Wykład X - 24.05.2011
Rozszerzenie 01.05.2004 - 10 nowych paostw.
Grupa Luksemburska - 31 marca 1998 - rozpoczęcie negocjacji, gdyż rok wcześniej kraje te, zostały zatwierdzone w Luksemburgu:
- Cypr,
- Czechy,
- Estonia,
- Polska,
- Słowenia,
- Węgry.
Grupa Helsinki - rok póz
niej zostały zaakceptowane w Helsinkach, okazało się, że wypełniły kryteria kopenhaskie w zadowalającym
stopniu:
- Litwa,
- A
otwa,
- Malta,
- Słowacja,
- Rumunia i Bułgaria - 2005
Średni poziom PKB per capita jest podstawą do pomocy udzielanej w ramach pomocy regionalnej. Po pierwszym rozszerzeniu spadł o
3%, po drugim o 6%, po trzecim o 3%, a po czwartym o 16% i wynosił 75% średniego poziomu PKB UE 6 krajów.
Nowe kraje członkowskie chciały dostępu do wspólnego rynku wewnętrznego. Chciały również uczestniczyd w politykach wspólnych
oraz zostad objęte systemem dopłat bezpośrednich, których idea narodziła się w 1992 roku. Kraje zostały zobowiązane do
zmniejszenia objętości upraw, a te straty miały byd rekompensowane systemem dopłat bezpośrednich.
Na początku nie chciano nowych krajów objąd tym systemem, ale Polska wystąpiła z argumentem, że w UE obowiązuje polityka
konkurencji i że należy nowym krajom umożliwid korzystanie z dopłat. Gdyby nie udało się tych dopłat osiągnąd, przez okres
przejściowy Polska byłaby traktowana jako kraj trzeci i kraje UE musiałby płacid cła.
Obawy ze strony UE:
- Niedojrzałośd gospodarek rynkowych nowych krajów UE,
- Obawa, że wiele firm przeniesie swoją działalnośd do krajów Europy Środkowo -Wschodniej i pojawi się bezrobocie w starych
krajach UE (przenoszą, bo jest duży rynek zbytu, bo blisko rynków wschodnich itp.)
- Objęcie pomocą regionalną wszystkich nowych krajów może spowodowad nie wykonanie budżetu,
- Poziom korupcji w nowych krajach UE.
Duże zaangażowanie finansowe budżetu UE - największa wątpliwośd przed rozszerzeniem - 50% środków pochodzących z UE wraca
do krajów członkowskich (inwestycje, zamówienia publiczne).
Droga Polski do UE:
- Wrzesieo 1988 - podpisanie umowy handlowej pomiędzy EWG i Polską,
- Polska została tym samym objęta specjalnymi preferencjami przyznawanymi krajom rozwijającym się. Ten system
preferencyjny to GSP - Generalny System Preferencji Celnych. Swoboda dostępu do większości produktów UE oprócz
produktów rolnych.
- Grudzieo 1990 - ustanowienie Funduszu Pomocy dla Węgier i Polski PHARE - Poland Hungary Assistance for Restructuring their
Economies - póz
niej rozszerzony na 10 paostw członkowskich.
- 16 grudnia 1991 - podpisanie umowy stowarzyszającej pomiędzy Polską, Wspólnotami i krajami członkowskimi - był to tak
zwany Układ Europejski. Ze strony polskiej podpisał go Leszek Balcerowicz.
- Styczeo 1993 - Rada Ministrów przyjmuje program działao dostosowujących polski system prawny do prawa UE opracowany
przez pełnomocnika rządu do spraw Integracji Europejskiej i Pomocy Zagranicznej.
Podpisanie Układu Europejskiego, było nowością, ponieważ po raz pierwszy taki układ podpisywał kraj, który miał za sobą przes złośd
z gospodarką centralnie planowaną.
