W przypadku pytań lub wątpliwości skontaktuj
Prace rozbiórkowe
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdź na:
www.skanska.pl/bhp,
i demontaże
one.skanska/bhp
16.1
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas prac rozbiórkowych i demontaży.
• zawiera
wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Z pracami rozbiórkowymi i demontażami wiąże się szereg zagrożeń wynikających ze oraz wewnętrznych
uregulowań Skanska S.A.
sposobu ich wykonania i umiejscowienia. Roboty te tworzy wiele zadań zaliczanych do prac szczególnie niebezpiecznych, takich jak:
•
jest obligatoryjny dla
• roboty rozbiórkowe wyburzeniowe części lub całości obiektu wszystkich jednostek
Skanska S.A.
• roboty rozbiórkowe i demontaże wykonywane nad czynnymi drogami kolejowymi
• roboty rozbiórkowe i demontaże wykonywane na wysokości powyżej 5 m, przy których
• pomaga
zapewnić
bezpieczne i skuteczne
wymagane jest zastosowanie środków ochrony indywidualnej praktyki podczas prac.
• demontaże elementów o masie powyżej 1 tony
• prace rozbiórkowe i demontaże wykonywane w pobliżu linii energetycznych
• prace rozbiórkowe i demontaże prowadzone z wody i nad wodą.
A. Wstęp
B. Działania przed rozpoczęciem robót 1. Rozbiórka to zgodnie z prawem budowlanym rodzaj robót budowlanych, 1. Podstawą do podjęcia robót rozbiórkowych polegających na demontażu i usunięciu i demontażowych, niezależnie od ich z przestrzeni określonego obiektu rodzaju, jest dokonanie Oceny Ryzyka budowlanego lub jego części. W związku dla Zadania oraz opracowanie Instrukcji z pracami rozbiórkowymi wymagane może Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR) być prowadzenie „Dziennika rozbiórki”.
dla konkretnego zadania.
2. „Dziennik rozbiórki” prowadzimy w przypadku 2. IBWR należy opracować korzystając wykonywania rozbiórki obiektów, gdy z Planu Bezpieczeństwa, Ochrony Zdrowia wymagane jest uzyskanie pozwolenia na i Środowiska (Plan BOZiŚ), Oceny Ryzyka wykonywanie robót budowlanych.
dla Zadania oraz projektu wykonawczego 3. Prowadzenia „Dziennika rozbiórki” nie i specyfi kacji technicznej dla konkretnego wymagają roboty rozbiórkowe, w związku rodzaju robót.
z którymi nie ma obowiązku uzyskania 3. Dokumentem dopuszczającym do
pozwolenia na wykonywanie robót
wykonywania prac rozbiórkowych
budowlanych. Dotyczy to budynków
i demontażowych, zakwalifi kowanych do niewpisanych do rejestru zabytków robót szczególnie niebezpiecznych jest i nieobjętych ochroną konserwatorską, zezwolenie „Protokół zabezpieczenia prac o wysokości poniżej 8 m, jeżeli ich odległość szczególnie niebezpiecznych”.
od granicy działki jest nie mniejsza niż 4. Nad przewidzianymi do przeprowadzenia połowa ich wysokości.
pracami rozbiórkowymi i demontażowymi, Rozbiórka tych obiektów wymaga
zaliczonymi do robót szczególnie
uprzedniego zgłoszenia właściwemu niebezpiecznych, należy zapewnić
organowi administracji architektoniczno-nadzór bezpośredni, odpowiedzialny budowlanej, w którym należy określić za dopuszczenie pracowników do pracy rodzaj, zakres i sposób wykonania tych prac.
poprzez sprawdzenie aktualności badań 4. Demontaż to proces rozmontowywania lekarskich i predyspozycji psychofi zycznych różnych elementów konstrukcyjnych oraz zaznajomienia z Oceną Ryzyka dla przeważnie w celu ich demontażu lub Zadania.
zapewnienia możliwości ich ponownego 5. Pracowników zatrudnionych do robót wykorzystania w innym miejscu.
rozbiórkowych i demontażowych należy 5. Metody prowadzenia robót rozbiórkowych: zapoznać z:
• tradycyjna – ręcznie lub przy użyciu
• projektem technicznym opracowanym sprzętu mechanicznego
dla tych robót
• wybuchowa – tzw. „robotami
• dokonaną Oceną Ryzyka dla Zadania Wersja 1.0
strzałowymi”.
i IBWR.
