nlp magazine 3 2009(1)

Nr 3/2009 cena 12,20 (w tym 22% VAT)
1
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/Neustockimages
SPIS TREŚCI
Nr 3/2009
Spis treści
OD REDAKTORA NACZELNEGO
4 Wstęp 17 Rób problemy bez problemu czyli
5 Instrukcja obsługi NLP Magazine jak profesjonalnie zniszczyć swoje
\ycie
ENCYKLOPEDIA NLP Jakub Wozniak (znów :-)
6 To\samość
Życie przecież nie może być idealne i
zawsze musi być coś nie tak, prawa?
NLP OGÓLNIE
Raz na jakiś czas warto więc zrobić
7 3 to\samości człowieka sukcesu
sobie poważny problem, który
Jakub Wozniak
będziemy podtrzymywać, aby nasze
życie miało wiele różnych barw i
Aby osiągać bardziej złożone cele, nie
smaków. Oto krótki kurs, jak robić to
wystarczy jedna tożsamość. Trzeba
Spis treści
naprawdę profesjonalnie.
mieć zdolność do wcielania się w różne
postacie i patrzenia na świat z różnych
25 Jesteśmy wspomnieniami czyli
pozycji. Daje to nie tylko elastyczność,
jak wdrukowania wpływają na
ale również dostęp do informacji i
umysł i ciało część 2
strategii, których inaczej nigdy byśmy
Jakub Wozniak
nie zdobyli.
Przez wiele lat naukowcy sądzili, że
zatarcie raz wdrukowanej ścieżki
13 Pułapki bycia autorytetem
neuronowej i zmiana jej na bardziej
Jakub Wozniak
korzystną nie jest możliwa. Oficjalnie
w listopadzie 2001 roku naukowiec
Autorytet wie najlepiej. Ma posłuch,
Karim Nader podważył ten
doświadczenie i wiedzę. I w zasadzie
neurologiczny dogmat.
wszystko byłoby idealnie, gdyby nie
fakt, że istnieją pułapki, w które
autorytet wpadnie szybciej niż amator.
Konsekwencje tego mogą być
tragiczne.
str. 13
str. 25
2
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/ Neustockimages
SPIS TREŚCI
INTELIGENCJA FINANSOWA
32 Podstawy inteligencji finansowej 47 Pojedynek z lękami pierwszy
NeuroWizzard rozdział Opowieści Zmieniacza
Artur Król
Przeciętny człowiek nie tylko nie znosi
wydawać swoich ciężko zdobytych
Szkolenia potrafią robić z ludzmi różne
pieniędzy, ale też nie znosi ich
dziwne rzeczy. Ludzie wychodzą
zarabiać. To nie jest dobry sposób na
czasami z warsztatów przekonani, że
Spis treści
osiągniecie bogactwa.
świat jest dokładnie taki, jak omawiał
trener, i że są pewne rozwiązania, które
zawsze działają w dokładnie taki, a nie
SAOWNIK JZYKA PERSWAZJI
inny sposób. Niekoniecznie musi to być
37 Implikacje jednoczesności
prawdą.
Jakub Wozniak
DUCHOWOŚĆ
PERSWAZJA
55 7 poziomów rozwoju Twojej
38 Kłamstwo nie popłaca
świadomości
Mateusz Schabek
Jakub Wozniak
"Propaganda ma mało wspólnego z
W miarę, jak się uczysz i rozwijasz,
rzetelnością i jeszcze mniej z prawdą",
uświadamiasz sobie coraz więcej. Masz
"Każde kłamstwo powtórzone 1000
setki nowych obserwacji dotyczących
razy staje się prawdą" - powyższe
samego siebie oraz innych ludzi. I choć
twierdzenia dra Josepha Goebbelsa
każdy z nas wędruje swoimi ścieżkami
okazały się jego największymi
rozwoju osobistego, nasza świadomość
kłamstwami. W rzeczywistości
przebywa podobną drogę.
skuteczna, długoterminowa
propaganda opiera się na prawdzie -
MOTTO NUMERU
przedstawianej w odpowiedni sposób
60 śyjemy w najlepszej wersji
oczywiście.
Wszechświata, jaką umiemy
INTELIGENCJA EMOCJONALNA stworzyć na chwilę obecną.
42 Oblicza zazdrości
Jakub Wozniak LICENCJA UśYTKOWANIA
62 Licencja u\ytkowania niniejszej
Ta powszechnie występująca emocja
publikacji elektronicznej
jest w naszej kulturze tematem tabu.
Nauczono nas, że nie wolno zazdrościć,
ZAPOWIEDZI
bo zazdrość jest zła. Prawda jest jednak
63 W następnym numerze NLP
zgoła inna nie jest może ona
Magazine
przyjemnym doznaniem, ale z
pewnością może być użytecznym
zasobem, który pomaga nam w
osiąganiu naszych celów.
str. 42
str. 38
3
www.nlpmagazine.pl
OD REDAKTORA NACZELNEGO
Wstęp
Wstęp
Większość z nas, gdy czyta, uruchamia w
myślach wewnętrzny głos. Nawet, gdy teraz
czytasz te słowa, prawdopodobnie
reprezentujesz je sobie słuchowo w swojej
wyobrazni, mówiąc je pewnym tonem głosu.
Głos ten ma ro\ne cechy barwę, głośność,
ton, poło\enie, odległość itd.
Proponuję teraz, byś ten wewnętrzny głos,
którym dziś przeczytasz NLP Magazine, pogłośnił,
umieścił w samym środku swojej głowy, jak
równie\ sprawił, by był uśmiechnięty, aksamitny
oraz dziko przyjemny dla Twoich uszu. Bowiem
dziś w repertuarze mamy wyjątkowo dobrze
brzmiące kawałki. Uderzamy dziś nie tylko w
nutę ogólnie rozumianego rozwoju osobistego,
Redakcja
ale te\ w takie dziedziny, jak inteligencja
finansowa, emocjonalna czy duchowość.
Redaktor naczelny
Wszystko po to, by Twoje \ycie było jeszcze
Jakub Wozniak
bardziej harmonijne a pozytywne zmiany w
jednym kontekście miały korzystne reperkusje w
Redaktorzy merytoryczni
całej Twojej osobowości.
Artur Król
Mateusz Schabek
Z powa\aniem,
NeuroWizzard
Logo
Paweł Lebda
Wydawca
Cytat numeru:
Twórz doświadczenia
ul. Piłsudskiego 16/22
48-303 NYSA
warte współdzielenia
REGON: 160208498
Richard Bandler
4
www.nlpmagazine.pl
INSTRUKCJA OBSAUGI NLP MAGAZINE
Instrukcja obsługi NLP Magazine
Zanim zaczniesz czytać wez sobie do serca
następujące informacje:
1. Ani NLP, ani \adna metoda tutaj opisana, nie działa. Ty działasz.
Doło\yliśmy wszelkich starań, by dać Ci fachową wiedzę z górnej
półki. Nie bierzemy jednak odpowiedzialności, co z nią zrobisz bo
jesteś człowiekiem, zdobywcą tej planety, wiesz co robisz i dlatego
Ty ją bierzesz.
2. W tym magazynie nie ma ani słowa prawdy. Są zawarte jedynie
u\yteczne kłamstwa, jak równie\ czyjeś nieraz kontrowersyjne
opinie na ró\ne tematy i nie pretendują one do bycia obiektywną
prawdą. To po prostu inne spojrzenie na tę samą rzeczywistość.
3. Nie chcemy, byś korzystał z porad, które tutaj przedstawiamy. Ty
natomiast mo\esz tego chcieć jeśli tak zadecydujesz
pamiętając, \e bierzesz na siebie wszelkie tego konsekwencje oraz,
\e nie zastąpią one np. psychoterapii, farmakoterapii czy konsultacji
z lekarzami.
4. Czytając NLP Magazine, bierz z niego tylko to, co uznasz za
u\yteczne w swoim świecie. Ka\de słowo zapisane na tych kartach
mo\e być Twoim narzędziem zmiany jeśli tak na to spojrzysz i tak
zadecydujesz.
5. Dla własnego bezpieczeństwa u\ywaj tylko legalnej kopii NLP
Magazine ;-)
6. Baw się dobrze i rozwijaj w pełni podczas czytania. Czego
serdecznie Ci \yczymy!
Wszelkie prawa zastrze\one.
Wszystkie teksty, zdjęcia i grafiki zawarte w niniejszej publikacji są własnością ich
autorów, jak równie\ chronione prawem.
5
www.nlpmagazine.pl
ENCYKLOPEDIA NLP
Encyklopedia NLP
Encyklopedia NLP
pojęcia które warto znać
By łagodnie wprowadzić Cię w fascynujący świat
programowania neurolingwistycznego, przygotowaliśmy
dla Ciebie słownik najwa\niejszych pojęć z nim
związanych. W ka\dym numerze znajdziesz ich garść
byśmy lepiej się rozumieli. Poznaj je i korzystaj.
To\samość
(identity)
Według znanego trenera NLP Steve a Andreas a ( Przebudowa Twojego
Ja ) to\samość to sposób, w jaki jednostka myśli o sobie w chwili obecnej .
To\samość jest wysokim poziomem logicznym, na którym osoba zadaje sobie
pytanie: Kim jestem? . Ka\da zmiana na tym poziomie niesie ze sobą
zmiany na ni\szych poziomach na poziomie wartości, przekonań,
umiejętności i mo\liwości, zachowań oraz otoczenia. Co więcej, zmiany
to\samości prowadzą te\ do znacznych zmian na poziomie fizjologicznym
(szczególnie w układzie immunologicznym i wydzielania wewnętrznego).
Opisane są przypadki, kiedy ludzie, w wyniku zmian to\samości, leczyli się z
alergii, wad wzroku, cukrzycy i innych chronicznych schorzeń.
Zgodnie z tym, co twierdzi Dilts w swojej Encyklopedii NLP, jednostki określają
swoją to\samość na wiele ró\nych sposobów. Mogą one uto\samiać się ze
swoim otoczeniem (np. człowiek gór , mieszczuch itd.), ze swoim
zachowaniem (np. skoczek , malarz itd. to\samości wywodzące się od
dookreślonych czasowników skakać, malować). Mogą oni te\ uto\samiać
się ze swoimi umiejętnościami (np. pomocnik , matematyk to\samości
wywodzące się od niedookreślonych czasowników pomagać, u\ywać
zdolności matematycznych itd.). Jednostki mogą te\ uto\samiać się ze
swoimi przekonaniami lub wartościami (np. ateista , wierzący ). Mogą
równie\ określać siebie jako część pewnej relacji (np. matka , syn ,
kochanek ) lub jako członka globalnego systemu (np. obywatel ,
człowiek ). W końcu, mogą określać siebie równie\ metaforycznie (np.
baran , osioł , ptak itd.).
6
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
3
3 tożsamości
człowieka sukcesu
ABY OSIGAĆ BARDZIEJ ZAOŻONE CELE, NIE WYSTARCZY JEDNA
TOŻSAMOŚĆ. TRZEBA MIEĆ ZDOLNOŚĆ DO WCIELANIA SI W RÓŻNE
POSTACIE I PATRZENIA NA ŚWIAT Z RÓŻNYCH POZYCJI. DAJE TO NIE
TYLKO ELASTYCZNOŚĆ, ALE RÓWNIEŻ DOSTP DO INFORMACJI I
STRATEGII, KTÓRYCH INACZEJ NIGDY BYŚMY NIE ZDOBYLI.
Jakub Wozniak
7
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Wystarczy przyjrzeć się biografii ka\dej wybitnej postaci,
by odkryć magię ich osobowości. Potrafili oni bardzo
sprawnie wybierać swoją to\samość w zale\ności od
kontekstu, w jakim się znajdowali. Prócz korzyści, jakimi jest
ogromna ró\norodność zachowań, dawało im to równie\
głębię i wyjątkowość, która potrafiła poruszyć tłumy.
Dawno temu Robert Dilts, znany trener i współtwórca NLP,
opracował tzw. strategię kreatywności Walta Disneya. Jej
podstawą była notatka sporządzona przez jego bliskiego
współpracownika, który opisywał, \e Disney na ka\dym
zebraniu potrafił być jedną z trzech osób. Albo był
wizjonerem-marzycielem, który bujał w obłokach, albo
świetnym organizatorem, który skupiał się na działaniu,
albo krytykiem, który wyrzucał do śmietnika połowę
pomysłów, które stworzyli jego współpracownicy.
Disney przeskakiwał sprytnie pomiędzy tymi
Wybitni ludzie
to\samościami, inteligentnie i elegancko modyfikując
potrafili bardzo
swoje postępowanie, decyzje i plany.
sprawnie
Dla nas jednak ta strategia była zbyt ogólna, dlatego
wybierać swoją
postanowiliśmy wziąć się za rozło\enie jej na czynniki
to\samość w
pierwsze. Zadaliśmy sobie pytanie: co to znaczy być
wizjonerem, organizatorem i krytykiem? Jakie przekonania
zale\ności od
i strategie ma ka\da z tych postaci?
kontekstu, w
jakim się
Zapraszam Cię na wycieczkę po świecie, w którym
rozbudowywanie swojej to\samości jest łatwe, szybkie i

