Przez pojęcie Wg Michałowicz MPD rozumie –

zaburzenia słuchu

tylko od prawidłowego funkcjonowania oczu i dzieci z mpd może być również upośledzenie się niepostępujące zaburzenia czynności –

zaburzenia

integracji odpowiednich pól korowych w mózgu, ale narządu słuchu

będącego w rozwoju ośrodkowego układu sensoryczno-motorycznej

również od zintegrowanego działania wielu e) Integracja sensoryczna

nerwowego, a zwłaszcza ośrodkowego neuronu Uszkodzenie mózgu dotycz zwykle okolic część i mózgu- spostrzeganie wzrokowe bowiem –

to proces organizacyjny

ruchowego, powstałe w czasie ciąży, porodu lub ruchowych, ale czasem rozprzestrzenia się na jest zorganizowaną całością, zależną zarówno od docierających do ciała informacji pochodzących okresie okołoporodowym.

korę czuciową lub ośrodki wyższych czynności stanu oka i mięśni gałki ocznej, jak i od z poszczególnych układów zmysłowych, tak by Etiologia

nerwowych. Na zaburzenia ruchowe składają się czynności mózgu; nerwów wzrokowych oraz mogły być wykorzystane w celowym,

–

Pierwszy opis spastycznych objawy piramidowe, pozapiramidowe i komórek odbiorczych kory wzrokowej w istocie kończącym się sukcesem działaniu diplegii ukazał się dopiero w 1862 r. w móżdżkowe:

szarej potylicznego płata mózgu

–

u dzieci z mpd zaburzenia

monografii wydanej przez angielskiego lekarza Zespół Piramidowy

–

mówimy o mechanizmie integracji sensorycznej mogą być dwojakiego

doktora J.W. Little'a.

–

Drogi piramidowe przewodzą sensomotorycznym – jakiekolwiek zakłócenia rodzaju: 1) pierwotne – uszkodzenie układu

–

Ten stan chorobowy był impulsy ruchowe z kory mózgowej do komórek jednej z funkcji – motorycznej (obwodowej) lub nerwowego 2) wtórne – nieprawidłowe nazywany przez wiele lat, zarówno za granicą rogów przednich rdzenia. Przekazują pobudzenia sensorycznej (ośrodkowej) – powodują różnego nabywanie rozwoju jak i w Polsce „zespołem Little'a”.

dla ruchów dowolnych. Skutkiem uszkodzenia typu zaburzenia widzenia: 1) może wystąpić –

J. Ayers w rozwoju i lokalizacji

–

Terminu MP pierwszy użył W. dróg piramidowych jest ograniczenie podwójne widzenie 2) znacznie ograniczenie procesów integracji sensorycznej wyróżniła: Osler w 30 lat po opublikowaniu monografii J. (niedowład) lub zniesienie (porażenie) ruchów widzenia obuocznego

–

Poziom I – integracja

Little'a. Szybko przyjął się on wśród lekarzy dowolnych wzmożenie napięcia mięśniowego –

u dzieci z zespołem mpd pierwotnych odruchów i rozwój w obrębie

amerykańskich i w niedługim czasie został (spastyczność), przetrwanie (wygórowanie) zaburzenia wzroku występują w 50-70%

układów przedsionkowego, proprioceptywnego i

uznany przez Amerykańską Akademię odruchów głębokich oraz występowanie –

zaburzenia wzroku u dzieci z mpd dotykowego;

zaspokojenia

potrzeby

Mózgowego Porażenia.

odruchów patologicznych.

polegają na wadach refrkcji (krótkowzroczność, bezpieczeństwa

–

W Polsce termin MPD zaczął Zespół Pozapiramidowy

dalekowzroczność, zaburzenia akomodacji), –

Poziom II – kształtuje się tu: 1)

obowiązywać w nazewnictwie medycznym od –

Charakteryzuje

się różnorodnych ubytkach w polu widzenia, na zdolność planowania ruchu w obrębie dużej czasu obrad Sekcji Neurologii Dziecięcej występowaniem różnego rodzaju ruchów ośrodkowych zaburzeniach analizy i syntezy motoryki 2) podstawowych zręczności 3) Polskiego Towarzystwa Neurologicznego w mimowolnych

oraz

nieprawidłowym bodźców wzrokowych; może występować integracja obu stron ciała w działaniu 4) Gdańsku w 1965 r.