Standard 15.1
1
6. W zależności od planowanego zadania właściwego dla miejsca rozbiórki
w ramach robót rozbiórkowych
• komendanta straży miejskiej.
i demontażowych, należy zapewnić
16. W związku z wykonywaniem robót pracownikom niezbędne środki ochrony rozbiórkowych metodą wybuchową należy indywidualnej: głowy, słuchu, oczu, górnych uwzględnić szkodliwe skutki detonacji dróg oddechowych, rąk oraz zabezpieczające ładunków wybuchowych, spowodowane przed upadkiem z wysokości.
następującymi zagrożeniami:
7. Teren prowadzenia robót rozbiórkowych
• falą
ciśnienia
należy wydzielić i wyraźnie oznaczyć.
• drganiami
parasejsmicznymi
W miejscach niebezpiecznych trzeba
• rozrzutem
odłamków
umieścić znaki informujące o rodzaju
• bezpośrednim upadkiem rozbieranego zagrożenia oraz stosować inne środki obiektu budowlanego
zabezpieczające przed skutkami zagrożeń,
• zapyleniem
takie jak np.: siatki.
• oddziaływaniem
toksycznym
8. Należy ustalić, czy prace rozbiórkowe i termicznym.
lub demontażowe prowadzone będą
17. Przed przystąpieniem do wykonywania z wykorzystaniem maszyn i sprzętu, strzelania należy powiadomić wszystkie do obsługi których wymagane są
osoby znajdujące się w strefi e rozrzutu specjalne uprawnienia, w tym rusztowań o terminie rozbiórki z zastosowaniem budowlanych podlegających dozorowi materiałów wybuchowych i zapewnić technicznemu.
opuszczenie strefy przez przebywające tam 9. Należy sprawdzić, czy maszyny i sprzęt ewentualnie osoby trzecie.
podlegające dozorowi technicznemu 18. Teren prowadzenia prac rozbiórkowych posiadają aktualne dopuszczenie do metodą strzałową należy wygrodzić eksploatacji, wystawione przez właściwą i ochraniać w taki sposób, aby istniała ścisła jednostkę.
kontrola wchodzących i wychodzących 10. Należy sprawdzić, czy operatorzy maszyn osób oraz wjeżdżających i wyjeżdżających i sprzętu wykorzystywanych do robót pojazdów.
rozbiórkowych i demontażowych, do 19. W przypadku prowadzenia prac nad lub obsługi których wymagane są specjalne w bezpośrednim sąsiedztwie akwenów uprawnienia, posiadają odpowiednią wodnych, w widocznym i oznaczonym kategorię uprawnień.
miejscu na stanowiskach pracy należy 11. Należy sprawdzić, czy ciężki sprzęt umieścić koła ratunkowe z linkami budowlany i środki transportu
i rzutkami łatwo dostrzegalnymi z miejsca wykorzystywane do robót rozbiórkowych wykonywania robót.
i demontażowych wyposażone są
20. Na jednym lub obu brzegach akwenu w sprawny dźwiękowy sygnalizator cofania wodnego należy zbudować pomosty
oraz świetlny sygnalizator poruszania się umożliwiające zacumowanie łodzi do tzw. „kogut”.
przewozu pracowników oraz łodzi
12. W przypadku braku dźwiękowego ratunkowej.
sygnalizatora cofania trzeba wyznaczyć 21. W celu prowadzenia działań związanych pracowników nadzorujących wykonywanie z rozbiórką lub demontażem nad wodą manewru cofania, aby zapobiec możliwości lub w pobliżu akwenów wodnych należy wejścia innych pracowników w strefę posiłkować się standardem szczegółowym niebezpieczną.
