Moduł programowanego sterownika świateł do dyskoteki
P R O J E K T Y
Moduł programowanego
sterownika świateł
do dyskoteki
kit AVT-112
Wielu naszych CzytelnikÛw
pamiÍta z pewnoÅ›ciÄ…
prezentowane w EP2/96
moduły wchodzące w skład
zestawu oświetlenia
dyskotekowego. Były to
moduÅ‚y: wskaünika poziomu
(AVT-111) i wykonawczy
(AVT-110). Teraz prezentujemy
kolejny moduł wchodzący
w skład zestawu - jest to
programowany sterownik
Opis dziaÅ‚ania ukÅ‚adu kodera U3, ktÛry dokonuje konwer-
oświetlenia z wbudowaną
Schemat elektryczny programato- sji danych podanych w kodzie BCD
wewnÍtrznÄ… pamiÍciÄ….
ra jest przedstawiony na rys.1. na kod wyświetlacza siedmioseg-
KarnawaÅ‚ co prawda siÍ
ZasadÍ pracy ukÅ‚adu przeanali- mentowego. Zastosowanie tego wy-
juÅ‚ skoÒczyÅ‚, lecz dyskoteki,
zujemy ìna bieÅ‚Ä…coî, tak jakbyÅ›my Å›wietlacza jest wielkim uÅ‚atwie-
kluby młodziełowe, a takłe
posÅ‚ugiwali siÍ juÅ‚ gotowym i uru- niem, poniewaÅ‚ w kaÅ‚dej chwili
miłośnicy prywatek docenią
chomionym urzÄ…dzeniem. ZakÅ‚ada- moÅ‚emy zorientowaĘ siÍ, z ktÛrym
z pewnością zalety i bardzo
my, Å‚e ukÅ‚ad znajduje siÍ w stanie bankiem pamiÍci aktualnie pracuje-
dułe mołliwości
spoczynku i obydwa przerzutniki my. Na wyÅ›wietlaczu ukazujÄ… siÍ
proponowanego przez nas
U5A i U5B są wyłączone. Zakłada- kolejno cyfry od 0 do 7, a jedno-
rozwiÄ…zania.
my teÅ‚, Å‚e pracujemy z pamiÍciÄ… czeÅ›nie na trzech wejÅ›ciach repre-
SRAM typu 62256. Wszystkie do- zentujÄ…cych najstarsze bity adresu
datkowe czynnoÅ›ci zwiÄ…zane z pro- pamiÍci 62256 powstajÄ… stany lo-
gramowaniem EPROM-Ûw zostanÄ… giczne odpowiadajÄ…ce wyÅ›wietlonej
omÛwione w dalszej czÍÅ›ci artyku- aktualnie cyfrze. Po wybraniu wÅ‚aÅ›-
Å‚u. PierwszÄ… czynnoÅ›ciÄ… jakÄ… bÍdzie- ciwego banku pamiÍci przystÍpuje-
my musieli wykonaĘ jest zdecydo- my do zarejestrowania programu.
wanie, do ktÛrego z oÅ›miu bankÛw NaciÅ›niÍcie przycisku RECORD na
pamiÍci bÍdziemy zapisywaĘ nasz klawiaturze sterujÄ…cej powoduje po-
program. Do zmiany banku słuły danie stanu wysokiego na wejście
przycisk S10 umieszczony na kla- J przerzutnika J-K U5A. Przy nade-
wiaturze sterujÄ…cej. Jego naciÅ›niÍcie jÅ›ciu pierwszego dodatniego zbocza
powoduje przekazanie ujemnego im- sygnału tworzonego przez generator
pulsu na wejście bramki z przerzut- pomocniczy zrealizowany na bram-
nikiem Schmitta - U7B. Fragment ce U7C przerzutnik ten wÅ‚Ä…czy siÍ.
