Problemy wojskowej służby kobiet

Wojskowa służba kobiet wg opracowań WBBS

Z badań Wojskowego Biura Badań Społecznych z 2009r. wynika, iż służba

wojskowa kobiet cieszy się 70% poparciem społecznym środowiska wojskowego

przy 15% przeciwników. Wśród zwolenników służby kobiet przeważają kobiety

i popierają ją w prawie 90% , natomiast mężczyźni popierający służbę kobiet

stanowią blisko 60%. Odsetek jej przeciwników jest zdecydowanie wyższy wśród

mężczyzn (22%) niż kobiet (2%). W uzasadnieniu swoich odpowiedzi ponad połowa

ankietowanych obu płci uważa, że kobiety powinny służyć w wojsku z racji

posiadania prawa do tego. Często podnoszonym argumentem przemawiającym za

służbą kobiet był ten o wywieraniu przez kobiety pozytywnego wpływu na stosunki

międzyludzkie. Wśród powodów, dla których badani byli przeciwni wojskowej służbie

kobiet najczęściej wymienianym był ten o braku przygotowania organizacyjnego

i kulturowego wojska do służby kobiet. Zdaniem środowiska, żołnierze-kobiety

powinny zajmować obszary stanowisk związane przede wszystkim ze służbą

zdrowia, administracją wojskową, logistyką, szkolnictwem. W kwestii możliwości

uczestniczenia kobiet w działaniach bojowych, na polu walki odmienne stanowisko

zajmują kobiety i mężczyźni - żołnierze. Dwie trzecie badanych kobiet - żołnierzy

przyznaje im takie prawo, natomiast ponad połowa badanych mężczyzn jest temu

przeciwna. Argumentami wymienianymi wyłącznie przez mężczyzn przeciwko

uczestnictwu kobiet – żołnierzy w bezpośrednich działaniach bojowych były te

odnoszące się do braku doświadczenia kobiet oraz związane ze stereotypowym

postrzeganiem kobiety jako kruchej, delikatnej istoty. Poza tym męskie grono

opowiada się w większości (46%) za niskim procentowo udziałem kobiet w służbie

wojskowej, gdy tymczasem opinie kobiet są podzielone. Zidentyfikowano ponad 3%

mężczyzn niechętnych służbie kobiet. W większości badani opowiedzieli się za 10%

udziałem kobiet w całych SZ. Zarówno kobiety jak i mężczyźni najlepiej ocenili

umiejętności społeczne żołnierzy - kobiet, a najgorzej dowódcze.

Trendy rozwoju wojskowej służby kobiet

Na przestrzeni ostatnich kilku lat można zaobserwować tendencję wzrostową

w zakresie rozwoju zawodowej służby wojskowej kobiet. Zauważalny jest wzrost

liczby kobiet w wojsku oraz ich wyznaczanie na stanowiska we wszystkich korpusach

osobowych, a także większy niż w poprzednich latach udział kobiet w misjach

pokojowych i stabilizacyjnych. Kobiety służą obecnie we wszystkich Rodzajach Sił

Zbrojnych, w Dowództwie Operacyjnym, Inspektoracie Wsparcia Sił Zbrojnych,

Inspektoracie Wojskowej Służby Zdrowia jak również w Żandarmerii Wojskowej,

Dowództwie Garnizonu Warszawa, w trzech korpusach kadry (szeregowych,

podoficerów, oficerów). Zajmują stanowiska służbowe w korpusie medycznym, oraz

systematycznie coraz liczniej w innych korpusach tradycyjnie zajmowanych

wcześniej tylko przez mężczyzn.

Wg stanu na koniec 2010 r. w Wojsku Polskim służbę zawodową pełniło 1751

kobiet (1,9% żołnierzy zawodowych), natomiast w uczelniach i szkołach wojskowych

kształciło się 345, (15% wszystkich kandydatów). Obserwuje się zmniejszenie liczby

kobiet w służbie kandydackiej o 22% w stosunku do ubiegłego roku z powodu

mniejszych naborów do szkół wojskowych. Razem liczba kobiet w służbie czynnej

wynosiła 2096. W stosunku do 2009 r. liczba kobiet na stanowiskach służbowych

wzrosła o 202. Zmalała dynamika wzrostu liczby kobiet do służby wojskowej we

wszystkich korpusach. (liczba powołań kobiet do służby wojskowej w stosunku do

ubiegłego roku była mniejsza o blisko 50%.) Najwięcej powołań kobiet do służby

terminowej i stałej odnotowano w Wojskach Lądowych - 121, w Siłach Powietrznych

powołano 51 kobiet, w Marynarce Wojennej - 32 kobiety, w Inspektoracie Wsparcia

Sił Zbrojnych - 16. W pozostałych komponentach Sił Zbrojnych, liczba powołań kobiet

nie przekroczyła 10 osób, natomiast w strukturach podległych pod Inspektorat

Wojskowej Służby Zdrowia zmniejszyła się liczba kobiet w stosunku do

ubiegłorocznej statystyki (o 4 osoby).