znajdowali.
co najwa\niejsze nieprawdopodobnie efektywne.
Wizjoner
Wizjoner to mały chłopiec-marzyciel. Wie on, \e wszystko,
co zostało stworzone przez człowieka, było kiedyś czyimś
marzeniem.
Strategie wizjonera:
" Jest przekonany, \e wszystko jest mo\liwe, jeśli wie
się, jak to osiągnąć.
" Wierzy, \e jeśli coś da się wymyślić, to na pewno da
się te\ to osiągnąć.
" Myśli głównie obrazami.
8
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
" Roztacza wizje przyszłości le\ące na pograniczu
mo\liwości.
" Gdy myśli o swoich ogromnych wizjach, nie wie, czy
uda się je osiągnąć, czy nie i ta niepewność
sprawia, \e wizja wydaje się tak atrakcyjna.
" Z łatwością umie określić, czego sam chce, jak i
rozpoznać, czego chcą inni ludzie, a następnie
stworzyć taką wizję, w której interesy większości ludzi
są wzięte pod uwagę (win-win).
" Koncentruje się nie na zasadach czy
koniecznościach, lecz na mo\liwościach.
" Nie interesuje się problemami i ich przyczynami, lecz
wyznaczonymi celami.
" Umie określić, jakie korzyści z realizacji jego planów
będą mieli inni ludzie.
" Ma doskonałe rozeznanie w szczegółach swoich
celów, wie wszystko o tzw. stanie po\ądanym.
Zadania wizjonera:
" Sporządzanie planów.
" Szczegółowe opisywanie celów do osiągnięcia (bez
określania, jak je osiągnąć).
" Uświadamianie sobie nowych mo\liwości.
" Wyznaczanie ogólnych kierunków rozwoju.
" Podnoszenie standardów.
Organizator
Organizator to osoba wiecznie zajęta, skupiona na
działaniu, a nie na wymyślaniu.
Strategie organizatora:
" Wie, \e zawsze jest jakiś sposób, by osiągnąć
wyznaczony cel.
" Kocha działać, nienawidzi czekać.
" Wie, \e wszystko jest łatwe, jeśli prawidłowo się to
robi.
" Działa, kieruje się kinestetyką (odczuciami), intuicją i
doświadczeniem
" Du\e cele umie podzielić na mniejsze.
" Umie podzielić realizację planu na etapy.
" Ciągle zadaje sobie pytanie: Co będzie potrzebne,
by to osiągnąć? Jak to zdobyć? Jak jeszcze?
9
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
" Rozumie, \e wszystko, co istnieje, mo\e stać się
narzędziem, które pomo\e w osiągnięciu
wyznaczonych celów.
" Ma dobre rozeznanie w tzw. stanie obecnym. Jest
realistą, a więc wie, jakimi zasadami kieruje się
rzeczywistość, szanuje je i uwzględnia je w
sposobach realizacji planu.
" Wyznacza ście\ki do celu i wybiera najlepszą z tych,
które odkryje.
Zadania organizatora:
" Umawianie się na spotkania.
" Wydawanie rozkazów, rozporządzeń, sugestii.
" Ustalanie procedur na wypadek ró\nych zdarzeń.
" Ustalanie terminów, w których będzie zrealizowany
ka\dy etap przedsięwzięcia.
Krytyk
Krytyk zajmuje się odrzucaniem nierealnych lub głupich
pomysłów oraz zastanawianiem się, jak mo\na usprawnić
to, co jest. Nie krytykuje ludzi, nie czepia się wizjonera czy
organizatora, lecz planu.
Strategie:
" Ma świadomość, \e nic nie jest doskonałe i wszystko
mo\na ulepszyć
" Dą\y do doskonałości
" Operuje głównie dialogiem wewnętrznym
" Szuka słabych punktów planu, pyta, co mo\e się nie
udać
" Wskazuje miejsca najtrudniejsze do realizacji
" Przewiduje najgorsze scenariusze i pyta, jak się na
nie przygotować albo jak im zapobiec
" Wskazuje, co mo\e być lepiej zrobione w kontekście
postawionego przez wizjonera celu
" Jest lekko sceptyczny
" Przedstawia kontrargumenty, sugeruje, \e mo\e się
nie udać, i pyta, jak wizjoner i organizator chcą dać
sobie z tym radę
Zadania krytyka:
" Zadawanie trafnych pytań
" Przedstawianie kontrargumentów
10
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
" Podwa\anie głównych zało\eń, którymi kieruje się
wizjoner i organizator, celem ich weryfikacji
Używanie tożsamości
Ka\dy z nas jest przywiązany do pewnych to\samości i ról
bardziej, ni\ do innych. Jednak sztuka bycia elastycznym
polega na łatwym przechodzeniu z to\samości w
to\samość, co pozwala spojrzeć na dane zagadnienie z
wielu ró\nych perspektyw.
Organiza-
Wizjoner
tor
Krytyk
1. Stań się wizjonerem. Wróć do chwili, gdy Twoja
wyobraznia była poruszona, i stwórz szczegółowy obraz
tego, co chcesz osiągnąć. Dodawaj konkretne obrazy
tak, byś wiedział dokładnie, czego chcesz. Puść wodze
fantazji i pozwól sobie odlecieć. Wiele osób na tym
etapie włącza krytyka ( nie, to niemo\liwe etc.)
wyłącz ten dialog. Teraz jesteś w fazie projektowania
swoich marzeń, na krytykowanie przyjdzie czas potem.
2. Zmień się w organizatora. Zejdz teraz na ziemię i
zastanów się, co będzie Ci potrzebne, by osiągnąć ten
cel, jak równie\ jakie ście\ki mogą do niego prowadzić.
Jakich zasobów potrzebujesz, by osiągnąć to, co
wymyślił wizjoner? Pieniędzy? Cierpliwości? Energii?
Zdrowia? Etc. Podziel cel na mniejsze, by łatwiej go
zrealizować. Ustal terminy realizacji ka\dego etapu.
Ponownie przestrzegam przed uruchomieniem krytyka
wielu ludzi równie\ na tym etapie zaczyna marudzić
11
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
nigdy nie uda mi się zebrać tyle pieniędzy etc.
Wyłącz to i skup się na sposobach realizacji.
3. Wejdz w rolę krytyka. Teraz, gdy masz ju\ cel, cele
pomniejsze i zasoby, zacznij krytykować konstruktywnie
swój plan. Czego w nim brakuje? Co mo\na wyrzucić?
Czy nie mo\na zrobić tego szybciej/ lepiej? Czy to jest
fajne? Itd.
4. Powtórz kroki 1-3, by dopracować swój pomysł.
Ponownie wejdz w skórę wizjonera i wymyśl kolejne
szczegóły celu, uwzględniając to, co podsunął Ci
organizator i krytyk. Następnie zastanów się ponownie
nad organizacją i wszystko skrytykuj i ponownie dodaj
szczegóły celu. Po kilku rundach Twój pomysł będzie
idealnie dostosowany do Ciebie i otoczenia,
motywujący, wielki oraz realny.
Te trzy to\samości wizjoner, organizator i krytyk są
wspaniałymi narzędziami, które uzupełniają osobowość i
sprawiają, \e realizujemy cele szybciej i efektywniej.
Mo\esz się nimi bawić i wzbogacać nimi siebie w ró\nych
\yciowych sytuacjach, powiększając tym samym wachlarz
swoich zachowań.
Jakub Wozniak
Autor bestsellerów z dziedziny perswazji,
redaktor naczelny NLP Magazine, in\ynier
informatyki w medycynie.
www.hiperswazja.pl
~ REKLAMA ~
(redakcja NLP Magazine nie bierze odpowiedzialności za treść reklam)
Zasmakuj w szkoleniach najlepszych trenerów
NLP i Hipnozy z całego świata!
Gwiazdy rozwoju osobistego przybywają teraz do Polski!
Skorzystaj z okazji i ucz się osobiście od tych wyjątkowych ludzi!
Wejdz na www.changemasters.pl i dowiedz się więcej!
12
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Pułapki bycia
autorytetem
AUTORYTET WIE NAJLEPIEJ. MA POSAUCH, DOŚWIADCZENIE I
WIEDZ. I W ZASADZIE WSZYSTKO BYAOBY IDEALNIE, GDYBY NIE
FAKT, ŻE ISTNIEJ PUAAPKI, W KTÓRE AUTORYTET WPADNIE
SZYBCIEJ NIŻ AMATOR. KONSEKWENCJE TEGO MOG BYĆ TRAGICZNE.
Jakub Wozniak
Był 27 marca 1977 roku. Tego dnia lotnisko Los Rodeos na
Teneryfie spowite było gęstą mgłą schodzącą z
okolicznych gór. Nie na tyle gęstą jednak, by uniemo\liwić
starty.
Na pasie znajdowały się dwa samoloty amerykańskich i
holenderskich linii lotniczych. Samolot amerykański miał
zjechać na sąsiedni pas, by ustąpić Holendrom drogi.
Jednak w wyniku nieporozumienia, Amerykanie nie
wiedzieli, którym dokładnie zjazdem mieli się kierować.
Tymczasem holenderski samolot nawrócił i rozpoczął
procedurę startową.
Dokładnie o 17:05 lokalnego czasu dwa samoloty zderzyły
się ze sobą we mgle. Holenderski samolot rozłupał górną
część amerykańskiego, po czym rozsypał się na kawałki w
wielkiej eksplozji. Zginęły 583 osoby. To najtragiczniejsza
katastrofa samolotowa w historii lotnictwa.
Jak mogło do tego dojść?
Hipotez było wiele. Operatorowi wie\y zarzucano złą
znajomość angielskiego i niejasne wyra\anie się (pilot
13
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/dmitrii_designer
NLP OGÓLNIE
samolotu amerykańskich linii nie był pewien, czy ma
zjechać pierwszym czy trzecim zjazdem). Amerykanom
zarzucano z kolei, \e nie poinformowali wie\y, \e nadal są
na pasie. Jednak wszystkie te błędy są niczym w
porównaniu z tym, co zrobił pilot samolotu
holenderskiego.
Był on najbardziej doświadczonym polotem w Holandii.
Szkolił całe pokolenia młodych polotów, wydawał
licencje i uchodził za autorytet w swojej dziedzinie. Latał w
ró\nych warunkach, nieraz bardzo cię\kich, i był niezwykle
pewny siebie. Tego tragicznego dnia jego pewność siebie
miała doprowadzić do katastrofy.
Gdy nawrócił ju\ samolot, dostał pozwolenie na lot. Nie
jest to jednak równoznacznie z pozwoleniem na start, który
dopiero miał dostać z wie\y kontrolnej. Kierując się jednak
niecierpliwością i zdenerwowaniem, zadecydował, \e
wystartuje mimo to. Nie mając pewności, czy amerykański
samolot ustąpił mu drogi (a nie widział nic, bo mgła
przysłaniała widoczność), przechylił dzwignię i zaczął
rozpędzać Boeinga. Chwilę potem ju\ nie \ył.
Mechanizm zagłady
Oto doświadczony pilot, kierując się bezpodstawną
pewnością i zaufaniem do własnych decyzji, złamał
przepisy, wystartował bez pozwolenia i doprowadził do
katastrofy. I tu pojawia się wa\ne pytanie czy na coś
takiego odwa\yłby się młodszy, mniej doświadczony
pilot?
Wydaje się, \e tylko ktoś zaślepiony bezpodstawną
pewnością mo\e popełnić taki błąd. Co ciekawe, nikt z
młodszych pilotów, którzy siedzieli wtedy obok, nie zwrócił
mu uwagi, \e nie powinien startować, poniewa\ nie
dostał pozwolenia. Przecie\ on wie najlepiej . Siedzieli
cicho, za co zapłacili \yciem.
Efekt zamkniętej kuli
Efekt zamkniętej kuli jest zjawiskiem dość często
spotykanym wśród wszelkiej maści ekspertów, autorytetów
i specjalistów. Wielu z nich na którymś poziomie rozwoju
14
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
dochodzi do wniosku, \e wiedzą ju\ tyle, \e są najlepsi. I w
Jeśli ktoś myśli,
związku z tym nie popełniają błędów. I wtedy zaczynają
\e wie ju\
się schody. Wyłączają oni bowiem swoją czujność i
wszystko z danej
przechodzą do rutyny. A ryzyko popełnienia błędu rośnie.
dziedziny
Efekt zamkniętej kuli ma te\ inne konsekwencje. Skoro ktoś
przestaje się
myśli, \e wie ju\ wszystko z danej dziedziny przestaje się
uczyć.
uczyć. Podobnie, gdy sądzi, \e rozumie ju\ wszystko

wtedy przestaje szukać nowych punktów patrzenia. Nie
reorganizuje swojej wiedzy, nie patrzy na swoją dziedzinę
pod ró\nymi kątami. A więc tworzy ze swojego poglądu
zamkniętą całość, do której nie pasuje ju\ nic więcej.
Ka\da nowa informacja musiałaby bowiem
zdestabilizować wiedzę ju\ zdobytą, a to przecie\ takie
niewygodne.
Mój obraz świata moje arcydzieło
Jak dowodzi Stanislav Grof, autor ksią\ki Poza mózg
wszelki postęp nie odbywa się liniowo. Ma on raczej
charakter skokowy, gdzie obowiązujący porządek rzeczy
zostaje obalony na rzecz nowego ładu. Ten skok
przychodzi wielu ludziom dość opornie poniewa\
wymaga on wkładania na nowo wysiłku w coś, w
stworzenie czegoś wysiłek został ju\ wsadzony.
Wynika z tego, \e swój obraz świata traktujemy często jak
wspaniałe dzieło, gdzie wszystko gra, i nie chcemy go
burzyć na rzecz nowego ładu pomimo pojawiających
się niezgodności z naszym modelem świata. Często jednak
taka zmiana jest konieczna, byśmy mogli \yć efektywniej,
lepiej bądz po prostu szczęśliwiej.
Dobrą wiadomością jest fakt, \e nie musisz pozbywać się
poprzedniego obrazu świata, by stworzyć nowy. Kto
powiedział, \e masz mieć jeden obraz? Miej ich tak wiele,
jak chcesz! Pozwól sobie na posiadanie co najmniej kilku
modeli rzeczywistości, których będziesz u\ywał jak
okularów, przez które patrzysz wtedy, gdy jest to akurat
potrzebne. Akceptuj te\ paradoksy i sprzeczności, które z
tego wynikają. Zapobiegnie to efektowi zamkniętej kuli,
pozwalając Ci zobaczyć więcej, ni\ innym.
15
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Pewność jako ograniczenie
Pewność jest zasobem, który zdecydowanie pomaga w
Przesadna
niektórych kontekstach. Np. wychodząc przed
pewność
zgromadzenie ludzi i wygłaszając płomienne
prowadzi do
przemówienie, chcesz mieć pewny ton głosu, by lepiej
przekonać ich do swojego stanowiska.
tego, \e
automatycznie
Niemniej przesadna pewność ( ślepa pewność )
kasujemy
prowadzi do tego, \e automatycznie kasujemy
informacje, które nie pasują do naszego światopoglądu
informacje, które
bez praktycznie chwili zastanowienia. To bardzo wygodne,
nie pasują do
bo przecie\ nie trzeba poświęcać nawet kalorii swojej
naszego
energii, by cokolwiek zmienić w swojej głowie. Ale summa
summarum tracisz Ty, jak i inni.
światopoglądu.

Aby zapobiec efektowi zamkniętej kuli, do której nic nie
dociera, przyglądnij się zatem swojej pewności odnośnie
ró\nych przekonań szczególnie tych dotyczących Ciebie
oraz innych ludzi. Uwa\asz, \e jesteś w czymś dobry w
100%? Wyjdz z siebie i przyjrzyj się temu nieco sceptycznie.
Być mo\e zauwa\ysz, \e raz na jakiś czas jednak
popełniasz błędy. śe nie zawsze uzyskujesz wynik, który Cię
zadowala. Ta obserwacja pozwoli Ci zachować czujność.
A ta czujność mo\e coś uratować.
Bądz ekspertem, który nic nie wie
Wiem, \e nic nie wiem to chyba najmądrzejsze zdanie w
historii. Bądz pewien na 80% - to pozwoli Ci działać
efektywnie, jak i być czujnym. Mając odwagę w
reorganizowaniu swojej rzeczywistości eksplorujesz
kolejne mentalne rzeczywistości. Nie pozwól wkręcić się w
awantury, czy Wszechświat jest deterministyczny
(przyczynowo skutkowy), czy probabilistyczny (oparty na
prawdopodobieństwie). On jest i taki, i taki w
zale\ności od tego, jakich przyrządów pomiarowych
u\ywasz. Miej wiele tych przyrządów i \yj w takim świecie,
w jakim naprawdę chcesz \yć.
Jakub Wozniak
16
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Rób problemy
bez problemu
- czyli jak profesjonalnie zniszczyć
swoje życie
ŻYCIE PRZECIEŻ NIE MOŻE BYĆ IDEALNE I
ZAWSZE MUSI BYĆ COŚ NIE TAK, PRAWA?
RAZ NA JAKIŚ CZAS WARTO WIC ZROBIĆ
SOBIE POWAŻNY PROBLEM, KTÓRY
BDZIEMY PODTRZYMYWAĆ, ABY NASZE
ŻYCIE MIAAO WIELE RÓŻNYCH BARW I
SMAKÓW. OTO KRÓTKI KURS, JAK ROBIĆ
TO NAPRAWD PROFESJONALNIE.
Jakub Wozniak
Aby uchronić się przed szczęściem i dobrym
samopoczuciem, ludzie wykształcili szereg ró\nych
strategii. My wykradliśmy ich sekrety. Oto przegląd tych
najbardziej istotnych i dających najlepsze rezultaty. Dzięki
nim mo\esz zawsze i wszędzie czuć się absolutnie do bani,
skutecznie zara\ając innych swoim beznadziejnym
nastawieniem do \ycia.
17
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/AdamG1975
NLP OGÓLNIE
Zatem zaczynamy:
1. Zadawaj się z nieudacznikami.
Zadawanie się z \yciowymi nieudacznikami, którzy ciągle
Na wszelki
narzekają, są upierdliwi i jęczą, jest wspaniałym sposobem
wypadek unikaj
na to, by nieświadomie zacząć kopiować ich
kontaktu z ludzmi
zachowania. "Z kim się zadajesz, takim się stajesz" - jak
mówi prastara obserwacja. To się sprawdza. Na wszelki
szczęśliwymi,
wypadek unikaj kontaktu z ludzmi szczęśliwymi, dobrze
dobrze
zarabiającymi, mającymi udane \ycie - nie daj Bo\e
zarabiającymi,
mógłbyś się czegoś od nich nauczyć! Aby unikać ich
naprawdę skutecznie, kieruj się przekonaniem w stylu
mającymi udane
"wszyscy ludzie to skończeni idioci, którym nic się nigdy nie
\ycie - nie daj
udaje" - wtedy nawet, gdy pojawi się obok Ciebie
Bo\e mógłbyś się
inteligentny człowiek, uda Ci się go nie dostrzec.
czegoś od nich
A jeśli ju\ ktoś zwróci Twoją uwagę na niego - to na pewno
nauczyć!