(obniżonym)

napięciem

mięśniowym. oczopląs lub zanik nerwu wzrokowego

podstawy percepcji wzrokowej i słuchowej 5)

Przyczyny

Najczęstszymi ruchami mimowolnymi są:

–

inna istotna przyczyna zaburzeń kinestezji, stabilnej podstawy 6) kształtuje się

–

Najczęstszymi

przyczynami a) ruchy atetotyczne - powolne robaczkowe percepcji wzrokowej u dzieci z mp są schemat ciała chorób OUN, do których należy zespół mpd, są ruchy części kończyn z dużym nadwyprostem w nieprawidłowe ruchy gałek ocznych

–

Poziom III – 1) rozwój

czynniki związane z nieprawidłowo stawach

–

wrażenia dopływające z mięśni precyzyjnych ruchów rąk 2) lateralizacji 3)

przebiegającą ciążą, okresem okołoporodowym, b) ruchy pląsawicze – szybkie, gwałtowne szyi i karku warunkują ruchy i pozycje głowy, zdolności różnicowania stron ciała 4) noworodkowym i wczesnodziecięcym – do 3 r. ż. kurcze całych grup mięśniowych lub przez co również wpływają na percepcję koordynacji wzrokowo-ruchowej 5) rozwój

–

Czynniki uszkadzające oun w poszczególnych mięśni, które nakładają się na wzrokową

percepcji przestrzeni i głębi 6) rozwój mowy

okresie prenatalnym zalicza się embriopatie i dowolne czynności ruchowe

biernej i czynnej

fetopatie. Zespół mpd związany jest najczęściej z c) ruchy miokloniczne - szybkie, nierytmiczne –

częstym zaburzeniem wzroku u –

Poziom IV – 1) specjalizacja

fetopatiami.

ruchy, również obejmujące grupy mięśniowe lub dzieci z mpd, szczególnie z diplegią jest zez

pracy półkul mózgowych 2) koncentracji uwagi

–

Fetopatie mogą być pochodzenia: pojedyncze mięśnie, które często nasilają się pod

3) samokontroli 4) kompetencje do zachowania

a) wirusowego (np. różyczka, świnka, odra, ospa wpływem pobudzania i ruchów dowolnych

–

często występuje niedowidzenie, się w sposób społecznie akceptowany 5) rozwija

wietrzna, HIV, grypa i choroby grypopodobne)

Zespół Móżdżkowy

a im wcześniej zez powstanie, tym jest ono się zdolność abstrahowania i uogólniania 6) b) wywołane przez pasożyty ( np. –

Zaburzenia pracy móżdżku są większe

tworzenia pojęć 7) umiejętności czytania 8)

toksoplazmoza)

określone jako niezborność, bezład lub ataksja. –

niewymienione

trudności pisania i liczenia

c) spowodowane działaniem środków W wyniku uszkodzenia robaka móżdżku powodują u dziecka m.in. dysgrafię i dysleksję, –

Proces rozwoju integracji

toksycznych (papierosy, alkohol, narkotyki leki występują trudności w utrzymaniu równowagi – zwiększoną męczliwość, zaburzenia koncentracji sensorycznej jest liniowy – osiągniecie stosowane w okresie ciąży)

stąd też nierównej długości, niepewny chód. uwagi, zakłócają funkcje poznawcze, a w dalszej umiejętności z jednego poziomu warunkuje d) promieni jonizujących i związków Uszkodzenie półkul móżdżku wywołuje kolejności – przyczyniają się do zaburzenia rozwijanie i opanowanie funkcji z poziomu chemicznych

niezborność ruchów – ich zasięg jest albo za zachowania

następnego

e) choroby matki, zaburzające rozwój płodu ( np. duży, labo za mały, utrudnione są ruchy c) Zaburzenia słuchu Deficyty fragmentaryczne

cukrzyca,

niewydolność

krążenia, naprzemienne, często podczas wykonywania –

upośledzenie narządu słuchu –

u dzieci z mpd występują deficyty

niedokrwistość oraz zaburzenia hormonalne, ruchów pojawia się nierytmiczne drżenie.

występuje u około 7,2-13% dzieci z mpd

fragmentaryczne w zakresie:

schorzenia ginekologiczne, wyniszczające Klasyfikacja

–

szczególnie często jest spotykane 1) analizy i syntezy wzrokowej

choroby).

