Wielka Koalicja - nazwa polityczno-wojskowego związku państw walczących z
Niemcami i jej sojusznikami. W końcowym etapie wojny w skład wchodziło 51 państw.
Kształtowanie się W.Koalicji to dopiero rok 1941. Wstępem jest umowa LEND-LEASE.
Uchwalona przez kongres USA w marcu 1941. O tej pomocy decydował prezydent,
miało to być pomoc finansowa lub usługowa. Zazwyczaj była to pożyczka bezzwrotna.
Amerykanie wydali 50 mld 600 mln dolarw. Pomocą objęto 42 państwa (Anglia - 31 mld,
Rosja 11 mld). Formowanie zaczyna się w 1941 gdy do wojny przystępuje Zw.
Radziecki i Usa obok walczącej już Anglii. Atak Niemiec na Zw.Radziecki to 22 czerwiec
1941 - powoduje to wydanie oświadczeń rządu angielskiego i amerykańskiego o
gotowości okazania pomocy Zw.Radzieckiemu. 12 lipca'41 podpisano brytyjsko-
radziecki układ o wspólnym prowadzeniu działań wojennych z Niemcami. Jest to first
oficjalny dokument formujący W.Koalicję. Później takie układy ze Zw.Radzieckiem
podpisują rządy państw emigracyjnych w Londynie: Polska, Czechosłowacja, Belgia,
Komitet Wolnej Francji. 14 sirp'41 podpisano Katrę Atlantycką: Rossvelt i Churchill.
Określała ona politykę państw po zakończeniu wojny. Te zasady przyjęła W.Koalicja
jako zasady swego działania. We wrześniu'41 na konferencji w Londynie podpisują inne
państwa, ale Zw.Radziecki z zastrzeżeniem uznania ich granic z czerwca 1941. W
październiku'41 umowa o lend-leasie zostaje nałożona na Zw.Radziecki. Ostateczne
sformowanie W.Koalicji to moment przystąpienia do wojny USA. 1 stycznia'42 w
Waszyngtonie podpisano "deklarację narodów zjednoczonych". Staje się ona podstawą
prawną działania W.Koalicji. Opierała się o kartę atlantycką jeśli chodzi o program
powojenny; program okresu wojny to wykorzystanie pełni zasobów w walce z
faszystami, współpraca członków koalicji, niezawieranie pokojów z wrogiem. W.Koalicja
to działani wojenne, konferencje, działania dyplomatyczne i pomoc gospodarcza.
Działanie ruchu oporu: ruch ten rodzi się nie tylko w krajach okupowanych, ale
rózwnież satelickich czy faszystowskich. Dzieli się on na bierny (sabotaż, tajne
nauczanie, wywiad) i czynny (dywersje, partyzantka, powstania). Dwa nurty:
rewolucyjny (zw. z partią komunistyczną np. w Poslace), zachowawczy (zw. z rządami
państw emigracyjnych).
Trzy okresy w ruchu oporu: 1)od wrześnie'39 do czerwca'41 - ruch bierny (wywiad),
2)czerwiec'41-lipiec'44 - partyzantka,dywersja,wywiad, #)lipiec'44-maj'45 - powstania
np. warszawskie i w Paryżu. Rola: moralna, wywiadowcza, uderzenie w linie
komunikacyjne przeciwnika, ochrona ludności żydowskiej.
KARTA ATLANTYCKA:
!)kraje nie dążą do ekspansjii terytorialnej czy też innej, 2)nie godzą się na zmiany
terytorialne bez zgody ludzi je zamieszkujących, 3)poszanowanie prawa wszystkich
narodów, przywrócenie prawa suwerennego i autonomii tym, krórzy odebrano to siłą,
4)ułatwienie panstwom dostępu do handlu i surowców świata, 5)zapewnienie jak
najściślejszej współpracy pomiędzy wszystkimi narodami w kwestii gospodarczej w celu
zapewnienia wszystkim lepszych warunków do pacy, postępu gospodarczego i
bezpieczeństwa społecznego, 6)zniszczenie tyranii nazistowskiej przywróci spokój,
7)pokój zapewni wszystkim pływanie bez przeszkód przez morza i oceany, 8)wszystkie
narody powinny wyrzec się stosowania przemocy.