Kobiety najliczniej zajmują stanowiska w Wojskach Lądowych (794), następnie

– w Siłach Powietrznych (347) i w Marynarce Wojennej (168). Największą grupę

stanowią wciąż oficerowie (869). Liczba podoficerów wynosi 660. Spośród 1751

kobiet – 478 pełni służbę na stanowiskach dowódczych (304 oficerskich i 172

podoficerskich i 2 szeregowych) W tej grupie stanowisk dowódczych najczęściej

kobiety są dowódcami plutonu (262).

Analizując rozmieszczenie kobiet w korpusach osobowych według wskaźnika

procentowego udziału kobiet w ogólnej liczbie kadry w każdym z korpusów

osobowych, zaobserwować należy, że najliczniej są one reprezentowane w korpusie

medycznym (20%), sprawiedliwości i obsługi prawnej (11,9%), finansowym (5,7%),

OPBMR (3,8%), przeciwlotniczym (3,4%), wychowawczym (2,7%) oraz rakietowym

i artylerii (2,67%).

W ostatnim roku największy wzrost kobiet odnotowano w korpusach

finansowym (5,7%) i medycznym (2,27%), natomiast najniższy w korpusie łączności

i informatyki (0,09%) oraz logistyce (0,11%). Zmniejszenie liczby kobiet odnotowano

w korpusie sprawiedliwości i obsługi prawnej (- 0,75%).

Najliczniej kobiety występują w korpusie oficerskim i jest to zasada

obserwowana prawie w każdym komponencie Sił Zbrojnych (poza Siłami

Powietrznymi oraz Inspektoratem Wsparcia Sił Zbrojnych – gdzie dominuje korpus

podoficerski). Wśród oficerów najwięcej jest podporuczników (427) wśród 785

oficerów młodszych, z czego 53% pełni służbę w Wojskach Lądowych. Najwyższym

stopniem wojskowym, posiadanym przez kobiety jest stopień pułkownika (8 osób).

Kobiety w stopniach podoficerskich występują w liczbie 660, ( kapral – 340

i st. kapral -104), a w stopniach szeregowego – 222. Na stanowiskach dowódczych

różnych szczebli służbę pełni 478 kobiet. (dowódca drużyny, obsługi, działonu, grupy,

wozu dowodzenia, grupy ewakuacji medycznej etc.).

Zdecydowana większość 58,6% w populacji kobiet to osoby między 30 a 50

rokiem życia, 40% to osoby młode, których wiek nie przekroczył 30 lat. Tylko 24

(1,3% kobiet) z nich osiągnęło 50 lat i więcej.

Żadna z kobiet - żołnierzy nie posiada pełnych uprawnień emerytalnych.

W jednym przypadku jest to wysługa – 27 lat w zawodowej służbie wojskowej. 54

kobiety nabyły częściowe uprawnienia emerytalne, natomiast pozostałe – 1682

kobiety – nie posiadają wysługi uprawniającej do uzyskania minimalnych uprawnień

emerytalnych.

W 2010 r. do wykonywania zadań w misjach poza granicami kraju zostało

skierowanych 111 kobiet. Najwięcej kobiet – żołnierzy (97) uczestniczyło w VII i VIII

zmianie PKW Afganistan. W misji tej wzięło udział 57 kobiet z korpusu

podoficerskiego oraz 40 z korpusu oficerskiego. W PKW KFOR w XII i XIII zmianie

uczestniczyło 9 kobiet (5 oficerów i 4 podoficerów). W Bośni w XII zmianie

uczestniczyło 5 pań ( 2 w stopniach oficerskich, pozostałe w podoficerskich).

W ostatnich latach obserwuje się tendencję poszerzania zakresu stanowisk

obejmowanych przez uczestniczki misji, stosownie do nabywanego przez nie

doświadczenia w służbie. Dobór na stanowiska odbywa się z uwzględnieniem

posiadanego przez żołnierza doświadczenia i kwalifikacji.

