jonoforeza


r r
Jonoforeza  zastosowanie w fizykoterapii i kosmetyce
Pr d sta y - zastosowanie w lecznictwie kosmetycznym
Elektrolecznictwo jest dzia em fizykoterapii. W elektrolecznictwie lub elektroterapii wykorzystuje si
do leczenia pr d sta y oraz pr dy impulsowe ma ej i redniej cz stotliwo ci.
Pierwsze wzmianki o próbach wykorzystania elektryczno ci w celach leczniczych pochodz ju ze
staro ytno ci. Pocz tki elektrolecznictwa si gaj XVIII wieku, kiedy to Luigi Galwani, profesor
anatomii, opisa w 1791 r. skurcz mi nia aby wywo ywany dzia aniem elektryczno ci. Nieco
pó niej Aleksandro Volta kontynuuj c do wiadczenie Galvaniego zbudowa pierwsze ogniwo
elektryczne. Odkrycie w 1831 r. przez Faradaya zjawiska indykcji elektromagnetycznej,
zapocz tkowuje stosowanie pr du indukcyjnego na cz odkrywcy nazywanego faradycznym. Do
stosowania pr du dla elektrostymulacji mi ni przyczyni y si tak e prace E. H. Du Bois-Raymonda
i W. H. Erba prowadzone w ko cu XIX wieku.
Za eniem fizjoterapii jest twierdzenie, e okre lony bodziec wywo uje w organi mie okre lon
reakcj . Odpowiednio dobieraj c rodzaj bod ca, mo na wywo ró ne reakcje lub grupy reakcji,
np. wydzielanie pewnych substancji biochemicznych powoduj cych okre lone reakcje organizmu
pod wp ywem bod ców cieplnych lub wietlnych. Ruch z oporem powoduje zwi kszenie si y mi ni.
Sposób dzia ania w fizykoterapii zale y od rodzaju bod ca, jego si y (nat enia i czasu dzia ania)
oraz reaktywno ci organizmu.
Niektóre zabiegi fizykalne oddzia uj bezpo rednio na funkcje yciowe komórki, usprawniaj c je
(biostymulacja). W ten sposób pobudzaj naturalne mo liwo ci naszego organizmu do walki z
chorob . Organizm cz owieka przewodzi pr d, poniewa sk ada si z du ej ilo ci p ynów, g ównie
wody i cz steczek o adunkach elektrycznych (jony i elektrolity). Jony to atomy o jakimkolwiek
adunku elektrycznym. Aniony to jony o adunku ujemnym, kationy to jony o adunku dodatnim.
Elektrolity to p yny zawieraj ce jony. Elektrolitami s woda, kwasy, zasady, krew i limfa.
Przewodzenie pr du w organi mie cz owieka jest zró nicowane, poniewa poszczególne cz ci cia a
i organy zawieraj ró ne ilo ci p ynów. Ko ci zawieraj ma o p ynów i prawie nie przewodz pr du.
Mi nie s lepszymi przewodnikami. Bardzo dobrze przewodz natomiast naczynia krwiono ne i
limfatyczne. Skóra mokra (woda, ampu ki, pot) lepiej przewodzi ni skóra sucha. Krew, limfa i
mokra skóra, to elektrolity dobrze przewodz ce pr d. Pr d z sieci jest pr dem zmiennym, dlatego
urz dzenia do wytwarzenia pr du sta ego zaopatrzone s w prostowniki.
Zabiegi na ciele wykonuje si tylko przy nat eniu w zakresie miliamperów. Podczas zabiegów z
yciem pr du sta ego u ywa sie dwóch ró nie na adowanych biegunów + i -, czyli elektrod. Dzi ki
temu powstaje obieg zamkni ty pr du. U ywa si tak e elektrody czynnej i biernej. Obie elektrody
moga by anodami i katodami. Mo na zamienia bieguny przy elektrodach. Przeciwelektroda
przyk adana jest do cia a pacjentki, elektroda czynna jest elektrod "pracuj " na wybranym
fragmencie cia a. Wielko powierzchni elektrody okre la intensywno oddzia ywania pr du.