układu z rezystorami R4, R5 i kon- Zastosowanie generatora pomocni-
densatorem C8 słuły likwidowaniu czego zostało podyktowane tym, łe
skutkÛw drgaÒ stykÛw i powstawa- generator gÅ‚Ûwny zrealizowany na
niu ìpaczekî impulsÛw na wejÅ›ciu ukÅ‚adzie U4 - NE555 pracuje nie-
licznika U9A poÅ‚Ä…czonym z wy- kiedy z bardzo maÅ‚Ä… czÍstotliwoÅ›ciÄ…
jÅ›ciem bramki U7B. KaÅ‚de naciÅ›niÍ- i do wÅ‚Ä…czenia przerzutnika koniecz-
cie przycisku powoduje zmianÍ sta- ne byÅ‚oby niejednokrotnie dÅ‚ugo-
nu tego licznika o 1. Wyjścia licz- trwałe naciskanie klawisza. Po włą-
nika połączone są z wejściem de- czeniu przerzutnika U5A zajdą na-
Elektronika Praktyczna 3/97
37
Moduł programowanego sterownika świateł do dyskoteki
stÍpujÄ…ce zdarzenia: tych w strukturze ukÅ‚adu scalonego naszej pracy jest z jakichkolwiek
1. Na jednym z wejśĘ bramki U6C U12 - ULN2803. Tranzystory te przyczyn niemołliwe (np. kiedy
zostanie wymuszony stan niski z kolei sterujÄ… za poÅ›rednictwem Å›wiatÅ‚a znajdujÄ… siÍ w innym po-
podany z wyjÅ›cia Q\ przerzutni- rezystorÛw szeregowych RP2 dioda- mieszczeniu),to moÅ‚emy nasz ukÅ‚ad
ka. W konsekwencji tego na wy- mi Å›wiecÄ…cymi transoptorÛw w mo- rozbudowaĘ, dodajÄ…c osiem dodat-
jÅ›ciu bramki powstanie stan wy- dule wykonawczym. Tak wiÍc, pod- kowych diod LED wÅ‚Ä…czonych sze-
soki powodujÄ…c odblokowanie ge- czas programowania na bieÅ‚Ä…co mo- regowo pomiÍdzy rezystory RP2
neratora U4, ktÛry rozpocznie Å‚emy Å›ledziĘ uzyskiwane efekty i wyjÅ›cie do moduÅ‚u wykonawcze-
pracÍ. Å›wietlne lub inne czynnoÅ›ci wyko- go. Diody te, zapalajÄ…c siÍ symul-
2. Zanegowany przez bramkÍ U6B nywane przez ukÅ‚ady wykonawcze. tanicznie z diodami transoptorÛw,
stan wysoki z wyjÅ›cia bramki JuÅ‚ w tym momencie nasuwa siÍ pozwolÄ… na wizualnÄ… obserwacjÍ
U6C spowoduje odblokowanie myśl o drobnej modyfikacji układu. procesu programowania.
licznika U2, ktÛry rozpocznie JeÅ‚eli bowiem Å›ledzenie efektÛw Po zapisaniu caÅ‚ej zawartoÅ›ci
zliczanie impul-
sÛw generowa-
nych przez U4.
3. Stan wysoki
z wyjścia Q prze-
rzutnikaU5Apo-
dany zostanie na
jedno z wejśĘ
bramki U7D. Na
drugie jej wejście
sÄ… podawane za-
negowane impul-
sy z generatora
U4,rÛÅ‚niczkowa-
ne przez układ
z rezystorem R8
i kondensatorem
C9. Na wyjściu
bramki U7D po-
wstajÄ… krÛtkie
impulsy ujemne,
ktÛre za poÅ›red-
nictwem prze-
Å‚Ä…cznika JP2 sÄ…
przekazywane na
wejście WE (ang.
Write Enable -
zezwolenie na
zapis) pamiÍci.
Tak wiÍc, po
kałdej zmianie
adresudopamiÍ-
ci jest zapisywa-
ny aktualny stan
jej wejśĘ O0..O7.
Na wejściach,
a właściwie na we-
jściach przy trybie
pracy zapisu infor-
macji do pamiÍci,
O0..O7 za pomocÄ…
przeÅ‚Ä…cznikÛw
S2..S9 mołemy wy-
musiĘ stany logicz-
ne potrzebne do
uruchamiania urzÄ…-
dzeÒ wykonaw-
czych. Wejścia te
połączone są z ba-
zami tranzystorÛw
Darlingtona zawar-
Rys. 1. Schemat elektryczny układu.