znajdziesz coś, co będzie niezbicie dowodzić, \e jest
idiotą, np. pomimo, \e ma doktorat, jest laureatem
Nagrody Nobla, mo\e się okazać, \e jego \ona czuje się
niedopieszczona albo 10 lat temu jego firma
zbankrutowała. Uff, jak to dobrze, \e jednak okazał się
idiotą, prawda?
2. Podejrzewaj ludzi o złe intencje.
To podstawa paranoi. Chodzi o to, by podejrzewać
innych ludzi o to, \e chcą nas zniszczyć, zaszkodzić nam
lub nas zabić - i to najlepiej bez \adnych znaczących
powodów. Gdy ktoś na Ciebie krzywo spojrzy, będzie miał
jakieś "ale", nie zgodzi się z Tobą w jakiejś kwestii albo coś
w tym stylu - to oczywiście niezbity dowód, \e chce Ci
przeszkodzić w Twoim spokojnym, wypełnionym po brzegi
szczęściem, cudownym \yciu. Na przykład Twoja
partnerka na imprezie zaczyna interesować się innymi. To
oczywiście znak, \e chce rozwalić wasz związek.
Dlaczego? Prawdopodobnie jest nienormalna. Po co? Co
jej to da? Mo\e czerpie satysfakcję z Twojego upodlenia?
Pewnie nieprawdą jest, \e mo\e chcieć np. sprawdzić,
czy Ci jeszcze na niej zale\y... Nie, to niemo\liwe. Na
pewno jest nienormalna.
Przecie\ Ty wiesz lepiej, ni\ oni, co mają na myśli, prawda?
Masz tajemniczą zdolność czytania w myślach albo
18
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
totalnie nieomylną intuicję, która zawsze prawdę Ci
powie...
Naprawdę ekstremalną formą tego wzorca jest
podejrzewanie o złe intencje... samego siebie! Boli Cię
głowa? Pewnie franca chce Cię dobić przed jutrzejszym
egzaminem. Nie jest to przecie\ znak, \e chce Ci
powiedzieć "wyluzuj, odpocznij". Wkurzyłeś się na
przyjaciela? To znak, \e jesteś nastawionym na destrukcję
psycholem. W ten sposób zawsze będziesz mógł czuć
obawy przed samym sobą i nieustannie siebie
kontrolować - bo w ka\dej chwili sam sobie mo\esz
wymknąć się spod nadzoru. A wtedy będzie katastrofa...
3. Uwa\aj siebie za kogoś lepszego lub gorszego od
innych.
Porównując się z innymi, zyskujesz mo\liwość uznania
siebie za kogoś lepszego lub gorszego od innych. W obu
przypadkach mo\esz wygenerować wspaniałe,
destruktywne rezultaty, rujnując sobie relacje z innymi na
wiele ró\nych sposobów.
W przypadku, gdy uznasz siebie za kogoś gorszego,
otwierasz sobie drogę do nieskończonych pokładów
wstydu i zazdrości. Przekonanie, \e "wszyscy mają więcej/
lepiej, ni\ ja" sprawia, \e zaczynamy się uwa\ać za
jednostki wadliwe, uszkodzone. No i zazdrościć
normalnym, zdrowym osobom w stylu: "oni to mają
dobrze".
Natomiast jeśli uznasz siebie za kogoś lepszego lub
mądrzejszego, będzie Ci się wydawało, \e mo\esz sobie
na więcej pozwolić - w myśl cudownej i głębokiej
mądrości ludowej: "Co wolno wojewodzie, to nie tobie
smrodzie". To oczywiście przysporzy Ci grono sympatyków,
bo przecie\ ka\dy lubi słuchać, jak mu się mówi, co ma
robić i jak się ma zachowywać, prawda?
Absolutnie nigdy nie myśl w kategoriach, \e ludzie są po
prostu odmienni i mają ró\ne potrzeby. Stosuj zawsze
sztywne skale porównawcze, np. wykształcenie. Jak ktoś
ma podstawowe, to jest burakiem i mo\esz czuć się przy
nim mądrzejszy, a jeśli spotkasz profesora, to od razu
będziesz czuł się jak głupek. O to w tym chodzi.
19
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
4. Przesuwaj odpowiedzialność za swoje zachowania oraz
Wielcy
emocje na czynniki zewnętrzne.
psychopaci i
Wszyscy ludzie, którzy mają jakieś cykliczne problemy kryminaliści
psychiczne, zawsze przesuwają odpowiedzialność za nie
zawsze zabijali i
na czynniki zewnętrzne. Ty nie mo\esz być gorszy! Dzięki
popełniali jakieś
temu nigdy nie nauczysz się niczego na swoich błędach
(bo przecie\ to nie Twoja wina, \e je popełniłeś, to ICH występki, bo
wina) i w kółko będziesz powtarzał swoje destruktywne
mieli oczywiście
zachowania, nieustannie recytując: "ona/ on mi to robi".
wielki i wa\ny
To takie fajne latami tkwić w miejscu, prawda? To przecie\
oczywiste, \e to nie Ty robisz swoje problemy, np. poprzez powód, by to
obsesyjne oczekiwanie jakiś rezultatów lub nieumiejętne

zrobić.
reagowanie na sytuacje - problemy przecie\ są. Idziesz
ulicą i patrzysz, le\y problem.
Zatem pamiętaj - to, co czujesz, nie jest tak naprawdę
Twoim wyborem, jak reagować na rzeczywistość - to
konsekwencja tego, co się dzieje i na co nie masz
wpływu. Przyjdzie kryzys, a Ty się oczywiście musisz tym
stresować, bo nie masz wyjścia. Broń Bo\e nie myśl, jak
mądrzej wydawać i zarabiać swoje pieniądze - chodzi
bowiem o to, by cały czas koncentrować się na tym,
czego nie mo\esz zmienić, np. na PKB albo poziomie
bezrobocia w Polsce.
Dzięki tej zasadzie, mo\esz te\ cały czas obwiniać innych
o swoje niepowodzenia. To takie wygodnie, nie
zastanawiać się, co takiego zrobiłeś, \e spieprzyłeś
sprawę, i móc obarczyć winą wszystko, co \yje dookoła.
5. Myśl w kategoriach powodów, a nie w kategoriach
konsekwencji.
Wielcy psychopaci i kryminaliści zawsze zabijali i popełniali
jakieś występki, bo mieli oczywiście wielki i wa\ny powód,
by to zrobić. W średniowieczu za kradzie\ karano śmiercią.
Gdy na placu zbierał się tłum gapiów obserwujących
egzekucję, wśród nich krą\yli kieszonkowcy. Prawie nigdy
nie myśleli o konsekwencjach swoich czynów - \e będą
ścigani, skazywani itd. Zawsze byli święcie przekonani, \e
ich akurat nikt nigdy nie złapie. Powód, by zabijać czy
kraść, był wa\niejszy, ni\ konsekwencje, jaki ten czyn
wywoła.
20
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Tak więc i Ty mo\esz robić sobie małe kuku w ten sposób.
Np. odwołaj wakacje w tym roku, wymyśl jakiś dobrze
brzmiący powód (np. "nie stać mnie" albo "jest kryzys"). Za
rok mo\esz to powtórzyć, przecie\ zawsze znajdzie się jakiś
powód, by wszystko odwołać, prawda? To niewa\ne, \e
przez 10 kolejnych lat nigdzie nie pojedziesz, nic nie
zobaczysz, nie odpoczniesz. Najwa\niejsze jest, by mieć
jakiś powód, by wszystko odwołać.
Masz te\ inne mo\liwości. Np. mo\esz zacząć być złośliwy,
upierdliwy czy zrzędliwy, bo... - i tu wstaw cokolwiek, co
brzmi w miarę racjonalnie, np. "bo wszyscy są złośliwi", "bo
takie jest \ycie", "bo mam zły dzień" itd. Mo\esz równie\
zaciągnąć ogromną po\yczkę (powodem mo\e być
wszystko) i nie zastanawiać się, jak ją spłacisz.
6. Kieruj się przekonaniem, \e ludzie są wadliwi.
To naprawdę świetny sposób, by skomplikować sobie
\ycie. Wychodząc z zało\enia, \e wszyscy ludzie są
wadliwi czy w jakiś sposób uszkodzeni, mo\esz postawić się
w roli np. kaznodziei lub psychoterapeuty, który oświeca
innych, jak mają \yć i co robić. Ale to jeszcze nic - zawsze
mógłbyś te\ dojść do wniosku, \e ludzi trzeba naprawiać -
choćby siłą i wbrew ich woli - albo nawet eliminować ich,
np. wpadając z bronią do szkoły, jak to czynili wielcy
psychopaci.
Po raz kolejny, mo\esz to zastosować względem siebie.
Uznaj, \e coś jest z Tobą nie tak, \e masz jakaś wadę i
całymi dniami się tym dobijaj. Doszukuj się jak największej
ilości dowodów, \e jesteś popieprzony. Im bardziej
będziesz się doszukiwał, tym więcej "dowodów" znajdziesz.
7. Przewiduj najgorsze rzeczy i nic z tym nie rób.
Aby powstrzymać się przed \yciem pełnią \ycia, przewiduj
same najgorsze katastrofy. Chocia\ to jeszcze za mało.
Chodzi o to, byś tylko przewidział i nic z tym nie robił - nie
przygotował się na to, olał sprawę. W ten sposób
zapewnisz sobie sporą dawkę obaw, które Cię nie
opuszczą ani w dzień, ani w nocy. To dobry sposób by nie
zmru\yć oka. Wyobraz sobie, \e masz ogromne długi i do
domu wpada Ci komornik. I le\ sparali\owany tą wizją.
21
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Olej zadłu\enie, nie myśl o tym. Jeszcze przez przypadek
Zawsze bądz
wpadłbyś na pomysł, jak je spłacić.
centrum
informacji dot.
Cały czas "ostrzegaj" te\ innych przed katastrofami, jakie
mogą na siebie sprowadzić, gdy Cię nie posłuchają. To
tego, jak ludzie
oczywiście brzmi, jak świetna taktyka perswazyjna -
"powinni" się
zastrasz ich, niech Cię słuchają. Summa summarum
zachowywać, co
jednak wyjdzie na to, \e będą od Ciebie uciekać
chocia\by przez wywietrznik, bo wyczują Twoje zamiary
"muszą" i czego
zrobienia z nich małych, wystraszonych ludzików. To jest

im "nie wolno".
gwarancją, \e będziesz sam.
8. Miej ścisłe reguły mówiące, jak ludzie mają się
zachowywać.
Zawsze bądz centrum informacji dot. tego, jak ludzie
"powinni" się zachowywać, co "muszą" i czego im "nie
wolno". To zagwarantuje Ci, \e ilekroć zrobią coś inaczej,
ni\ im kazałeś, wkurzysz się. Nie ma to, jak popaść w furię o
poranku, gdy oka\e się, \e jednak śmieci nie są
wyniesione. Sztywne wyznaczanie ludziom ról i reguł, wg
których mają działać, daje wspaniałe, absolutnie
iluzoryczne poczucie bezpieczeństwa, sprawowania
kontroli i przewidywalności, za to całkiem na serio sprawi,
\e wszyscy będą Cię unikać. Pamiętaj te\, by zaostrzać
reguły i kary za ich nieprzestrzeganie. Wtedy
profesjonalnie i szybko wpadniesz w rozpacz i uczucie
bezsilności, co jest nieodłącznym składnikiem nieudanego
\ycia.
I absolutnie nie pozwalaj im podejmować decyzji
samodzielnie! Musisz narzucać im swoją wolę, bo w
przeciwnym wypadku od razu by Cię zniszczyli,
zaatakowaliby Cię lub pozabijaliby się nawzajem.
Logiczne - przecie\ są wadliwi, co zresztą widać,
gdziekolwiek się ruszysz - tyle zła na świecie, o jej.
Po raz kolejny mo\esz to zastosować względem siebie -
wyznacz sobie sztywne reguły postępowania, np. "od dziś
nie będę jadł więcej, ni\ 1000 kalorii dziennie". Następnie
strać nad sobą panowanie, ulegnij pokusie, zjedz 4 pączki,
i ukarz się za to, opieprzając siebie w myślach. To działa!
Wtedy mało tego, \e nic nie będzie z Twojej diety, ale
równie\ satysfakcja ze zjedzenia pączków będzie
odpowiednio stłamszona. Nie chodzi o to, by nie
22
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
wyzbywając się starych mo\liwości, dodawać sobie nowe
i mieć większy wybór chodzi o to, by sobie zakazywać,
zabraniać i krępować się na wszelkie sposoby - a\ do
zerowej ilości mo\liwości. Są tylko rzeczy, które "musisz" -
cały czas coś musisz, od świtu do zmierzchu.
9. Udawaj, \e to, co myślisz o świecie, jest obiektywną
rzeczywistością.
Ten sposób jest często stosowany przez religijnych
fanatyków albo wyznawców teorii spisków. Pogadaj
kiedyś z kimś takim - powie Ci, jaka "jest prawda" - bo on
wie, a Ty nie. Bądz kimś takim!
Ta metoda sprawdza się nie tylko, gdy chcesz wyprosić
niechcianych gości. Dzięki niej z łatwością przyjdzie Ci
bycia natarczywym, zaciekłym i fanatycznym,
wszechwiedzącym mędrcem wygadującym brednie i
wpadającym w furię, gdy tylko ktoś się z nim nie zgodzi.
Dodatkową zaletą jest nieumiejętność przyznania się do
własnych błędów... bo przecie\ tak wielki,
wszystkowiedzący autorytet nie robi błędów, prawda?
Zawsze od razu osiągasz to, co chcesz. Bez odpowiedzi
zostaw pytanie, dlaczego, skoro jesteś taki mądry, wcią\
tyle osób ma Cię dość, na Twój widok wypadają im włosy
(a to tego doprowadzisz, gdy będziesz się tak
zachowywał), a sam czujesz, \e Twoje \ycie jest do bani.
10. Skupiaj się na tym, czego nie posiadasz.
Codziennie rób sobie niekończącą się wyliczankę, czego
nie masz: nie masz czasu, pieniędzy, ochoty, siły, zdrowia
etc. Gdy ju\ poczujesz, \e masz dość \ycia, mów sobie, \e
nie masz \ycia, nie masz sił, by \yć. I tak w kółko. Gdy tylko
ktoś zwróci Ci uwagę na to, co posiadasz i co mogłoby Ci
pomóc osiągnąć Twój cel, natychmiast albo obni\
wartość tego ("Mam tylko 100 000 na koncie! Co to jest
100 000? To na nic nie wystarczy!"), albo udawaj, \e nie
słyszałeś. Najlepiej wyjdz z zało\enia, \e "nic nie masz" -
kompletnie nic. Nie ma rzeczy w kosmosie, którą byś
posiadał - wszystko nale\y ju\ do kogoś. Co za pech.
23
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
11. Nie miej pojęcia, czego chcesz, za to ze szczegółami
opowiadaj o swoich problemach.
Prosta sprawa. Ze szczegółami analizuj swoje problemy -
byś mógł w przyszłości napisać ksią\kę na ten temat i
nauczyć innych, jak robić swoje problemy tak dobrze, jak
Ty. Dziel się tą cenną wiedzą, nieustannie dodając nowe
szczegóły do ogromnych plantacji Twoich problemów.
Jeśli natomiast ktoś Cię spyta, co chcesz mieć zamiast
problemu - musisz odpowiedzieć "nie wiem", ewentualnie
przedstawić tak ogólną, mglistą i niewyrazną wizję, aby
nie dało się w \aden sposób jej wdro\yć i nie miała
kompletnie \adnego połączenia z rzeczywistością.
***
To było wprowadzenie do profesjonalnego robienia
problemów. Jeśli kiedykolwiek poczujesz się szczęśliwy -
usiądz i poczekaj, mo\e Ci przejdzie. Jeśli nie - skorzystaj z
powy\szych rad. Są one niezawodne i od lat potwierdzają
swoją wyjątkową skuteczność w uprzykrzaniu \ycia
swojego i osób z otoczenia.
Jakub Wozniak
24
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Jesteśmy
wspomnieniami
czyli jak wdrukowania wpływają na
umysł i ciało cz.2
PRZEZ WIELE LAT NAUKOWCY SDZILI, ŻE ZATARCIE RAZ
WDRUKOWANEJ ŚCIEŻKI NEURONOWEJ I ZMIANA JEJ NA BARDZIEJ
KORZYSTN NIE JEST MOŻLIWA. OFICJALNIE W LISTOPADZIE 2001
ROKU NAUKOWIEC KARIM NADER PODWAŻYA TEN NEUROLOGICZNY
DOGMAT.
Jakub Wozniak
Nader zało\ył słusznie zresztą \e praktycznie zawsze
dokonujemy jakiś modyfikacji naszych wspomnień, ilekroć
je przywołujemy. Jeśli więc przywołamy je odpowiednio
będziemy w stanie zmienić niekorzystne wdrukowanie.
25
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/Ekely
NLP OGÓLNIE
Aby potwierdzić swoją teorię, zwana teorią powtórnej
konsolidacji, przeprowadził szereg eksperymentów. Nie
wdając się w szczegóły, powiem tylko w skrócie, \e raził
szczury prądem, instalował im lęki, a następnie,
wstrzykując im odpowiednie roztwory białek, z tych lęków
je leczył.
W przypadku ludzi prosił ich, by odtwarzali w pamięci złe
wspomnienia, podając im jednocześnie owe roztwory,
które osłabiały ślad pamięciowy związany z prze\ywanymi
emocjami. Po kilku takich turach ochotnicy opowiadali o
swoich trudnych prze\yciach z o wiele większym
spokojem, ni\ na początku eksperymentu.
Kotwicząc
pozytywne
Ty jednak nie musisz mieć \adnych roztworów i nie musisz
nic sobie wstrzykiwać, by w swoim krwiobiegu mieć emocje, na
pozytywną chemię. Wystarczy, \e wiesz, czym jest
zawołanie
absolutnie podstawowa technika NLP, zwana
mo\esz
kotwiczeniem.
przywoływać
Kotwicząc pozytywne emocje, na zawołanie mo\esz
dobrą chemię w
przywoływać dobrą chemię w swoim organizmie i
swoim organizmie
zmieniać niekorzystne ślady pamięciowe. Kiedyś Bandler i
Grinder opracowali na jej bazie technikę zmiany historii i zmieniać
osobistej. Jej ulepszona wersja nazywa się techniką
niekorzystne
reimprintingu, a więc techniką ponownego wdrukowania.
ślady
pamięciowe.

