PISMO ŚWIĘTE O RODZINI

3.11.2014

Wykład

Dziecko w Izraelu

IMIONA

 Imiona związane były zewnętrznym wyglądem dziecka

- Nachor – „chłopięcy”

- Qareach – „łysy”

- Passeach – „kulawy”

 Imiona zaczerpnięte od nazw zwierząt

- Rachel – „owieczka”

- Debora – „pszczoła”

- Nachasz – „wąż”

- Ajjah – „sęp”

- Kakew – „pies”

 Imiona zaczerpnięte od roślin

- Elon – „dąb”

- Zeitan – „drzewo oliwne”

- Aos – „cierń”

- Tamar – „Palma”

 Skrócone imiona teoforyczne (element boski jest w nich tylko domyślny

tzw. imiona hipokorystyczne)

Natan – „on dał -> zamiast Natanjahu – „Jahwe dał”

Mattan – „Dar” -> zamiast Mattanjahu – „Dar Jahwe”

OBRZEZANIE

8 dnia od narodzin jako wejście w przymierze z Bogiem.

Nie jest to zawarcie przymierza.

Zawarcie przymierza nie było uzależnione od obrzezania, lecz jeśli ktoś chciał

mieć udział w przymierzu to musiał być obrzezany.

Do obrzezania używano noża krzemiennego.

WYCHOWANIE

Pwt 6, 4-9

4 Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem - Panem jedynym. 5 Będziesz miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił. 6 Niech pozostaną w twym sercu te słowa, które ja ci dziś nakazuję. 7 Wpoisz je twoim synom, będziesz o nich mówił przebywając w domu, w czasie podróży, kładąc się spać i wstając ze snu. 8

Przywiążesz je do twojej ręki jako znak. Niech one ci będą ozdobą przed oczami. 9 Wypisz je na odrzwiach swojego domu i na twoich bramach.

Tekst modlitwy jaka odmawia każdy pobożny Izraelita.

7 werset jest najważniejszy i mówi o tym że ojciec musi nauczyć swoje dzieci

modlitwy, ojciec był odpowiedzialny za wpojenie wiaty dzieciom.

RELACJE POMIĘDZY RODZICAMI I DZIEĆMI

Kol 3, 20-21

20 Dzieci, bądźcie posłuszne rodzicom we wszystkim, bo to jest miłe w Panu. 21 Ojcowie, nie rozdrażniajcie waszych dzieci, aby nie traciły ducha.

Równowaga dla posłuszeństwa rodzicom jest aby przez postepowanie rodziców

dzieci nie odchodziły od właściwego postępowania, zgodnego z prawem

Bożym.

Troska o to aby postepowanie rodziców nie powodowało gniewu dziecka. Aby

dziecko nie odwróciło się os rodziców.

Karanie i napomnienia mają być działaniem powodującym nawrócenie dziecka

na dobra drogę.

WSPÓŁŻYCIE SEKSUALNE

 Poznać

(Adam poznał Ewę i poczęła syna)

 Spać

(Eufemizm funkcjonujący także w języku Polskim)

 Odsłonić nagość

 Wejść

 Zbliżyć się

Język hebrajski jest językiem bardzo konkretnym.

Te słowa nie zawsze są używane do określenia współżycia seksualnego. Z

kontekstu wynika ich znaczenie.

HOMOSEKSUALIZM

Kpł 18, 22

22 Nie będziesz obcował z mężczyzną, tak jak się obcuje z kobietą. To jest obrzydliwość!

Kpł 20, 13

13 Ktokolwiek obcuje cieleśnie z mężczyzną, tak jak się obcuje z kobietą, popełnia obrzydliwość. Obaj będą ukarani śmiercią, sami tę śmierć na siebie ściągnęli.

Nie ma tutaj mowy o preferencjach czy orientacji seksualnej, jest powiedziane że konkretny czyn, konkretne zachowanie jest złe.

Samo bycie homoseksualistą nie jest grzechem, lecz podejmowanie czynów

homoseksualnych jest grzechem.

