Anoreksja i bulimia /wiadomości ogólne/

Anoreksja | Bulimia

Zaburzenia w łaknieniu rozwijają się wtedy, gdy jedzenie i waga ciała stają się
obsesyjnym centrum nie zaspokojonych potrzeb psychicznych.
jedzenie może być oznaką miłości ("Zrobiłam dziś pyszny obiad - specjalnie dla
Ciebie.")
jedzenie może być oznaką więzi (karmienie niemowlaka)
jedzenie może być pocieszeniem
jedzenie może być formą zaspokojenia emocjonalnego (stres!). Jedzenie łagodzi
cierpienia emocjonalne, a przeczyszczanie daje otuchę, że nie całe pochłonięte
pożywienie zamieni się w tłuszcz.
jedzenie bywa przyjemnością i rozrywką (urodziny i inne przyjęcia, święta)

--------------------------------------------------------------------------------

Podobnie, jak pożywienie, także waga ciała może stać się źródłem obsesji,
wynikającej z niezaspokojonych potrzeb emocjonalnych.

Ważna jest rola, jaką odgrywa ciężar ciała w relacjach z innymi ludźmi, i jak
wpływa na kształtowanie się naszego wizerunku w naszych własnych oczach.

- wzory lansowane przez kino, TV i reklamę: jeśli młoda kobieta o
niezaspokojonych potrzebach emocjonalnych, pełna wątpliwości co do własnej
osoby, żyje w społeczeństwie, które bombarduje ją hasłami typu: "być
szczupłą=być seksowną=być ważną=być szczęśliwą", to jest skłonna przyjmować te
przejściowe mody całkiem dosłownie

Nie znaczy to, że społeczeństwo, które żywi kult szczupłej sylwetki, wywołuje u
ludzi zaburzenia w przyjmowaniu pokarmów. Stwarza ono jednak niezwykle podatną
glebę, na którą padają ziarna kruchych potrzeb emocjonalnych młodych kobiet, a
możliwość kontrolowania własnej wagi i wymiarów ciała staje się sposobem
urzeczywistniania własnej woli.



--------------------------------------------------------------------------------

Zaburzenia łaknienia w przeważającej części dotyczą kobiet (90-95%). Dlaczego
tak się dzieje?


Wytłumaczenie fizjologiczne: W okresie dojrzewania u dziewcząt przybieranie na
wadze następuje głównie dzięki tkance tłuszczowej, przede wszystkim na
piersiach i biodrach: dodatkowe kilogramy mogą kojarzyć się z czymś negatywnym
(w związku z kultem szczupłej sylwetki).
Problem samooceny: Chłopcy wzrastają wśród znacznie wyraźniejszych i bardziej
jednoznacznych kryteriów (ilość), niż dziewczęta (jakość), np. ocenia się u
chłopców ilość celnych strzałów, a u dziewczynek - jakość kroku baletowego. W
związku z tym ocena siebie u dziewcząt i stosunek do pewnych zdarzeń jest
bardziej subiektywny. Wiadomo jednocześnie, że samoocena dziewcząt odgrywa
decydującą rolę w leczeniu zaburzeń przyjmowania pokarmów.


Wytłumaczenie seksualne: Jest nieomal przyjętym obyczajem, że młody mężczyzna
musi się "wyszumieć", podczas gdy od młodej kobiety oczekuje się, że "będzie
żyła w cnocie". Dla nieśmiałej dziewczyny, niepewnej siebie i otaczającego ją
świata, perspektywa stania się kobietą nie musi wcale być zachęcająca.
Odmawiając przyjmowania pokarmów, może opóźnić swoje dojrzewanie płciowe:
krwawienie miesiączkowe może ulec zahamowaniu, a sylwetka zachowa swój
dziecinny wygląd.

Wytłumaczenie feministyczne: Kult szczupłej sylwetki: społeczeństwo oddziela
kobietę od jej ciała, traktując je jak przedmiot, jak coś, nd czym ciągle
trzeba pracować i czym się płaci za przychylność otoczenia. Ponieważ przemysł
kosmetyczny, odzieżowy, spożywczy, żeruje na niezadowoleniu kobiety z jej
ciała, skazana jest na ciągłą walkę z samą sobą o zachowanie tożsamości.
Poprzez rygorystyczną samokontrolę oraz odmowę przyjmowania pokarmów, kobiety
osiągają niezależność i władzę nad swoim ciałem, posuniętą nawet do zupełnego
zagłodzenia.

--------------------------------------------------------------------------------

Młodzi mężczyźni z zaburzeniami łaknienia:

Dorastający młodzieniec też może zareagować na ogarniające go poczucie chaosu
próbą podporządkowania sobie czegokolwiek - np. jedzenia - po to tylko, by mieć
świadomość, że coś od niego zależy. Może też próbować zmienić się w kogoś
innego, "lepszego", szczuplejszego, a więc bardziej atrakcyjnego. Niektórzy
mężczyźni, szczególnie cierpiący na bulimię, mogą nie być pewni charakteru
swojej orientacji seksualnej.

W rodzinie, gdzie na sprawy jedzenia kładzie się szczególny nacisk, u chłopaka,
który ma sprzeczne uczucia wobec samego siebie i własnej wartości, mogą się
rozwinąć zaburzenia w przyjmowaniu pokarmów; prawdopodobnie jednak przybiorą
one formę bulimii lub przymusu jedzenia, a nie anoreksji.

Zaburzenia łaknienia wystąpić mogą także u mężczyzn, którzy trenują dyscypliny
sportowe, w których sukces zależy m.in. od utrzymania należytej wagi ciała (np.
zapasy, pływanie, skoki narciarskie, lekkoatletyka, itp.)



--------------------------------------------------------------------------------

Anoreksja i bulimia są podobne i różne zarazem, stąd może się zdarzyć przejście
od pierwszej do drugiej, choć raczej nie w przeciwnym kierunku.

Jeżeli sposób odżywiania się nastolatki istotnie bardzo się zmienił, to nie
należy lekceważyć jej obaw, mówiąc np.: "wcale nie musisz się odchudzać". Mniej
ważne bowiem jest, co dziewczyna je czy ile waży, a bardziej - co czuje. Jej
uczucia powinny być przez rodziców, nauczycieli, przyjaciół dostrzeżone i
zrozumiane, a nie zignorowane. Co więc warto robić?


poświęcić dziecku więcej uwagi
obserwować zachowanie
interesować się samopoczuciem
dużo rozmawiać
unikać natarczywego wypytywania
próbować zrozumieć
zastanowić się, czy dziecko ma poczucie, że samo kieruje swoim życiem, czy
akceptuje samego siebie, czy potrafi odzyskiwać równowagę po wstrząsach
uczuciowych

--------------------------------------------------------------------------------



Czym właściwie jest ANOREKSJA? Jak można ją rozpoznać? Jakie są skutki
zachorowań? Te i inne informacje znajdziesz TUTAJ.


Co to jest BULIMIA? Jakimi objawami się charakteryzuje? Jaki jest rozmiar
zjawiska? Więcej o bulimii przeczytasz TUTAJ.



Jeśli jesteś zainteresowany zagadnieniami związanymi z problemem zaburzeń w
łaknieniu, zajrzyj też do książki: Jablow, M. M. (2000). Anoreksja, bulimia,
otyłość. Przewodnik dla rodziców. seria: Na bakier z jedzeniem. Gdańsk:
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.


Wypowiedzi osób dotkniętych zaburzeniami łaknienia oraz pomoc znajdziesz na
stronie: http://www.anoreksja.vti.pl