Procedura ponownego wdrukowania:
zmienianie swoich wspomnień
Teraz, gdy osoba jest ju\ świadoma, jakie wspomnienie jest
dla niej kłopotliwe, mo\emy pracować z jego strukturą.
Nas, jako programistów neurolingwistycznych, jak ju\
wspomniałem, nie interesuje treść danego
doświadczenia, lecz jego struktura emocjonalna,
poniewa\ to ona decyduje o tym, jak neurony osoby
przetwarzają dane i z jakimi efektami.
Procedura ponownego wdrukowania (ang. reimprinting)
w wielkim skrócie polega na odtwarzaniu przebiegu
danego doświadczenia patrząc oczami poszczególnych
osób, które brały w nim udział, przy jednoczesnym
udzielaniu ka\dej z nich emocjonalnego wsparcia. W
26
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
swoim \yciu spotkaliśmy wiele znaczących osób, które
jednak nie zawsze zachowywały zasobne stany
emocjonalne wtedy, gdy tego potrzebowaliśmy. To tyczy
się równie\ nas samych. Przeszłości zmienić się nie da,
niemniej zawsze mo\na zatrzeć emocjonalny ślad
pamięciowy związany z tym doświadczeniem.
Poni\szą procedurę mo\esz wykonać razem z osobą
towarzyszącą, jak równie\ samodzielnie.
1. Identyfikacja systemu przekonań
W tym kroku wyłaniamy system ograniczających
przekonań, która osoba zbudowała na bazie tego
doświadczenia.
Poproś osobę, by weszła w to wspomnienie na chwilę (jeśli
ma trudności, mo\esz zakotwiczyć jakiś pozytywny stan
emocjonalny, a następnie odpalić go w razie potrzeby).
Niech spojrzy na sytuację swoimi oczami tak, jakby działa
się ona raz jeszcze tu i teraz. Spytaj ją, jakie przekonania
buduje na bazie tego doświadczenia. Najczęściej będą
one wyra\one w czasie terazniejszym i będą bardzo
ogólne (np. Nic mi nie wychodzi , Jestem do bani ,
Jestem zagro\ony itp.).
Następnie poproś osobę, wy wyszła z tego doświadczenia
i popatrzyła na nie okiem obiektywnego obserwatora.
Spytaj, czego nauczyła się z tego doświadczenia po
latach? Do wyłonionych ju\ przekonań dołączą następne,
np. Nie warto ufać albo Coś jest ze mną nie tak itd.
2. Pozytywne intencje ka\dego z uczestników
wdrukowania
Poproś osobę, by przyjrzała się zachowaniom ka\dej
osoby, która bierze udział w tym wspomnieniu. Niech
zidentyfikuje, jakie pozytywne intencje mogły jej
przyświecać, gdy zachowywała się w taki a nie inny
sposób, oraz gdy czuła się tak, jak się czuła.
Wa\ne jest uświadomienie sobie, co chcieli uzyskać
uczestnicy wydarzenia, tworząc takie a nie inne emocje.
Np. obawy mają nas ostrzegać przed
niebezpieczeństwem i nakłonić do tego, abyśmy się do
27
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
niego przygotowali. Złość informuje nas, \e ktoś złamał
jakieś nasze zasady dot. tego, jak mają się wg nas
zachowywać inne osoby. Itd.
3. Wybór zasobów
Niech osoba cofnie film ze wspomnienia do momentu, w
którym wszystko było jeszcze okej.
Teraz ponownie przyglądamy się ka\dej osobie, która
brała udział w tym doświadczeniu, i pytamy: czego
brakuje tej osobie, by doświadczenie to było pozytywne?
Zazwyczaj ludziom brakuje akceptacji, spokoju, miłości,
wdzięczności, zaufania, pewności, wyrozumiałości,
empatii czy te\ radości. Niech osoba zrobi spis tych
zasobów, którymi chciałaby wesprzeć ka\dą osobą w tym
wspomnieniu łącznie ze sobą.
4. Odnalezienie i instalacja zasobów
Gdy ju\ wiemy, czego chcielibyśmy nauczyć ka\dą osobę
we wspomnieniu, odnajdujemy zasoby. Niech osoba
odnajdzie w swoich wspomnieniach taki moment, w
którym czuła, \e ma dostęp do danego zasobu, np.
spokoju. Niech wejdzie w to wspomnienie (zasocjuje się z
nim, popatrzy na nie swoimi oczami) i poczuje ten spokój
raz jeszcze. Gdy zobaczysz na jej twarzy, \e czuje się
spokojna, zakotwicz to np. kładąc rękę na jej ramieniu.
Następnie wróć do wspomnienia wdrukowania i poproś
osobę, by weszła w ciało osoby, której chce udzielić tego
zasobu (przypominam, \e dramat się jeszcze nie zaczął,
jesteśmy w chwili przed nim, gdy jeszcze wszystko było
okej). Gdy osoba przyjmie ju\ jej punkt patrzenia odpal
kotwicę, np. wspomnianą wcześniej kotwicę spokoju.
Następnie poproś osobę, by przeszła przez to
wspomnienie raz jeszcze, patrząc oczami tej osoby. Ty
natomiast trzymasz kotwicę odpaloną, co ułatwi jej
dostęp do tego zasobu. Niech osoba ogląda ten film a\
do momentu, gdy doświadczenie się kończy i wszystko
wraca do normy 1.
1
Jest to tzw. kanapka bezpieczeństwa . Gdy pracujemy z trudnym doświadczeniem,
prosimy osobę, by film, który reprezentuje to doświadczenie, zaczynał się i kończył w
bezpiecznym momencie. Struktura pozytywne negatywne pozytywne sprawia, \e z
doświadczeniem pracuje się o wiele skuteczniej.
28
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Powtórz ten krok tak wiele razy, a\ nowa emocja
całkowicie wyprze poprzednią. To wa\ne, bo w ten
sposób właśnie dokonujemy istotnej zmiany ście\ki
nerwowej, która powstała w tym wspomnieniu i była
pózniej kłopotliwa dla osoby. Czasem będziesz
potrzebował wielu zasobów i kilku powtórzeń tego kroku,
by całkowicie zamazać stary i nieu\yteczny ju\ ślad
pamięciowy.
Podobnie robisz z ka\dą osobą, która potrzebuje nowych
zasobów w tym jeszcze ograniczającym doświadczeniu.
Ponownie niech wejdzie w zasobny stan, który
zakotwiczysz i odpalisz potem, gdy osoba ta będzie w
ciele tej osoby ze wspomnienia, której udzielamy nauki.
Za ka\dym razem oglądaj całe zajście jej oczami od
początku do końca.
Niech ten etap trwa tyle, ile potrzeba. Warto zrobić go
dokładnie i powtarzać tak długo, a\ osiągnie się
zadowalające rezultaty. Nie trzeba robić wszystkiego od
razu czasem mo\na rozło\yć ten krok na kilka godzin lub
nawet dni, by móc obserwować efekty w czasie.
5. Nowe przekonania
Gdy ju\ wszystkie osoby dostały zasoby, których im
brakowało, niech osoba ponownie wejdzie w siebie w tym
wspomnieniu. Spytaj ją, jakie nowe przekonania buduje w
tym momencie. Zauwa\ysz, \e teraz będzie o wiele
bardziej skłonna wyciągnąć z tego doświadczenia
pozytywne wnioski.
Następnie niech wyjdzie z tego doświadczenia ponownie
do pozycji obiektywnego obserwatora. Ponów swoje
pytanie i przyjrzyj się, jakie nowe generalizacje wyciąga
osoba z tego zmodyfikowanego doświadczenia.
6. Zmiana linii czasu
Spytaj osobę, jak zmieniłoby się całe jej \ycie w
następstwie tych zmian. Niech zobaczy siebie, jak dorasta
z nowymi przekonaniami i ujrzy, jak jej nieświadomość
modyfikuje doświadczenia na linii czasu od momentu
wdrukowania a\ do teraz.
29
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
7. Rzutowanie w przyszłość
Pozwól osobie podą\yć w przyszłość i zobaczyć, jak się
Nasze emocje i
ona zmienia pod wpływem dokonanych we
dolegliwości są
wspomnieniach zmian. Niech wizualizuje swój stan
bezpośrednią
po\ądany i sprawdzi odczucia względem niego. Czy nie
wydaje się on ju\ bardziej osiągalny?
reakcją nie na to,
co było, ale na
***
to, jak sobie
Najczęściej od razu po zakończeniu procedury widać po
wyobra\amy to,
osobie, \e dokonała w sobie znaczących modyfikacji

co było.
zmienia się kolor skóry, postawa ciała, ton głosu. Jeśli
zmodyfikowaliście wa\ne wdrukowanie, zmianie mo\e
ulec wręcz cała to\samość.
Pamiętaj, \e cała ta procedura jest umiejętnością, którą
mo\na ćwiczyć, doskonalić i stać się w niej mistrzem. Gdy
przechodzisz ją sam po raz pierwszy, nie wszystko mo\e się
udać. Nie od razu Rzym zbudowano. Im więcej jednak
będziesz eksperymentował z tą technologią, tym lepsze
efekty będziesz osiągał. Znam ludzi, którzy za pomocą tej
techniki dosłownie zmienili swoje \ycie i sam zresztą się do
nich zaliczam.
Oczyszczenie swojej historii
Praktycznie nikomu z nas nie udało się uniknąć przez całe
swoje \ycie przykrych doświadczeń. Dlatego tak wa\ne
jest przyjrzenie się swoim emocjom i dolegliwościom są
one odbiciem naszej historii i bezpośrednią reakcją. Nie
reakcją na to, co było, ale to, jak sobie wyobra\amy to,
co było to wa\na uwaga. Zapis w mózgu, który do tej
pory nas ograniczał, teraz mo\e stać się zródłem cennych
zasobów.
Proponuję nawet wygospodarować kilka dni dla siebie,
aby spokojnie móc przyjrzeć się swojej przeszłości z
ró\nych perspektyw i zainstalować sobie wspierające nas
zasoby. Wiele osób, które stosowały metodę ponownego
wdrukowania opowiadało o ogromnych zmianach w
sobie, o cofnięciu się przewlekłych chorób czy te\ o
wyzwoleniu się z ograniczających schematów i emocji.
30
www.nlpmagazine.pl
NLP OGÓLNIE
Dobrą wiadomością jest, \e dzięki technikom NLP nie
jesteśmy niczym kaczki Lorenza skazani na do\ywotnie
powtarzanie minionych doświadczeń. Uwalniając się od
swojej obcią\ającej przeszłości, tworzymy o wiele bardziej
pomyślą przyszłość.
Czego Tobie i sobie \yczę.
Jakub Wozniak
Bibliografia:
" Przekonania. Ście\ki do zdrowia i dobrobycia. R. Dilts, S.
Smith, T. Hallbom. Wyd. Metamorfoza 2005.
" Mózg a zachowanie. Pod red. T. Górska, A.
Grabowska, J. Zagrodzka, PWN 2005.
~ REKLAMA ~
(redakcja NLP Magazine nie bierze odpowiedzialności za treść reklam)
HIPERswazja,
czyli jak pisać zabójczo skuteczne teksty reklamowe
Jakub Wozniak
Hiperswazja od greckiego hyp�r (nad) i łacińskiego
persuasio (namawiać, przekonywać). Hiperswazja
wykracza poza lingwistyczne sztuczki i ślepe rzucanie
sugestiami. Skupia się na Twojej postawie, autentyczności i
emocjach.
Od autora: Ta ksią\ka jest zwięzłym podsumowaniem kilku lat
moich pisarskich doświadczeń. Bez wnikania w suche teorie
otrzymujesz proste przepisy i instrukcje, jak stworzyć elegancki,
dojrzały tekst, który z dumą będziesz mógł pokazać światu.
" Poznaj 3 role, jakie mo\esz przyjąć w relacjach z Twoim
Klientem, które bardzo podnoszą Twoją wiarygodność,
" Odkryj, jakie tematy i nagłówki niemal zawsze przykuwają uwagę Czytelników,
" Naucz się konstruować teksty wg sprawdzonych schematów poza słynną strukturą
problem-rozwiązanie istnieją jeszcze inne, rzadziej stosowane, choć tak samo skuteczne,
" Poznaj najskuteczniejsze techniki wpływu tak subtelne, zmyślne i eleganckie, \e nie
sposób ich rozkodować, a tym bardziej im się oprzeć,
" Zobacz, jak budować zdania i akapity by Twoje teksty były czytelne i łatwe w odbiorze.
http://onepress.pl/ksiazki/hiper.htm
31
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA FINANSOWA
Podstawy inteligencji
Podstawy inteligencji
finansowej
finansowej
PRZECITNY CZAOWIEK NIE TYLKO NIE ZNOSI WYDAWAĆ SWOICH
CIŻKO ZDOBYTYCH PIENIDZY, ALE TEŻ NIE ZNOSI ICH ZARABIAĆ.
TO NIE JEST DOBRY SPOSÓB NA OSIGNIECIE BOGACTWA.
NeuroWizzard
Podobno największa ró\nica pomiędzy bogatym a
biednym to nie sposób, w jaki zarabiają oni pieniądze, ale
sposób, w jaki je wydają. Przyglądając się temu, co sądzi
na ten temat Robert Kiyosaki milioner, międzynarodowy
autorytet w dziedzinie inteligencji finansowej i autor wielu
bestsellerowych ksią\ek poświęconych temu tematowi
zdecydowanie coś jest w tym stwierdzeniu.
32
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/kutaytanir
INTELIGENCJA FINANSOWA
Kiyosaki ponownie zdefiniował dwa, bardzo istotne
pojęcia z dziedziny zarządzania swoimi finansami: pasywa
i aktywa. Do tamtej pory pojęcia te były nie tyle rozmyte,
co po prostu mało praktyczne. W Wikipedii mo\emy
przeczytać, \e pasywa to termin księgowy oznaczający
zródło pokrycia majątku przedsiębiorstwa. (ktoś to
rozumie?). Z kolei aktywa to kontrolowane przez
jednostkę gospodarczą zasoby majątkowe o wiarygodnie
określonej wartości . To napisano ju\ bardziej po ludzku.
Nie zmienia to jednak faktu, \e niewiele z tego wynika.
Kiyosaki stwierdził natomiast, \e pasywa to po prostu
wszystko to, co miesiąc w miesiąc wyciąga pieniądze z
Twojej kieszeni. Aktywa to z kolei to, co ka\dego miesiąca
daje Ci pewne dochody. Proste i zrozumiałe dla ka\dego.
Pasywa to po
Gdyby jednak świat przyjął jego definicje pasywów i
aktywów musiałby popaść w przera\enie. prostu wszystko
Zdecydowana większość ludzi bowiem ma dokładnie
to, co miesiąc w
jeden aktyw (swoją pracę na etacie) i długą listę
miesiąc wyciąga
pasywów (dom, samochód, telefon itd.), które co miesiąc
pochłaniają pewną kwotę.
pieniądze z Twojej
kieszeni. Aktywa
Ich przera\enie byłoby tym większe, \e pracę mogą w
to z kolei to, co
ka\dej chwili stracić, a mimo to pasywa nadal będą
domagały się pieniędzy. ka\dego
miesiąca daje Ci
To częsta pułapka, w którą wpadają nowobogaccy
pewne dochody.
dostają dobrą posadę, zarabiają du\o pieniędzy i