Pwt 23, 18-19

18 Nie będzie nierządnicy sakralnej wśród córek Izraela ani mężczyzn uprawiających nierząd sakralny wśród synów Izraela. 19 Nie zaniesiesz do domu Pana, Boga twego, zarobku nierządnicy, jak i "zapłaty dla psa", jako rzeczy ofiarowanej ślubem. Tak jednym, jak i drugim brzydzi się Pan, Bóg twój.

Homoseksualista jest określany psem.`

W kulcie Izraelskim nie ma miejsca na nie ma miejsca na nierządnice sakralne lecz wokół Izraela gdzie czczono bóstwa była tradycja odbywania stosunków z

bóstwem. Jeśli ktoś chciał złożyć ofiarę takiemu bóstwu współżył z taką

nierządnicą sakralną. Były podejmowane tam także czyny homoseksualne.

W niektórych miastach występowały zachowania homoseksualne (np. Sodoma,

Gomora) lecz zawsze miasta te są ukarane w sposób radykalny.

W liście do koryntian święty Paweł podaje listę osób które nie osiągną królestwa

Bożego, wśród nich są mężczyźni współżyjący ze sobą.

Flp 3, 2

2 Strzeżcie się psów, strzeżcie się złych pracowników, strzeżcie się okaleczeńców!

W liście do Filipian określeniem „pies” jest nazwany mężczyzna współżyjący z

innym mężczyzną.

ANTYKONCEPCJA

Rz 1, 26-27

26 Dlatego to wydał ich Bóg na pastwę bezecnych namiętności: mianowicie kobiety ich przemieniły pożycie zgodne z naturą na przeciwne naturze. 27 Podobnie też i mężczyźni, porzuciwszy normalne współżycie z kobietą, zapałali nawzajem żądzą ku sobie, mężczyźni z mężczyznami uprawiając bezwstyd i na samych sobie ponosząc zapłatę należną za zboczenie.

Jeden z kontrowersyjnych fragmentów, kiedyś był tłumaczony inaczej.

Jeśli chodzi o mężczyznę jest jasno powiedziane że homoseksualizm wśród nich

jest zły.

Jeśli chodzi o kobiety kiedyś był ten tekst tłumaczony jako zachowania

homoseksualne wśród kobiet (zachowania lesbijskie).

W dzisiejszym tłumaczeniu przemienienie pożycia zgodnego z naturą na

przeciwne naturze mówi o antykoncepcji.

Antykoncepcja była znana w starożytności. Pismo Święte mówi tylko o jednym

takim zachowaniu, o czynie Onana i jego stosunku przerywanym.

Kobiety są stworzone tak że penetracja podczas obcowania dwóch kobiet nie jest możliwa, więc Stary Testament nie mówi o takich zrachowaniach.

Ga 5, 19-21

19 Jest zaś rzeczą wiadomą, jakie uczynki rodzą się z ciała: nierząd, nieczystość, wyuzdanie, 20

uprawianie bałwochwalstwa, czary, nienawiść, spór, zawiść, wzburzenie, niewłaściwa pogoń za zaszczytami, niezgoda, rozłamy, 21 zazdrość, pijaństwo, hulanki i tym podobne. Co do nich zapowiadam wam, jak to już zapowiedziałem: ci, którzy się takich rzeczy dopuszczają, królestwa Bożego nie odziedziczą.

Święty Paweł wymienia jakie czyny rodzą się z ciała.

Mówienie o czarach – z tłumaczenia hebrajskiego farmakeja kojarzy się z

farmakologia, w greckim takie określenie było również określenie w stosunku do antykoncepcji.

Z MDROŚCI TELMUDU

Rabbi Johuda mówił:

Trzeba codziennie odmawiać trzy modlitwy:

Bogu dzięki że sprawił, iż nie narodziłem się kobietą, ponieważ kobieta nie jest w stanie zachować Bożych przykazań.

Kobieta jeśli pragnie czegoś, to sercem; mężczyzna jeśli pragnie to ustami. Dobra to cecha kobiet.

Zapytano Rabbiego Jehoszue: Dlaczego kobieta uzywa wonnosci, a mezczyzna ich

nie uzywa? Odrzekl: Adam stworzony zostal z ziemi, a ziemia nigdy nie cuchnie.

Zas Ewa zostala stworzona z kosci. A oto przyklad: pozostaw mieso trzy dni bez soli, a natychmiast zacznie cuchnac."