Elektronika Praktyczna 3/97
38
Moduł programowanego sterownika świateł do dyskoteki
licznika U2 kolejny impuls zegaro- gramowanie i wybÛr banku pamiÍci. napiÍcia na wejÅ›ciu programujÄ…cym
wy spowoduje przejÅ›cie wyjÅ›cia Podczas odczytu stan stykÛw kla- rÛwnÄ… 12,5V, jednak eksperymental-
Q12 w stan niski. OpadajÄ…ce zbocze wiatury przenosiÅ‚by siÍ na wyjÅ›cia nie sprawdzono, Å‚e napiÍcie 12V
sygnaÅ‚u na tym wejÅ›ciu spowoduje pamiÍci uniemoÅ‚liwiajÄ…c poprawny jest takÅ‚e caÅ‚kowicie wystarczajÄ…ce
za poÅ›rednictwem kondensatora C7 odczyt jej zawartoÅ›ci. Tak wiÍc do zapisania informacji w pamiÍci.
powstanie krÛtkiego impulsu dodat- tranzystor ten odÅ‚Ä…cza od masy MontaÅ‚ i uruchomienie
niego na wyjÅ›ciu bramki U7A klawiaturÍ, a diody D4..D11 separu- Mozaika Å›cieÅ‚ek pÅ‚ytki drukowa-
i w konsekwencji natychmiastowe ją jej wyjścia umołliwiając prawid- nej została przedstawiona na wkład-
wyzerowanie przerzutnika U5A. Å‚owy odczyt danych. Pewnym man- ce wewnÄ…trz numeru. Rozmieszcze-
W ten sposÛb koÒczy siÍ cykl za- kamentem takiego rozwiÄ…zania jest nie elementÛw przedstawiono na
pisu informacji do pamiÍci. fakt, Å‚e podczas cyklu odczytu nie rys. 2.
Odtwarzanie rozpoczynamy za moÅ‚emy zmieniĘ banku pamiÍci MontaÅ‚ wykonujemy z zachowa-
pomocÄ… naciÅ›niÍcia przycisku RE- (jeden styk przycisku S10 ìwisi niem ogÛlnie znanych zasad mon-
PLAY na klawiaturze sterujÄ…cej. w powietrzuî). Nie jest to jednak taÅ‚u ukÅ‚adÛw elektronicznych, nie
Logiczny stan ì1î przekazany zo- Å‚adna przeszkoda, poniewaÅ‚ nie zapominajÄ…c o wlutowaniu podsta-
stanie na wejścieJ przerzutnika U5B mołe byĘ ładnego powodu do wek pod układy scalone. Jełeli
powodujÄ…c jego wÅ‚Ä…czenie w mo- zmiany banku pamiÍci podczas od- przewidujemy czÍste zmiany kostek
mencie nadejÅ›cia najbliÅ‚szego do- czytu. pamiÍci, to warto pomyÅ›leĘ o zasto-
datniego zbocza impulsu zegarowe- Pozostałe procesy związane z od- sowaniu specjalnej podstawki
go. Podobnie jak przy zapisie, wÅ‚Ä…- czytem informacji przebiegajÄ… po- z ìwyrzutnikiemî umoÅ‚liwiajÄ…cym
czone zostanÄ… wÛwczas generator dobnie jak podczas zapisu. Å‚atwe i bezpieczne dla ich nÛÅ‚ek
z U4 i licznik U2. Tym razem jed- wyjmowanie kostek z podstawki.
