(II)? Napisać równanie przykładowej reakcji.
23. W czym rozpuszcza się chlorek srebra(I)? Napisać równanie przykładowej reakcji.
24. W czym rozpuszcza się jodek bizmutu(III)? Napisać równanie przykładowej reakcji.
25. W czym rozpuszcza się siarczek rtęci(II)? Napisać równanie przykładowej reakcji.
26. W jaki sposób sprawdzimy, że odczynnik strącający dodany został w nadmiarze? Podać dwa sposoby.
27. W jakich warunkach spełniony jest iloczyn rozpuszczalności?
28. W roztworze są obecne równocześnie jony miedzi(II) i kadmu. Podać równania reakcji pozwalające na
potwierdzenie obecności jonów kadmu.
29. W roztworze są obecne równocześnie jony ołowiu(II) i kadmu. Podać równania reakcji pozwalające na
potwierdzenie obecności jonów kadmu.
30. W roztworze są obecne równocześnie jony rtęci(I) i jony rtęci(II). Podać równania reakcji pozwalające
na potwierdzenie obecności jonów rtęci(II).
31. W roztworze są obecne równocześnie trzy kationy: ołowiu(II), srebra i rtęci(I). Za pomocą jakich reakcji potwierdzimy obecność jonu ołowiu(II)? Napisać równania tych reakcji pamiętając o tym, że
wszystkie kationy reagują z tymi samymi odczynnikami.
32. Wyjaśnić na czym polega tworzenie kryształów mieszanych
33. Wyjaśnić pojęcie okluzji
34. Wyjaśnić pojęcie: efekt wspólnego jonu
1. Co to jest amfoter redoks? Podać 3 przykłady.
2. Co to jest reduktor? Podać 3 przykładowe reakcje.
3. Co to jest utleniacz? Podać 3 przykładowe reakcje.
4. Dlaczego miedź rozpuszcza się w kwasie azotowym(V), a nie w kwasie solnym?
5. Jaki jest punkt odniesienia na skali potencjałów redoks?
6. Na czym polega działanie amfotera redoks? Podać przykładowe reakcje.
7. Na czym polega reakcja dysproporcjonacji? Napisać przykładowe równanie reakcji.
8. Na czym polega reakcja synproporcjonacji? Napisać przykładowe równanie reakcji.
9. Napisać i zbilansować reakcję utleniania anionów szczawianowych anionami manganianowymi(VII) do
tlenku węgla(IV) z utworzeniem kationów manganu(II)
10. Napisać i zbilansować reakcję utleniania anionów szczawianowych anionami dichromianowymi(VI) do
tlenku węgla(IV) z utworzeniem kationów chromu(III)
11. Napisać reakcję utleniania jonów chromu(III) w środowisku zasadowym.
12. Napisać równanie reakcji jonów chlorkowych z manganianem(VII) potasu w środowisku kwaśnym.
13. Napisać równanie reakcji metalicznego cynku z rozcieńczonym roztworem HCl.
14. Napisać równanie reakcji metalicznego cynku z rozcieńczonym roztworem NaOH.
15. Napisać równanie reakcji metalicznego glinu z rozcieńczonym roztworem HCl.
16. Napisać równanie reakcji metalicznego glinu z rozcieńczonym roztworem NaOH.
17. Napisać równanie reakcji metalicznej miedzi z rozcieńczonym roztworem HCl.
18. Napisać równanie reakcji metalicznej miedzi z rozcieńczonym roztworem kwasu azotowego(V).
19. Napisać równanie reakcji metalicznej miedzi ze stężonym roztworem kwasu azotowego(V).
20. Od czego zależy kierunek reakcji redoks?
21. Opisać elektrodę wodorową. Jak zależy jej potencjał od pH?
22. Podać ogólną postać wzoru Nernsta na potencjał redoks układu. Co oznaczają poszczególne parametry
we wzorze?
23. Podać przykład reakcji redukcji jonów manganianowych(VII) do jonów manganu(II) .
24. Podać przykład reakcji utleniania jonów manganu(II) do jonów manganianowych(VII).
25. Podać przykładowe reakcje zależności potencjału redoks układu od odczynu środowiska.
26. Podać przykładowe równanie reakcji utlenienia jonów chromu(III) w środowisku zasadowym.
27. Podać wzory i nazwy 3 kwasów o właściwościach utleniających.
28. Podać wzory i nazwy 3 substancji o właściwościach redukujących.
29. W jaki sposób różni się reakcja rozpuszczania cynku w kwasie azotowym(V) od reakcji rozpuszczania
cynku w kwasie solnym?
30. Wymienić 3 substancje używane w laboratorium jako popularne utleniacze.
31. Z jakich składników składa się układ redoks? Podać przykład układu.
Test 5. Kompleksy. Grupa III kationów.
