Kamieniołom melafirów
w Kamiennej Górze
Bolków
Lokalizacja:
województwo dolnoS
ląskie
powiat kamiennogórski
gmina Kamienna Góra
miejscowoS
ć Kamienna Góra
Region geograficzny:
Sudety z Przedgórzem Sudeckim
Sudety R
rodkowe
5628
Góry Kamienne
Jednostka geologiczna:
Sudety R
rodkowe
niecka S
ródsudecka,
3574 3576
Lubawka
formacja ze Słupca
Obiekt położony jest w południowo-wschodniej częS
ci trzenia i erozji powodowały powstanie materiału okru-
Kamiennej Góry, w sąsiedztwie wsi Czadrówek. Jest to ze- chowego z niszczonych skał wulkanicznych i jego lokalne
1
spół dwóch nieczynnych kamieniołomów na południowym nagromadzenia. W stropowej częS
ci potoków lawowych
grzbiecie Góry Łysina. Wyrobiska zajmują obszar o wymia- występują nagromadzenia minerałów, które powstały jako
rach 250 na 100 m, przy czym północne wyrobisko jest produkty działania gorących roztworów powulkanicznych:
większe  wysokoS
ć S
cian dochodzi do 20 m. agat, chalcedon, karneol, chloryt, kalcyt i inne.
W kamieniołomach odsłaniają się skały wulkaniczne Obiekt ma unikatową wartoS
ć w skali Polski z uwagi na
powstałe w permie (około 290 milionów lat temu). Są to tzw. zespół odsłoniętych skał i struktur geologicznych permskiego
2
melafiry (bazalty) powstałe w obrębie niewielkiego wulkanu wulkanizmu, w szczególnoS
ci różne formy law wulkanicznych
tarczowego, który miał formę płaskiego stożka o S
rednicy i mineralizacji powulkanicznej związanej z wulkanem tarczo-
około 10 km i wysokoS
ci około 100 m. AktywnoS
ć wulka- wym. Dogodne położenie umożliwia wykorzystanie obiektu
nu przejawiała się wielokrotnymi wylewami lawy, rzadziej dla celów dydaktycznych i popularyzatorskich.
wyrzutami materiału piroklastycznego (popiołów i pyłów). Stan zachowania kamieniołomów jest aktualnie doskonały.
Efektem krzepnięcia lawy są melafiry, a z nagromadzenia Są one łatwo dostępne, położone blisko drogi z Kamiennej
popiołów i pyłów powstały cienkie warstwy tufów. Skały Góry do Krzeszowa, w którym znajduje się główna atrakcja
odsłonięte w kamieniołomach powstały około 1 do 2 km na turystyczna tego rejonu  zespół klasztorny. Jest to baroko-
3
północny zachód od centrum erupcji, które obecnie przykry- wy zespół budowli opactwa Cystersów złożony z bazyliki
te jest młodszymi skałami osadowymi. W kamieniołomach, NMP Łaskawej, koS
cioła S
w. Józefa, mauzoleum Piastów
szczególnie północnym, widoczna jest sekwencja skalna o R
widnicko-Jaworskich, budynków klasztornych oraz licznych
miąższoS
ci około 35 m, w obrębie której rozpoznać można kaplic Kalwarii. Jego początki sięgają XVIII wieku.
produkty trzech potoków lawowych, między którymi W pobliżu przebiega kilka szlaków: Główny Szlak Sude-
występują tufy i skały osadowe: piaskowce i mułowce. W cki ze Skalnika do Grząd; szlak żółty z Wołka do Olszyny
potokach lawowych można wyróżnić melafiry masywne oraz przez Kamienną Górę oraz czerwony z Marciszowa do
porowate, pęcherzykowe (z pustkami po ulatniających się Kamiennej Góry.
z potoków lawowych gazach) i migdałowcowe, w których
The melaphyres quarry in Kamienna Góra
te pustki wypełnione są wtórnymi minerałami. Miejscami
Two quarries are located in the southeastern part of
skały są pokruszone i ponownie zlepione, tworząc tzw.
Kamienna Góra town, in the vicinity of Czadrówek village,
brekcję. W obrębie potoków lawowych rozpoznać można
in the southern slope of the Łysina Hill.
kanały, którymi płynęła lawa. W wielu miejscach widoczne
The exposed volcanics are Permian melaphyres (ba-
są produkty oddziaływania gorących law na skały podłoża.
salts) (about 290 Ma) erupted from a small shield volcano,
Są to fragmenty skał podłoża w obrębie potoków lawowych
located 1-2 kilometers northwest and recently covered by
i wciS
nięty w szczeliny piasek i muł stwardniały w postaci
piaskowców i mułowców (tzw. dajki klastyczne). Przewar- younger sediments. The volcano was about 10 kilometers
across and up to 100 meters high. The activity of volcano
stwienia piaskowców i mułowców powstały w przerwach
między kolejnymi erupcjami wulkanu, kiedy procesy wie- included multiple lava eruptions and rare pyroclastic ex-
20
Wałbrzych
Kamienna Góra
plosions. In the northern wall, about 35 meters high, the mudstone. In the top parts of lava flows the accumulations
succession is visible of three lava flows separated by tuffs, of hydrothermal minerals can be found: agate, chalcedony,
sandstones and mudstones. In the lava flows massive, carneol, chlorite, calcite and others.
porous, vesicular and amygdaloidal structures are visible The quarries are very well-preserved and easily acces-
with open spaces filled with secondary minerals. The lava sible from the Kamienna Góra-Krzeszów highway. In the
tubes can be identified within the flows. In the sediments nearby Krzeszów the leading tourist attraction of the region
thermal alterations occur at the contacts with hot lava. can be visited: the famous, historical, Cistercian monaster
Other interesting details are rock fragments (xenoliths) from the beginning of the XVIIIth century with the basilica,
embedded within lava as well as sand and mud filling the the church, the mausoleum of R
widnica-Jawor duke family
fractures in lava tongues and altered into sandstone and and the Way of the Cross.
1
3
2
Autor karty stanowiska dokumentacyjnego i fotografii:
Wybrana literatura: 16, 17, 18
M. Awdankiewicz (2005)
21