nak wejÅ›cie zezwolenia na zapis do Programowanie EPROM-Ûw PÅ‚ytka drukowana zostaÅ‚a zwymia-
pamiÍci pozostanie stale w stanie Naschemacieelektrycznym ukÅ‚a- rowana pod obudowÍ typu Z20,
wysokim, natomiaststan niskiz wy- du sÄ… widoczne dwa przeÅ‚Ä…czniki dostÍpnÄ… w wielu sklepach z czÍÅ›-
jścia Q\ przerzutnika U5B zostanie oznaczone jako JP1 i JP2. Słułą one ciami elektronicznymi. Jak widaĘ na
przekazany na wejÅ›cie OE\ (ang. dostosowaniu ukÅ‚adu do wspÛÅ‚pra- fotografii, jest to obudowa wrÍcz
Output Enable) pamiÍci, zezwalajÄ…c cy z pamiÍciami typu EPROM. Po idealnie nadajÄ…ca siÍ do ìzapako-
na odczyt jej zawartoÅ›ci. przestawieniu ich w przeciwnÄ… po- waniaî naszego programatora i wy-
WyjaÅ›nienia wymaga rola jakÄ… zycjÍ niÅ‚ pokazano na schemacie, godnego rozmieszczenia wÅ‚Ä…cznikÛw
peÅ‚ni tranzystor T2. Podczas zapisu do wejÅ›cia programujÄ…cego pamiÍci klawiatury. Wszystkie przeÅ‚Ä…czniki
i w stanie spoczynkowym układu EPROM zostaną doprowadzone im- klawiatury zostały umieszczone na
zwiera on styki przeÅ‚Ä…cznikÛw pulsy o amplitudzie +12V. WiÍk- przedniej, pÅ‚askiej stronie obudowy.
S2..S10 do masy, umoÅ‚liwiajÄ…c pro- szośĘ producentÛw podaje wartośĘ WyjÄ…tkiem jest wÅ‚Ä…cznik zapisu
umieszczony dla bezpieczeÒstwa na
ściance tylnej. Zmniejsza to praw-
dopodobieÒstwo przypadkowego
włączenia zapisu i skasowania po-
trzebnej jeszcze zawartoÅ›ci pamiÍci.
Wyświetlacz i potencjometr P1 zo-
staÅ‚y umieszczone na gÛrnej Å›ciance
obudowy.
Układ modelowy testowany był
gÅ‚Ûwnie z pamiÍciÄ… RAM, tak wiÍc
umieszczenie kostki pamiÍci we-
wnÄ…trz zamkniÍtej obudowy nie
byÅ‚o kÅ‚opotliwe. Jednak przy czÍs-
tym wykorzystywaniu pamiÍci EP-
ROM takie rozwiązanie mołe oka-
zaĘ siÍ trudne do przyjÍcia. W ta-
kim wypadku naleły rozwałyĘ moł-
liwośĘ umieszczenia podstawki pa-
miÍci na zewnÄ…trz obudowy.
Wykonanie potrzebnych poÅ‚Ä…czeÒ
za pomocÄ… przewodÛw moÅ‚e byĘ
trudne i dlatego autor sugeruje na-
stÍpujÄ…ce rozwiÄ…zanie: w pÅ‚ytkÍ na-
leÅ‚y wlutowaĘ normalnÄ… podstawkÍ
28-nÛÅ‚kowÄ…, a nastÍpnie umieÅ›ciĘ
w niej kilka identycznych podsta-
wek tak, aby kostka umieszczona
w ostatniej podstawce znalazÅ‚a siÍ
na zewnątrz obudowy (oczywiście
po wyciÍciu odpowiedniego otworu
Rys. 2. Rozmieszczenie elementów na płytce drukowanej.
Elektronika Praktyczna 3/97
39
Moduł programowanego sterownika świateł do dyskoteki
w t e j czytelności schematu elementy te
WYKAZ ELEMENTÓW
obudo- nie zostały pokazane na rysunku,
Rezystory
wie). Jest ale Å‚atwo je odnaleüĘ na pÅ‚ytce
P1: 1M&!/A
to roz- (Cdod.) Dołączając dodatkowy
RP1: 2,2..10k&!
wiązanie kondensator mołemy uzyskaĘ dłu-
RP2: 560..1k&!
mołenie- gośĘ pojedynczego kroku nawet
co kosz- do kilkunastu sekund. Gdyby jed- R1: 220k&!