- Podział MPD wg T. Ingrama:

w postaci pozapiramidowej

2) koordynacji wzrokowo-ruchowej

–

U

szkodzenia okołoporodowe –

Obustronne porażenie kurczowe –

przyczyną zaburzeń percepcji 3) poczucia schematu ciała

powstają w wyniku:

(dipelgia): niedowład kończyn dolnych słuchowej mogą być: uszkodzenia receptora 4) orientacji przestrzennej a) czynników mechanicznych naruszających (paraplegia), trzech kończyn, czterech kończyn. słuchowego i dróg nerwowych oraz dysfunkcje 5) lateralizacji ciągłość tkanek w czasie porodu, fizycznych (np. –

Porażenie

połowiczne w ośrodkach podkorowych i korowych

6) analizy i syntezy słuchowej

wahania ciśnienia wewnątrzmacicznego) (hemiplegia):

niedowład

połowiczny, –

zakłócenia systemu słuchowo- 7) trudności w myśleniu abstrakcyjnym

chemicznych i metabolicznych (zatrucie, lewostronny, prawostronny.

mownego, w którym składniki sensoryczny i 8) koncentracji uwagi

niedotlenienie) infekcyjnych

–

Obustronne porażenie połowiczne motoryczny są ze sobą ściśle związane

–

zaburzenia te mogą być: 1)

b) szczególnie długotrwała i nasilona (hemiplegia bilateralis): niedowład czterech –

związane są z uszkodzeniem pierwotne tj. powstałe w wyniku uszkodzenia

zamartwica, czyli zespół objawów kończyn (tetraplegia)

okolic słuchowych znajdujących się w tylno- ośrodków mózgowych 2) wtórne, których

niedotleniowo-niedokrwiennych mózgu w –

zespół móżdżkowy (ataxia): z górnej części płata skroniowego

przyczyną mogą być trudności w

okresie ciąży, porodu u noworodka, jest jedna z przewagą jednostronną lub obustronną

–

powoduje to zaburzenie słuchu przemieszczaniu się dziecka z mpd

najczęstszych przyczyn zespołu mpd

–

Zespół

pozapiramidowy fonematycznego (mownego) czego objawem jest Edukacja dzieci z MPD

c) nieprawidłowym ustawieniem główki płodu

(dyskinesiae): 1) atetotyczny 2) pląsawiczy 3) z niemożność identyfikacji słyszanych dźwięków –

zgodnie z przepisami prawnymi

d) ciężkim i przedłużającym się porodem

drżeniem 4) ze zmianami napięcia mięśniowego: mowy

regulującymi możliwość edukacji, dzieci i

e) nieprawidłowym ułożeniem płodu

jedna kończyna, połowiczy, obejmujący trzy –

zaburzenia

słuchu młodzież niepełnosprawna mają taki sam dostęp

f) kruchością naczyń włosowatych (zwłaszcza u kończyny, obejmujący cztery kończyny

fonematycznego są również następstwem braku do wszystkich placówek oświatowych oraz takie

wcześniaków)

