WSPÓŁCZESNE DEMOKRACJE. UNIA EUROPEJSKA I ŚWIAT.
[SEMINARIUM 6]
Stany Zjednoczone
1. Ile jest stanów w USA?
• 50
2. Zakres władzy stanowej i federalnej.
• Nakładanie i pobieranie podatków
• Ustanawianie i utrzymywanie sądownictwa
3. Największy stan to Kalifornia- władza wykonawcza- gubernator 4 letnia kadencja
• Zgromadzenia
• Sądownictwo
• Inicjatywy obywatelskie
• Referenda
• Głosują na demokratów, ale lubią republikańskich gubernatorów,
• więzienie San Quentin- najbardziej przeludnione w USA i najwięcej więźniów z wyrokami śmierci.
4. Skąd środki na drogi, szkoły, więzienia?
Podatki:
• od nieruchomości,
• od sprzedaży detalicznej,
• od hazardu,
• od korporacji,
• od dochodów osób fizycznych
5. Kara śmierci to akt sprawiedliwości, czy akt zemsty w majestacie prawa?
• Zgodnie z wiarą katolicką- nie powinniśmy odbierać komuś życia
• Wartości
• Utrzymywanie ludzi dożywotnio to strata podatków
• Lepiej kara przymusowej pracy
• Odstrasza
• Zapobiega recydywie
• Jest tańsza
• Pomniejsza wartość ludzkiego życia
• Stawia znak równości, pomiędzy państwem, a mordercami
6. Kongres USA
• Izba Reprezentantów , Senat
• 435 deputowanych
• 1 stan= 1 reprezentant. Pozostałe 385 miejsc, podzielone są między stany
proporcjonalnie do liczby ludności
• Kadencja trwa 2 lata
• Kogo reprezentują deputowani?- naród
• 1 stan- 2 senatorów= 100
• Kadencja senatora trwa 6 lat
• Wymiana 1/3 Senatu, co 2 lata
• Wybory do kongresu- w latach parzystych w 1 wtorek, po 1 poniedziałku listopada
• Formuła wyborcza- 1 mandatowe okręgi wyborcze, system większości względnej
• Jak wybierani są kandydaci obu partii do udziału w wyborach do kongresu?- uzyskują nominacje partyjne w rezultacie prawyborów.
7. Komu przysługuje bierne prawo wyborcze?
• Obywatelstwo 7 letnie, ukończenie 25 lat. (do Izby Reprezentantów)
• Ukończone 30 lat, 10 lat mieszkania w stanie (do Kongresu)
8. Wybory
• Przed wyborami trzeba się zarejestrować
• Można głosować za pomocą poczty
• W trakcie rejestracji, można powiedzieć za jaką partią się opowiadamy
• W dniu wyborów (wyborca musi mieć ukończone 18 lat) wyborca oddaje głos
wielokrotnie
• Dopuszcza się też, głosowanie przed terminem wyborów
• Do głosowania używa się maszyn do głosowania i skanerów wyborczych
9. Podstawowe funkcje kongresu
(ustawodawcza)
• Prawo inicjatywy ustawodawczej, posiadają tylko przedstawiciele Kongresu.
(prezydent wnosi budżet)
• Projekty ustaw, są rozpatrywane w obu izbach jednocześnie
• Konieczna jest zgoda obu izb na jej jednolity tekst
• Proces legislacyjny, może zostać zainicjowany w tej izbie, w której ma się większe szanse na uchwalenie (wyjątek stanowią ustawy budżetowe)
• Podpisanie ustawy przez prezydenta (10 dni)
10. Weta prezydenckie
a) zwykłe- odmowa podpisania ustawy i odesłanie projektu z uzasadnieniem do Kongresu. Uchylenie veta wymaga 2/3 głosów
b) nieformalne- prezydent, nie może wydać rozporządzenia
11. Co przeszkadza prezydentowi w przekształceniu Kongresu, w maszynkę do głosowania prezydenckich ustaw?
• Nie ma dyscypliny partyjnej
• Deputowani głosują, zgodnie z interesami swoich okręgów wyborczych
• Frakcje partyjne, nie podlegają ogólnokrajowym kierownictwom swoich partii 12. Kontrolna funkcja Kongresu.
• Władza nad sakiewką tzn. decydowanie o większości funduszy, przyznawanych na działalność administracji (w tym fundusze na pomoc dla zagranicy)
• Kongres wypowiada wojnę
• Prawo powoływania i znoszenia urzędów federacji
• Komisje izb, mają prawo prowadzić przesłuchania i prowadzić postępowania wyjaśniające.
• Prawo senatu, do zatwierdzania prezydenckich nominacji i ratyfikacji traktatów międzynarodowych
13. Jak przeforsować projekt ustawy w senacie?
a) zwykłą większością głosów 51
• ustawy budżetowe, 2 partyjny mandat, poparcie ugrupowania.
b) Tzw. Filibuster, czyli mechanizm superwiększości w senacie -60 głosów.
