Wykłady
 Nauka o materiałach
I Rok WIMiR
WPROWADZENIE
prof. dr hab. inż. Ludosław Stobierski
Akademia Górniczo  Hutnicza
Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki
Katedra Ceramiki Specjalnej
pawilon A-3 pokój 203 tel. [phone]
ROZWÓJ KULTURY MATERIALNEJ
PALEOLIT  wczesna epoka kamienna
gospodarka zbieracko  łowiecka
MEZOLIT  środkowy okres epoki kamiennej  epipaleolit
początki osadnictwa i gospodarki przetwórczej
początki ceramiki suszonej
NEOLIT  końcowy okres epoki kamiennej
gospodarka rolniczo  hodowlana
rozwój ceramiki wypalanej
wytop miedzi i złota
Europa środkowa Bliski wschód
Początek neolitu 5400 p.n.e. 10000-7000 p.n.e.
Koniec neolitu 1600 p.n.e. 4000/3000 p.n.e.
NAJSTARSZA CERAMIKA UŻYTKOWA
wykopaliska na terenie Syrii
8000 lat p. n. e
naczynia ręcznie lepione słabo wypalane
5000 lat p.n.e.
koło garncarskie  Sumerowie
3200 lat p.n.e.
CERAMIKA BUDOWLANA
4000 lat p.n.e. Mezopotamia, Egipt - cegły suszone
1000 lat p.n.e. Mezopotamia cegły wypalane
600 lat p.n.e. Mezopotamia  Babilon Cegły szkliwione
SPOIWA
Mezopotamia, Egipt
Zaprawy iłowe - bentonit - skała osadowa zawierająca głównie minerał ilasty -
montmorillonit sodowy (Al,Mg)[(OH)2�Si4O10]�(Na,Ca)�4H2O. Pod wpływem wody
suchy bentonit przeobraża się w silnie pęczniejący żel - może zwiększyć swoją
objętość nawet 15-20 - krotnie
Zaprawy gipsowe - gips - uwodniony siarczan wapnia CaSO4�2H2O
Zaprawy wapienne - oparte na reakcji tlenku wapnia z wodą: CaO + H2O �! Ca(OH)2
Zaprawy puzzolanowe - puzzolana - popiół pochodzenia wulkanicznego,
zawierający aktywną krzemionkę zdolną do wiązania wapna
GRECJA - rozwój form i zdobnictwa
SZKA
O
Mezopotamia Egipt
III tysiąclecie p.n.e.
Szkła mętne i zabarwione fiolki na perfumy i olejki i pojemniki na kosmetyki
" Stapianie na rdzeniu
" Zanurzanie w stopionej masie
" Wyciskanie
SZKA
O
Fenicjanie  wynalazek piszczeli 300 lat p.n.e.
Rzym - początki ery nowożytnej wytwarzanie szkła przez
roczystego
Odrodzenie techniki wytwórczej szkła  Wenecja
Pierwszy cech szklarski
 L`Arte Vetraria - Antonio Neri  1612r.
SZKA
O
Ziemie polskie
Wolin X wiek
Kruszwica XII wiek
ŚREDNIOWIECZE
Upadek kultury materialnej
Ceramika - prymitywne garncarstwo
Ponowne opanowywanie rzemiosła
Kontakty handlowe ze światem islamu
CERAMIKA CHIC
SKA
CERAMIKA CHIC
SKA - porcelana
"  protoporcelana II w p.n.e.  II w n.e.
" 608 r. n.e. biała porcelana
NIEMCY - Kamionka
WA
OCHY  majolika
Rozwój techniki i sztuki zdobniczej
WA
OCHY  renesans ceramiki
Faenza  Fajans
WA
OCHY
porcelana medycejska
FAJANSE EUROPEJSKIE
HOLANDIA - Delfty
EUROPEJSKA PORCELANA
Porcelana twarda  Miśnia  B�ttger  1709 r.
Porcelana kostna  ANGLIA
~ 1800r.
Porcelana miękka  FRANCJA  SŁvres - Limognes
EUROPEJSKA PORCELANA
Wedgwood - ANGLIA
PORCELANA  Ziemie polskie
Korzec
(Józef Czartoryski założył tu fabrykę porcelany, na której
kierowników sprowadził w r. 1780 z SŁvres Francuzów
Fran�ois i Michela de Mezerów. "Porcelana korzecka"
zyskała sobie sławę w całej Polsce. Fabryka spaliła się w
roku 1797)
Baranówka
(wytwórnia fajansu i porcelany założona w
1803 we wsi Baranówka na Wołyniu przez
M. Mezera)
AMERYKA PREKOLUMBIJSKA
Nieznajomość koła  wyroby lepione w palcach
Wiek XIX rozwój przemysłowych metod
wytwarzania ceramiki klasycznej
" ceramika budowlana
" ceramika stołowa
" materiały wiążące
" materiały ogniotrwałe i izolacyjne
" szkło
Wiek XX nowe technologie
i nowe tworzywa ceramiczne
" elektroceramika
" biomateriały
" materiały półprzewodnikowe i podłożowe
" kompozyty
Wiek XXI
" nanomateriały
BUDOWA ZIEMI
Skład chemiczny:
Fe + Ni ~ 36.5%
0 ~ 30.7%
Si ~ 15.4%
Mg ~ 11.6%
Pozostałe ~ 5.8%
Procesy stygnięcia
Dyferencjacja grawitacyjna magmy  rozdział pierwiastków
Sima do 2900 km
Jądro zewnętrze do 5200 km
Jądro wewnętrzne
Zewnętrzną warstwę SIMY stanowią :
Krystaliczny sial głębokość do 33 km
Ciekła hydrosfera
Gazowa atmosfera
Skład chemiczny SIALU
Si02 55.2%
Al203 15.3%
Ca0 8.8%
Fe0 5.8%
Skład mineralny SIALU
Fe203 2.8%
Mg0 5.2%
skalenie ~ 58%
Na202.9%
krzemiany Mg i Fe ~ 16%
K20 2.0%
krzemionka ~ 12%
Ti02 1.6%
minerały ilaste ~ 6%
pozostałe ~ 8%