–

Postacie mieszane

słuchowego przygotowania do mowy z powodu same prawa i obowiązki, jak ich sprawni

g) zastosowaniem kleszczy lub zbyt szybkim Zaburzenia współwystępujące

występującej u dzieci z mpd dyzartii lub anartii, rówieśnicy – konstytucja RP (97)

przebiegiem porodu

a) padaczka

ograniczających porozumiewanie się sposobem –

obowiązująca w Polsce ustawa o

h) obecnie uważa się ze wcześniactwo jest –

padaczka występuje u 25-35% artykulacyjno-słuchowym

systemie oświaty z 7.09.1991

najistotniejszym czynnikiem zagrożenia przy dzieci z MPD

d) Zaburzenia mowy

–

do zadań samorządu należy

zespole mpd

–

częściej występują w postaciach –

mowa jest narzędziem myślenia i również zapewnienie uczniom bezpłatnego

i) w pewnych przypadkach zespół mpd może być spastycznych (wzmożonego napięcia)

stanowi podstawę kształtowania się pojęć, sądów transportu (wraz z opieką) do publicznych szkół

uwarunkowany genetycznie

i rozumowania, dlatego wszelkie jej zaburzenia podstawowych i gimnazjów

j) procesy zapalne w czasie ciąży, porodu lub –

stwierdza się u dzieci z upośledzają także w mniejszym lub większym

zaraz po nim, a szczególnie zapalenie opon tetraplegią (44%) i z hemiplegią (44%)

–

dzieci niepełnosprawne podobnie

stopniu rozwój umysłowy dziecka

mózgowo-rdzeniowychi(lub) mózgu

najrzadziej w postaciach mieszanych (15%),

jak ich sprawni rówieśnicy podlegają

Objawy kliniczne

pozapiramidowej (18%) oraz w diplegii (18%)

–

u dzieci z mpd zaburzenia mowy obowiązkowi szkolnemu w wieku 7 lat.

Istotą MPD jest uszkodzenie narządu ruchu, –

ataki padaczki mogą ujawniać się współwystępują najczęściej od 50 do 70% –

Na wniosek rodziców poradnia

przejawiające się występowaniem:

w 1 r.ż. lub w latach późniejszych.

przypadków

psychologiczno-pedagogiczna może wydać

–

najczęściej występuje u dzieci z orzeczenie o przedłużeniu okresu wychowania

–

nieprawidłowych

napięć –

Napady wczesne (zespół Westa)

mięśniowych:

w okresie niemowlęcym bywają na ogół mpd - najcięższe z nich spotykane są w postaci przedszkolnego do 10 r.ż.

a) spastyczność - wzmożone napięcia

pierwszą oznaką uszkodzenia oun; wskazują one pozapiramidowej i obustronnym porażeniu –

Uczniowie niepełnosprawni mają

b) wiotkość - obniżonego napięcia

na uszkodzenie oun do 4 m.ż. Płodowego

połowicznym, częściej występują u dzieci z prawo kontynuować naukę w szkole

porażeniem prawostronnym, u których jest podstawowej do ukończenia 21 r.ż. a w

–

niedowładów

(ograniczenie –

zespół Westa występuje uszkodzona lewa półkula mózgu, dominująca dla

ruchu) lub porażeń (zniesienie ruchu)

przeważnie u dzieci z najcięższą postacią mpd –

gimnazjum do 24 r.ż.

tetraplegią

mowy

–

Dzieci z mpd zaliczane są do

–

ruchów mimowolnych

–

wczesne napady – głębsze –

zaburzenia mowy u dzieci z mpd grupy uczniów niepełnosprawnych ruchowo

–

zaburzeń równowagi i zborności

mogą wiec przyjmować postać od najlżejszych:

ruchów

upośledzenie umysłowe

–

jeśli nie stwierdza się u nich

–

w późniejszym okresie życia 1) dyskalii, poprzez jąkanie się, do 2) dyzartrii, a niepełnosprawności intelektualnej obowiązuje je

–

zaburzeń czucia

nawet 3) anartrii, czyli najcięższej postaci taki sam program nauczania jak dzieci sprawne U dzieci z MPD mogą wystąpić trudności w:

napady skłonów mogą przejść w uogólnione

drgawki toniczno-kloniczne (zespół Lenoxa i dyzartii, polegającej na niewymawianiu zgłosek –

mają prawo do uczestniczenia na

–

ustawieniu głowy

Gastauta)

–

terminem dyzartia są określane terenie szkoły w zajęciach rewalidacyjnych

–

utrzymaniu pozycji (np. –

udzieci z uszkodzeniem mózgu zaburzenia mowy wynikające z uszkodzenia usprawniających funkcje, których rozwój jest u siedzącej, stojącej)

powstałym podczas patologicznego porodu ośrodków mózgowych i dróg nerwowych nich zaburzony lub opóźniony