Prawne uwarunkowania służby kobiet

Wojskową służbę kobiet regulują zapisy ustawy z dnia 11 września 2003r. o służbie

wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008r. nr 141, poz. 892 z póz. zm.).

Zasadniczo kobiety pełnią służbę na tych samych warunkach co mężczyźni. Jedyne

zróżnicowanie wynika z macierzyństwa kobiet. Kwestie związane z macierzyństwem

oraz ochroną kobiet w ciąży regulują zapisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 –

Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. Nr 21,poz. 94 z pózn. zm.) oraz ustawy z 6 grudnia

2009r. o zmianie ustawy -Kodeks pracy i niekt. innych ustaw tzw. ustawy

prorodzinnej (Dz. U. z 2008r. Nr 237, poz. 1654).

Przepisy Kodeksu pracy mają zastosowanie do żołnierzy zawodowych

wyłącznie w sytuacjach wyraźnego odesłania do stosowania określonych

przepisów tego aktu przez ustawę normującą pragmatykę pełnienia zawodowej

służby wojskowej.

Urlop macierzyński

( w u stawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych z 11 września 2003 r. został

uregulowany w art.65.1 (dla żołnierzy zawodowych) oraz w art. 134.2 (dla służby

kandydackiej)

Art. 65. 1. Żołnierzowi zawodowemu przysługuje urlop macierzyński na

zasadach i w wymiarze określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca

1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.).

Art. 134. 2. Żołnierzowi pełniącemu służbę kandydacką - kobiecie, w razie

zajścia w ciążę, na okres ciąży i połogu udziela się urlopu bezpłatnego

w wymiarze nie dłuższym niż dwanaście miesięcy.

3. W przypadku niepodjęcia służby kandydackiej po upływie okresu, o którym

mowa w ust. 2, oraz w przypadku ponownego zajścia w ciążę żołnierza

pełniącego służbę kandydacką - kobietę zwalnia się ze służby kandydackiej.

Urlop wychowawczy

Art. 65a. 1. Żołnierz zawodowy ma prawo do urlopu wychowawczego na

zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. -

Kodeks pracy.

2. Żołnierzowi zawodowemu korzystającemu z urlopu wychowawczego nie

wypłaca się uposażenia i innych należności pieniężnych, z wyjątkiem

określonych w art. 83, art. 85 i art. 94-98.

3. Żołnierzowi zawodowemu korzystającemu z urlopu wychowawczego

przysługują, w okresie korzystania z tego urlopu, świadczenia określone w

ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006

r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.2)).

4. W przypadku gdy urlop wychowawczy trwa do dwunastu miesięcy, żołnierz

zawodowy pozostaje na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym.

5. W przypadku gdy okres urlopu wychowawczego jest dłuższy niż określony

w ust. 4, żołnierza zawodowego przenosi się do rezerwy kadrowej. Przepis

ust. 2 stosuje się odpowiednio.

6. Żołnierza zawodowego, o którym mowa w ust. 5, po zakończeniu lub

zrezygnowaniu przez niego z urlopu wychowawczego w czasie jego trwania,

jeżeli nie ma możliwości wyznaczenia go na stanowisko służbowe, pozostawia

się w rezerwie kadrowej przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy.

Ochrona kobiet w ciąży i matek karmiących oraz rodzica samotnie

wychowującego dziecko

Art. 65. 2. Żołnierzowi zawodowemu - kobiecie będącej w ciąży lub karmiącej

dziecko piersią:

1) nie powierza się obowiązków w wymiarze przekraczającym czterdziestu

godzin służby w tygodniu i w porze nocnej;

2) nie deleguje się poza miejsce pełnienia służby - bez zgody żołnierza

zawodowego - kobiety;

3) nie powierza się wykonywania zadań służbowych szczególnie uciążliwych

lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, określonych w przepisach wydanych na

podstawie art. 176 Kodeksu pracy.

Art. 65.3. Żołnierz zawodowy - kobieta karmiąca dziecko piersią ma prawo do

dwóch półgodzinnych przerw wliczanych do czasu służby. W przypadku

karmienia więcej niż jednego dziecka, żołnierz zawodowy - kobieta ma prawo

do dwóch przerw po 45 minut każda. Przerwy na karmienie mogą być na

wniosek żołnierza zawodowego - kobiety udzielane łącznie.

Art. 65.4. Żołnierza zawodowego - kobietę, sprawującą opiekę nad dzieckiem

do lat czterech, pozostającą w związku małżeńskim z innym żołnierzem, nie

deleguje się bez jej zgody poza miejsce pełnienia zawodowej służy wojskowej,

w tym samym czasie co współmałżonka.