Bereszit Rabba 17

Kobieta, jeśli pragnie czegoś, to sercem ; mężczyzna, jeśli pragnie czegoś,

to ustami.Dobra to cecha kobiet.

Eruwin 100

ROŚLINY STOSOWANE DO WYROBU WONNOCI

Aloes

Balsam (jasnożółta żywica, bardzo ceniony przez starożytnych)

Cynamon

Galbanum

Kadzidło

Kalamos

Labdanum

Lawsonia Bezbronna czyli henna

Mirra

Nard

Żywica alibanowa

Używano także roślin preparowanych w oliwie, jak lilia, jaśmin, czy róża oraz

onyksa zwanego wonnym paznokciem, który pochodził ze zrogowaciałej błony

pokrywającej otwór mięczaka o takiej samej nazwie.

PIEŚŃ NAD PIENIAMI

Wiosna miłości

Pieśń nad Pieśniami jest utworem, który bazuje na wiośnie. Wiosna trwa bardzo

krótko (do 3 tygodni), lecz jest intensywna. Po zimie, która jest deszczowa przychodzą cieplejsze dni i wszystko paruje oraz kwitnie. Wiąże się to też z zapachem nowo zakwitłych roślin.

Granat w Izraelu jest traktowany jako symbol płodności. Na weselu izraelskim

pojawia się tradycja że panna młoda rozgniata obcasem owoc granatu co ma symbolizować jej płodność.

Paradoks nieobecności

Są trzy fragmenty, kiedy kobieta odczuwa braku mężczyzny:

1. Etap początku znajomości, kiedy kobieta szuka pasterza, który jej się spodobał, lecz nie wie gdzie on jest, gdzie pasie swoje owce.

2. Kobieta wieczorem, kiedy nie ma już zajęć myśli o swoim ukochanym.

Szuka go po ulicach aż do momentu, kiedy go znajduje i przyprowadza do

domu. Nie do końca wiadomo czy jest to sen czy jawa.

3. Kobieta, która kocha swojego oblubieńca jest w stanie po najmniejszym szeleście rozpoznać swojego ukochanego. Oblubieniec próbuje wzbudzić

litość mówiąc, że moknie na dworze. Kobieta zastanawia się czy ma

wstać i go wpuścić czy nie. Mężczyzna próbuje wejść do pokoju. Kobieta

wstaje aby otworzyć swojemu ukochanemu drzwi lecz on już odszedł.

Kobieta jest zawiedzona i szuka swojego oblubieńca, nie znajduje go a

strażnicy potraktowali ją jak nierządnice i pobili.

Reakcja strażników jest tu inna niż wcześniej w stosunku do tej samej

kobiety. Wcześniej kobieta działa zgodnie z planem i jest w pełni ubrana, potem działa impulsywnie i na strój nocny, w którym była w łóżku zakłada

tylko płaszcz, przez co jest uważana za nierządnice.

Mołość

PnP 8, 6-7

6 Połóż mię jak pieczęć na twoim sercu,

jak pieczęć na twoim ramieniu,

bo jak śmierć potężna jest miłość,

a zazdrość jej nieprzejednana jak Szeol,

żar jej to żar ognia,

płomień Pański.

7 Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości,

nie zatopią jej rzeki.

Jeśliby kto oddał za miłość całe bogactwo swego domu,

pogardzą nim tylko.

Kobieta prosi oblubieńca, aby miał ją blisko siebie, chce aby jej ukochany był

naznaczony, żeby było wiadomo ze należy do niej.

Pieczęć była ważna, była przenoszona w pudełku przywiązanym na ramieniu lub zawieszanym na sznurku na piersi.

Kobieta chce być odbierana jako żona / własność swojego męża, aby każdy wiedział z kom ona jest złączona.

Szeol – piekła, w tradycji żydowskiej miejsce gdzie po śmierci wszyscy szli, byli tam w zawieszeniu i zostawali tam na wieki. Nie należy utożsamiać tego z

czyśćcem, bo czyściec jest stanem przejściowym

Płomień Pański – w języku hebrajskim jeśli ktoś chciał użyć najwyższego

stopnia uwielbienia używał przymiotnika Boski.

Miłość jest porównana do największego ognia jaki istniał.