Do zabiegów wchodz cych w sk ad elektroterapii wykorzystywanych w gabinetach kosmetycznych
zalicza si zabiegi:
- Galwanizacja - polega na przy eniu elektrod do wilgotnej skóry. Jony wewn trz
organizmu zaczynaj si przemieszcza pod wp ywem pr du (kationy do katody, aniony do anody).
W skutek tego zabiegu dochodzi do przekrwienia, do którego dochodzi w nast pstwie tworzenia si
cia histaminopodobnych. Podra niony zostaje uk ad nerwowy i pobudzone mi nie. Celem tego
zabiegu jest poprawa napi cia mi ni.
- Jontoforeza - celem tego zabiegu jest dostarczenie skórze specjalnych substancji czynnych do
bnych warstw skóry. Ilo dostarczonych substancji zale y od d ugo ci zabiegu, nat enia pr du
oraz wielko ci elektrod. Najcz ciej stosuje si tu roztwory wodne, np. preparaty w ampu kach, w
których rozpuszczone sa substancje czynne zdolne do jonizacji. Aniony, czyli anionowe substancje
czynne, wprowadza si do skóry za pomoc katody. W tym wypadku katoda jest elektrod czynn ,
anoda - biern (przeciwelektrod ). Kationy, czyli kationowe substancje czynne, wprowadzane s
anod (elektrod czynn ), katoda jest tu przeciwelektrod .
- Termoforeza - jontoforez mo na uzupe nia aparatami, których elektrody s podgrzewane.
Zabieg ten to termoforeza - skóra jest tu dodatkowo podgrzewana i dzi ki temu lepiej ukrwiona.
Wp ywa to na bardziej intensywne wnikanie substancji czynnych w skór .
- Elektroforeza - której celem jest wprowadzenie do wierzchnich warstw naskórka substancji
sk adowych ma ci.
- Dezinkrustacja (g bokie oczyszczanie) - substancje czynne u atwiaj usuni cie stwardnia ego oju
i obumar ych usek skóry. Zadaniem wprowadzonych jonów jest zmniejszenie swoisto ci osadów,
aby mog y zosta wyp ukane.
Jonoforeza jest zabiegiem elektroleczniczym, w trakcie którego wykorzystuje si dzia anie pr du
sta ego (galwanicznego), który poprzez wprowadzanie do tkanek jonów dzia aj cych leczniczo na
organizm cz owieka. Ustalono, e jony wprowadzone do skóry t drog gromadz si na granicy
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
naskórka i skóry w ciwej, sk d zostaj odprowadzone z pr dem krwi w g b ustroju. . Do
jonoforezy mog by zatem u ywane tylko zwi zki chemiczne ulegaj ce dysocjacji elektrolitycznej.
Zwi zki chemiczne maj ce t w ciwo nazywa si elektrolitami. W kosmetyce najcz ciej stosuje
si dzia anie jonoforezy w leczeniu ró nych odmian tr dziku, teleangiektazjach, przebarwieniach,
podra nieniach, bliznach. Zbyt rzadko korzystamy z dobrodziejstw dla naszego zdrowia jakie
mo emy uzyska dzi ki fizykoterapii, dlatego zapoznajmy si w jakich schorzeniach jest wskazana
jonoforeza:& ..
Jakie s podstawowe wskazania do jonoforezy?
Ogólne wskazania:
 nerwobóle,
 polineuropatie,
 zespo y bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kr gos upa,
 artrozy,
 artralgie,
 obwodowe pora ania,
 angioneuropatie,
 zaburzenia kr enia obwodowego,
 utrudniony zrost kostny,
 w przypadku chorób reumatycznych obejmuj cych wi cej ni jeden staw wskazana jest k piel
elektryczno-wodna (w JCM w trakcie zakupu).