Art. 65.5. Przepis ust. 4 stosuje się również do żołnierza zawodowego

samotnie wychowującego dziecko do lat czterech.

Sprawowanie opieki nad najbliższym członkiem rodziny (dziecko, małżonek,

rodzic)

Dowódca może udzielić zwolnienia żołnierza od zajęć służbowych na jego

pisemny wniosek ( zapisy w ustawie pragmatycznej)

- art. 62.11 (50 dni)

- art. 62.12 (do 10 miesięcy)

Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 listopada 2010r.zmieniające

Rozporządzenie w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010r. Nr 216,

poz.1425)

Pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z zajęć służbowych (do 50 dni w roku) po

uzyskaniu zgody dowódcy, w razie konieczności sprawowania opieki nad najbliższym

członkiem rodziny ( w tym małym dzieckiem).

Urlopu okolicznościowego, w formie 10 miesięcy nie udziela się jeżeli żołnierz

spełnia warunki do udzielenia urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego.

Urlopu okolicznościowego udziela się żołnierzowi w celu sprawowania osobistej

opieki nad małżonkiem lub dzieckiem, gdy z żołnierzem nie zamieszkują członkowie

rodziny, którzy mogą taką opiekę zapewnić.

Dostępność do stanowisk - ograniczenia

Art. 65. 2. Żołnierzowi zawodowemu - kobiecie będącej w ciąży lub karmiącej

dziecko piersią:

3) nie powierza się wykonywania zadań służbowych szczególnie uciążliwych

lub szkodliwych dla zdrowia kobiet, określonych w przepisach wydanych na

podstawie art. 176 Kodeksu pracy.

Decyzja Nr 276/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 czerwca 2008 r.

w sprawie wprowadzenia i funkcjonowania karty opisu stanowiska.

Metodyka opracowania KOSS przewiduje obowiązek wpisania w rubryce

„Stopień szkodliwości”, w przypadku zakwalifikowania stanowiska przez

służbę BHP do grupy stanowisk, na których zakres obowiązków wiąże się

z ograniczeniami wykonywania określonych czynności przez kobiety -

żołnierzy w ciąży lub karmiące piersią, formuły

„Zakres obowiązków na stanowisku wymaga wykonywania czynności

szkodliwych, bądź uciążliwych dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią”.

Małżeństwa żołnierzy zawodowych - wyznaczanie na stanowiska

Rozporządzenie MON z dnia 15 grudnia 2009r.w sprawie trybu wyznaczania

żołnierzy na stanowiska służbowe i zwalniania z tych stanowisk (Dz.U.

z 2009r. nr 218, poz.1699)

§ 13. 1. Żołnierza pozostającego w związku małżeńskim z żołnierzem —

kobietą wyznacza się na stanowiska służbowe, w miarę możliwości, w tym

samym garnizonie lub w miejscowościach pobliskich, w rozumieniu przepisów

ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych

Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 398, z późn. zm. 5) ).

2. Żołnierzy pozostających w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 1,

nie wyznacza się na stanowiska służbowe, na których zachodzi bezpośredni

stosunek podległości służbowej.

Sprawność fizyczna - zwolnienie ze sprawdzianu żołnierzy-kobiet

Art. 50 a

Ust. 3.

Żołnierz zawodowy może być zwolniony z sprawdzianu sprawności fizycznej

w danym roku kalendarzowym z przyczyn służbowych lub zdrowotnych,

a kobieta żołnierz zawodowy jest zwalniana również w okresie ciąży i

karmienia dziecka piersią.

Ust. 4.

Sprawność fizyczną żołnierza zawodowego ocenia się na podstawie ćwiczeń

zróżnicowanych ze względu na płeć, grupy wiekowe oraz jednostki wojskowe

i zajmowane stanowiska służbowe.

Rozporządzenie MON z 12 lutego 2010r. w sprawie przeprowadzenia sprawdzianu

sprawności fizycznej żołnierzy zawodowych (Dziennik Ustaw nr 27 poz. 138).

Umundurowanie

W przepisach mundurowych uwzględniono normy mundurowe dla kobiet

w poszczególnych rodzajach sił zbrojnych biorąc pod uwagę ich potrzeby. Żołnierze

- kobiety w okresie ciąży są zwalniane z obowiązku noszenia umundurowania.