Rys.3. Rozmieszczenie
towne, nak okazaÅ‚o siÍ niewystarczajÄ…ce, R2: 10k&!
elementów na płytce
ale za- to mamy mołliwośĘ przejścia na
R3, R5, R6, R7, R8: 100k&!
wyświetlacza.
pewniajÄ…- programowanie pojedynczymi kro-
R4: 1M&!
ce idealne poÅ‚Ä…czenie pomiÍdzy kami, z rÍcznÄ… zmianÄ… adresu pa-
R9: 3,3k&!
pamiÍciÄ… i pÅ‚ytkÄ…, a takÅ‚e ewentu- miÍci. SÅ‚uÅ‚y temu przeÅ‚Ä…cznik JP3
R10: 22k&!
alną mołliwośĘ łatwego demontału zmieniający tryb pracy NE555
R11: 5,6k&!
całej konstrukcji. z generatora multistabilnego na
R12: 560&!
W układzie modelowym jako monostabilny. Po przestawieniu
R13: 1M&!
przełączniki JP1 i JP2 zastosowano tego przełącznika (jumpera na
Kondensatory
jumpery. JeÅ‚eli jednak przewiduje- pÅ‚ytce) w pozycjÍ oznaczonÄ… ìIî
C1: 470µF/25V
my czÍstÄ… zmianÍ typu wykorzys- uzyskujemy moÅ‚liwośĘ rÍcznego
C2, C3, C6, C8: 100nF
tywanych pamiÍci,to warto zastÄ…piĘ wyzwalania pojedynczych impul-
C4: 220µF/25V
je dwoma przeÅ‚Ä…cznikami trÛjstyko- sÛw zegarowych przy pomocy
C5, C7: 10nF
wymi, a jeszcze lepiej jednym prze- przycisku S11. Przycisk ten ma
C9: 2,2nF
Å‚Ä…cznikiem dwusekcyjnym. takÅ‚e innÄ…, uÅ‚ytecznÄ… funkcjÍ:
C10: 2,2µF/16V
przy pracy generatora w trybie
Półprzewodniki
Dodatkowe funkcje multistabilnym pozwala na do-
D1, D2, D3: 1N4001 lub
związane z zapisem wolniedługiokres wstrzymaĘjego
odpowiednik
danych działanie.
D4..D11: 1N4148 lub odpowiednik
W zasadzie zapisu dokonujemy 3.Programowanie z czÍstotliwoÅ›ciÄ…
w wyÅ‚ej opisany sposÛb, podczas zegara wiÍkszÄ… od jego czÍstotli- T1: BC557 lub odpowiednik
ciÄ…gÅ‚ej pracy generatora gÅ‚Ûwnego. woÅ›ci podczas odtwarzania. Ten T2: BC548 lub odpowiednik
CzÍstotliwośĘ jego pracy dobieramy tryb programowania moÅ‚na stoso- U1: 62256
do aktualnych potrzeb, a stosowaĘ waĘ na przykład przy stosowaniu
U2: 4040
mołemy trzy metody programowa- urządzenia jako symulatora obec-
U3: 4543
nia: noÅ›ci domownikÛw w mieszkaniu.
U4: NE555
1.Programowanie z czÍstotliwoÅ›ciÄ… JeÅ‚eli zastosujemy czÍstotliwośĘ
U5: 4027
identycznÄ… jak podczas pÛüniej- odtwarzania rzÍdu dziesiÄ…tych czy
U6: 4011
szego odtwarzania. Ten sposÛb setnych czÍÅ›ci Hz to programowa-
U7: 4093
zalecany jest np. przy rejestrowa- nie w czasie rzeczywistym byłoby
U8: stabilizator napięcia typu 7805
niu oprawy świetlnej do spektaklu praktycznie niemołliwe. Dlatego
U9: 4518
amatorskiego. Mamy wtedy moÅ‚- teÅ‚ zastosujemy czÍstotliwośĘ
U10: ULN2803
liwośĘ Å›ledzenia na bieÅ‚Ä…co po- znacznie wiÍkszÄ…, a w czasie od-
W1: wyświetlacz LED ze wspólną
prawności programu i jego zgod- twarzania odpowiednio ją zmniej-
anodÄ…
ności z zachodzącymi zjawiskami. szymy, wykorzystując ewentualnie
Różne
2.Programowanie z czÍstotliwoÅ›ciÄ… dodatkowy kondensator.