1. Co to jest kompleks chelatowy? Podać przykład.
2. Co to jest liczba koordynacyjna?
3. Czy liczba koordynacyjna pokrywa się z wartościowością? Podać przykład
4. Czy stopień utlenienia kationu jest równy liczbie przyłączonych ligandów? Uzasadnić w przykładach.
5. Czym się różni aminakompleks kobaltu od akwakompleksu kobaltu? Podać wzory obu jonów.
6. Dlaczego dodanie stężonego kwasu solnego do próbki zawierającej kationy kobaltu(II) powoduje
pojawienie się intensywnie niebieskiego zabarwienia próbki? Napisać równanie reakcji.
7. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów [Ni(NH3)4]2+ i Al3+ ? Udowodnić za
pomocą równań reakcji.
8. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów AlO -
2 i Fe2+ ? Udowodnić za pomocą
równań reakcji.
9. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów Cr3+ i [Zn(NH3)4]2+ ? Udowodnić za
pomocą równań reakcji.
10. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów CrO -
2 i Ni2+ ? Udowodnić za pomocą
równań reakcji.
11. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów Fe3+ i [Co(NH3)4]2+ ? Udowodnić za
pomocą równań reakcji.
12. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów Mn2+ i CrO -
2 ? Udowodnić za pomocą
równań reakcji.
13. Dlaczego niemożliwe jest w roztworze współistnienie jonów MnO -
4 i Fe2+ ? Udowodnić za pomocą
równań reakcji.
14. Dlaczego podczas wykrywania jonów kobaltu(II) za pomocą tiocyjanianów dodajemy do układu
rozpuszczalnika organicznego?
15. Jak zmieni się barwa roztworu jonów żelaza(II), a jak roztworu żelaza(III), po dodaniu tiocyjanianu amonu?
16. Jaki jest związek pomiędzy kolejnymi stałymi trwałości kompleksu a stałą sumaryczną (skumulowaną)?
17. Jaki związek chemiczny nazywamy związkiem kompleksowym?
18. Jakie właściwości chemiczne mają związki manganu na stopniach utlenienia: II i VII?
19. Jeżeli do mieszaniny kationów III grupy dodamy nadmiar roztworu amoniaku, to które kationy
pozostaną w roztworze? Napisać odpowiednie reakcje.
20. Jeżeli do mieszaniny kationów III grupy dodamy nadmiar wodorotlenku sodu, to które kationy
pozostaną w roztworze? Napisać odpowiednie reakcje.
21. Które kationy z III grupy strącają osady z dimetyloglioksymem? Podać barwy powstających związków.
22. Które siarczki kationów grupy III nie są czarne? Podać ich nazwy i barwę.
23. Które siarczki po strąceniu III grupy kationów można rozpuścić na zimno w kwasie solnym? Napisać
odpowiednie reakcje
24. Które siarczki po strąceniu III grupy kationów nie można rozpuścić na zimno w kwasie solnym?
Napisać odpowiednie reakcje ich rozpuszczania.
25. Napisać reakcje potwierdzające amfoteryczne właściwości niektórych wodorotlenków kationów III
grupy.
26. Podać definicję stałej nietrwałości kompleksu.
27. Podać definicję stałej trwałości kompleksu
28. Podać przykład reakcji maskowania jonu przeszkadzającego w analizie.
29. Podać przykład utleniania Mn2+ w środowisku kwaśnym.
30. Podać przykład utleniania związków chromu(III) w środowisku zasadowym.
31. Podać przykładowe równanie reakcji maskowania kationu III grupy.
32. Podać zasady zapisu związków kompleksowych.
33. W roztworze są obecne równocześnie jony glinu i cynku. Podać równania reakcji pozwalające na
potwierdzenie obecności jonów cynku.
34. W roztworze są obecne równocześnie jony kobaltu(II) i żelaza(III). Podać równania reakcji pozwalające
na potwierdzenie obecności jonów kobaltu.
35. W roztworze są obecne równocześnie jony manganu(II) i chromu(III). Podać równania reakcji
pozwalające na potwierdzenie obecności jonów manganu(II).
1. Co można zaobserwować po zakwaszeniu próbki zawierającej aniony octanowe i lekkim podgrzaniu?
2. Co można zaobserwować po zakwaszeniu próbki zawierającej aniony tiosiarczanowe? Podać równanie
reakcji.
3. Co można zaobserwować po zakwaszeniu próbki zawierającej siarczany(IV) i lekkim ogrzaniu? Podać
równanie reakcji.
4. Co można zaobserwować po zakwaszeniu próbki zawierającej węglany? Podać równanie reakcji. Jak
zidentyfikować produkt?