Regulaminy

Określają wygląd oraz noszenie ozdób

„96. Żołnierz, mężczyzna, powinien mieć włosy (wąsy, brodę) schludnie i

krótko ostrzyżone. Brodę żołnierz może nosić ze względu na wskazania

lekarza odnotowane pisemnie lub za zgoda przełożonego od dowódcy

kompanii (równorzędnego) wzwyż. Żołnierze – kobiety, na czas wykonywania

zadań służbowych, powinny mieć włosy krótko upięte i nie mogą stosować

wyrazistego makijażu oraz jaskrawo pomalowanych paznokci”.

98. Żołnierzom występującym w mundurze zabrania się noszenia wszelkiego

rodzaju biżuterii oraz ozdób. Zezwala się jedynie na noszenie zegarka,

obrączki oraz sygnetu lub pierścionka”.

Przeciwdziałanie molestowaniu- zachowanie

Pkt.33a)

Żołnierz przebywający na terenie obiektów, zajmowanych przez organy

wojskowe, jak również obiektów koszarowych i zakwaterowanie przejściowego

jednostki wojskowej, nie może przejawiać zachowań, które maja podtekst lub

zamiar seksualny, tj.: dotykania, komentarzy o podtekście erotycznym,

stosunków seksualnych, prowokowania sposobem bycia lub strojem do

zainteresowania swoją seksualnością, eksponowania faktu pozostawania w

zażyłych stosunkach z inną osobą (np. publiczne trzymanie się za ręce,

całowanie, przytulanie)”.

Zakwaterowanie

Ustawa o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych .(Art. 69. ) określa prawa

żołnierzy (bez względu na płeć) do zakwaterowania oraz innych świadczeń z tym

związanych na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 22 czerwca 1995

r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Nowa ustawa

przewiduje uregulowania dla par małżeńskich żołnierzy, a także regulacje dotyczące

rozkwaterowania po rozwodzie.

Kwaterowanie kandydatów na żołnierzy na praktykach

Regulamin ogólny

155. Podchorążych, kadetów i elewów odbywających praktykę w jednostkach

wojskowych oraz żołnierzy – kobiety kwateruje się w oddzielnych izbach

żołnierskich, wydzielonych ze wspólnych kwater stałych w rejonie pododdziału

lub poza nim, a dowódców drużyn – w oddzielnych izbach w rejonie

pododdziału.

Monitorowanie warunków rozwoju wojskowej służby kobiet

Od 12 lat rozwój wojskowej służby kobiet jest monitorowany przez Radę ds.

kobiet w SZ RP (powołaną decyzją Nr 157/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia

6 maja 2009 r. w sprawie utworzenia i funkcjonowania Rady do Spraw Kobiet

w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej) i poddawany analizom porównawczym

na forum NATO wg rocznych sprawozdań przedkładanych do Komitetu NATO

ds. Równości Płci .

Najistotniejsze problemy monitorowane podczas spotkań środowiskowych dotyczące

warunków służby kobiet;

1) Kadrowe- brak perspektyw rozwojowych (pielęgniarki, ratownicy medyczni),

zainteresowanie przejściem do służby stałej, brak drogi rozwoju dla żołnierzy-kobiet

biorąc pod uwagę spowolnienie kariery zawodowej z powodu macierzyństwa.

2) Szkolenie-kobiety rzadziej delegowane są na szkolenie językowe w stosunku do

zgłaszanych zapotrzebowań, zaobserwowano gorsze przygotowanie kandydatów na

żołnierzy po Studium Oficerskim (zbyt duże obciążenie teorią, często powtarzane

przedmioty ze studiów cywilnych, zgłaszana potrzeba praktycznych szkoleń

przydatnych do przyszłej służby)

3) Umundurowanie (brak małych rozmiarów obuwia i umundurowania polowego, brak

możliwości dopasowania munduru polowego poprzez rozkompletowanie zestawów,

brak munduru wyjściowego podczas pierwszego kontraktu w służbie kontraktowej,

problemy z uszyciem munduru wyjściowego, problemy z dostępnością właściwego

metrażu tkaniny mundurowej na uszycie spodni dla kobiet, nieokreślona długość

spódnicy, problem z nakryciem głowy żołnierzy- kobiet wojsk lądowych do munduru

wyjściowego, brak wzoru obuwia do spodni dla kobiet, brak możliwości zmierzenia

nowego obuwia zimowego oraz obuwia wyjściowego i galowego w celu dokonania jego

zakupu, zmuszanie kobiet do pobierania męskich przedmiotów umundurowania

zamiast wydania środków finansowych na zakup równoważnych przedmiotów

umundurowania)