zaczynają kupować gad\ety: samochody, nowe telefony,
laptopy itd. Gdy z jakiś przyczyn pasywa zaczynają
pochłaniać większość bud\etu zaczyna się problem.
Aby go rozwiązać pracują więcej. Nie mogą rzucić
pracy, bo nie opłaciliby nigdy swoich pasywów (nie
związaliby końca z końcem), dlatego biorą na siebie
dodatkowe obowiązki w pracy, łapią się realizacji ró\nych
zleceń poza godzinami pracy itd. Mają coraz mniej czasu,
pieniędzy, za to coraz więcej obowiązków i stresów.
Przyglądając się zatem poczynaniom biednych i
bogatych ludzi, mo\na dostrzec, \e ci pierwsi wydają
swoje pieniądze głównie na pasywa, a ci drudzy na
zakup kolejnych aktywów, które w przyszłości przyniosą
jeszcze więcej pieniędzy.
33
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA FINANSOWA
Jak odróżnić pasywa od aktywów?
To proste. Cokolwiek chcesz kupić, zadaj sobie pytanie:
Najcenniejszym
czy ta konkretna rzeczy pomo\e mi zdobyć w przyszłości
aktywem, jakie
więcej pieniędzy? Czy przyniesie mi zysk?
posiadasz, jesteś
Ta sama rzecz mo\e być dla jednej osoby pasywem, dla

Ty sam.
drugiej aktywem. Dobrym przykładem jest tutaj
samochód. Dla kogoś, kto do pracy ma 10 minut
piechotą i raczej nie załatwia interesów w innych
miastach samochód będzie pasywem. Będzie bowiem
co miesiąc pochłaniał pewną sumę pieniędzy, nie dając
raczej specjalnego zysku swojemu właścicielowi. Z kolei
dla kogoś, kto chce zało\yć firmę transportową
samochodów będzie zródłem zysku, poniewa\ będzie na
siebie zarabiał.
Sprawa podobnie wygląda np. z komputerem, telefonem,
drukarką etc. To, czy ich zakup będzie aktywem czy
pasywem, jest zale\ne od tego, co konkretnie chcesz z
tym robić.
Będę pewne rzeczy, które cię\ko te\ będzie
jednoznacznie sklasyfikować jako pasywa bądz aktywa.
Na przykład ubranie. Z jednej strony zakup jakiegokolwiek
elementu swojego stroju sprawia, \e traci on na wartości o
połowę lub nawet bardziej. Teoretycznie więc ubranie jest
pasywem. Z drugiej zaś strony istnieją profesje, w których
dobry wygląd przekłada się na lepszy wizerunek, a więc
równie\ na pieniądze np. prawnik czy biznesman. W
pewnym więc sensie jest aktywem.
Najcenniejsze aktywa, jakie masz
Wielu ludzi myśli, \e ich najwa\niejszym aktywem jest dom
(definiują aktywa wedle starego sposobu), bądz te\ (gdy
myślą, jak Kiyosaki) ich praca. Nie jest to jednak prawdą.
Najcenniejszym aktywem, jakie posiadasz, jesteś Ty sam. A
konkretnie Twój umysł, wiedza, którą posiadasz,
umiejętności czy te\ doświadczenie, które do tej pory
zdobyłeś.
Dlatego tak wa\ne jest inwestowanie w siebie. Wielu
milionerów (np. Donald Trump) podkreśla, jak wa\ną rolę
34
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA FINANSOWA
w ich \yciu odegrały ksią\ki. To prawdopodobnie
najtańszy i najszybszy sposób, by zdobyć cenną wiedzę,
która zmienia myślenie na bardziej efektywne. Sposób
tańszy od szkoleń, od zdobywania doświadczenia na
własną rękę. Potrafi on uchronić przed popełnieniem
wielu błędów i szybciej osiągać wyznaczone cele.
Równie\ zakup niniejszego magazynu jest dla Ciebie
aktywem jeśli oczywiście zrobisz z tej generatywnej
wiedzy u\ytek.
Drugim wa\nym aktywem jest czas. Jest on nawet
cenniejszy od pieniędzy, bo jeśli masz górę pieniędzy a nie
masz na nic czasu, to tak, jakbyś nic nie miał. Z kolei jeśli
masz czas, to nawet, jeśli nie masz pieniędzy, to mo\esz
wymyślić, jak je zdobyć.
Sprawdz, jak wiele, spośród wszystkiego, co posiadasz,
mo\esz uczynić aktywem. Aktywem mo\e być np.
" miejsce, w którym jesteś lub do którego masz dostęp,
" jakiś specjalny czas (tzw. okazja),
" Twoje działanie i umiejętności,
" Twoje doświadczenie lub wiedza,
" Twoje przekonania ktoś, kto pielęgnuje w sobie
ograniczające przekonania w stylu nie poradzę sobie
itd. ma mniejsze szanse osiągnięcia swoich celów,
" to, kim jesteś np. tytuł naukowy, odznaczenie etc.
" inni ludzie np. znajomości, pracownicy etc.
Nastawienie do pieniędzy
Nawiązując do początkowego akapitu, w którym mowa,
\e ludzie generalnie nie lubią wydawać swoich cię\ko
zarobionych pieniędzy i nie lubią ich zarabiać (w cię\ki
sposób). Ludzie bogaci mają do tych kwestii zupełnie inne
nastawienie. Oni kochają oni zarabiać pieniądze i
kochają je wydawać.
Z tego te\ powodu tak wa\ne jest robienie w \yciu tego,
co się lubi. Choć wielu ludzi wątpi, \e mogliby się z tego
utrzymać, to jednak tylko i wyłącznie ograniczające
przekonanie. Rób to, co kochasz, i bądz w tym najlepszy
oto rada, którą dał mi kiedyś ktoś, kto - wierz mi - wie, co
mówi. Robiąc to, co kochasz, nie pracujesz, bo realizujesz
35
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA FINANSOWA
siebie. Masz do tego motywację do działania. Do niczego
nie musisz się zmuszać. A to na pewno da lepsze efekty,
ni\ robienie tego, czego się nie znosi i to tylko z powodu
pieniędzy.
A gdy przy wydawaniu pieniędzy coś Cię w sercu kłuje, \e
szkoda wydać swoje pieniądze, niech to będzie dla
Ciebie motywacją, by zarabiać więcej. Czego oczywiście
serdecznie Ci \yczę.
NeuroWizzard
Bibliografia:
" Bogaty ojciec, biedny ojciec Robert T. Kiyosaki,
Sharon L. Lechter, ISBN-83-922561-4-X
36
www.nlpmagazine.pl
SAOWNIK JZYKA PERSWAZJI
Słownik języka perswazji:
implikacje jednoczesności
JZYK WCIŻ KRYJE WIELE TAJEMNIC, KTÓRYCH NIE NAUCZYSZ SI
W SZKOLE. POZNAJ POTŻN WIEDZ, KTÓR MOŻESZ WYKORZYSTAĆ
W CODZIENNYM ŻYCIU BY LEPIEJ WPAYWAĆ NA SIEBIE I INNYCH.
Mo\esz le\eć dalej w łó\ku i marnować swoje \ycie
powiedziała Ewa do swojego mę\a sugerując mu
jednocześnie, co wg niej oznacza le\enie w łó\ku.
W implikacjach jednoczesności przedstawiamy pewne
fakty i sugerujemy jednocześnie, co dzieje się w
momencie, gdy one zachodzą.
Struktura tej implikacji wygląda następująco:
Fakt + i + przekonanie/ sugestia.
Józef stoi w korku i marnuje czas to stwierdzenie, choć
brzmi neutralnie, zakłada, \e stanie w korku jest
równoznaczne z marnowaniem czasu. Zupełnie, jakby nie
mo\na było wykorzystać tego czasu na coś
po\ytecznego.
Zamiast łącznika i , mo\emy te\ zastosować inne łączniki,
np. i jednocześnie , co oznacza , a , oraz .
Polecam stosowanie rozbudowanej wersji tej implikacji, by
zmniejszyć ryzyko oporu. Wtedy podajemy wiele faktów, z
którymi nasz odbiorca nie mo\e się nie zgodzić, a na
końcu domykamy to naszą sugestią. Przypomina to
sytuację, w której celnik sprawdzi tylko pierwsze 2 wagony
pociągu i uzna, \e cała reszta te\ musi być czysta .
Chcesz poprawić jakość swojego \ycia, pragniesz lepiej
wpływać na swoje emocje i stać się wolnym człowiekiem,
a my prowadzimy prawdopodobnie najlepsze szkolenia,
które mogłyby pomóc Ci osiągnąć wszystkie te cele.
Jakub Wozniak
Autor bestsellerów z dziedziny perswazji, copywriter
(www.hiperswazja.pl)
37
www.nlpmagazine.pl
PERSWAZJA
Kłamstwo nie
Kłamstwo nie
Kłamstwo nie
popłaca
popłaca
popłaca
"PROPAGANDA MA MAAO WSPÓLNEGO Z RZETELNOŚCI I JESZCZE
MNIEJ Z PRAWD", "KAŻDE KAAMSTWO POWTÓRZONE 1000 RAZY
STAJE SI PRAWD" - POWYŻSZE TWIERDZENIA DRA JOSEPHA
GOEBBELSA OKAZAAY SI JEGO NAJWIKSZYMI KAAMSTWAMI. W
RZECZYWISTOŚCI SKUTECZNA, DAUGOTERMINOWA PROPAGANDA
OPIERA SI NA PRAWDZIE - PRZEDSTAWIANEJ W ODPOWIEDNI
SPOSÓB OCZYWIŚCIE.
Mateusz Schabek
Kłamać nie powinno się nigdy. Jeśli jesteś wyznawcą
którejś z religii mającej w swoim systemie wierzeń pojęcie
"grzechu", to motywacja religijna powinna Ci wystarczyć.
Jeśli nie wyznajesz \adnej z tych religii, powinna Ci
wystarczyć motywacja etyczna - kłamać nie wolno i
koniec. Jeśli jednak tak, jak ja, jest z Ciebie kawał
skurczybyka i potrzebujesz czegoś więcej, daję Ci trzy
powody, dla których nie wolno kłamać jeśli zale\y Ci na
skuteczności perswazji:
1. Kłamstwo wychodzi na jaw prędzej czy pózniej. Zawsze
znajdzie się ktoś, kto sprawdzi, jak jest naprawdę, i ogłosi
38
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/lisegagne
PERSWAZJA
to światu, lub wyjdą na jaw fakty, które nie wzięło się pod
uwagę, a które wskazują na kłamstwo. Kłamać mo\na
tylko, jeśli to, co się mówi, jest nieweryfikowalne, np. "od
dziecka marzyłem o tym by zostać pilotem".
2. Wykryte kłamstwo prowadzi do spadku zaufania.
Osoba, która raz skłamała i wyszło to na jaw, przestaje
być wiarygodnym zródłem informacji. Ludzie postrzegają
osobę, która raz skłamała, jako posiadającą tendencję
do kłamstwa. Nadszarpnięta reputację cię\ko
odbudować.
3. Nikt, kto kłamie, nie mo\e być autorytetem. A bycie
uwa\anym za znawcę lub autorytet jest podstawą
perswazji.
Sekret
Jeśli więc zabierasz się za perswazję, nie mo\esz kłamać.
propagandy
Nie chodzi o to, by dobrać jak najlepsze kłamstwo. Sekret
opiera się na
propagandy opiera się na czymś zupełnie innym. Opiera
się na przedstawieniu prawdy i faktów. Oczywiście przez
przedstawieniu
brudną szybę. Przeczytaj poni\sze trzy teksty \eby
prawdy i faktów.
zrozumieć o co chodzi:
Oczywiście przez
1. Naturalistyczne sprawozdanie ze spotkania Jana