5. Czy aniony chromianowe(VI) mogą istnieć w środowisku kwaśnym? Podać równanie reakcji.
6. Czy jony tiosiarczanowe są trwałe w środowisku kwaśnym? Napisać równanie reakcji.
7. Dlaczego aniony dwuchromianowe(VI) nie mogą istnieć w środowisku zasadowym? Podać równanie
reakcji.
8. Jak można wykryć obecność anionów silnych reduktorów? Które to aniony?
9. Które aniony nie występują w środowisku kwaśnym?
10. Które aniony odbarwiają manganian(VII) potasu?
11. Które aniony reagują z jodkiem potasu w środowisku kwaśnym?
12. Które aniony są barwne w roztworach wodnych? Podać ich nazwy, wzory i barwy roztworów.
13. Które chlorki są nierozpuszczalne?
14. Które gazy mogą się wydzielać po zakwaszeniu roztworów anionów? Napisać równania reakcji
wykorzystywanych do ich identyfikacji.
15. Które kationy redukują jony manganianowe(VII)?
16. Które siarczany(VI) są nierozpuszczalne?
17. Który z anionów powoduje zabarwienie roztworu fuksyny?
18. Na jaki kolor jod zabarwia skrobię? Jaka substancja jest odpowiedzialna za barwę?
19. Napisać przykładowe równanie reakcji dotyczące wykrycia anionu lotnego.
20. Napisać przykładowe równanie reakcji pozwalające wykryć anion reduktor.
21. Napisać przykładowe równanie reakcji pozwalające wykryć anion utleniacz.
22. Napisać równania reakcji, w których wydziela się ditlenek siarki.
23. Podać nazwy i wzory 4 anionów mających zdolności redukujące.
24. Podać równania reakcji rozróżniające jony: azotanowy(III) i azotanowy(V).
25. Podać równania reakcji rozróżniające jony: bromkowy i jodkowy.
26. Podać równania reakcji rozróżniające jony: chlorkowy i bromkowy.
27. Podać równania reakcji rozróżniające jony: chlorkowy i tiocyjanianowy.
28. Podać równania reakcji rozróżniające jony: fosforanowy(V) i octanowy.
29. Podać równania reakcji rozróżniające jony: fosforanowy(V) i siarczanowy(VI).
30. Podać równania reakcji rozróżniające jony: siarczanowy(IV) i siarczanowy(VI).
31. Podać równania reakcji rozróżniające jony: siarczanowy(IV) i tiosiarczanowy(VI).
32. Podać wzór siarczanu(VI) nitrozylżelaza(II). Podać równanie reakcji powstawania tego związku.
33. W jakim środowisku wykrywamy obecność anionów reduktorów? W jaki sposób uzyskujemy to
środowisko?
34. W jakim środowisku wykrywamy obecność anionów utleniaczy? W jaki sposób uzyskujemy to
środowisko?
35. Wymienić nazwy i wzory 5 anionów mających zdolności utleniające.
36. Wymienić żółte osady jonów srebra(I).
Test 7. Analiza substancji stałych. Grupa IV i V kationów.
1. Biała substancja jest nierozpuszczalna w wodzie, ale rozpuszcza się w kwasie solnym i azotowym(V),
nie wydzielając gazu. Roztwór w kwasie azotowym(V) po ogrzaniu z molibdenianem amonu strąca
żółty osad. Podczas alkalizowania roztworu wodorotlenkiem sodu lub roztworem amoniaku wytrąca się
biały osad, nierozpuszczalny w nadmiarze odczynnika. Badana substancja nie barwi płomienia. Co to
za substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
2. Biała substancja jest rozpuszczalna w wodzie, a odczyn uzyskanego roztworu jest obojętny. Badana
substancja barwi płomień na zielono. Po dodaniu kwasu siarkowego(VI) wytrąca się biały osad,
nierozpuszczalny w kwasie azotowym(V). Po dodaniu roztworów jonów baru i jonów srebra(I) nie
wytrąca się osad. Dodatek jodku potasu, kwasu siarkowego(VI) i skrobi powoduje pojawienie się
granatowego roztworu. Co to za substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
3. Biała substancja rozpuszcza się w wodzie dając bezbarwny roztwór. Roztwór amoniaku dodany w
nadmiarze strąca biały galaretowaty osad rozpuszczalny w wodorotlenku sodu. Inną porcję roztworu
zakwaszono kwasem solnym (brak zmian) i dodano chlorek baru – wytrącił się biały osad. Co to za
substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
4. Czerwona substancja jest nierozpuszczalna w wodzie, natomiast po rozpuszczeniu na gorąco w kwasie
azotowym(V) wydziela fioletowe pary tworząc bezbarwny roztwór. Wodorotlenek sodu strąca żółty
osad nierozpuszczalny w nadmiarze zasady. Nadmiar roztworu amoniaku wytrąca biały osad. Co to za
substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
5. Dlaczego korzystniej jest rozpuszczać sól w kwasie azotowym(V) niż w kwasie solnym?
6. Dlaczego niektóre metale rozpuszczają się w kwasie azotowym(V) a nie rozpuszczają się w solnym?
7. Dlaczego woda królewska jest agresywnym rozpuszczalnikiem?.
8. Jak można odróżnić jony potasu od jonów amonowych?
9. Jak można odróżnić jony potasu od jonów sodu?
10. Jak można sprawdzić obecność anionów utleniających?
11. Jak odróżnić od siebie (metodami chemicznymi) następujące metale: miedź, cynk, złoto i żelazo?
12. Jak odróżnić od siebie tlenek magnezu i wodorotlenek magnezu?
13. Jak przeprowadza się do roztworu sole nierozpuszczalne w wodzie i kwasach?
14. Jakie są różnice w rozpuszczaniu soli w kwasie solnym i kwasie azotowym(V)?
15. Na czym polega próba wydzielania gazów z analizowanej próbki soli?
16. Napisać równanie reakcji jonu amonowego z odczynnikiem Nesslera.
17. Obecność jakich anionów wyklucza obecność jonu baru w roztworze ?
18. Obecność jakich anionów wyklucza obecność jonu srebra w roztworze ?
19. Obecność jakich anionów wyklucza obecność jonu żelaza(III) w roztworze ?
20. Od identyfikacji których kationów należy rozpocząć analizę soli?
21. Podać dwa sposoby sprawdzania obecności jonu amonowego.
22. Podać nazwy i barwy substancji: BiI3, SrCO3, Na2C2O4, Fe(OH)3.
23. Podać nazwy i barwy substancji: CrCl3, NH4SCN, KH2PO4, Zn[Hg(SCN)4].
24. Podać nazwy i barwy substancji: HgO, BaSO3, K2Cr2O7, (CH3COO)2Ni.
25. Podać nazwy i barwy substancji: NH4NO3, CoCl2, Hg2I2, BaCrO4.
26. Pomarańczowa substancja łatwo rozpuszcza się w wodzie dając pomarańczowy roztwór. Po dodaniu
roztworu amoniaku roztwór zmienia barwę na żółtą, ale nie strąca się osad. Roztwór barwi płomień na
fioletowo. Co to za substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
27. Różowy proszek jest nierozpuszczalny w wodzie. Po rozpuszczeniu w kwasie azotowym(V) roztwór
zabarwił się na pomarańczowo, natomiast po rozpuszczeniu w stężonym kwasie solnym – na niebiesko.
Przy każdym rozpuszczaniu roztwór intensywnie się pienił, ale nie pojawił się żaden zapach. Co to za
substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
28. Substancję o barwie czarnej rozpuszczono w rozcieńczonym kwasie solnym i otrzymano jasnozielony
roztwór. Wydzielił się także gaz o intensywnym zapachu. Po rozpuszczeniu badanej substancji w
kwasie azotowym(V) roztwór po dodaniu tiocyjanianu potasu zabarwił się na czerwono. Co to za
substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
29. W czym można rozpuścić fosforan(V) magnezu?
30. W jakiej kolejności wykonuje się analizę rozpuszczalności soli?
31. W roztworze są obecne równocześnie jony magnezu i amonu. Podać równania reakcji pozwalające na
potwierdzenie obecności jonów magnezu.
32. Wymień kationy, które można wykryć za pomocą zabarwienia płomienia.
33. Zielona substancja jest rozpuszczalna w wodzie, z wytworzeniem zielonego roztworu. Po dodaniu
mocnej zasady wytrąca się szarofioletowy osad. Po dalszym dodaniu mocnej zasady osad ulega
rozpuszczeniu, a roztwór ponownie robi się zielony. Dodanie do innej porcji roztworu azotanu(V)
srebra powoduje wytrącenie białego osadu, ciemniejącego na świetle. Co to za substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
34. Zielony proszek rozpuszczono w rozcieńczonym roztworze kwasu solnego, otrzymując niebieski
roztwór, a podczas rozpuszczania wydzielał się intensywnie bezbarwny, bezwonny gaz. Rozpuszczanie
w kwasie azotowym(V) dało identyczne wyniki. Niebieski roztwór po dodaniu nadmiaru roztworu
amoniaku zmienił barwę na granatową. Co to za substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
35. Żółta substancja rozpuszczona zarówno w kwasie solnym, jak i kwasie azotowym(V) tworzy
bezbarwny roztwór. Nie wydziela się gaz podczas rozpuszczania. Po ostudzeniu z roztworu w kwasie
solnym wytrąca się biały osad. Osad ten rozpuszcza się w wodzie i tworzy żółty osad z
chromianem(VI) potasu. Co to za substancja? Napisać równania opisanych reakcji.