4) Warunki sanitarno-higieniczne na pododdziałach, na poligonach, na praktykach

kandydatów na żołnierzy zawodowych)- podstawowe problemy brak węzłów

sanitarnych (natrysk i pomieszczenie do przebrania zamykane od wewnątrz) przy

dyżurkach służb dyżurnych, potrzeba poprawy warunków sanitarno-higienicznych na

poligonie (1 kontener podczas 5 miesięcy ćwiczeń poligonowych)

5) Zakwaterowanie- brak możliwości czasowego zakwaterowania w internacie żołnierza

samotnie wychowującego dziecko podczas przeprowadzki, realizacja prawa małżeństw

żołnierzy w nowych uwarunkowaniach prawnych (mieszkanie i ekwiwalent),

postulowano umożliwienie doraźnego przenocowania małżonka lub dziecka w

internacie (bez starania się o osobny wolny pokój) za zgodą kierownictwa

6) Udział w misjach- problem z kierowaniem kobiet na kursy przez oficerów kadrowych,

kobiety niechętnie kierowane są na misje, często są zniechęcane, postulowano

intensyfikację szkoleń językowych w ramach przygotowania do misji, niewłaściwe

przygotowanie kobiet-cywili (specjalistek ) do udziału w misji (mała wydolność i

przydatność, trudności z dostosowaniem do realiów służby wojskowej, konflikty

interpersonalne, niewłaściwe zachowanie w relacjach damsko-męskich, problem

spożywania alkoholu), brak świadomości równości płci uczestników misji na różnych

szczeblach działań, niewystarczające warunki zakwaterowania podczas misji,

zainteresowanie małżeństw wspólnym wyjazdem na misję, kwestionowanie przez

mężczyzn przydatności żołnierzy-kobiet na misjach )

7) Proces integracji kobiet w środowisku – zidentyfikowano problem utrudnionej adaptacji

żołnierzy-kobiet w warunkach pełnienia przez nie służby, szczególnie pojedynczo

występujących w jednostkach wojskowych (wyizolowanych, bez wsparcia). Istnieje

potrzeba objęcia opieką szeregowych zawodowych –bez odpowiedniego przygotowania

do służby wojskowej przez psychologa, oficera wychowawczego. Zauważono potrzebę

pracy nad nowo przybyłymi żołnierzami-kobietami po szkołach wojskowych oraz

studium oficerskim w celu adaptacji w nowym środowisku.

8) Eliminacja stereotypów związanych z płcią oraz zachowań dyskryminujących kobiety w

służbie, jako przeszkody w realizacji ich kariery (podkreślono potrzebę stałego dbania o

właściwe relacje międzyludzkie oraz podnoszenie świadomości w tym obszarze, istnieje

potrzeba prowadzenia szkoleń, dyskusji, warsztatów z wykorzystaniem materiałów

szkoleniowych DWiPO w tym filmów:” Uwaga stereotyp”, „Jak sobie radzić z

molestowaniem seksualnym?”)

9) Monitorowanie służby kobiet na stanowiskach szczególnych (dowódczych)-potrzeba

kontynuacji szkoleń wzmacniających umiejętności przywódcze, dowódca pełni funkcję

wychowawcze w stosunku do podwładnych i jest zobligowany do dostarczenia wiedzy

nt. równości płci.

10) Prowadzenie działań w zakresie wzmacniania roli żołnierzy - kobiet uczestniczących w

misjach, szkolenie i przygotowanie uczestników misji do funkcjonowania w PKW

zgodnie z wymaganiami NATO (szkolenie wg standardów sojuszu w zakresie równości

płci i prawa międzynarodowego)

11) Monitorowanie godzenia służby kobiet z realizacją funkcji rodzicielskich w trakcie

ochrony macierzyństwa-korzystanie ze zwolnień z pełnienia obowiązków służbowych z

tytułu sprawowania osobistej opieki nad najbliższym członkiem rodziny, wnioskowano o

uregulowanie kwestii uczestniczenia w ćwiczeniach, szkoleniu poligonowym

małżeństwa żołnierskiego w przypadku konieczności sprawowania opieki nad

małoletnim dzieckiem. Jedno z małżonków uczestniczy w ćwiczeniach drugie sprawując

opiekę nad dzieckiem pozostaje w jednostce, bez konieczności uczestniczenia w

ćwiczeniu. Brak instytucji opieki nad dzieckiem wspomagającej rodziny (żłobki,

przedszkola)w zielonych garnizonach