brudną szybę.
Kowalskiego ze studentami Uniwersytetu Warszawskiego.
"31 marca 2009 roku w auli Uniwersytetu Warszawskiego
odbyło się spotkanie Jana Kowalskiego oraz kilkunastu
autorytetów naukowych ze studentami tego\
uniwersytetu. Jan Kowalski jest podró\nikiem i autorem
wielu ksią\ek. Oprócz tego jest zadeklarowanym
katolikiem. Podczas parad równości w Polsce
przewodniczył komitetowi starającemu się o odwołanie
imprez tego typu a tak\e delegalizację ich w przyszłości. Z
wykształcenia doktor socjologii - zajmował się przez wiele
lat m. in. razem z profesorem Jim'em Rudley'em z
uniwersytetu Cambridge wpływem propagowania
homoseksualizmu na seksualność młodych ludzi i
demografię społeczeństw. Pisał tak\e pracę doktorską na
ten temat. Współpracował równie\ ze znanym z
negowania zbrodni holokaustu biskupem Kozińskim. Został
zaproszony przez organizacje studencką <Katolicy>> finansującej misje pomocowe w Afryce. Ka\dy
uczestnik spotkania musiał zapłacić za wstęp 25 zł, które
organizacja <> przeznaczyła na swoją
działalność. Wystąpienie było krótkie. Oto jego treść:
39
www.nlpmagazine.pl
PERSWAZJA
<Rudley'em zajmujemy się badaniem homoseksualizmu. Po
wielu latach wspólnych badań doszliśmy do wniosku, \e
homoseksualizm nie jest chorobą, jak to sądziło się do tej
pory, i nie powinno się traktować homoseksualistów, jak
chorych. Homoseksualizm to przypadłość nabyta. Dlatego
powinno się zakazać siania homoseksualnej propagandy
niszczącej psychikę szczególnie młodych ludzi. Podniosą
się argumenty za wolnością słowa, ale tu nie o to chodzi.
Homoseksualiści są szkodliwi dla społeczeństwa. Badania
naukowe dowiodły, \e kiedy odsetek homoseksualistów w
społeczeństwie wzrośnie powy\ej 1%, to społeczeństwu
grozi katastrofa demograficzna. Homoseksualizmu nie
powinno się promować. Homoseksualizm powinno się
wytykać palcami jako grzech sodomii.>>
Większość osób słuchając wypowiedzi biła brawa a kilka
innych osób wyszło z sali."
2. Relacja ze spotkania zamieszczona w lewicowej
gazecie: "Czerwony Sztandar".
"Homofob pierze mózgi młodym
Znany polski homofob - Jan Kowalski odwiedził w ostatni
piątek Uniwersytet Warszawski. Kowalski dał upust swoim
uprzedzeniom i starał się przekonać studentów, \e
homoseksualizm jest odpowiedzialny za całe zło tego
świata. " Homoseksualiści są szkodliwi dla społeczeństwa" -
grzmiał Kowalski. Nakłaniał tak\e studentów do tego, by
prześladowali swoich kolegów o innej orientacji seksualnej:
"Homoseksualizm powinno się wytykać palcami jako
grzech sodomii" - krzyczał.
Kowalski wyrobił sobie nazwisko na prześladowaniu parad
równości. Głośno domagał się od władz mo\liwości
zamknięcia ust tym, którzy mu nie odpowiadali. Znany jest
tak\e ze współpracy z negującym zbrodnie holokaustu
biskupem Kozińskim. Nikogo więc nie zdziwił ton
wypowiedzi Kowalskiego. Mimo to wiele osób, nie mogąc
słuchać tych bredni, wykazało się odwagą cywilną
wychodząc z sali.
Spotkanie, mimo i\ niepokojące w treści, dofinansowało
kontrowersyjną organizację <>, która
40
www.nlpmagazine.pl
PERSWAZJA
zaprosiła Kowalskiego. W końcu za słuchanie mądrości
największego mędrca w kraju trzeba płacić, czy\ nie?"
3. Relacja ze spotkania zamieszczona w prawicowej
gazecie: "Bóg, Honor, Ojczyzna".
"Naukowa krytyka homoseksualizmu
Znany polski podró\nik, autor wielu ksią\ek i socjolog
zajmujący się (m. in. ze słynnym profesorem Jim'em
Rudley'em) badaniem homoseksualizmu, dr. Jan Kowalski,
spotkał się ze studentami Uniwersytetu Warszawskiego.
Oprócz niego w wykładach brało udział jeszcze kilkunastu
naukowców badających homoseksualizm. Dr. Kowalski
zwrócił przede wszystkim uwagę na mo\liwość nabycia
homoseksualizmu: "homoseksualizm nie jest chorobą jak to
sądziło się do tej pory, i nie powinno się traktować
homoseksualistów jak chorych". Mówił te\ o szkodliwym
wpływie na demografię: "badania naukowe dowiodły \e
kiedy odsetek homoseksualistów w społeczeństwie
wzrośnie powy\ej 1% to społeczeństwu grozi katastrofa
demograficzna".
Wykład, dzięki swojemu charakterowi, spotkał się z
uznaniem większości uczestniczących w nim studentów.
Zysk ze spotkania został przeznaczony na działalność
organizacji <> zajmującej się
organizowaniem misji pomocowych w Afryce."
Powy\sze przykłady relacji umieszczonej w fikcyjnych
gazetach są lekko przesadzone. Jednak nie o to mi
chodziło. Powy\sze teksty pokazują, \e informacją mo\na
bardzo łatwo manipulować. Trzeba zwrócić uwagę na to
\e teksty 2 i 3 nie zawierają \adnych faktów przeczących
tekstowi pierwszemu. Zawierają całą prawdę. Po prostu
propaganda nie opiera się na dobrze dobranym
kłamstwie tylko na odpowiedniej interpretacji faktów.
Odpowiedni tytuł, u\ycie nacechowanych emocjonalnie i
oceniających słów, wyrywanie pojedynczych elementów
całości, deprecjonowanie lub wzmacnianie autorytetu,
odpowiednie zdefiniowanie problemu i interpretacja
zachowań, oraz inne mniejsze sztuczki pokazują
odbiorcom, o jakich elementach układanki myśleć, na co
zwracać uwagę i jak to interpretować.
Mateusz Schabek
41
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
Oblicza zazdrości
zazdrości
TA POWSZECHNIE WYSTPUJCA EMOCJA JEST W NASZEJ KULTURZE
TEMATEM TABU. NAUCZONO NAS, ŻE NIE WOLNO ZAZDROŚCIĆ, BO
ZAZDROŚĆ JEST ZAA. PRAWDA JEST JEDNAK ZGOAA INNA NIE JEST
MOŻE ONA PRZYJEMNYM DOZNANIEM, ALE Z PEWNOŚCI MOŻE BYĆ
UŻYTECZNYM ZASOBEM, KTÓRY POMAGA NAM W OSIGANIU
NASZYCH CELÓW.
Jakub Wozniak
Przyjęło się, \e nie wypada się za bardzo chwalić.
Cokolwiek osiągniesz, bez względu na to, jak
spektakularne to było, pomniejszaj to, bądz skromny,
pokrywaj się rumieńcami, gdy ktoś o tym wspomni.
Dlaczego? Bo nie daj Bo\e ktoś będzie zazdrosny?
Zazdrość to kolejna zakazana emocja, do której wstyd
nam się przyznać. Bo przyznając się, \e komuś
zazdrościmy, przyznajemy jednocześnie, \e ma od nas
lepiej, \e nie wykazaliśmy się inteligencją czy sprytem, by
mieć to, co oni (lepsi). Dlaczego? Czy\by coś było z nami
42
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/diego_cervo
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
nie tak, \e nie mamy na koncie milionów dolarów i nie
kąpiemy się w szampanie?
Przyjrzyjmy się zazdrości i znajdzmy kilka sposobów, jak
sobie z nią radzić by zamiast wyniszczać, budowała.
Uznanie siebie za kogoś gorszego od
innych
Jest ogromna ró\nica pomiędzy ludzmi, którzy mają
problem z chorobliwą zazdrością, a tymi, którzy tego
problemu nie mają. Ludzie chorobliwie zazdrośni
nieustannie porównują się z innymi. Ba! Oni koncentrują się
głównie na innych ludziach na tym, co mają, co
osiągnęli itd. Z kolei osoby wolne od tego problemu,
porównują się z samymi sobą z przeszłości w myśl zasady:
Nie muszę mieć lepiej od innych, wystarczy, bym miał
Nie musisz mieć
lepiej ni\ dotychczas. Takie przekonanie koncentruje ich
lepiej od innych,
na tym, co mają i na tym, jak to pomna\ać. To bardzo
korzystny wzorzec, który powoduje pozytywną motywację
wystarczy, byś
w osiąganiu swoich celów \yciowych.
miał lepiej ni\

dotychczas.
Porównywanie się z innymi nieuchronnie prowadzi to
powstania hierarchii, która określa, kto jest od kogo lepszy.
Hierarchia to jednak nic innego, jak iluzoryczny wytwór
naszych umysłów, bo w rzeczywistości ludzie nie są lepsi
ani gorsi od nas są po prostu odmienni. To my,
korzystając z naszych umysłów, na podstawie pewnych
kryteriów (np. kryteriów zamo\ności, zewnętrznego piękna
itd.) osądzamy, kto jest lepszy, a kto gorszy.
W wychodzeniu z destruktywnej zazdrości pomaga zatem
zrozumienie, \e ludzie są po prostu ró\ni i mają ró\ne
potrzeby. Niektórzy, by być szczęśliwymi, potrzebują willi z
basenem, apartamentu na setnym piętrze czy drogich
cygar, perfum etc. A niektórzy nie.
Musi Ci zależeć
Abyś mógł komuś zazdrościć czegokolwiek musi Ci na
tym czymś zale\eć. Gdybym pochwalił się przed
znajomymi, \e mam największą na świecie kolekcję
suszonych much wątpię, aby ktokolwiek mi tego
pozazdrościł. Co innego, gdybym pochwalił się, \e mam
43
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
10 nowych aut w gara\u, dwie wille nad brzegiem
oceanu itd. Z wielkim prawdopodobieństwem ktoś
zacząłby mi wtedy tego zazdrościć.
Jeśli komuś czegoś zazdrościsz znaczy to, \e sam tego
po\ądasz i jesteś gotowy, aby uruchomić w sobie pokłady
motywacji, by to osiągnąć. Jeśli zazdrościsz komuś np.
samochodu, to nie znak, by tą osobę zacząć za to tępić,
ale znak, \e ju\ dziś zaczynasz myśleć, jak zdobyć na takie
auto pieniądze. W ten sposób zazdrość, z destruktywnej
emocji, nagle zmienia się w pozytywny zasób, który
wspiera Cię w osiąganiu Twojego upragnionego celu.
Jest te\ inne wyjście powa\nie rozwa\enie, nieco
sceptyczne, czy takie coś w ogóle jest Ci do szczęścia
potrzebne. Kiedyś pozazdrościłem znajomemu nowego,
pięknego, lśniącego Nissana Murano, na który wybulił
majątek. I długo \yłem w iluzji, \e równie\ ja takiego chcę.
Do momentu, w którym nie uświadomiłem sobie, jak wiele
miesięcznie trzeba wrzucać pieniędzy w utrzymanie
takiego auta& Wtedy po prostu zracjonalizowałem
sprawę takie auto nie jest mi potrzebne! Nie potrzebuję
giganta, który będzie ssał z mojej kieszeni górę pieniędzy
co miesiąc.
Zazdrość w związku
Jest prosty sposób na wywołanie zazdrości w związku. Jeśli
jesteś z kimś na stałe, wystarczy, byś wyobraził sobie, \e
Twoja ukochana osoba świetnie bawi się na jakiejś
dyskotece w tłumie wielbicieli, raz po raz wymieniając z
kimś niedwuznacznie spojrzenia pełne po\ądania. Jako
obserwator takiej sceny zakładając, \e zale\y Ci na
Twojej drugiej połówce najpewniej poczujesz ukłucie
zazdrości. Proste, prawda?
A teraz idzmy nieco dalej jeśli ktoś robi takie obrazy w
głowie i popada w zazdrość, mo\e się tego dość łatwo
pozbyć. Jak? Wystarczy wcielić się w tę osobę, której
po\ąda Twoja partnerka/ Twój partner i spojrzeć na tę
sytuację jej oczami. Wtedy gorące spojrzenie Twojej
ukochanej osoby padnie na Ciebie, co powinno
złagodzić doznawaną zazdrość.
Chorobliwa zazdrość w związku, by zaistnieć, wymaga
uznania, \e partner(ka) nie posiada własnej woli, nie mo\e
44
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
dokonywać wyborów i jest naszą własnością. Natomiast w
Zazdrość w
momencie, gdy zrozumiemy, \e druga osoba nie mo\e
związku często
być tak naprawdę naszą własnością (czasy niewolnictwa
jest reakcją na
się ju\ skończyły), a wolna wola, czyli zdolność do
podejmowania niezale\nych decyzji (nawet takich, które
odkrycie lub
nam się nie podobają) jest nienaruszalnym prawem
podejrzenie, \e
drugiej osoby nagle okazuje się, \e zazdrość nie ma ju\
nasza szczególna
tak chorobliwego oblicza.
relacja z bliską
Zazdrość w związku często jest reakcją na odkrycie lub
osobą mo\e być
podejrzenie, \e nasza szczególna relacja z bliską osobą
zagro\ona.
mo\e być zagro\ona. Wtedy te\ zazdrość chce nam
często przekazać, \e musimy zadbać o siebie i swoje
dobre samopoczucie. Jeśli bliska nam osoba dobrze się
bawi na jakiejś imprezie równie\ my w tym czasie
mo\emy się dobrze bawić, a nie tylko patrzeć co chwilę
na zegarek i pytać siebie w myślach, kiedy on(a) wróci.
Trochę innym przypadkiem jest sytuacja, gdy ktoś uwa\a,
\e nie jest wyjątkowy i \e łatwo go zastąpić kimkolwiek
innym (czyli ponownie przekonanie jestem kimś gorszym
tyle, \e w kontekście związków miłosnych). Wtedy
skazuje się na \ycie w świecie, w którym a\ roi się od
kandydatów na jego miejsce. Zazdrość w takim
momencie powinna być motorem do zbudowania
szacunku do siebie, docenienia siebie i podniesienia
swojej samooceny.
Sztuka błogosławieństwa
W Hunie systemie dawnych wierzeń hawajskich
opisano metodę, która jest bardzo skuteczna w usuwaniu
destruktywnej zazdrości. Nazywa się ona
błogosławieństwem i polega na tym, \e ilekroć
poczujemy, \e jesteśmy zazdrośni o coś, błogosławimy w
duchu osobę, której zazdrościmy.
Przykład: idziesz ulicą i widzisz uśmiechniętą parę młodych
ludzi, którzy obejmują się i całują. Są szczęśliwi i zakochani
po uszy. Ty nagle przypominasz sobie, \e jakiś czas temu
zostałeś sam i teraz czujesz samotność. Pojawia się
zazdrość te\ chciałbyś raz jeszcze poczuć feromony,
niemniej po prostu nie ma w Twoim \yciu nikogo, z kim
mógłbyś zrealizować swoje pragnienie. Co wtedy? Czy
psioczysz w myślach: A nich was cholera walec
rozjedzie! . W ten sposób szybciej zrobisz krzywdę sobie
45
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
po prostu popsujesz sobie humor. To właśnie dobry
moment, by pobłogosławić napotkaną parę. Patrząc na
ich szczęście, powiedz wewnętrznym głosem spójnie,
spokojnie i autentycznie Błogosławię Was i wasze
szczęście, niech trwa ono jak najdłu\ej, cieszcie się sobą.
Według wierzeń Huny Wszechświat wynagrodzi Ci to
przy najbli\szej okazji.
Błogosławieństwo Huny to te\ coś znacznie więcej, ni\
tylko prosty zabieg mentalny. Opiera się ono bowiem na
zało\eniu, \e na którymś poziomie wszyscy jesteśmy
Jednością a więc jeśli \yczymy komuś szczęścia to tak,
jakbyśmy \yczyli go sobie. I vice versa. W gruncie rzeczy
chodzi o naukę cieszenia się szczęściem innych.
Zazdrość mo\e być wykorzystana, jako paliwo napędowe
Twojej motywacji. Mówi Ci, na czym (kim) Ci zale\y, co jest
dla Ciebie wa\ne, dodaje siły, by osiągnąć to, co inni, i
pracować nad sobą oraz swoją samooceną. Korzystaj
więc mądrze z tego cennego zasobu.
Jakub Wozniak
46
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
Pojedynek z
lękami
- rozdział pierwszy Opowieści Zmieniacza
SZKOLENIA POTRAFI ROBIĆ Z LUDyMI RÓŻNE
DZIWNE RZECZY. LUDZIE WYCHODZ CZASAMI Z
WARSZTATÓW PRZEKONANI, ŻE ŚWIAT JEST
DOKAADNIE TAKI, JAK OMAWIAA TRENER, I ŻE S
PEWNE ROZWIZANIA, KTÓRE ZAWSZE DZIAAAJ W
DOKAADNIE TAKI, A NIE INNY SPOSÓB.
NIEKONIECZNIE MUSI TO BYĆ PRAWD.
Artur Król
Właśnie to o przydarzyło mi się na szkoleniach, w których
uczestniczyłem na początku mojej kariery jako coach,
jako specjalista od zmiany. Dziedzina, od której
zaczynałem NLP - mająca niesamowite mo\liwości i
świetny potencjał, jednocześnie jednak nie jest zwykle
uczona tak dobrze, jak mogłaby być. Chodzi mi tu o to,
\e na wielu szkoleniach ludzie nauczą się przykładowych
wzorców zachowań ludzkich, podanych jako jedyne
obowiązujące. Będą tak opisywane i na szkoleniach, i w
ksią\kach, i tak, w pewnym momencie, coś co miało być
przykładem, stanie się \elazną zasadą.
47
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
W efekcie początkujący praktyk NLP wychodzi ze
szkolenia i próbuje w \yciu metody, która nie jest zbyt
skuteczna, bo po prostu próbuje robić techniki z pamięci
a nie pracować z osobą, z klientem, którego ma przed
sobą.
Sytuacja, o której będę mówił, odbyła się na jednej z
moich pierwszych sesji. Było to w czasach, kiedy
pracowałem z ludzmi w zamian za kawę . Umawialiśmy
się po prostu w kawiarniach, ja informowałem ich o tym,
ze uczę się pomagać ludziom i dopiero poznaję dane
umiejętności. Opowiadałem im, zgodnie z prawdą, \e
chce się dowiedzieć czegoś więcej i \e w ramach takiej
nauki być mo\e zdołam pomóc im rozwiązać ich
problem.
Jedynym, czym ryzykowali, był koszt kawy, którą piliśmy
przy sesji... Albo herbaty, jeśli akurat dana osoba nie była
kawoszem. Co natomiast zyskiwali? Mo\liwość pozbycia
się problemu, który była dla nich przez długi czas du\ym
wyzwaniem i ograniczeniem&
Jednym z takich klientów był Andrzej.
Andrzej miał coś, co mo\na określić jako fobię pobierania
krwi. Reagował na to panicznie, do tego stopnia, \e był w
stanie wręcz zemdleć na miejscu. Jak mo\na się domyślić
nie czuł się z tym zbyt komfortowo, zwłaszcza, \e nadszedł
się moment, kiedy po prostu musiał przejść badanie, które
wymagało pobrania krwi.
Andrzej ubiegał się o nową pracę, pracę na
odpowiedzialnym stanowisku i wymagającą du\ej
sprawności fizycznej. Przed przyjęciem do pracy musiał
jednak przejść kontrolę medyczną. Wszystko było by w
porządku gdyby nie to, \e to przeklęte badanie
wymagało m.in. pobrania krwi. Obawiał się, \e gdy
zostanie mu pobrana krew i zareaguje tak, jak reagował
dotychczas, mdlejąc, to jego lekarz powie o tym
przyszłemu pracodawcy. Ten zaś stwierdzi przez to:
Przykro mi, pan się nie nadaje do takiej pracy. - i kariera
marzeń skończy, zanim się jeszcze zaczęła.
Andrzejowi to się nie uśmiechało, dlatego skontaktował
się ze mną i chciał sprawdzić czy uda się nam wspólnymi
48
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
siłami rozwiązać jego problem. Podjąłem się tego
Większość
zlecenia i tak właśnie spotkaliśmy się pewnego dosyć
fobików reaguje
ciepłego, wiosennego dnia.
na bardzo bliskie,
Usiedliśmy przy kawie i zaczęliśmy rozmawiać. Szybko
bardzo du\e
dowiedziałem się na czym polegają problemy Andrzeja,
wewnętrzne
co chce uzyskać i bez zbędnych pytań wziąłem się do
reprezentacje
pracy.
tego, czego się
No, jak się pózniej okazało pozornie zbędnych pytań, ale
boi. Oddalenie
wtedy jeszcze o tym nie wiedziałem. W końcu byłem po
takiej
szkoleniu NLP, więc doskonale wiedziałem, jak pracuje się
z fobiami! Przerobiliśmy na kursie kilka ró\nych metod,
reprezentacji i jej
więc było dla mnie oczywiste, jak mam pracować! Do
zmniejszenie
tego znałem kilka innych technik, które opanowałem
sprawia często,
sam, korzystając z ró\nych ksią\ek czy innych szkoleń, więc
coś z tego musiało na pewno zadziałać, prawda? Byłem

