Komi ny mur owane
R APORT 29
fot. archiwum BD
Tradycyjne kominy
murowane z cegły są
nadal bardzo często
TRADYCYJNE
budowane w domach
jednorodzinnych. Mimo,
że są pracochłonne,
 z cegły
najczęS
ciej kosztują mniej
niż kominy składane
z elementów
Kominy murowane mogą być wbudowa- wiednim surowcem lub stosują uproszczenia
ne w S
ciany noS
ne domu, na których opiera- w technologii produkcji, które negatywnie
prefabrykowanych.
ją się stropy, co jednoczeS
nie zapobiega po- wpływają na jej jakoS
ć. OczywiS
cie, zwykłe
Przy prawidłowym
wstawaniu pęknięć tynków. Duża masa ko- cegły można zastąpić cegłami klinkierowymi
minów sprzyja akumulacji ciepła pozyskiwa- lub licowymi, ale znacznie zwiększy to kosz-
wykonaniu
nego z przepływających kanałami spalin oraz ty budowy komina. Warto więc, przed zaku-
i zabezpieczeniu
stabilizuje temperaturę w sąsiadujących z ko- pem sprawdzić wyrywkowo jakoS
ć materia-
minem pomieszczeniach. łu. Dobra cegła powinna mieć równe
nie ustępują im
i gładkie boki, w miarę jednolitą barwę, na
również trwałoS
cią.
Z czego budować powierzchni nie powinny być widoczne pęk-
Cegły pełne, używane do budowy komi- nięcia. Przy uderzeniu młotkiem murarskim
Cezary Jankowski
C
e
z
a
r
y
J
a
n
k
o
w
s
k
i
na, muszą być dobrze wypalone, bez zawar- dobra cegła wydaje czysty, metaliczny
toS
ci margla, kamieni, z prostymi i gładkimi dx
więk, a nie głuchy lub stłumiony. Cegła
powierzchniami bocznymi. Niestety, obecnie upuszczona z wysokoS
ci 2 m na twarde pod-
coraz trudniej znalex
ć dobrej jakoS
ci mate- łoże może pęknąć na pół, wyszczerbić się, ale
riał, gdyż duże firmy produkujące ceramicz- nie rozpaS
ć na drobne kawałki. Przełamanie
ne materiały budowlane po macoszemu trak- powinno przebiegać wzdłuż linii prostej, a na
tują ten wyrób, skupiając całą uwagę na ma- przełomie nie mogą występować barwne
sowej produkcji pustaków lub klinkieru. Lo- smugi. Do murowania kominów nadaje się
kalne cegielnie nie zawsze dysponują odpo- wyłącznie cegła klasy 15 (dawniej 150).
212
budujemy
2004 10 Dom
KOMINY, KOMINKI, PIECE
jednorzędowo lub dwurzędowo przy czym
ten drugi wariant wymaga bardzo dokładne-
go rozplanowania wlotów do kanałów, aby nie
nastąpiło ich krzyżowanie się. W kominie
mogą być utworzone kanały wentylacyjne 
z reguły o wymiarach 14x14 cm, dymowe od
palenisk na paliwa stałe oraz spalinowe od
kotłów gazowych, olejowych, a także wycią-
gów nadkuchennych. Ich wymiary muszą być
dostosowane do mocy zamontowanych urzą-
dzeń, ale najczęS
ciej jedynie kanały dymowe
powinny mieć wymiary większe niż 14x14 cm.
Wkład w kominie
W kanałach spalinowych do podłączenia
kotłów gazowych lub olejowych muszą być
umieszczone wkłady zapobiegające niszcze-
niu cegieł przez oddziaływanie kondensują-
cych spalin. Spaliny z tych kotłów mają sto-
sunkowo niską temperaturę, co sprawia, że po
schłodzeniu w kanale wykrapla się z nich pa-
ra wodną, która w połączeniu z produktami
Wybudowany ze złej jakoS
ci cegły komin
szybko będzie wymagał wymiany czapa kominowa
(fot. archiwum BD)
Szczególnie starannie trzeba dobierać jakoS
ć
przewody
cegły do budowania kanałów dymowych (ko-
wentylacyjne
minków lub kotłów na paliwa stałe) oraz tych
częS
ci, które będą narażone na bezpoS
rednie
oddziaływanie warunków atmosferycznych przewód
spalinowy
(wyloty kominów ponad dachem, kominy
wbudowane w S
cianę zewnętrzną) .
Jaki komin
Kominy murowane mogą być budowane
jako wolno stojące, niezwiązane ze S
cianami dylatacja
wlot przewodu
konstrukcyjnymi, można też je połączyć ze
wenylacyjnego
S
cianami noS
nymi. Ze względu na duży cię-
żar, pod kominem musi być wykonana ława
kocioł
fundamentowa o wymiarach wynikających
przewód
z dopuszczalnego obciążenia gruntu. Dolną
dymowy
częS
ć komina do pierwszego otworu przyłą- wyczystka
czeniowego lub poziomu gruntu, można bu-
dować z bloczków betonowych bardziej od-
trzon
pornych na ewentualne zawilgocenie. Pod
kominem musi być umieszczona pozioma
fundament
izolacja przeciwwilgociowa ułożona na po-
ziomie gruntu lub ławy fundamentowej w
budynkach podpiwniczonych . Wymiary
izolacja
komina są zawsze wielokrotnoS
cią szerokoS
ci
cegły, która wynosi 12 cm plus 1 cm spoiny.