JP1, JP2: trzy goldpiny + jumper
zegara mniejszÄ… lub znacznie Podczas oprogramowania musi-
S1, S10, S11: przyciski typu RESET
mniejszÄ… od czÍstotliwoÅ›ci stoso- my pamiÍtaĘ, Å‚e impuls programu-
S2, S3, S4, S5, S6, S7, S8, S9 :
wanej przy odtwarzaniu. Taki jÄ…cy powstaje w chwili wystÄ…pienia
włącznik bistabilny
sposÛb rejestracji danych zalecany na wejÅ›ciu zegarowym wstÍpujÄ…cego
Z1, Z2 : złącze taśmowe
jest przy tworzeniu skomplikowa- zbocza sygnału, a licznik zmienia
kompletne +ok. 15 cm taśmy 10-
nych efektÛw Å›wietlnych przezna- swÛj stan po nadejÅ›ciu zbocza
przewodowej
czonych do uływania ich w dys- opadającego. Pewny kłopot podczas
Z3: złącze taśmowe kompletne +
kotekach czy reklamie. Budowa programowania rÍcznego sprawiĘ
ok. 40 cm taśmy 14-przewodowej
generatora umoÅ‚liwia zmianÍ jego moÅ‚e takÅ‚e koniecznośĘ liczenia
+ wtyk
czÍstotliwoÅ›ci w bardzo szerokich kolejnych impulsÛw zmieniajÄ…cych
Z4, Z5 złącze taśmowe kompletne
granicach. Gdyby jednak praca adres pamiÍci. MoÅ‚natemu zaradziĘ
+ ok. 15cm taśmy 14-
generatora okazaÅ‚a siÍ za szybka przez dobudowania do ukÅ‚adu pros-
przewodowej
nawet przy najwiÍkszej rezystancji tego wyÅ›wietlacza skÅ‚adajÄ…cego siÍ
potencjometru P1, to mamy do z dwunastu diod LED i tyluł tran-
dyspozycji dwie metody jej zystorÛw, sterowanych z wyjśĘ licz- CzytelnikÛw za zwÅ‚okÍ w zaprezen-
zmniejszenia. Na pÅ‚ytce przewi- nika U2. Aktualny adres byÅ‚by towaniu Im kolejnych moduÅ‚Ûw
dziane zostaÅ‚o miejsce na wluto- wtedy wyÅ›wietlany w kodzie dwÛj- z serii urzÄ…dzeÒ sÅ‚uÅ‚Ä…cych do ani-
wanie dodatkowego kondensatora kowym, ale wadą tą z nawiązką macji muzyki dyskotekowej. Zwłoka
i jumpera umoÅ‚liwiajÄ…cego rÛwno- rekompensuje niski koszt wykona- ta byÅ‚a jednak caÅ‚kowicie od niego
ległe dołączenie go do kondensa- nia takiego wyświetlacza. niezalełna i sprzeczna z jego inten-
tora C10. Aby nie zmniejszaĘ Autor zmuszony jest przeprosiĘ cjami.
Elektronika Praktyczna 3/97
40
Moduł programowanego sterownika świateł do dyskoteki
Tak wiÍc, po podstawowym mo- Random Access Memory). Zapisywa-
dule wykonawczym i wielkim nie programÛw w pierwszymrodzaju
wskaüniku wysterowania, ktÛre opi- pamiÍci umoÅ‚liwi nam zgromadze-
saliÅ›my w EP2/96, przyszÅ‚a pora na nie banku efektÛw Å›wietlnych, przy-
programowany sterownik Å›wiateÅ‚. gotowanych na rÛÅ‚ne okazje. Ponie-
Przy pomocy tego prostego urzÄ…dze- waÅ‚ nasz programator moÅ‚e z rÛw-
nia bÍdziemy mogli uzyskiwaĘ ab- nym powodzeniem sÅ‚uÅ‚yĘ do two-
solutnie dowolne efekty Å›wietlne, rzenia efektÛw Å›wietlnych w amator-
uzalełnione tylko od naszej wyob- skich spektaklach teatralnych jak
raüni. i do sterowania procesami technolo-
Tak jak i pierwszy ukÅ‚ad z serii, gicznymi, ta moÅ‚liwośĘ wydaje siÍ
opisane niÅ‚ej urzÄ…dzenie w poÅ‚Ä…cze- byĘ szczegÛlnie cenna. Problem po-
niu z modułem wykonawczym zna- wstanie jedynie ze zdobyciem pro-
jdzie zastosowanie nie tylko w dys- gramatora EPR.... Nie, drodzy Czy-
kotece. Zbudujemy bowiem uniwer- telnicy, powyłsze zdanie było tylko
salny sterownik - programator umoÅ‚- prÛbÄ… wywoÅ‚ania w Was chwili nie-
liwiajÄ…cy zapisanie i nastÍpnie od- pokoju, przepraszamy! Nasz ukÅ‚ad
tworzenie programu sterującego oś- umołliwiaautomatycznei samoczyn-
mioma urzÄ…dzeniami zasilanymi ne programowanie pamiÍci EPROM!