–

poruszaniu się

napady padaczkowe mogą się ujawnić w końcu 1 unerwiających narządy mowne

–

jak wszyscy uczniowie, dzieci z

–

różnego rodzaju zaburzeń r.ż. A nierzadko nawet w 3-5 r.ż., sporadycznie –

zaburzenia dyzartyczne są mpd powinny mieć program nauczania

sprawności ręki

bywa, że i w okresie dorastania

spowodowane przede wszystkim uszkodzeniem dostosowany do swoich możliwości

Inne objawy trwałego uszkodzenia mózgu:

–

u dzieci z mpd z padaczka tych okolic ruchowych, w których znajduje się –

nauczyciel oceniający ich

–

upośledzenie umysłowe różnego występuje na ogol cięższe uszkodzenie oun, ośrodek mowy ekspresyjnej – ośrodek Brocka osiągnięcia w nauce ma obowiązek uwzględniać

stopnia

często z niedorozwojem umysłowym, nawet –

wyróżniamy trzy postacie ograniczenia wynikające z niepełnosprawności

–

padaczka

znacznego stopnia

dyzartrii: 1) spastyczną 2) atetotyczną 3) –

dla

uczniów

z

–

zaburzenia mowy

b) zaburzenia wzroku

móżczkową

niepełnosprawnością ruchową, do których

–

zaburzenia wzroku

–

percepcja wzrokowa zależy nie –

przyczyną zaburzeń mowy u zakwalifikowane są dzieci z mpd (z normą

intelektualną) nie przewiduje się żadnych –

Metoda ta została opracowana na porażeniem mózgowym, autyzmem oraz dla różnym poziomie rozumienia, dzięki temu specjalnych programów nauczania ani początku lat 70-tych, z myślą o tych osobach, osób po udarach mózgu.

użytkownik może wybrać odpowiedni dla siebie

specjalistycznych podręczników

które nie mogą posługiwać się mową. Są to –

Twórcami tego systemu wzór. PCS można zacząć wprowadzać na dwa

–

jeśli po ukończeniu nauki w przede wszystkim osoby ze znacznymi zmianami komunikacyjnego byli Tilden Bennet, Gary sposoby, w zależności od możliwości szkole podstawowej uczniowie z mpd artykulacyjnymi

(uniemożliwiającymi Kiliany i Mark Friedman.

motorycznych. Na przykład dla osób

przystępują do sprawdzianu kompetencji, prawidłowe wykształcenie się mowy), osoby z –

System symboli PCS składa się z samodzielnie poruszających się – oklejamy całe

powinien on przebiegać w warunkach i w formie uszkodzonym ośrodkiem mowy w mózgu, a prostych obrazków. Każdy symbol przedstawia mieszkanie/dom – symbolami. Swobodnie dostosowanych do indywidualnych potrzeb także osoby z porażonymi rękami (uniemożliwia graficznie znaczenie słowa, zwyczajowo poruszając się po swoim otoczeniu, niejako „przy psychofizycznych

to podjęcie nauki pisania).

używanej frazy, zdania, czy zwrotu okazji” zaznajamiamy się z symbolami.

–

uczniowie z mpd najczęściej –

Bliss jest niewerbalnym grzecznościowego. Nad każdym rysunkiem –

Obecnie system symboli PCS

korzystają ze zwiększonego limitu czasu systemem komunikacji, w którym wszystkie podane jest słowo, które ono symbolizuje określa się jako jeden z najbardziej przejrzystych

przeznaczonego na rozwiązanie testu, mogą też słowa i pojęcia przedstawione są za pomocą –

System PCS zawiera ponad 3500 i zrozumiałych. Jego atutem, oprócz

w czasie sprawdzianu używać maszyny do umownego symbolu – rysunku, a nie za pomocą symboli, które są uporządkowane w kilku przejrzystości i zrozumiałości są walory pisania

znaku literowego.

kategoriach. Aby ułatwić korzystanie z bazy estetyczne, elastyczność oraz spójność.