„13.5 Roboty na wodzie, z wody oraz 13. Na czas prac rozbiórkowych
w kesonach” .
i demontażowych należy wyznaczyć
22. Obiekt przewidziany do rozbiórki należy i oznakować strefę niebezpieczną
odłączyć od sieci: gazowej, cieplnej, wynoszącą zasadniczo 1/10 wysokości, elektroenergetycznej, teletechnicznej, z której mogą spadać przedmioty lub wodociągowej i kanalizacyjnej.
materiały. Nie może być ona jednak mniejsza niż 6 m.
C. Działania podczas prowadzenia robót 14. Na czas obalania elementów
Rys. 1 Zasada określania stref
konstrukcyjnych należy strefę niebezpieczną 1. Roboty rozbiórkowe i demontaże niebezpiecznych podczas
powiększyć do rozmiarów obalanych z użyciem ciężkiego sprzętu do robót prac wyburzeniowych
elementów, z uwzględnieniem rozrzutu ziemnych i załadunkowych, żurawi
koparkami
materiałów i elementów konstrukcji (Rys. 1).
wieżowych i samochodowych oraz montaż 15. W przypadku prowadzenia robót rusztowań budowlanych w obrębie
rozbiórkowych metodą wybuchową
czynnej linii energetycznej nie mogą inwestor zobowiązany jest na 7 dni być prowadzone bezpośrednio pod linią przed planowanym rozpoczęciem robót energetyczną, a liczona w poziomie strzałowych zawiadomić pisemnie
odległość od skrajnych przewodów
o terminie ich wykonania:
powinna być nie mniejsza niż:
• powiatowego inspektora nadzoru
• 3 m – dla linii niskiego napięcia do 1 kV
budowlanego
• 5 m – dla linii wysokiego napięcia
• komendanta policji, właściwego dla od 1 do 15 kV
miejsca rozbiórki
• 10 m – dla linii wysokiego napięcia
• właścicieli lub zarządców sąsiednich od 15 do 30 kV
nieruchomości
• 15 m – dla linii wysokiego napięcia
• komendanta straży pożarnej,
od 30 do 110 kV
2
• 30 m – dla linii wysokiego napięcia pow.
14. Do usuwania gruzu podczas ręcznego 110 kV.
prowadzenia robót rozbiórkowych należy 2. Bezpośrednio pod linią energetyczną stosować zsuwnice lub rynny spustowe można prowadzić prace, o których mowa (Rys. 3).
powyżej, po jej uprzednim wyłączeniu lub 15. Podczas załadunku samochodów
uzgodnieniu z jej właścicielem warunków skrzyniowych materiałem z rozbiórki, bezpiecznej pracy.
kierowcy tych samochodów zobowiązani są 3. W celu prowadzenia pozostałych działań do opuszczenia kabiny pojazdu.
związanych z pracą w obrębie linii 16. Na zewnątrz pojazdów znajdujących się na energetycznych należy posiłkować się terenie budowy kierowcy mogą poruszać się standardem szczegółowym „4.4 Prace wyłącznie w kamizelkach ostrzegawczych w sąsiedztwie linii elektroenergetycznych” .
i kaskach ochronnych.
4. Wykonując roboty rozbiórkowe metodą 17. Należy pamiętać o systematycznym przewracania przy użyciu lin, długość zabezpieczaniu nierozebranych elementów umocowanych lin powinna być trzykrotnie obiektu przed samoistnym przewróceniem większa od wysokości obiektu.
się poprzez ich podparcie zastrzałami.
