rubryce  Poczta zamieszczamy fragmenty Waszych listów Specjalną częścią  Poczty jest kącik tropicieli chochlika
Woraz nasze odpowiedzi na pytania i propozycje. Elektronika drukarskiego  Errare humanum est . Wśród Czytelników, którzy
dla Wszystkich to nasze wspólne pismo i przez tę rubrykę chce- nadeślą przykłady błędów, będą co miesiąc losowane nagrody
my zapewnić jak najbardziej żywy kontakt redakcji z w postaci kitów z serii AVT-2000.
Czytelnikami. Prosimy o listy z oczekiwaniami w stosunku do Piszcie więc do nas, bardzo cenimy Wasze listy, choć nie na wszystkie
nas, z propozycjami tematów do opracowania, ze swoimi proble- możemy szczegółowo odpowiedzieć.
mami i pytaniami. Postaramy się w miarę możliwości spełnić Jest to nasza wspólna rubryka, dlatego będziemy się do Was zwracać
Wasze oczekiwania. po imieniu, bez względu na wiek.
Pozdrawiamy: Grzegorza A
acha z Krako- ne niezbędne do odprowadzenia należnego po-
wa, Konrada Bochniaka ze Słupska, Domini- datku do właściwego Urzędu Skarbowego. Do-
ka Pańkowicza z Tarnowa, Kubę Kaczmar- piero gdy prawidłowo wypełniony formularz
skiego ze Starachowic, Piotra Klepacza ze wróci do AVT, uruchomiana jest procedura prze-
Świdnicy, Jarosława Kempę z Tokarzewa, kazania pieniędzy (do wyboru: na konto, przeka-
Bartłomieja Stróżyńskiego z Kęt, Jakuba zem lub osobiście w kasie). Jeśli z jakichkolwiek
Klimkiewicza z Lublina, Adama Grodeckie- powodów formularz nie powróci, ze względu na
go z A
odzi, Dariusza Knulla z Zabrza, Prze- przepisy skarbowe Autor nie może otrzymać pie-
mysłąwa Dąbrowskiego z Grudziądza, Mar- niędzy. Zdarzało się też w przeszłości, że pienią-
cina Posiakowa, Przemka Kota, Dariusza dze wysłane przekazem nie docierały do adresa-
Gawerskiego z Bartoszyc, Leszka Sobieraja, ta, albo z winy Poczty bądz
jakiegoś błędu w ad-
Krzysztofa Maciejewskiego, Marcina Miecz- resie lub numerze konta. W każdym przypadku
kowskiego, Marcina Kucharczyka z Tarnow- nie otrzymania formularza i pieniędzy należy za-
skich Gór, wiadomić AVT. Ze względu na ogromną ilość
przesyłek pocztowych trafiających do sekretaria-
Klub Konstruktorów
Uwagi do rubryki "Errare" przysłali ostatnio: tu, listy dotyczące tej sprawy należy kierować na
Czujniki przyspieszenia ADXL
Marcin Wiązania z Gacek, Ryszard Piotrow- adres AVT dopisując nazwisko p. Renaty Gór-
ski z Chrzanowa, A
ukasz Świerczyna z Libią- skiej lub Redaktora Naczelnego EdW.
Zgodnie z obietnicą, Redakcja EdW udo-
ża, Paweł Zieliński z Nowej Sarzyny, A
ukasz W ciągu kilku ostatnich miesięcy Poczta
stępni do prób bezpłatnie i bez zobowiązań
Podgórnik z Dąbrowy Tarnowskiej i Sylwester zwróciła nam kilka przesyłek zawierających na-
trzy czujniki przyspieszenia rodziny ADXL.
Chołuj z Radomia. grody (książki, kity AVT). Tym samym jakieś
Mile widziane są doniesienia o wynikach
Nagrody otrzymują A
ukasz Świerczyna osoby wymienione w EdW na pewno nie otrzy-
prób i praktycznych zastosowaniach. Opisy
i Sylwester Chołuj. mały obiecanych nagród. Wszystko wskazuje iż
zrealizowanych projektów mogą zostać opu-
przyczyną był błąd w nazwisku bądz
adresie.
blikowane w Forum Czytelników lub w
Na początek treść karty pocztowej, wysłanej W związku z tym bardzo prosimy o wyraz
ne pi-
dziale Elektronika-2000.
z włoskiej miejscowości Rizziconi: Przesyłam sanie swoich adresów, ponieważ niejednokrot-
Czujniki otrzymują:
dużo serdecznych pozdrowień dla całej Redakcji nie mamy trudności z ich odcyfrowaniem. Jed-
ADXL05 Grzegorz Bednarz z Cięciny,
EdW i EP. Jestem Wam niezmiernie wdzięczny nocześnie prosimy wszystkie osoby, które nie
który chce wykonać układ pomiarowy i sy-
za tak życzliwe podejście do czytelników i za otrzymały nagród bądz
upominków obiecanych
gnalizacyjny do motocykla sportowego,
wiedzę, którą tak życzliwie przekazujecie. w EdW o list adresowany bezpośrednio do Re-
ADXL250 Adam Trela ze Stalowej Woli,
Czytelnik daktora Naczelnego.
który zaproponował różnorodne zastosowa-
P.S. Pracuję właśnie na statku, który pływa po
nia, między innymi czujnik wibracji, zabez-
Morzu Śródziemnym i jestem z Wami, studiując Jarosław Kolat z Wrocławia wraz z rozwiąza-
pieczenie żelazka i joystick analogowy,
roczniki EdW 97 i 98. niem zadania 36 Szkoły Konstruktorów nadesłał
ADXL05 Adam Sieńko z Suwałk, który
Bardzo dziękujemy! list z ciekawymi uwagami dotyczącymi typo-
zdaniem Redakcji zrealizuje ciekawy projekt
wych potrzeb i bolączek elektronika-praktyka.
miernika przyspieszenia.