Przeciwwskazania:
 ropne stany zapalne skóry i tkanek mi kkich,
 wypryski, owrzodzenia,
 stany gor czkowe,
 pora ania spastyczne,
 miejscowe zaburzenia czucia,
 nowotwory agodne i z liwe,
 skaza krwotoczna,
 ostre procesy zapalne i infekcje ogólne,
 osobnicza nietolerancja pr du,
 WSZCZEPIONY ROZRUSZNIK SERCA,
 zakrzepy,
 zagro enia zatorami,
 zakrzepowe zapalenie ,
 METALE W TKANKACH PODDANYCH ZABIEGOWI,
 ENDOPROTEZA,
 mia yca zarostowa t tnic w okresie II b  IV wg Fontaine'a.
Jakie roztwory leków u ywane s do jonoforezy?
Jonoforeza jodu: blizny, przykurcze bliznowate. Jonoforeza wapnia: stany zapalne ga ki ocznej,
obwodowe zaburzenia naczynioruchowe, zespó Sudecka, utrudniony zrost ko ci. Jonoforeza cynku:
przy eganie trudno goj cych si owrzodze , dro yca paznokci. Jonoforeza prokainy lub lidokainy:
nerwobóle, zespó rwy kulszowej, bóle g owy, zaburzenia wymowy, dychawica oskrzelowa.
Jonoforeza histaminy: samorodna sinica ko czyn, odmroziny, zespó bólowy rwy kulszowej,
przewlek e stany zapalne stawów i zapalenia oko ostawowe, owrzodzenia troficzne.
Jonoforeza epinefryny: stany zapalne ga ki ocznej, wspólnie z lidokain lub prokain w leczeniu
stanów bólowych. Jonoforeza antybiotyków: bakteryjne stany zapalne skory i tkanek mi kkich.
Jonoforeza hydrokortyzonu lub preparatu Solu-Dacortin: stany zapalne skóry, tkanek mi kkich,
drobnych stawów i pochewek ci gnistych, stany zapalne ga ki ocznej.
Jonoforeza tolazoliny: zaburzenia w ukrwieniu nerwu wzrokowego i siatkówki, zaburzenia ukrwienia
obwodowego.
Jodek potasu, chlorek wapnia, siarczan cynku, chlorowodorek prokainy, chlorowodorek lidokainy,
chlorowodorek histaminy, chlorowodorek epinefryny, penicylina  sól sodowa lub potasowa,
siarczan streptomycyny, siarczan neomycyny, hydrokortyzon i tolazolina. Wnikanie jonów do skory
w trakcie jonoforezy zosta o udowodnione przed wielu laty przez francuskiego uczonego Leduca,
który w tym celu przeprowadzi nast puj ce do wiadczenie. Na pozbawionych sier ci bokach dwóch
królików umocowa elektrody z podk adami, w czaj c zwierz ta szeregowo w obwód pr du sta ego.
U pierwszego królika jeden z podk adów nasyci roztworem cyjanku potasu, dysocjuj cego na
truj cy anion cyjankowy i kation potasowy, pozosta e za podk ady znajduj ce si na skórze obu
zwierz t zwil wod . W czenie zwierz t w obwód pr du w taki sposób, e elektroda z podk adem
nasyconym cyjankiem potasu by a po czona z biegunem dodatnim pr du, nie powodowa o u nich
adnych skutków ujemnych. Po czenie natomiast tej elektrody z biegunem ujemnym spowodowa o
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
padni cie pierwszego królika, podczas gdy drugi pozostawa ywy. Jest to zrozumia e, bo w
pierwszym wypadku z podk adu zwil onego roztworem cyjanku potasu do skóry pierwszego
zwierz cia wnika y jony potasowe, nie maj ce truj cych w ciwo ci, w drugim za wnika y truj ce
jony cyjankowe. Drugie zwierz pozosta o ywe, poniewa w adnym z wymienionych dwóch
wypadków nie podlega o ono dzia aniu jonów truj cych. Podobne do wiadczenie przeprowadzi
Leduc z zastosowaniem roztworu siarczanu strychniny, w którym truj ce w ciwo ci wykazuj
kationy strychniny. Dalszych przekonywuj cych dowodów wnikania do skóry jonów w czasie
jonoforezy dostarczy y do wiadczenia, w których u yto roztworów zawieraj cych jony pierwiastków
promieniotwórczych. Do wiadczenia te pozwoli y prze ledzi mechanizm wnikania jonów do skóry
oraz ustali miejsca, w których si one gromadz i sk d zosta y odprowadzone w g b organizmu.
