.....................................................................................................
..................................................................................................... ............................................................
imiona i nazwiska uczniów
klasa
data
1. Mleko jest wartoœciowym pokarmem; œrednio w 100 g mleka znajduje siê: 3 g bia³ka (kazeiny), 3,2 g t³uszczu i 4,7 g cukru mlekowego (laktozy). Ponadto zawiera witaminy: A, B1, B2, PP i C oraz makro-i mikroelementy, np. Ca, P, Mg, Fe, Zn.
1a Jak wydzieliæ kazeinê z mleka? Narysujcie schemat zestawu doœwiadczalnego, po lewej stronie zaznaczcie substraty, a po prawej produkty.
1b Jak udowodniæ, ¿e wydzielona z mleka kazeina jest bia³kiem?
1c Cukier mlekowy (laktoza) ma wzór strukturalny:
M
Czy zwi¹zek ten wykazuje w³aœciwoœci redukuj¹ce?
Który fragment cz¹steczki laktozy decyduje o takich w³aœciwoœciach? Zaznaczcie go we wzorze.
1
1d Jak udowodniæ obecnoœæ laktozy w serwatce mleka? Narysujcie potrzebny do tego zestaw doœwiad-M czalny, po lewej stronie zaznaczcie substraty, a po prawej produkty.
Reakcja wykrywania laktozy w serwatce jest reakcj¹ redoks. Który z jej substratów jest utlenia-
czem, a który reduktorem?
1e Na podstawie danych zawartych w dostêpnej literaturze oraz informacji wydrukowanych na opako-waniu mleka opiszcie funkcje biologiczne wystêpuj¹cych w nim witamin, makro- i mikroelementów.
1f W 1 dm3 mleka znajduje siê oko³o 1300 mg wapnia. Dzienne zapotrzebowanie cz³owieka na wapñ wynosi 0,5–1 g. Ile szklanek mleka dziennie powinien wypijaæ cz³owiek, aby dostarczyæ organizmowi potrzebn¹ iloœæ wapnia? W obliczeniach przyjmijcie, ¿e mleko jest jedynym Ÿród³em wapnia w diecie.
1g Dlaczego osoby nara¿one na oddzia³ywanie substancji szkodliwych, np. chemicy pracuj¹cy z sola-mi metali ciê¿kich, powinni spo¿ywaæ du¿o mleka i jego przetworów?
2