Test 8. Analiza objętościowa. Alkacymetria
1. Co oznacza określenie „do kreski”?
2. Co oznacza określenie „dokładność wagi”?
3. Co oznacza określenie „waga zaaretowana”?
4. Co oznacza określenie: błąd wskaźnika?
5. Co to jest acydymetria?
6. Co to jest alkacymetria?
7. Co to jest alkalimetria?
8. Co to jest analit?
9. Co to jest biureta?
10. Co to jest błąd paralaksy?
11. Co to jest eksykator i do czego służy?
12. Co to jest kolba miarowa?
13. Co to jest krzywa miareczkowania?
14. Co to jest nośność wagi?
15. Co to jest pipeta?
16. Co to jest skok miareczkowania?
17. Co to jest titrant?
18. Co to jest waga?
19. Co to jest współmierność kolby z pipetą?
20. Co to są naczynia miarowe?
21. Co to są wskaźniki alkacymetryczne?
22. Czym ograniczona jest ilość dodawanego wskaźnika w analizie objętościowej?
23. Czym różnią się naczynia miarowe od innych naczyń wykorzystywanych w laboratorium?
24. Czym są wskaźniki alkacymetryczne z chemicznego punktu widzenia?
25. Czym się różni kolba miarowa od innych kolb stosowanych na laboratorium?
26. Dlaczego eksykator otwieramy tylko na czas wkładania bądź wyjmowania substancji?
27. Dlaczego nie przenosimy odważonych substancji poprzez przesypanie ich z jednego naczynia do
drugiego?
28. Dlaczego nie stosuje się roztworu kwasu azotowego(V) jako titranta?
29. Dlaczego nie stosuje się roztworu kwasu siarkowego(VI) jako titranta?
30. Dlaczego nie wolno myć naczyń miarowych ciepłą wodą?
31. Dlaczego nie wolno umieszczać badanej substancji chemicznej bezpośrednio na szalce wagi?
32. Dlaczego nie wolno ważyć substancji na kawałku papieru lub bibuły?
33. Dlaczego preferuje się oznaczenie acydymetryczne w oznaczeniach alkacymetrycznych?
34. Dlaczego przedmiot ważony powinien być suchy?
35. Dlaczego przedmiot ważony powinien posiadać temperaturę zbliżoną do temperatury otoczenia?
36. Dlaczego przygotowany dokładnie według obliczeń rozcieńczony roztwór kwasu solnego nie jest
roztworem mianowanym?
37. Dlaczego wagę zwalniamy z aretażu jedynie na czas ważenia?
38. Dlaczego ważne jest pilnowanie czystości szalek wag?
39. Do zmiareczkowania naważki 0,2015 g węglanu sodu zużyto 27,1 ml kwasu solnego. Jakie było miano
kwasu (w mol/dm3)?
40. Jak wygląda krzywa miareczkowania mocnego kwasu mocną zasadą? Podać objaśnienia do rysunku.
41. Jak wygląda krzywa miareczkowania mocnej zasady mocnym kwasem? Podać objaśnienia do rysunku.
42. Jak wygląda krzywa miareczkowania roztworu węglanu sodu? Podać objaśnienia do rysunku.
43. Jak wygląda krzywa miareczkowania słabego kwasu mocną zasadą? Podać objaśnienia do rysunku.
44. Jak wygląda krzywa miareczkowania słabego kwasu wieloprotonowego mocną zasadą? Podać
objaśnienia do rysunku.
45. Jak wygląda krzywa miareczkowania słabej zasady mocnym kwasem? Podać objaśnienia do rysunku.
46. Jaka jest podstawowa różnica teorii Ostwalda i teorii Hantzscha zmiany barwy wskaźników
alkacymetrycznych?
47. Jaka jest różnica pomiędzy punktem równoważnikowym a punktem końcowym miareczkowania?
48. Jaka jest zasada doboru wskaźnika podczas miareczkowania alkacymetrycznego?
49. Jaka substancja znajduje się w dolnej części eksykatora? Dlaczego?
50. Jaki jest mechanizm zmiany barwy wskaźników alkacymetrycznych?
51. Jaki parametr jest mierzony za pomocą wagi? W jakich jednostkach jest on podawany?
52. Jakie błędy popełniane są podczas analizy miareczkowej?
53. Jakie naczynia miarowe wykorzystywane są w pracowni analizy chemicznej?
54. Jakie reakcje przebiegają podczas oznaczania wodorotlenku sodu i węglanu sodu w mieszaninie?
Napisać odpowiednie równania reakcji.
55. Jakie są sposoby przygotowania roztworów mianowanych?
56. Jakie substancje stosowane są jako substancje wzorcowe do nastawiania miana roztworu kwasu
solnego? Napisać odpowiednie reakcje.