Ustalono, e jony wprowadzone do skory droga jonoforezy gromadz si w niej na granicy
naskórka i skóry w ciwej, w pobli u powierzchownej sieci naczy krwiono nych skóry, sk d
zostaj odprowadzone z pr dem krwi w g b ustroju. Stwierdzono równie , e jony wnikaj do
skóry drog wykazuj najmniejszy opór dla pr du elektrycznego, a mianowicie przez uj cia i
przewody wyprowadzaj ce gruczo ów potowych.
Przygotowanie do zabiegu
Wnikanie jonów leków odbywa si poprzez uj cia i wyprowadzenia gruczo ów ojowych i potowych.
Jony po wnikni ciu gromadz si na granicy pomi dzy skor w ciw a tkank podskórn z sk d
nast pnie lek jest rozprowadzany po ca ym organizmie za pomoc uk adu krwiono nego.
Koncentracja elektronów jest najwi ksza pod elektrod czynn . W przypadku skr cenia stawu
skokowego b dziemy stosowa jony lignokainy ( + ) zawartego w 1-2% chlorowodorku lignokainy (
Sol. Lidocaini hydrochlorici ). Przygotowanie pacjenta jest takie samo jak to by o przy pr dach
diadynamicznych.. Fizykoterapeuta przygotowuje odpowiedni aparat wytwarzaj cy pr d sta y i
elektrody. Elektrod czynn jest anoda a elektrod zamykaj obwód- katoda. Na podk adzie
elektrody czynnej znajduje si bibu ka filtracyjna, która zapewnia dobre i równomierne
rozprowadzenie leku. Jest to podk ad lekowy, który si przyk ada w miejscu najwi kszego bólu. Nie
nale y myli tych podk adów gdy podk ady czynne powinny by stosowane tylko do jednego
rodzaju jonoforezy. Lek trzeba odmierzy miark na strzykawce lekarskiej i rozprowadzi .
Terapeuta powinien by wyposa ony w ochronne, jednorazowe r kawice. Lek nale y podpisa
imieniem i nazwiskiem chorego i powinny posiada dobrze widoczn dat wa no ci. P ynne leki
przechowujemy w ciemnych butelkach i w lodówce. Strzykawki i ig y powinny by u ywane tylko do
jednego rodzaju leku. Nale y poinformowa pacjenta, e na powierzchni zabiegowej nie powinien
stosowa adnych innych kremów, ma ci i elów. Je eli ju wyst pi taki przypadek to zleca si
tygodniow przerw . Anod przyk adamy na stawie - skokowym u enie elektrod b dzie zazwyczaj
poprzeczne aby przep ywaj cy pr d przechodzi przez rodek uszkodzonego stawu. Os ania si
elektrody ceratk i owija banda em. Sprawdza si ponownie poprawno u enia elektrod. Na
aparacie ustawia si kierunek przep ywu pr du i dawkowanie nat enie. Nat enie ustawia si do
odczucia pacjenta- lekkie mrowienie- ale powinno przekracza 3mA. Lek który dysocjuje na jony
wpychany jest w skór , zgodnie z zasad odpychania dwóch adunków jednoimiennych. Czas
pierwszego zabiegu ok10 minut, drugiego o ile nie wyst pi aden efekt uboczny lub paradoksalny-
15minut. Czas kolejnych, 15 czasem do 20 minut co dziennie lub co dwa dni, w serii 10-20.
Cryo Former to urz dzenie do dynakrioforezy (terapia polegaj ca na po czeniu jonoforezy z
krioterapi ). Dynakrioforeza jest stosowana do wprowadzania substancji leczniczych w tkank .
Poniewa metoda ta ma wiele oddzia ywa terapeutycznych jest stosowana w ró nych ga ziach
medycyny.
Urz dzenie ma zastosowanie w rehabilitacji, medycynie sportu, reumatologii i dermatologii, oraz
kosmetyce przy redukcji cellulitu , zmarszczek, tr dziku, przebarwie skóry, powi kszonych, lub
uszkodzonych naczy , oraz do redukcji tkanki t uszczowej.