Gotowość do podjęcia nauki

–

Wszystkie słowa – symbole, symboli PCS poszczególnym zestawom symboli Program językowy Makaton

–

dziecko właściwie przygotowane składają się z bardzo prostych figur umieszczanym na tablicy komunikacyjnej można –

Makaton jest systemem gestów i

do nauki szkolnej powinno osiągać odpowiedni geometrycznych (w postaci linii, kół, kwadratów przypisywać inny kolor tła.

symboli graficznych

poziom rozwoju poznawczego, fizycznego i itp.), które mają określone znaczenie. Jeżeli 1) Społeczne podstawowe słowa używane w –

Makaton wykorzystuje to, co

emocjonalno-spolecznego

połączymy kilka symboli ze sobą, otrzymamy kontaktach z innymi: zwroty grzecznościowe, dziecko już zna - proste gesty i rysunki graficzne

–

jeżeli uczeń nie spełnia tych nowe pojęcie.

wyrażenia opisujące uczucia i emocje jak Gesty są formami wspomagającymi słowne

kryteriów, to z dużym prawdopodobieństwem –

Metoda ta uwzględnia pewne rozczarowanie czy wstyd

porozumiewanie się, służą jako dodatkowy

można przypuszczać, że będzie narażony w kategorie, do których zaliczymy: ludzi, rzeczy, 2) Ludzie symbole osób, członków rodziny, środek, który wzmacnia przekazywany dziecku przyszłości na niepowodzenia szkolne

pojęcia, atrybuty , uczucia.

zawody oraz zaimki

lub przez dziecko komunikat

–

z faktu że zespołowi temu –

Podstawowy słownik symboli 3) Czasowniki

–

Gestom zawsze towarzyszy

towarzyszą zaburzenia wynika, że osiągnięcie Bliss, zawiera około 3000 symboli i wyrażeń, 4) Opisowe głównie przymiotniki i przysłówki poprawna, gramatyczna mowa

odpowiedniego poziomu funkcjonowania we które reprezentują ponad 6000 słów. Wszystkie 5) Jedzenie żywność: napoje, potrawy, owoce i –

Z symboli graficznych korzystają

wszystkich zakresach gotowości do nauki symbole Blissa występują w czterech warzywa

osoby, które nie są w stanie wykonać gestu -

szkolnej z reguły nie jest możliwe

kategoriach: 1) piktogramy (przedstawiają 6) Wypoczynek symbole związane z formami wskazują wówczas na symbol i w ten sposób

–

ocenie dojrzałości szkolnej dzieci konkretne przedmioty) 2) ideogramy (wyrażają spędzania czasu wolnego sygnalizują swoje potrzeby i zainteresowania

z mpd nie powinien decydować ani wiek pojęcia) 3) symbole arbitralne (służą wyrażaniu 7) Rzeczowniki te, które nie są ujęte w innych –

Gesty i symbole nie są

metrykalny, ani poziom rozwoju intelektualnego, się w poprawnej formie gramatycznej) 4) kategoriach alternatywami wzajemnie wykluczającymi się,

ale ogólna dojrzałość systemu nerwowego

symbole międzynarodowe

8) Inne/Różne kolory, określenia czasu, litery i mogą być stosowane łącznie lub rozdzielnie

Metoda Charlesa Blissa

System symboli PCS (ang. Picture liczby, spójniki, przyimki, itp.

–

Znaki Makatonu są formami, z

–

System komunikowania się Communication Symbols)

–

Niektóre symbole zostały których można w odpowiednim momencie

symbolami Blissa jest metodą, która –

System symboli PCS powstał w przygotowane w wielu wariantach, np. w mniej i zrezygnować, kiedy dziecko/dorosły opanuje wykorzystuje międzynarodowy kod obrazkowy roku 1983 i przeznaczony jest dla osób bardziej abstrakcyjnej formie, co zapewnia mowę w stopniu umożliwiającym zrozumiałe autorstwa Charlesa Blissa.

niemówiących, w szczególności dla osób z użyteczność systemu dla osób będących na porozumiewanie się