5. Liny należy każdorazowo sprawdzać przed 18. Podczas wykonywania prac związanych Rys. 2 Konstrukcja
ich ponownym użyciem.
z demontażem należy zachować takie same zabezpieczająca przed
spadającymi przedmiotami
6. W czasie wykonywania robót rozbiórkowych warunki bezpieczeństwa, jak w trakcie sposobami zmechanizowanymi: przy użyciu montażu, ale w odwrotnej kolejności, koparek i koparko-ładowarek z młotem ustalonej w programie robót.
wyburzeniowym, kabiny operatorów
19. Podczas wykonywania prac związanych tego sprzętu powinny być dodatkowo z demontażem trzeba posiłkować
zabezpieczone metalowym osiatkowaniem się standardem głównym „11. Prace przed możliwością uderzenia spadającymi montażowe” oraz standardami elementami (Rys. 2).
szczegółowymi: „11.1 Montaż konstrukcji 7. Wszelkie prace rozbiórkowe i demontaże stalowych” , „11.2 Montaż konstrukcji prowadzone na wysokości powinny być prefabrykowanych” , „11.3 Żurawie, zabezpieczone barierami ochronnymi żurawiki, dźwigi, windy, suwnice” ,
o wysokości 1,1 m, z deską krawężnikową
„11.4 Montażowy sprzęt pomocniczy, haki, u dołu o wysokości 0,15 m oraz poręczą zawiesia, trawersy, stężenia montażowe” ,
pośrednią, zamocowana w połowie
„11.5 Znaki i sygnały bezpieczeństwa.
wysokości. Przestrzeń pomiędzy poręczą Hakowi i sygnaliści” .
górną a deską krawężnikową można
wypełnić w inny sposób, uniemożliwiający D. Działania po zakończeniu prac wypadnięcie ludzi.
8. W zależności od specyfi ki robót, miejsce 1. Środki transportu, maszyny, sprzęt prowadzenia prac na wysokości należy i pozostałe urządzenia techniczne zabezpieczyć siatkami bezpieczeństwa, wykorzystywane przy robotach
Rys. 3 Zsyp budowlany
w oparciu o przygotowany projekt
rozbiórkowych i demontażach należy zabezpieczenia i montażu.
zabezpieczyć przed dostępem osób
9. Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki niepowołanych.
wykonywanej na wysokości pracy nie ma 2. Pozostałe, nierozebrane elementy możliwości zastosowania balustrad lub gdy konstrukcji trzeba zabezpieczyć przed jako ochronę zbiorową stosujemy siatki dostępem osób niepowołanych oraz
bezpieczeństwa, należy zaprojektować, możliwością samoistnej zmiany położenia.
wskazać lub wykonać punkty kotwiczenia indywidualnych środków chroniących przed E. Zabrania się:
upadkiem z wysokości.
10. Miejsca i sposób kotwiczenia oraz dobór 1. Prowadzenia robót rozbiórkowych i kompletację indywidualnych środków jeżeli zachodzi możliwość samoistnego ochrony przed upadkiem z wysokości należy przewrócenia się części konstrukcji obiektu.
każdorazowo omówić z pracownikami.
2. Prowadzenia robót rozbiórkowych 11. Wszelkie prace na wysokości należy oraz demontażu elementów
prowadzić zgodnie ze standardem głównym wielkogabarytowych w przypadku, gdy
„2. Prace na wysokości” oraz standardami prędkość wiatru przekracza 10 m/s.
szczegółowymi: „2.1 Prace na wysokości 3. Prowadzenia robót rozbiórkowych wymagania ogólne” , „2.3 Pomosty oraz demontażu elementów
robocze” i „2.6 Roboty na dachach” .
wielkogabarytowych przy złej widoczności, 12. W przypadku wykonywania robót o zmierzchu, we mgle i w porze nocnej, rozbiórkowych z rusztowań należy
jeżeli stanowiska pracy nie mają
pamiętać, że montaż rusztowań
wymaganego odrębnymi przepisami
budowlanych może być prowadzony
oświetlenia.
wyłącznie przez pracowników
4. Przewracania ścian lub innych części obiektu posiadających uprawnienia montażysty przez ich podkopywanie i podcinanie.
rusztowań, zgodnie z dokumentacją 5. Przebywania podczas rozbiórki obiektów techniczno – ruchową i projektem montażu.
wielokondygnacyjnych na kondygnacji 13. Wykonując roboty z rusztowań należy niższej niż rozbierana.
posiłkować się standardem szczegółowym
„2.2 Rusztowania” .
Wersja 1.0
Standard 16.1
3