z sieci 220V. W pamiÍci ukÅ‚adu Tak wiÍc mamy do czynienia z kom-
mołemy zapisaĘ ał osiem niezaleł- pletnym i całkowicie niezalełnym
nych programÛw, kaÅ‚dy o dÅ‚ugoÅ›ci urzÄ…dzeniem, a jedyny rzeczywisty
4096 krokÛw. CzÍstotliwośĘ pracy problemjakisiÍpojawitokasowanie
zegara sterujÄ…cego jest regulowana üle zaprogramowanych lub juÅ‚ nie-
w szerokich granicach, ale jełeli potrzebnych EPROM-ow. Naleły jed-
ustawimy ją na 1Hz, to czas wy- nak sądziĘ, łe w kałdym domu
konywania kaÅ‚dego z programÛw wy- znajdzie siÍ jakaÅ› lampa kwarcowa,
niesie nieco ponad 68 min. Oczy- a w dalszej czÍÅ›ci artykuÅ‚u opisze-
wiście czas ten mołemy praktycznie my, jak wykorzystaĘ ją w roli pro-
dowolnie skracaĘ lub wydłułaĘ, pa- wizorycznego kasownika. Oczywiś-
miÍtajÄ…c jednak, Å‚e wraz z caÅ‚kowi- cie, to Å‚e nasze urzÄ…dzenie umoÅ‚-
tym czasem wykonywania programu liwia interaktywne zaprogramowanie
zmienia siÍ teÅ‚ czas trwania poje- EPROM-Ûw nie oznacza wcale, Å‚e
dynczego kroku. Tak wiÍc stosujÄ…c nie moÅ‚emy zrobiĘ tego za pomocÄ…
czÍstotliwośĘ zegara 10Hz otrzyma- komputera i wyspecjalizowanego pro-
my czas zapisu nieco poniłej 7 min gramatora. Przy tworzeniu skompli-
przy rastrze rÛwnym 0,1 sek. Na- kowanych efektÛw Å›wietlnych uÅ‚ycie
tomiast czÍstotliwośĘ zegara wyno- komputera i odpowiednich algoryt-
szÄ…ca 0,1 Hz da blisko 7-godzinny mÛw tworzÄ…cych te efekty moÅ‚e byĘ
czas zapisu. Poniewał mamy do rozwiązaniem lepszym od programo-
dyspozycji 8 bankÛw pamiÍci, to wania rÍcznego.
sumaryczny czas wykonywania pro- Układ przeznaczony jest w zasa-
gramu wyniesie ok. 54 godziny! dzie do wspÛÅ‚pracy z moduÅ‚em wy-
Do wyboru bÍdziemy mieli dwa konawczym AVT-110. Nic jednak
rodzaje pamiÍci, w ktÛrych zapisy- nie stoi na przeszkodzie w sterowa-
waĘ bÍdziemy nasze programy Å›wiet- niu nim innego ukÅ‚adu wykonaw-
lne lub inne: EPROM i SRAM (dla czego lub w uływaniu go jako sa-
przypomnienia: Erasable Program- modzielnego urzÄ…dzenia.
mable Read Only Memory i Static Zbigniew Raabe, AVT
Elektronika Praktyczna 3/97
41