ze fobia znika.
takim zajebistym NLPerem, doskonale wszystko
wiedziałem i wszystko po prostu musiało pójść idealnie!
No, problem w tym, \e nie do końca... A dokładniej
zupełnie nie.
Kiedy zacząłem pracę z Andrzejem, zacząłem od
zastosowania techniki uznawanej często za podstawową
metodę na pracę z fobiami, tzw. podwójną dysocjację.
Metoda ta wykorzystuje fakt, ze większość fobików
reaguje na bardzo bliskie, bardzo du\e wewnętrzne
reprezentacje tego, czego się boi. Oddalenie takiej
reprezentacji i jej zmniejszenie sprawia często, ze fobia
znika.
Często, ale akurat nie u Andrzeja. Zauwa\ył drobną
poprawę, ale była to ró\nica w kategoriach 5%. Mało,
zdecydowanie za mało, no a ja miałem problem, bo
moja cudowna metoda nie zadziałała... Trzeba więc było
spróbować czegoś innego.
Sięgnąłem po drugą, trzecią, czwartą metodę...
Pracowaliśmy ju\ 30 minut. 40 minut. 50... (Nie mówię tu o
czasie wstępnym, a o faktycznym czasie pracy z
ćwiczeniami). Minęła ju\ godzina pracy i nie pojawiały się
\adne znaczące efekty. Nie muszę mówić, \e czułem się z
tym niekomfortowo. Dzisiaj, w tych rzadkich przypadkach,
gdy zdarza się taka sytuacja, jestem podekscytowany -
oznacza to, \e mogę się czegoś nowego nauczyć. Wtedy
49
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
byłem nieco przera\ony. Moja magiczna ró\d\ka nie
zadziałała!
Na szczęście, zamiast w tym momencie poddać się i
stwierdzić nie, to nie działa, ja rezygnuje , poszedłem po
rozum do głowy i zacząłem w końcu zadawać pytania o
to, jak konkretnie Andrzej doświadczał swojego lęku.
To, co robiłem wcześniej, a co nie przynosiło efektu, było
czymś, co mo\e zaobserwować u wielu młodych
NLPowców i wielu innych specjalistów od zmiany , kiedy
to rzucają w klienta techniki jedna za drugą, licząc, \e
któraś z nich w końcu mo\e zadziałać. Mój dobry
przyjaciel i mentor Michael Perez, nazywa takie podejście
rzucaniem kupą o ścianę . Po prostu, jeśli rzuci się
dostateczną ilością kupy w ścianę, to trochę kupy mo\e
się w końcu przyklei i zostanie na dłu\ej. Problem w tym, \e
nie jest to zbyt skuteczne podejście... No i nieco śmierdzi
potem i od klienta, i od zmieniacza .
Du\o skuteczniejszą metodą, dającą du\o lepsze efekty w
tego typu pracy, jest dokładne poznanie tego, jak klient
faktycznie tworzy swój własny świat i swoje subiektywne
doświadczenia w tym to, jak tworzy swój problem. Tak
jak wspominałem, Andrzej był jednym z moich pierwszych
klientów, dawno, dawno temu. Jednak lekcja, którą
wtedy wyniosłem, pozostała ze mną do dziś. Jest ona
jedną z najwa\niejszych lekcji w całej mojej karierze, być
mo\e jest ona wręcz tą lekcją, która całą tą karierę
definiuje.
Gdy pracujesz z klientem, to pracujesz z jedną osobą, z
konkretnym i realnym klientem, który ma swoje konkretne
problemy, swoje konkretne ograniczenia i swoje
mo\liwości. Ten klient tworzy swoje problemy według
własnego wzorca. Dlatego zadbaj o to, \eby podą\ać za
tymi wzorcami, które przedstawia Ci klient, zamiast za
ksią\kowymi teoriami, szkoleniowymi generalizacjami, czy
czymkolwiek innym, co wydaje Ci się, \e powinno
zadziałać.
Po prostu sprawdz, jak klient tworzy swój problem,
zwłaszcza, \e w tym wypadku nie była to fobia. Czymś,
czego wielu NLPowców i wielu hipnotyzerów często nie
dostrzega jest fakt, \e fobia jest bardzo specyficznym
zakresem zachowań lękowych.
50
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
W psychologii wyró\nia się generalnie trzy główne obszary
Fobia
tych zachowań:
specyficzna,
która bierze się z
1) Fobia specyficzna, która bierze się z szybkiego
połączenia bodzca i reakcji i zachodzi dzięki ciału
szybkiego
migdałowatemu. To układ typu bodziec reakcja, jak w
połączenia
sytuacji, w której dziecko wkłada palec do ognia, parzy
bodzca i reakcji i
się, nie wsadzi go ju\ tam więcej. Ktoś zostanie pogryziony
przez psa, łączy psa z bólem, zaczyna się bać tego
zachodzi dzięki
konkretnego gatunku psów, albo psów o podobnej maści
ciału
lub rozmiarze.
migdałowatemu.
To właśnie fobia specyficzna. Na tę fobię dobrze działają

takie ćwiczenia, jak podwójna dysocjacja. W jednym z
pózniejszych rozdziałów znajdziesz przykład, jak pracować
z takim fobikiem, i tego, jak prosto i łatwo da się znalezć
tutaj rozwiązanie. Jednocześnie jednak, tego rodzaju
fobia to tylko jedna z odmian fobii, nie wszyscy klienci z
fobią będą mieli problem właśnie z tym.
2) Fobia niespecyficzna powstaje w zupełnie inny sposób.
Powstaje dzięki historiom i mitom osobistym, które
tworzymy przy u\yciu hipokampu części mózgu, która
odpowiada m.in. za zapamiętanie bardziej
skomplikowanych połączeń przyczynowo skutkowych.
Fobii niespecyficznej nie uczymy się więc przez
nieprzyjemne doświadczenie, uczymy się jej społecznie.
Oznacza to tyle, \e uzyskujemy tą fobię od kogoś albo
poprzez bezpośrednie naśladowanie kogoś, kto sam ma
fobię, albo przez zaakceptowanie czyjejś opowieści. Być
mo\e rodzic opowiada nam przerazliwą historię, być
mo\e ktoś inny prze\ył właśnie jakieś przera\ające
doświadczenie i nam je opisał, mo\e nawet
przeczytaliśmy coś i bardzo w to uwierzyliśmy. Poniewa\
nie chodzi tutaj o konkretne doświadczenie które
mieliśmy, ale o coś ogólnego i w du\ej mierze
wyobra\onego, to fobia ta staje się zupełnie innego
rodzaju zjawiskiem, ni\ fobia specyficzna. Jest ona
trudniejsza do zdefiniowania, poniewa\ nie dotyczy ona
jednej rasy psa lub jednego rodzaju owadów, ale
latających owadów w ogóle albo wszystkich psów. W
naszej głowie nie ma tego jednego obrazu, kiedy ugryzł
nas buldog lub labrador, ale mamy jakiś ogólny obraz
psa, który jest grozny. W związku z tą ró\nicą strukturalną,
51
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
na tę fobie stosuje się inne metody ni\ na fobie
specyficzną.
3) Trzecią grupą problemów związanych z obawami jest
lęk. Ró\nica między fobią (niezale\nie od tego czy
mówimy o fobii specyficznej czy niespecyficznej) a lękiem
polega na tym, \e lęk jest antycypacyjny a fobia czymś,
co pojawia się w reakcji, czyli aktywuje się w momencie,
kiedy spotykamy bodziec, którego się boimy. Gdy widzimy
psa, zaczynamy się bać.
Lęk natomiast dotyczy przyszłości, ktoś oczekuje sytuacji,
którą uwa\a za grozną i zaczyna się bać w ramach tego
oczekiwania. Myśli o tym, \e spotka psa i o tym, co ten
pies mo\e mu zrobić. Myśli o tym, \e ktoś pobierze mu
krew i boi się, \e coś się mo\e wydarzyć. Tak, jak mój klient,
Andrzej, którego problemem był właśnie lęk.
Nic więc dziwnego, \e w naszej pracy nie działały metody
na fobie, w końcu lęk nie jest fobią, to zupełnie inny
proces, który zachodzi w głowie danej osoby. Proces
odrobinę podobny, dlatego metody na fobię działały w
niewielkim stopniu, dając mo\e z 5 % tymczasowej
poprawy. A to było za mało...
Kiedy więc w końcu zacząłem pracować z Andrzejem,
kiedy poszedłem po rozum do głowy i zacząłem
faktycznie pytać o to, co się w nim dzieje, okazało się, \e
problem jest dosyć prosty.
Kiedy miał mieć pobieraną krew, Andrzej po prostu myślał
sobie takie rzeczy jak Co ci się stanie? Czy to cie nie
skrzywdzi? Czy to cie nie zaboli, bo w końcu jesteś taki
delikatny, taki wra\liwy! Czy prze\yjesz to? Czy będzie OK?
Czy nic ci się nie stanie, bo ty jesteś taki delikatny! itp.
Taki dialog wewnętrzny pochłaniał go całkowicie,
wywoływał bardzo negatywną reakcję jego ciała i w
efekcie potrafił nawet omdleć.
Zaproponowałem mu więc pewne zmiany. Zapytałem czy
kojarzy kreskówki firmy Warner Brothers, z kotem
Sylwestrem, który miał tendencję do seplenienia albo z
Kaczorem Duffy, albo czy kojarzy jakiś naszych polityków,
którzy maja specyficzne podejście do wymowy.
52
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
Zaproponowałem mu, \eby usłyszał dokładnie te same
Andrzej pomyślał
rzeczy, ale tym razem głosem takiego Kota Sylwestra czy
o tym, \e ma
Kaczora Duffy ego. Kiedy jego dialog wewnętrzny zaczął
mieć pobieraną
seplenić, a Andrzej zaczął trochę inaczej słyszeć to, co
sam do siebie mówił, to okazało się, \e jego problem
krew i
zaczął go bawić, zamiast przera\ać. Ten pełen niepokoju
uśmiechnął się.
dialog wewnętrzny zaczął być po prostu śmieszy!
Było ok. Dzięki
Aby umocnić i utrwalić efekt, zapytałem, czy chciałby się
odpowiedniemu
pozbyć tych dialogów zupełnie. Gdy potwierdził,
sprawdzeniu
zapytałem czy kojarzy ptaszka Tweety, za którym zwykł
tego, jak tworzył
ganiać kot Sylwester. Kojarzył, więc poprosiłem go, \eby
wyobraził sobie przelatującego ptaszka i usłyszał i
swój problem,
zobaczył jak kot Sylwester, wcią\ sepleniąc Jesteś taki
rozwiązaliśmy go
delikatny , zaczął biec za ptaszkiem i pogonił go w siną
w niecałe 10
dal.
minut praktycznej
Andrzej pomyślał o tym, \e ma mieć pobieraną krew i
pracy.