57. Jakie substancje stosowane są jako substancje wzorcowe do nastawiania miana roztworu wodorotlenku
sodu? Napisać odpowiednie reakcje.
58. Jakie wymagania stawiane są związkom chemicznym, aby mogły być wykorzystane jako substancje
wzorcowe?
59. Jakiego typu reakcje są podstawą oznaczeń alkacymetrycznych?
60. Jakimi parametrami różni się waga techniczna od wagi analitycznej?
61. Kiedy korzystamy z kolby miarowej?
62. Które naczynia możemy wykorzystać do ważenia substancji stałych na wadze analitycznej?
63. Które roztwory nazywane są mianowanymi?
64. Które substancje stosowane są do sporządzania roztworów mianowanych w alkacymetrii? Dlaczego?
65. Na czym polega ilościowe przenoszenie substancji stałych?
66. Na czym polega wyznaczanie miana roztworu?
67. Na zmiareczkowanie zużyto 41,5 cm3 titranta. Najmniejsza działka w biurecie wynosi 0,1 cm3.
Obliczyć błąd względny miareczkowania.
68. Obliczyć maksymalną masę węglanu sodu potrzebną do mianowania ok. 0,1 M HCl przy użyciu
biurety o pojemności 50 ml (Na – 23, C – 12, O – 16).
69. Obliczyć objętość 37 % roztworu HCl (d = 1,15 g/ml) potrzebną do przygotowania 1 dm3 roztworu tego
kwasu o stężeniu 0,1 M (H – 1, Cl – 35,5).
70. Od czego zależy wielkość skoku miareczkowania alkacymetrycznego?
71. W jaki sposób korzystamy z biurety?
72. W jaki sposób korzystamy z pipety?
73. W jaki sposób należy myć naczynia miarowe?
74. W jaki sposób odczytujemy pomiar objętości w biurecie?
75. W jaki sposób wykreśla się krzywą miareczkowania alkacymetrycznego?
76. W jaki sposób wyznacza się skok miareczkowania alkacymetrycznego?
77. W jaki sposób wyznacza się współmierność kolby z pipetą metodą wagową?
78. W jaki sposób wyznaczamy optymalną naważkę substancji wzorcowej do mianowania roztworu?
79. W jaki sposób wyznaczamy punkt końcowy miareczkowania?
80. W jakich naczyniach wolno ważyć roztwory?
81. W jakim celu dodawany jest wskaźnik do roztworu miareczkowanego?
82. W jakim celu wyznacza się współmierność kolby z pipetą?
83. Z jakiego materiału muszą być wykonane naczynia do ważenia substancji? Dlaczego?
1. Co jest substancją wzorcową używana w manganometrii? Napisać równanie odpowiedniej reakcji.
2. Co określamy „starzeniem” osadu? W jakim celu jest ono przeprowadzane?
3. Co to jest manganometria?
4. Co to jest oksydymetria?
5. Co to jest potencjał redoks?
6. Co to jest reduktometria?
7. Co to jest tryskawka i do czego służy?
8. Co to jest układ redoks?
9. Czy każdy przygotowany roztwór manganianu(VII) potasu należy gotować przed sączeniem?
10. Czy każdy roztwór tiosiarczanu(VI) sodu trzeba mianować? Dlaczego?
11. Czy krzywa miareczkowania redoksymetrycznego jest zawsze niesymetryczna? Wyjaśnić na
przykładzie.
12. Czy potencjał redoks jest zależny od pH roztworu? Uzasadnić na przykładzie.
13. Czy potencjał redoks układu jest zależny od obecności innych jonów w roztworze? Uzasadnić na
przykładzie.
14. Czy sporządzony z dokładnie znanej naważki roztwór manganianu(VII) potasu zawsze trzeba
mianować?
15. Czym są wskaźniki redoks z chemicznego punktu widzenia?
16. Dlaczego czas przechowywania roztworu manganianu(VII) jest ograniczony?
17. Dlaczego czas przechowywania roztworu tiosiarczanu(VI) sodu jest ograniczony?
18. Dlaczego jest możliwe oznaczanie manganometryczne jonów wapnia, mimo że jony te nie wykazują
właściwości redoks?