Wody Wielkie – są to wody które Bóg rozdzielił przy stworzeniu świata, wody

nad sklepieniem i pod sklepieniem,

Miłość nie jest na sprzedaż, nie da jej się kupić.

MONOGAMIA

PnP 6, 8-9

7 Jak okrawek granatu skroń twoja,

za twoją zasłoną.

8 Sześćdziesiąt jest królowych

i nałożnic osiemdziesiąt,

a dziewcząt bez liczby,

9 [lecz] jedyna jest moja gołąbka, moja nieskalana,

jedyna swej matki,

wybrana swej rodzicielki.

Królowie mieli wiele żon, oblubieniec ma jedną jedyną.

Autor Pieśni nad Pieśniami lansuje tu relację jeden na jeden.

TABLICE DOMOWE

Ef 5, 22- 6,9

22 Żony niechaj będą poddane swym mężom, jak Panu, 23 bo mąż jest głową żony, jak i Chrystus - Głową Kościoła: On - Zbawca Ciała. 24 Lecz jak Kościół poddany jest Chrystusowi, tak i żony mężom - we wszystkim. 25 Mężowie miłujcie żony, bo i Chrystus umiłował Kościół i wydał za niego samego siebie, 26 aby go uświęcić, oczyściwszy obmyciem wodą, któremu towarzyszy słowo, 27 aby osobiście stawić przed sobą Kościół jako chwalebny, nie mający skazy czy zmarszczki, czy czegoś podobnego, lecz aby był święty i nieskalany. 28

Mężowie powinni miłować swoje żony, tak jak własne ciało. Kto miłuje swoją żonę, siebie samego miłuje. 29 Przecież nigdy nikt nie odnosił się z nienawiścią do własnego ciała, lecz

[każdy] je żywi i pielęgnuje, jak i Chrystus - Kościół, 30 bo jesteśmy członkami Jego Ciała. 31

Dlatego opuści człowiek ojca i matkę, a połączy się z żoną swoją, i będą dwoje jednym ciałem. 32 Tajemnica to wielka, a ja mówię: w odniesieniu do Chrystusa i do Kościoła. 33 W

końcu więc niechaj także każdy z was tak miłuje swą żonę jak siebie samego! A żona niechaj się odnosi ze czcią do swojego męża!

1 Dzieci, bądźcie posłuszne w Panu waszym rodzicom, bo to jest sprawiedliwe. 2 Czcij ojca twego i matkę - jest to pierwsze przykazanie z obietnicą - 3 aby ci było dobrze i abyś był

długowieczny na ziemi. 4 A [wy], ojcowie, nie pobudzajcie do gniewu waszych dzieci, lecz wychowujcie je stosując karcenie i napominanie Pańskie!

5 Niewolnicy, ze czcią i bojaźnią w prostocie serca bądźcie posłuszni waszym doczesnym panom, jak Chrystusowi, 6 nie służąc tylko dla oka, by ludziom się podobać, lecz jako niewolnicy Chrystusa, który z duszy pełnią wolę Bożą 7 Z ochotą służcie, jak gdybyście

[służyli] Panu, a nie ludziom, 8 świadomi tego, że każdy - jeśli uczyni co dobrego, otrzyma to z powrotem od Pana - czy to niewolnik, czy wolny. 9 A wy, panowie, tak samo wobec nich postępujcie: zaniechajcie groźby, świadomi tego, że w niebie jest Pan zarówno ich, jak wasz, a u Niego nie ma względu na osoby.

Układ jest zawsze taki, że najpierw jest jednostka najsilniejsza a potem słabsza.

Tablica domowa miała pokazywać, jakie hierarchie panowały w domu.

Np. zmiana religii przez pana domu powodowała zmianę dla wszystkich

domowników wraz ze służbą. Jeśli ktoś z niższej hierarchii zmieniał religię, zmiana ta dotyczyła tylko jego osoby.

Nakaz, jaki jest dla mężczyzny jest o wiele większy niż dla kobiety.

Małżeństwo jest jedną wielką tajemnicą i żeby to zrozumieć trzeba odnieść się

do religii kościoła.

Od wszystkich grup słabszych, niżej położonych w hierarchii wymaga się

posłuszeństwa.