Metoda opiera si na zastosowaniu specjalnie ukierunkowanych pr dów.
Substancja lecznicza o okre lonym st eniu jest rozpuszczana w wodzie destylowanej w
specjalnym naczyniu i powoli zamra ana w zamra arce do temperatury od 0 do -5°C.
Zamro ona substancja w stanie sta ym maj ca kszta t walca jest wyjmowana z naczynia i
umieszczana na ko cówce b cej aktywn elektrod , ko cówka jest tak skonstruowana, aby
umo liwi obracanie walca, co u atwia aplikacj .
W ten sposób jony substancji penetruj skór w 70 - 80% na g boko nawet 8cm.
Och odzenie skóry powoduje zaci ni cie naczy krwiono nych, co uniemo liwia przenikni cie
substancji do krwioobiegu.
Jontoforeza w zabiegach skóry p ytko unaczynionej
Do jontoforezy mog by u yte zwi zki chemiczne, które ulegaj dysocjacji elektrolitycznej, czyli
procesowi rozpadu cz stek na jony dodatnie i ujemne. Efekt leczniczy jest sum dzia ania leku i
galwanizacji.
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
Stosujemy j w przypadkach, w których chcemy miejscowo zadzia przeciwzapalnie,
przeciwbólowe, rozlu ni mi nie. Stosowanie jontoforezy jest zalecane przy: rozszerzonych
naczyniach w osowatych, nerwicach naczyniowych, odmro eniach, tr dziku pospolitym, tr dziku
ró owatym, zwiotczeniach skóry i mi ni, bliznach, bliznowcach i uczuleniach. Coraz wi cej kobiet
w ró nym wieku, skar y si na k opoty zwi zane z rozszerzonymi naczynkami krwiono nymi.
Krucho naczynek jest zwi zana z ich podwy szon przepuszczalno ci , która powoduje
przenikanie do skóry wielu czynników zapalnych. W konsekwencji dochodzi do pojawienia si na
skórze rozlanego rumieni , uczucia pieczenia i rozgrzania. Krucho i nadwra liwo naczy
krwiono nych jest jednym z czynników przyczyniaj cych do powstania tr dzika ró owatego. Z
czasem sk onno do pojawienia si rumieni utrwala si . Kruche naczy ka w osowate nie
wytrzymuj ci nienia krwi, zaczynaj p ka pozostawiaj c na skórze trwa e lady, potocznie zwane
paj czkami. Sk onno do wyst powania rozszerzonych naczy krwiono nych (teleangiektazji)
wyst puj ju w dzieci stwie, a po dwudziestym roku ycia naczy ka zaczynaj by widoczne.
Skór przy piel gnacji nale y traktowa jako wra liw . Rozszerzone naczy ka mog powsta przy
ka dym rodzaju cery. Najbardziej nara ona na t dolegliwo jest skóra delikatna, cienka i
wra liwa.
Tr dzik ró owaty wyst puje po okresie dojrzewania mi dzy 35 a 50 rokiem ycia. Mo e
wyst powa u obu p ci, lecz cz ciej u kobiet. Pod em wyst powania schorzenia mog by
zaburzenia naczynio-ruchowe, bod ce emocjonalne i fizyczne takie jak: leki, alkohol, s ce,
nadmiar ciep a. Schorzenie mo e wyst pi równocze nie ze schorzeniami uk adu pokarmowego i
zaburzeniami hormonalnymi.
Osoby z cer naczynkow musz szczególn wag przyk ada do regularnej piel gnacji w gabinecie
kosmetycznym. Polecamy zabiegi seryjne, maj ce na celu wzmocnienie i obkurczenie naczynek.
Mo e to by prosty i niedrogi zabieg - jonoforeza - z zastosowaniem chlorku wapnia lub leczniczych
ampu ek.
Zabieg powinien by wykonany w serii ok. 8-10, po dwa , trzy zabiegi w tygodniu, co znacznie
zw a naczynka i chroni je przed p kaniem nowych.
Jonoforeza to metoda wykorzystuj ca pr d sta y, dzi ki której zapobiegamy poszerzaniu si
naczynek krwiono nych.