Układ Europejski:
- Parafowany 22.11.1991, podpisany 16.12.1991, wszedł w życie 01.02.1994 - musiał byd ratyfikowany przez wszystkie kraje
członkowskie, Parlament Europejski i Parlament Polski.
- Umowa Przejściowa - częśd handlowa Układu Europejskiego, która weszła w życie 01.03.1992. Polska miała utworzyd strefę
wolnego handlu z artykułami przemysłowymi w ciągu 10 lat.
Polska jak i UE etapami otwierały się na produkty pochodzące z krajów partnerskich. W założeniu była asymetria, gdyż UE miała
otwierad się szybciej, bo gospodarka polska była gorzej rozwinięta. W momencie wejścia w życie tej umowy - artykuły o najniższym
stopniu przetworzenia.
Układ Europejski dotyczył ponadto:
- Dialogu politycznego,
- Przepływu pracowników,
- Zakładania przedsiębiorstw,
- Świadczenia usług,
Płatności bieżących i przepływu kapitału,
Integracja Europejska Strona 1
- Płatności bieżących i przepływu kapitału,
- Konkurencji i innych postanowieo dotyczących gospodarki i zbliżenia się przepisów prawnych,
- Współpracy gospodarczej.
Układ Europejski odzwierciedlał zatem Kryteria Kopenhaskie.
Realizacja Umowy Przejściowej:
Unia Europejska Polska
20% wartości polskiego eksportu uzyskało dostęp do rynku UE. 25% wartości unijnego eksportu przemysłowego uzyskało
swobodny dostęp do rynku Polskiego.
Import z Polski stanowi 0.6% globalnego importu UE. Import z UE stanowił 53,2% globalnego importu Polski.
Z tego 63,7% to wyroby przemysłowe. Z tego 61,5% to wyroby przemysłowe.
Ich dostęp został o 55% zliberalizowany. Ich dostęp został w 25% zliberalizowany.
To stanowiło 35% zliberalizowanego polskiego eksportu do UE. To stanowiło liberalizację 15,3% unijnego eksportu do Polski.
To stanowi 0,2% całkowitego importu UE. To stanowi 8,2% całkowitego importu Polski.
Polska mogła złożyd wniosek o członkostwo w czwartym kwartale 1994 roku. Podpisał go Waldemar Pawlak. Wniosek został złożony
przez MSZ i Andrzeja Olechowskiego. Było to możliwe po podpisaniu i wejściu w życie Układu Europejskiego.
Wniosek składa się do Rady UE, a ta zobowiązuje KE do wydania opinii na temat przyszłego kandydata kraju członkowskiego.
UE bierze do tego kraju zestaw pytao (ok. 200 na 150 stronach). Pierwsza cześd jest tworzona dla wszystkich krajów, druga natomiast
dla każdego z osobna. Polska miała trzy miesiące na odpowiedz
.
Struktura A?S - pierwsza część:
- Opis stosunków między Polską a UE stworzonych przez Układ Europejski,
- Analiza sytuacji politycznych w Polsce - ocena stabilności systemu demokratycznego, poszanowania praw człowieka,
- Ocena kryterium gospodarki rynkowej - struktura tworzenia PKB, zmiany strukturalne, poziom rozwoju ekonomiczno -
społecznego,
- Ocena gotowości kraju do wypełniania obowiązków wynikających z członkowstwa, wdrożenia acquis communautaire
oraz zasad działania trzech filarów,
- Sektory i problemy, które mają byd najbardziej problematyczne w dochodzeniu do warunków członkowstwa w UE.
26.04.1996 - Polska otrzymuje kwestionariusze od KE, a do 26.08.1996 musi je oddad.
31.03.1998 - Następuje rozpoczęcie negocjacji (kooczą się w 2000 roku). Polska otrzymała okresy przejściowe na te dziedziny,
w których nie zdołała dostosowad się do wymagao UE. Najdłuższy okres przejściowy wyniósł 20 i związany był ze środowiskiem.
Integracja Europejska Strona 2