Pozwala to, na utworzenie kanałów o prze-
kroju 14x14 cm, 14x27 cm lub 27x27 cm, naj-
mniejsza szerokoS
ć zewnętrzna komina wy-
nosi 38 cm. Kanały mogą być stawiane Budowa komina murowanego
213
budujemy
Dom 10 2004
Komi ny mur owane
R APORT 29
Użycie szablonu znacznie ułatwia
prawidłowe murowanie komina
po wymurowaniu kilku warstw i układa na-
stępne. Użycie przyrządu zapobiega wpada-
niu zaprawy do kanału i pozwala na uzyska-
nie pełnych i gładkich spoin. Do murowania
używa się mocnej (np. M7) zaprawy cemen-
towo-wapiennej lub w przypadku klinkieru
 specjalnych, gotowych zapraw. JeS
li komin
stanowi częS
ć S
ciany noS
nej to powinien zo-
stać z nią przewiązany. Ponieważ S
ciany wy-
konuje się najczęS
ciej z materiałów o innych
wysokoS
ciach niż mają cegły, przewiązania
wykonuje się co każdą warstwę muru, wy-
puszczając cegły komina na min. 1/2 ich dłu-
goS
ci. Nie można natomiast wprowadzać
w przekrój komina bloczków S
ciennych. Od-
cinek komina ponad dachem wykonuje się
najczęS
ciej z cegły klinkierowej co nie tylko
zdobi dom, ale również zapewnia wysoką je-
go trwałoS
ć !. Można też murować ze zwy-
kłej cegły, a następnie otynkować, ale trzeba
liczyć się z tym, że tynk zacznie odpadać. Na
wierzchu konieczne będzie osadzenie tzw.
czapy  w postaci betonowej płyty lub bla-
! Obłożenie klinkierem wystającej ponad dach częS
ci komina zwiększa jego trwałoS
ć szanego zadaszenia  chroniącej komin przed
(fot. CRH Klinker) zaciekaniem wody ". Wyloty z kanałów spa-
linowych lub dymowych wyprowadza się pio-
spalania tworzy agresywny kondensat. Wkła- nowo do góry, osłaniając je nasadkami zapo-
dy ze stali kwasoodpornej lub kamionki po- biegającymi przed wnikaniem wody opado-
winny być montowane w trakcie murowania wej i stabilizującymi ciąg kominowy. Nato-
komina, co znacznie ułatwia ich montaż. miast wyloty kanałów wentylacyjnych
Wkłady nie mogą być  zabetonowane w ka- umieszcza się w bocznych S
ciankach komina,
nałach, gdyż uniemożliwi to swobodne ich przy czym musi być zapewniony obustronny
wydłużanie się przy wzroS
cie temperatury. wylot powietrza. Zamontowanie w otworach
W kanałach dymowych i spalinowych nie dymowych kratek chroni przed możliwoS
cią
można zapomnieć o wyczystkach  otworach zagnieżdżenia się ptaków. JeS
li kanały te pro-
poniżej wlotów do kanałów umożliwiających wadzone są dwurzędowo, to koniecznie trze-
usunięcie sadzy. Dlatego na spodzie wkładów ba wyprowadzić je pionowo ponad czapę i za-
kominowych instalowane są zaS
lepki z rurką montować nasadki w kształcie litery T, usta-
do odprowadzenia skroplin. wione skoS
nie do osi poziomej komina.
Zgodnie z przepisami, kominy przebiegające
Murowanie przez pomieszczenia muszą być otynkowa-
Przy murowaniu komina z cegieł trzeba ne,a przy ich przejS
ciu przez dach o kon-
przestrzegać zasady przewiązywania poszcze- strukcji drewnianej musi być zachowany od-
gólnych warstw  spoiny pionowe muszą być stęp minimum 30 cm od elementów drew-
przesunięte o pół długoS
ci cegły. Nie należy nianych.
układać cegieł połówkowych, a cegły muszą
być murowane na tzw. pełną spoinę zlicowa-
ną z płaszczyzną S
cianki kanału. Prawidłowe
murowanie znacznie ułatwia użycie prostego Przepisy nakazują czyszczenie komina 4 razy
przyrządu  szablonu. Jest to ok. 0,5 m odci- w roku, jeS
li jest do niego podłączone urzą-
nek kwadratowej  rury zbitej z desek lub dzenie opalane paliwem stałym. Niestety nie-
wykonanej z blachy. W dolnej częS
ci umiesz- wielu właS
cicieli domów jednowordzinnych
cza się sprężyste zaczepy zapobiegające wpa- " Komin musi być przykryty tzw. czapą tego przestrzega.
daniu szablonu do kanału. Szablon unosi się (fot. archiwum BD))
214
budujemy
2004 10 Dom
KOMINY, KOMINKI, PIECE