19. Dlaczego należy usunąć tlenek manganu(IV) z roztworu manganianu(VII) potasu?
20. Dlaczego nie należy usuwać osadu siarki z roztworu tiosiarczanu sodu?
21. Dlaczego nie wolno wlewać gorącego roztworu manganianu(VII) potasu do biurety?
22. Dlaczego przygotowując roztwór manganianu(VII) potasu należy go sączyć?
23. Dlaczego reakcję manganianu(VII) potasu należy prowadzić w podwyższonej temperaturze?
24. Dlaczego roztwór manganianu(VII) potasu przechowujemy w ciemnej butelce?
25. Dlaczego strącone osady przemywa się roztworem odczynnika strącającego, a nie wodą?
26. Jak odczytujemy poziom cieczy w biurecie z roztworem manganianu(VII) potasu?
27. Jak się nazywa metoda stosująca jako titrant roztwór tiosiarczanu(VI) sodu? Dlaczego?
28. Jak wygląda krzywa miareczkowania redoksymetrycznego? Opisać.
29. Jaka jest różnica pomiędzy osadem krystalicznym a koloidalnym?
30. Jaka substancja jest wskaźnikiem stosowanym w manganometrii?
31. Jaka substancja jest wykorzystywana jako wskaźnik w jodometrii?
32. Jaki jest mechanizm zmiany barwy wskaźnika stosowanego w jodometrii?
33. Jaki jest mechanizm zmiany barwy wskaźników redoks?
34. Jaki jest mechanizm zmiany barwy wyznaczający punkt końcowy w manganometrii?
35. Jaki jest potencjał redoks w PR podczas miareczkowania redoksymetrycznego? Od obecności których
jonów wówczas zależy?
36. Jakie reakcje przebiegają podczas mianowania roztworu tiosiarczanu sodu? Napisać równania tych
reakcji.
37. Jakie są różnice pomiędzy strącaniem osadów krystalicznych a koloidalnych?
38. Jakie są zasady przechowywania mianowanego roztworu manganianu(VII) potasu?
39. Jakie są zasady przechowywania mianowanego roztworu tiosiarczanu(VI) sodu?
40. Jakie są zasady strącania osadów krystalicznych?
41. Jakie substancje mogą być wykorzystywane jako substancje wzorcowe do nastawiania miana roztworu
tiosiarczanu sodu? Podać 3 przykłady.
42. Jakie substancje możemy oznaczać manganometrycznie?
43. Jakie substancje nazywamy wskaźnikami redoks? Podać przykład.
44. Jakie utleniacze poza manganianem(VII) potasu możemy stosować do oznaczeń ilościowych w
redoksymetrii?
45. Jakiego typu reakcje są podstawą oznaczeń redoksymetrycznych?
46. Które substancje wzorcowe możemy wykorzystać do mianowania manganianu(VII) potasu? Podać 3
przykłady.
47. Które wskaźniki stosowane w redoksymetrii nie są wskaźnikami redoks?
48. Na czym polega manganometryczna metoda oznaczania wapnia? Napisać odpowiednie równania
reakcji.
49. Na czym polega zmiana barwy wskaźników stosowanych w redoksymetrii nie będących wskaźnikami redoks?
50. Obliczyć maksymalną masę szczawianu sodu potrzebną do zmianowania ok. 0,02 M manganianu(VII)
potasu przy użyciu birety o pojemności 50 ml (M = 134 g/mol).
51. Obliczyć minimalną naważkę dichromianu(VI) potasu, aby po dodaniu jodku potasu i wydzieleniu jodu
zmianować ok. 0,1 M tiosiarczan(VI) sodu przy użyciu birety o pojemności 50 ml (M = 294 g/mol)
52. Obliczyć, ile trzeba odważyć stałego manganianu(VII) potasu aby przygotować 1 dm3 roztworu o
stężeniu 0,02 M (O – 16, K – 39, Mn – 55).
53. W jaki sposób dobiera się rodzaj sączka do sączenia osadu?
54. W jaki sposób dobiera się wielkość sączka do sączenia osadu?
55. W jaki sposób możemy wyznaczyć potencjał redoks?
56. W jaki sposób składa się sączek celulozowy? Dlaczego?
57. W jaki sposób wykonuje się „starzenie” osadu?
58. W jaki sposób wyznacza się koniec miareczkowania redoksymetrycznego?
59. W jaki sposób zmienia się potencjał redoks podczas miareczkowania redoksymetrycznego? Uzasadnić
na przykładzie.
60. W jaki sposób zmienia się potencjał redoks podczas przebiegu reakcji redoks?
61. W jakim celu dodaje się węglan sodu do roztworu tiosiarczanu sodu?
62. W jakim celu wykonuje się przemywanie osadu?
63. Zużyto 35,6 cm3 manganianu(VII) na zmiareczkowanie naważki bezwodnego szczawianu sodu o masie
0,2015 g. Jakie było miano manganianu w mol/dm3 ? M = 134 g/mol
Test 10. Kompleksometria i kolorymetria
1. Co nazywamy twardością wody?
2. Co to jest „próba ślepa” w kolorymetrii?
3. Co to jest absorbancja?
4. Co to jest kolorymetria?
5. Co to jest kompleks? Podać przykład.
6. Co to jest kompleksonometria?
7. Co to jest molowy współczynnik absorpcji?
8. Co to jest roztwór wzorcowy w kolorymetrii?
9. Co to jest światło monochromatyczne?
10. Co to jest widmo spektrofotometryczne? Podać przykład.
11. Co to są kompleksy chelatowe? Podać przykład.
12. Czym różni się roztwór wzorcowy stosowany w analizie objętościowej od roztworu wzorcowego
stosowanego w analizie instrumentalnej?