uśmiechnął się. Było ok. Dzięki odpowiedniemu
sprawdzeniu tego, jak tworzył swój problem, rozwiązaliśmy
go w niecałe 10 minut praktycznej pracy.
Tydzień pózniej poszedł na pobieranie krwi i wszystko było
ok. Jednocześnie, historia ta ma ciekawy epilog. Kiedy
sprawdzałem długoterminowe efekty pracy, rozmawiając
z Andrzejem pół roku i rok pózniej, Andrzej zachował swój
uzyskany na sesji luz, jeśli chodzi o pobieranie krwi.
Stwierdził nawet, \e przeniosło się to na inne obszary jego
\ycia i ró\ne krwawe i grozne sceny filmowe, które
wcześniej przyprawiały go często o mdłości, teraz
przestały mu tak doskwierać.
Opowiedział mi te\ ciekawą historię o samym pobieraniu
krwi. Po zabiegu, Andrzej usiadł na ławeczce poza
budynkiem i zaczął czekać. Na co? Na atak paniki, który
musiał się w końcu wydarzyć, bo przecie\ zawsze
dotychczas się zle czuł, zawsze dotychczas panikował.
Skoro jeszcze nie panikował i wręcz czuł się dobrze, to nie
było naturalne, działo się coś dziwnego, ale to nie mogło
się dłu\ej ciągnąć.
Więc czekał. Dziesięć minut. Piętnaście minut.
Dwadzieścia minut... Nic...
53
www.nlpmagazine.pl
INTELIGENCJA EMOCJONALNA
A\ w końcu zdał sobie sprawę z tego, co robi, z tego jak
sam szuka sobie problemów. Zaśmiał się i to był naprawdę
koniec jego problemów z fobiami.
Ten epilog jest sam w sobie wa\ną lekcją dla wszystkich
zmieniaczy . Jedną rzeczą jest zmienić sam problem,
sprawić, \e nie będzie się on pojawiał. Równie wa\ne jest
jednak oczekiwanie klienta, co do problemu. Jeśli
oczekuje, \e niezale\nie od tego co się wydarzyło
problem powróci, to jest szansa, \e tak będzie. Dlatego
warto zadbać nie tylko o sam problem, ale te\ o wszelkie
przekonania go dotyczące.
A jeśli chodzi o Andrzeja có\, parę miesięcy po naszej
sesji okazało się, \e nowa praca wcale nie jest taka
wymarzona i zrezygnował z niej. Zabrał ze sobą nowe
doświadczenia oraz nową wolność od lęku, który
wcześniej wpływał destruktywnie na jego \ycie. Zachował
ją do dzisiaj.
Artur Król
Coach, ChangeMakers
www.krolartur.com
54
www.nlpmagazine.pl
DUCHOWOŚĆ
7 poziomów rozwoju
Twojej świadomości
W MIAR, JAK SI UCZYSZ I ROZWIJASZ, UŚWIADAMIASZ SOBIE
CORAZ WICEJ. MASZ SETKI NOWYCH OBSERWACJI DOTYCZCYCH
SAMEGO SIEBIE ORAZ INNYCH LUDZI. I CHOĆ KAŻDY Z NAS WDRUJE
SWOIMI ŚCIEŻKAMI ROZWOJU OSOBISTEGO, NASZA ŚWIADOMOŚĆ
PRZEBYWA PODOBN DROG.
Jakub Wozniak
Świadomość to pojęcie, które nie daje spokoju
naukowcom, filozofom oraz nam zwykłym ludziom, którzy
czasem zastanawiają się, co to znaczy być czegoś
świadomym.
55
www.nlpmagazine.pl
DUCHOWOŚĆ
Najprostsza definicja świadomości mówi, \e jest ona
porcją informacji w postaci obrazów, dzwięków i odczuć,
która w danej chwili jest przez nas analizowana. Sam
jednak widzisz, \e definicja ta nie jest satysfakcjonująca.
Pewien anestezjolog z USA, Stuart Hameroff, zauwa\ył, \e
mózg człowieka świadomego pracuje dokładnie tak
samo, jak mózg człowieka poddanego narkozie co
sprawdził za pomocą zdjęć z tomografu komputerowego.
Oznacza to, \e świadomość nawet jeśli znajduje się w
mózgu jest dla naszych urządzeń nieuchwytna.
Jedno wiemy o niej na pewno w trakcie rozwoju
osobistego świadomość się generalizuje oto motto, które
nam przyświeca. Sprawdzmy zatem, w jaki sposób to robi.
Poziom 1: Koncentracja na otoczeniu
Ludzie, którzy nie mieli styczności z rozwojem osobistym czy
NLP, zazwyczaj w największej mierze koncentrują się na
otoczeniu na środowisku, w którym \yją, na ludziach,
którzy ich otaczają oraz ich zachowaniach. W przedziwny
sposób wykrajają ze świata swoją osobę, często myśląc o
sobie, jak o obserwatorach, którzy nie ingerują w świat.
Często myślą te\, \e nie mają wpływu na \ycie, bo ono po
prostu toczy się samo bez ich woli i aktywnego udziału.
Poziom 2: Drobne zmiany zachowań
Szybko jednak z tego letargu wytrąca ich choćby
odrobina autorefleksji (której neurologiczną podstawą jest
tzw. dysocjacja, a więc postrzeganie swoich zachowań w
swojej wyobrazni z zewnątrz, z punktu widzenia
obserwatora). Wtedy ludzie zazwyczaj odkrywają, \e w
danej sytuacji mogli zachować się lepiej i postanawiają,
\e w przyszłości, gdyby się powtórzyła, będą ju\
dysponowali lepszym wyborem. Często te\ uczą się od
innych nowych reakcji i obserwują, \e jednak mają jakiś
wpływ na rzeczywistość, w której \yją. Oto bowiem,
zmieniając swoje zachowania, odkrywają, \e otoczenie
nie mo\e na to nie zareagować.
Na tym poziomie najwa\niejszą nauką jest spostrze\enie
ludzi, \e mają wpływ na otoczenie.
56
www.nlpmagazine.pl
DUCHOWOŚĆ
Poziom 3: Budowanie umiejętności
W miarę uczenia się nowych zachowań, ludzie zaczynają
nabierać pewności i łączyć nabyte zachowania w
łańcuchy czy te\ zło\one sekwencje a to nazywamy ju\
uczeniem się umiejętności. Np. znajomość niuansów
lingwistyki, dopasowywania i prowadzenia innych na
wielu ró\nych poziomach buduje umiejętność
przekonywania czy te\ tworzenia relacji. Umiejętność
zmieniania biegów, znajomość przepisów drogowych,
włączania i wyłączania auta, przyspieszania i hamowania
tworzy umiejętność prowadzenia samochodu. Itd.
Na tym etapie najwa\niejszą nauką jest spostrze\enie, \e
ludzie mogą nauczyć się ka\dej umiejętności, bo ka\da
Obiektywna
posiada swoją strukturę.
prawda nie
istnieje są tylko
Poziom 4: Świadoma zmiana przekonań
przekonania, w
Na tym etapie rozwoju człowiek zaczyna uświadamiać
które wierzymy
sobie, \e to, jakich umiejętności u\ywa i jakie usprawnia, a
lub nie.
jakie zaniedbuje, zale\y od jego przekonań dotyczących
świata, siebie oraz innych ludzi. Wtedy te\ zaczyna
eksperymentować ze zmianą swoich schematów
myślowych, usuwaniu tych przekonań, które uznaje za
ograniczające i zbędne. To otwiera drogę do zarządzania
swoimi zachowaniami w jeszcze doskonalszy sposób.
Na tym etapie najwa\niejszą nauką jest spostrze\enie, \e
obiektywna prawda nie istnieje są tylko przekonania, w
które wierzymy lub nie.
Poziom 5: Świadome zmiany w systemie wartości
Po jakimś czasie okazuje się, \e ludzie chętniej zmieniają
przekonania ze sfer \ycia, które są dla nich wa\ne, a inne
omijają. To okazuje się być uzale\nione od systemu
wartości. Jeśli ktoś bardziej ceni sobie np. zarabianie
pieniędzy ni\ zdrowie, chętniej będzie modyfikował
przekonania z zakresu zarabiania pieniędzy. Jeśli jednak
uzna, \e zdrowie jest wa\niejsze wtedy to ono będzie na
celowniku. O tym, co dla nas wa\ne, a co nie
decydujemy za pomocą hierarchii wartości. Po etapie
zmiany przekonań, bawimy się swoimi wartościami, aby
uzyskać jeszcze bardziej satysfakcjonujące \ycie.
57
www.nlpmagazine.pl
DUCHOWOŚĆ
Na tym etapie najwa\niejszą nauką jest spostrze\enie, \e
Im wy\szy
to my decydujemy, jakimi wartościami się kierujemy i co to
poziom, tym
dla nas oznacza. To pozwala świadomie wybrać ście\kę,
bardziej ogólne
którą się podą\a w skali całego \ycia.
myślenie.
Poziom 6: Modyfikacje to\samości
Sprawia to, \e
zmiana na
Po pewnym czasie jednak nachodzi refleksja: kto
modyfikuje moją hierarchię wartości? Szukając
wy\szym
odpowiedzi, odkrywamy, \e to nasza to\samość. Jest ona
poziomie musi
najwy\szą mo\liwą generalizacją na temat siebie
wpłynąć na
utworzoną na bazie doświadczeń, jakie mamy. Na tym
poziomie rozwoju nasza świadomość koncentruje się na
wszystkie
tzw. przykładach i kontrprzykładach, które potwierdzają
poni\sze
lub zaprzeczają, \e jacyś jesteśmy . Zmiany w to\samości
poziomy.

bardzo szybko znajdują odbicie w całości naszego \ycia.
Uświadamiamy sobie, \e inaczej naszą hierarchię wartości
uporządkujemy, gdy uznamy siebie za np. biznesmana, a
inaczej, gdy określimy siebie, jako pacjenta, ojca, syna,
klienta etc. Wcielając się w ka\dą z tych ról, inaczej
widzimy świat.
Na tym etapie najwa\niejszą nauką jest spostrze\enie, \e
wcielamy się w takie to\samości, jakie sami tworzymy i
wybieramy.
Poziom 7: Duchowość
Ten etap rozwoju świadomości to wyjście poza swoje
to\samości i rzeczywistość. Wtedy zamiast wcielać się w
kogokolwiek, uczymy się zarządzać to\samościami lub je
niwelować (gdy masz taką du\ą liczbę wyborów, \e nie
widzisz sensu wybierać ju\ czegokolwiek). To, jak się
domyślasz, daje ogromne pole do popisu. Jesteś w stanie
całkowicie spójnie być ka\dym, kim zapragniesz,
uzyskując dostęp do informacji, których nie miałeś w
poprzednich etapach rozwoju osobistego. Co więcej
sam decydujesz, w jakim świecie \yjesz, bo uświadamiasz
sobie, \e to Ty go tworzysz.
Wtedy te\ spontanicznie osiągasz stan, jaki osiągają
buddyjscy mnisi podczas medytacji, który charakteryzuje
się rozmyciem swojego Ja i uczuciem zjednoczenia się
ze Wszechświatem.
58
www.nlpmagazine.pl
DUCHOWOŚĆ
Wtedy w obrębie percepcji dochodzi do paradoksów,
których nie jesteśmy w stanie przekazać słowami,
poniewa\ wymykają się opisowi.
Na tym etapie najwa\niejszą nauką jest spostrze\enie, \e
jesteś ka\dym i nikim jednocześnie, \e jesteś wszystkim i
niczym, zawsze i nigdy (to właśnie te paradoksy, o których
była mowa).
Zależności pomiędzy poziomami
Im wy\szy poziom, tym bardziej ogólne myślenie. Sprawia
to, \e zmiana na wy\szym poziomie musi wpłynąć na
wszystkie poni\sze poziomy. Przykładowo: jeśli zmienisz
swoją hierarchię wartości w danym kontekście (np. w
kontekście pracy), automatycznie zmienisz swoje
przekonania, zaczniesz u\ywać innych umiejętności w tym
obszarze, będziesz inaczej się zachowywał i tym samym
wywierał zupełnie inny wpływ na swoje otoczenie, ni\
dotychczas.
Co dalej?
Wierzę, \e to nie koniec, a dopiero początek. Nie jestem
tylko pewien, czy kolejne etapy rozwoju da się
zrelacjonować słowami.
Jakub Wozniak
59
www.nlpmagazine.pl
MOTTO NUMERU
Żyjemy w najlepszej

wersji Wszechświata, jaką umiemy

stworzyć na chwilę obecną.
Jednym z podstawowych zało\eń NLP jest stwierdzenie
naszego rodaka, Alfreda Korzybskiego, \e mapa nie jest
terenem . W praktyce oznacza to, \e tak, jak mapa
Warszawy nie jest Warszawą, tak samo nasze wyobra\enie
o świecie nie jest samym światem. Co więcej nie
reagujemy bezpośrednio na rzeczywistość, ale na nasze
halucynacje związane z nią wywodzące się z modelu
świata, jaki wyznajemy.
Swój unikalny model świata budujemy w oparciu o nasze
osobiste doświadczenia. I choć świat jest jeden my
tworzymy ró\nego jego modele. To one wyznaczają nasze
mo\liwości, ograniczenia, sposoby działania, zachowania,
reakcje emocjonalne etc.
Inne zało\enie NLP mówi, \e ludzie działają doskonale na
bazie doświadczeń, które zdobyli. Innymi słowy ich
modele świata są doskonałe w oparciu o ich
60
www.nlpmagazine.pl
�iStockPhoto.com/panorios
MOTTO NUMERU
doświadczenia. śyjemy więc w najlepszej wersji świata,
jaką w danej chwili jesteśmy w stanie wytworzyć.
Jaką przewagę dają Ci te spostrze\enia?
Przed wszystkim wiesz ju\, \e jakość świata, w którym
\yjesz, jest budowana z Twoich doświadczeń. Im lepsze
jakościowo doświadczenia zaczniesz tworzyć, tym wy\sza
będzie jakość Twojej rzeczywistości. Do zmiany świata
mo\e Ci być potrzebne zdobycie dodatkowych,
wspierających doświadczeń.
Druga sprawa to fakt, \e jeśli świat, w którym \yjesz, nie
podoba Ci się stwórz lepszy. Nie chodzi o to, by walczyć
z czymkolwiek, tylko zastępować poprzednie nowszym.
Model, który Ci nie odpowiada, zawsze bowiem mo\esz
tak zmodyfikować, \e będzie Ci odpowiadał.
Jeśli nie umiemy jeszcze powołać lepszej (po\ądanej
przez nas) rzeczywistości do istnienia tu i teraz oznacza
to, \e musimy się jeszcze czegoś nauczyć.
~ REKLAMA ~
(redakcja NLP Magazine nie bierze odpowiedzialności za treść reklam)
Witaj,
Nazywam się Artur Król i jestem
coachem. Ze mną rozwią\esz swoje
problemy!
Dowiedz się więcej - wejdz teraz
na www.krolartur.com
61
www.nlpmagazine.pl
LICENCJA UśYTKOWANIA
Licencja użytkowania niniejszej
publikacji elektronicznej
1. Osobie, która dokonała zakupu niniejszej publikacji
elektronicznej, zwanej dalej Czytelnikiem, w momencie zakupu
udzielana jest licencja na u\ytkowanie niniejszej publikacji,
której Czytelnik zobowiązuje się bezwzględnie przestrzegać.
2. Pozwolenia licencji.
Czytelnik ma prawo:
" Przechowywać w formie elektronicznej niniejszą
publikację na nie większej ilości stanowisk ni\ jedno.
" Tworzyć kopie zapasową niniejszej publikacji
elektronicznej na nośnikach danych w ilości nie większej
ni\ jeden.
" Drukować zawartość niniejszej publikacji elektronicznej w
ilości egzemplarzy nie większej ni\ jeden.
3. Zakazy licencji.
Czytelnik nie mo\e:
" Umieszczać niniejszej publikacji elektronicznej na
ogólnodostępnych serwerach www i wysyłania za
pośrednictwem poczty elektronicznej celem jej
rozpowszechniania.
" Drukować w nakładzie większym ni\ jeden egzemplarz.
" Powielać niniejszej publikacji elektronicznej lub jej
fragmentów w jakiejkolwiek formie celem jej
rozpowszechniania. Zabrania się kopiowania metodą
kserograficzną, utrwalania publikacji na nośnikach
magnetycznych lub innych.
" Odsprzedawać całości, jak i fragmentów niniejszej
publikacji elektronicznej w jakiejkolwiek formie.
" Cytować fragmentów dłu\szych ni\ cztery zdania pod
rząd (cytowanie dłu\szych fragmentów tylko za zgodą
redakcji).
" Cytować bez podania zródła oraz autora cytatu (nale\y
podać numer magazynu, adres strony internetowej oraz
imię i nazwisko autora).
" U\ywać jakiejkolwiek technologii in\ynierii wstecznej,
mającej na celu edycję niniejszej publikacji
elektronicznej lub rozdzielenia jej na fragmenty.
Naruszenie wy\ej wymienionych zasad jest naruszeniem praw
autorskich niniejszej publikacji.
62
www.nlpmagazine.pl
ZAPOWIEDZI
W następnym numerze
4 etapy związku od pełnego
seksu zauroczenia, poprzez docenianie,
przyzwyczajenie, a\ do rozstania jak to się
dzieje i jak zapobiec temu najgorszemu, w
magiczny sposób zatrzymując czas na etapie
doceniania za pomocą technologii
programowania neurolingwistycznego.
ponadto:
�iStockPhoto.com/ Stockphoto4u
Najbardziej niezwykłe zjawiska w
Największa
hipnozie w świat upicia bez alkoholu,
tajemnica
odmiennych stanów świadomości i
niezwykłych eksperymentów z hipnozą
inteligencji
wprowadzi Cię Paweł Doliński.
emocjonalnej - czyli
odpowiedz na pytanie,
dlaczego znając techniki
Z historii perswazji: Barack Obama
NLP nadal mo\na czuć się
poznaj sekrety jednego z najlepszych
zle.
mówców wszechczasów.
Chcesz podzielić się z nami swoją opinią
na temat NLP Magazine?
Pisz na adres: redakcja@nlpmagazine.pl
Czekamy na Twój list!
Najciekawsze listy zostaną opublikowane na łamach NLP Magazine. Redakcja zastrzega sobie prawo do
odpowiadania wyłącznie na wybrane listy.
63
www.nlpmagazine.pl

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
NLP Magazine
NLP Magazine 07
Dungeon Magazine 108 Web Enhancement
2009 2010 rejon
2009 pytania testowe
Millionaire Magazine 10
[W] Badania Operacyjne Zagadnienia transportowe (2009 04 19)

więcej podobnych podstron