Podczas jonoforezy zwi kszony falami ultrad wi kowymi odst p mi dzy komórkami oraz
odpychanie elektryczne jonoforezy wspomaga bardziej efektywne wnikanie w skór dobroczynnych
substancji z kosmetyków.
Rezultat jest uzyskiwany dzi ki bezpo redniemu dzia aniu fali elastycznej, która:
" Rozja nia przebarwienia i plamy
" Dotlenia i bardzo mocno nawil a skór
" Poprawia wymian jonow , wzmaga produkcj kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego;
" Przygotowuje skór do dalszych zabiegów kosmetycznych;
" Odm adza skór poprzez g boki mikro-masa ;
" Przyspiesza przenikanie i aktywacj kosmetyków w g b skóry;
" Poprawia struktur blizn;
" Pozostawia nadzwyczajnie odm odzon , od wie on i zregenerowan skór ;
" Powstrzymuje tyrozynaz . Powsta e napi cie elektryczne rozwi zuje czarny pigment, który
zostanie wydalony;
" Przy pr dko ci wibracji 24 000/sekund , aktywne ultrad wi ki rozpylaj oczyszczon wod , w
zwi zku z tym natychmiast tworz zawiesin sebum i kosmetyku w porze, otwieraj cym si na
skutek powstania napi cia od sondy, a nast pnie wyja awia. St d te w krótkim czasie likwiduje
stany zapalne i poprawia wygl d skóry;
" Bezbole nie i dok adnie czy ci skór szybko rozpylaj c i usuwaj c zanieczyszczenia z porów;
" Wibracja ultrad wi kowa i jej efekt cieplny dla mi ni stale uaktywnia skór , dzi ki czemu
eliminuje zmarszczki i uj drnia mi nie.
Wiosn (przed nastaniem dni s onecznych i ciep ych) i wczesn jesieni (przed nastaniem dni
mro nych) zaleca si przeprowadzenie w gabinecie kosmetycznym serii zabiegów galwanizacji lub
jontoforezy z witamin C, wapniem i wyci giem z ruty. Podczas jontoforezy przy tr dziku
ró owatym, mo emy wprowadzi anod (+) chlorek wapnia w celu uszczelnienia naczy
krwiono nych, dzia a równie -odczulaj ce i przeciwzapalnie. Wskazane jest równie wprowadzenie
katod (-) kwasu askorbinowego (wit. O) powoduje on uelastycznienie cianek naczy
krwiono nych, wzmaga dzia anie cia uodparniaj cych. organizm oraz dzia a przeciwzapalnie.
W przypadku zmian rumieniowych i grudkach zaleca si delikatne masa e i na wietlania lamp
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B
r r
sollux z niebieskim filtrem oraz elektroliz lub elektrokoagulacj trwale rozszerzonych naczy .
Wszystkie kuracje w gabinecie kosmetycznym powinny by prowadzone w konsultacji z lekarzem
dermatologiem.
Bibliografia:
" Tadeusz Mika, Wojciech Kasprzak, FIZYKOTERAPIA
" H. Kie czy ska-Czajka Fizykoterapia w kosmetyce
" Joanna Dylewska-Grzelakowa, Kosmetyka stosowana
" Strony internetowe:
" www.jroik.manpol.pl
" www.fizjoterapia.com
" http://pl.wikipedia.org
" www.spahotele.p
" www.zielonapomarancza.p
a
a
T
T
n
n
s
s
F
F
f
f
o
o
D
D
r
r
P
P
m
m
Y
Y
e
e
Y
Y
r
r
B
B
2
2
.
.
B
B
0
0
A
A
Click here to buy
Click here to buy
w
w
m
m
w
w
o
o
w
w
c
c
.
.
.
.
A
A
Y
Y
B
B
Y
Y
B
B


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Åšrodki farmakologiczne do jonoforezy Cz I
jonoforeza2
Jonoforeza Sonoforeza Kawitacja
8 JONOFOREZA wykłady
Temat Jonoforeza
leki jonoforeza
jonofory

więcej podobnych podstron