13. Czym są spowodowane odchylenia od prawa Lamberta-Beera?
14. Dlaczego absorbancja próby ślepej nie zawsze jest równa zero?
15. Dlaczego częściej wykorzystuje się wersenian sodu niż kwas wersenowy w kompleksometrii?
16. Dlaczego dwuwodnego wersenianu sodu nie należy suszyć przed przygotowaniem roztworu
wzorcowego?
17. Dlaczego krzywą kalibracyjną należy wykonać w tym samym czasie co oznaczenie próbki badanej?
18. Dlaczego oznaczenia w kolorymetrii wykonuje się w oparciu o krzywą kalibracyjną, a nie obliczenia stechiometryczne?
19. Dlaczego oznaczenie twardości wody oznaczamy w środowisku buforu amonowego?
20. Dlaczego stężenia roztworu wzorcowego do krzywej kalibracyjnej nie powinny być mniejsze od
stężenia w próbce badanej?
21. Dlaczego w miareczkowaniach kompleksometrycznych miareczkujemy do ostatniej, a nie pierwszej
zmiany barwy?
22. Jak wygląda krzywa kalibracyjna w oznaczeniu kolorymetrycznym?
23. Jaki zakres długości fali ma światło w zakresie widzialnym?
24. Jaki znaczenie ma wartość molowego współczynnika absorpcji w oznaczeniu kolorymetrycznym?
25. Jakie są różnice w budowie kompleksów chelatowych i niechelatowych?
26. Jakie warunki muszą być spełnione, aby możliwe było oznaczanie bezpośrednie kationu w
kompleksometrii?
27. Jakie warunki termodynamiczne i kinetyczne musi spełniać metalowskaźnik?
28. Jakie związki nazywamy metalowskaźnikami? Podać 2 przykłady takich substancji.
29. Jakiemu stężeniu jonów magnezu odpowiada 1°N?
30. Jakiemu stężeniu jonów wapnia odpowiada 1°N?
31. Które jony tworzą kompleksy z wersenianem?
32. Które prawo Lamberta-Beera wykorzystywane jest w analizie ilościowej?
33. Który komplekson jest najczęściej stosowany w kompleksonometrii? Dlaczego?
34. Który związek chemiczny jest odpowiedzialny za barwę niebieską podczas miareczkowania jonów
wapnia i magnezu roztworem edta względem czerni eriochromowej w PR?
35. Na czym polega kolorymetryczne oznaczenia żelaza(III) za pomocą tiocyjanianu amonu? Napisać
odpowiednie równania reakcji.
36. Na czym polega miareczkowanie odwrotne w kompleksometrii?
37. Narysować i objaśnić krzywą miareczkowania kompleksometrycznego.
38. Od czego zależy wybór odczynnika kompleksującego stosowanego do oznaczania kolorymetrycznego
kationów?
39. Po co stosuje się roztwór wzorcowy w kolorymetrii?
40. Podać definicję stałej trwałości kompleksu.
41. Podać wzór strukturalny edta.
42. Skąd mamy pewność, że przy oznaczaniu sumy jonów wapnia i magnezu w punkcie końcowym
miareczkowania oba jony zostały skompleksowane przez edta?
43. W jaki sposób dobiera się długość fali do oznaczania kolorymetrycznego?
44. W jaki sposób dobiera się stężenia roztworu wzorcowego do sporządzenia krzywej kalibracyjnej?
45. W jaki sposób można oznaczać kompleksometrycznie aniony?
46. W jaki sposób przeprowadza się bezbarwne jony nieorganiczne w związki oznaczane
kolorymetrycznie?
47. W jaki sposób przygotowuje się roztwór wzorcowy w kolorymetrii?
48. W jaki sposób wykonuje się krzywą kalibracyjną?
49. W jaki sposób wyznacza się stężenie badanej próbki w oparciu o krzywą kalibracyjną?
50. W jakich jednostkach wyznaczana jest twardość wody?
51. W jakim celu dokonuje się pomiaru „próby ślepej” w kolorymetrii?
52. Wyjaśnić mechanizm zmiany barwy wskaźnika metalochromowego.
53. Wyjaśnić skrót edta.
54. Z jakiego materiału wykonane są kuwety do pomiarów w zakresie UV?
55. Z jakiego materiału wykonane są kuwety do pomiarów w zakresie widzialnym widma?