14. Układ sił politycznych w kongresie.
• Izba reprezentantów – Demokraci 188; Republikanie 239
• Senat- Demokraci 51, republikanie 47, niezależni 2
15. Wybory prezydenckie
• Trwają prawie rok
• Wybory są powszechne i pośrednie (obywatele wybierają przedstawicieli stanów, czyli elektorów)
• Żeby być prezydentem trzeba się w USA urodzić, mieć skończone 35 lat i mieszkać na terenie USA co najmniej 14 lat.
• Czteroletnia kadencja (2 kadencje maksymalnie)
16. Etapy kampanii wyborczej
• Prawybory (od stycznia, do czerwca, obywatele wybierają elektorów) superwtorek-równocześnie w 16 stanach, odbywają się prawybory, które rozstrzygają o
zywcięstwie danego kandydata. Na tym etapie wybierani są delegaci, aby później móc przedstawić elektora.
• Nominacja kandydatów przez partie polityczne- letnie konwencje krajowe, agitacja wyborcza i pozyskiwanie głosów. Delegaci wybierają kandydata z elektorów, tak długo, aż nie wyłoni się oficjalny kandydat.
• Kampanie wyborcze
• Wybory powszechne
• Wybór prezydenta przez kolegium elektorów
17. Co to jest kolegium elektów?
• Partie wybierają kandydatów i kandydatki we własnym gronie
• Z punktu widzenia konstytucji elektorzy, nie są związani wynikami uzyskanymi, we własnym stanie mając, całkowitą swobodę oddawania głosów- ale jest kara grzywny, więc trzeba uważać na kogo się głosuje.
• 538 osób
• Liczba elektorów w danym stanie, równa się sumie senatorów i członków Izby Reprezentantów z tego stanu.
• Za kandydatami musi opowiedzieć się 270 elektorów
18. Funkcje prezydenta.
• Szef administracji federalnej. Prawo powoływania wysokich pracowników
administracji federalnej
• Szef rządu- 15 departamentów, nieformalny gabinet, sekretarze departamentów są odpowiedzialni wyłącznie przed prezydentem. Stając się wykonawcami jego decyzji
• Szef amerykańskiej dyplomacji i twórca polityki zagranicznej
• Naczelny dowódca sił zbrojnych- ale na wysłanie wojska, na wojnę za granice, musi mieć zgodę kongresu. Kongres w sumie wywołał 5 razy wojnę.
• Przywódca legislacji; administracja opracowuje inicjatywę ustawodawczą
19. Kompetencje Wiceprezydenta.
• Wiceprezydent z urzędu przewodniczy Senatowi, w praktyce zastepuje go
przewodniczący tymczasowy, nie jest senatorem i nie uczestniczy w głosowaniu, chyba że w głosowaniu jest 50 na 50 głosów
• W ramach sukcesji, obejmuje urząd po zmarłym prezydencie, lub jeśli prezydent poda się do dymisji
• Nixon po aferze Watergate poddał się dymisji i jego miejsce zajął wiceprezydent Ford.
20. Scena polityczna
• Czerwona republikańsko- konserwatywna
• Niebieska demokratyczno- liberalna i wielkomiejska
• Niezależnych
• Ciężko się przebić trzeciej partii ( w XX wieku, żadnej 3 partii, ani niezależnemu kandydatowi nie udało się rozsadzić układu i wygrać wyborów)
• W debacie przed wyborami prezydenckimi, mogą wziąć udział osoby, które mają minimum 15 % poparcia w sondażach
• Sąd najwyższy zniósł ograniczenie w finansowaniu kampanii wyborczych przez korporacje (republikanie na tym skorzystali) (orzeczenie ułatwia zadanie polityczne urzędującym, wnoszenie bariery przed nowicjuszami)
21. System 2 partyjny:
• Luźna struktura organizacyjna. Brak stałego sformalizowanego członkostwa
• Republikanie (konsewatyści) obniżka podatków; ograniczenie roli państwa;
nieskrępowany rynek, przeciw amnestii dla nielegalnych imigrantów, ograniczenie władzy federalnej. Na korzyść stanów, afirmacja hegemonii globalnej
(wolnościowa misja USA na świecie)
• Demokraci- tradycyjne prawa człowieka, podatki na zdrowie oświatę.
22. Kim są „mamy niedźwiedzice”?
• Do grona najpopularniejszych postaci, należy Sarah Palin, (Partia Republikańska) która to wymyśliła
• Femiznizm w wersji konserwatywnej
• Sprzeciw przeciwko aborcji
• Afirmacja tradycyjnego małżeństwa
• Religijność
• Korzystanie ze zdobyczy emancypacji
• Odpowiedź na demokratyczny feminizm