A teraz trochę polemiki: Po przeczytaniu ar- Jeśli chodzi o układy scalone firmy Holtek, to
tykułu o aktywnej kolumnie subbasowej w EdW istotnie są one bardzo interesujące, jednak nie
4/99 chciałbym się ustosunkować do waszych przewidujemy publikacji katalogu tej firmy na ła-
poglądów. Dalsza część listu polecam przede mach EdW. Przypominamy, że na jednej z płyt
wszystkim panu Z. Raabe, którego artykuły za- wydanych przez siostrzaną Elektronikę Praktycz-
wsze lubiłem, lecz ostatnio nieco zwątpiłem. ną (CD-EP4) zamieszczono ten katalog w cało-
Otóż panie Zbigniewie - nazywanie dziwakiem ści. Jeśli chodzi o wykorzystanie kodu RC-5,
zwolennika analogowych płyt audio jest lekką w poprzednim numerze zaprezentowaliśmy 32-
przesadą, a już całkowitym przegięciem jest wy- kanałowy odbiornik, który można wykorzystać
śmiewanie wzmacniaczy lampowych. Przecież na wiele sposobów, także do realizacji systemu
ostatnio lampy są w modzie, na lampach buduje zdalnego sterowania systemami audio. Poruszo-
się dużą część sprzętu HI-END kosztującego ty- ny problem zdalnego sterowania związany jest
le, co dobrej klasy samochód. Te 10% THD to także z ogłoszonym niedawno konkursem Radio
kiepski żart - taką wartość uznaje się za przeste- Retro, na który stopniowo nadsyłacie prace.
rowanie. I pomyśleć, że to wszystko pisze czło-
Pozostałe osoby, zainteresowane czujnika-
wiek, który obudowy głośnikowe robi z pleksi- A oto list nadesłany z Lubina:
mi przyspieszenia mogą je nabyć w poznań-
glasu twierdząc, ze jedyną ich wadą jest prze- Cenię sobie wydawnictwa elektroniczne AVT
skiej firmie ALFINE (reklama w tym nume-
świtywanie okładzin wytłumiających. Pół klasy i ich rolę w propagowaniu elektroniki - nie taki
rze EdW).
śmiało się z tego pomysłu, gdy zobaczyli arty- diabeł straszny jak go malują (tzn. jak nam, po-
kuł... Poza tym uważam, że to dobrze, iż nie pro- czątkującym się wydaje). Chciałbym jednak
Teraz inna sprawa. Ponieważ z Redakcją
wadzicie już kącika Amigi. Ośmieszał on tylko zwrócić uwagę Państwa na problem ryby i węd-
EdW współpracuje coraz więcej osób, i coraz
ten komputer i jego fanów. Poza tym nazwa ki. Za mało jest, moim zdaniem, informacji o po-
więcej nagród jest wysyłanych do czytelników,
Commodore i Amiga jest skrajnie snobistyczna - szczególnych etapach projektowania. Niech ja-
chcemy wyjaśnić pewne wątpliwości.
Commodore dawno już zbankrutowało, zaś Ami- ko przykład posłuży leżący mi szczególnie na
Otrzymaliśmy ostatnio listy od dwóch osób,
gi są nadal produkowane przez firmę należącą sercu odbiornik nasłuchowy SSB. Namnożyło się
które nie otrzymały na czas honorarium za arty-
do Gatewaya 2000. Dzięki za pozdrowienia tego - odbiorników (np. kit AVT-2148), konwer-
kuły opublikowane w EdW. Chcemy poinfor-
w numerze 4/99 i wydrukowanie kawału o zega- terów - ale we wszystkich opisach pojawia się
mować, że kolejność działań jest następująca:
rze w AVT. tekst podobny do poniższego: "Wartości elemen-
w chwili ukazania się danego numeru, do Auto-
Tomasz Korzeniecki tów zostały tak dobrane, aby w dwóch skrajnych
ra, który jeszcze nie współpracował z AVT, wy-
[e-mail] położeniach suwaka uzyskać częstotliwość ..."
syłany jest formularz. Formularz ten zawiera da-
70 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/99
Czyli tylko ryba, a nie wedka. Dlatego apeluję ków chciałaby tylko zrozumieć, jak działa dany monokrystaliczny. Podzielił jednak los większości
o danie nam do ręki wędki, czyli szczegółowego układ i do czego służą poszczególne elementy. Do- zakładów elektroniki polskiej.
opisu narodzin układu, na przykład: "teraz pro- piero trzecia, najbardziej dociekliwa grupa pragnie (...) uważam, że godne pochwały są absolutnie
jektujemy taki to a taki element schematu bloko- poznać także tajniki kuchni konstruktora. wszystkie sposoby mające na celu podtrzymanie
wego. Ponieważ częstotliwość odbierana ma Czy wobec tego dobrym pomysłem jest przed- i rozwój polskiej myśli technicznej w dziedzinie
wynosić f, obliczamy potrzebną pojemność ko- stawianie szczegółowego opisu, jak powstawał elektroniki. Zdaję sobie sprawę, że drugiej Doli-
rzystając ze wzoru wz1 i podstawiając uzyskuje- dany układ? Niewątpliwie miałoby to dobre stro- ny Krzemowej na pewno nie zbudujemy, ale nie-
my... można ja otrzymać łącząc kondensatory ny, jednak zajęłoby ogromnie dużo miejsca. Nie koniecznie musimy pozostawać w tyle za krajami
szeregowo i równolegle. Przechodzimy następ- wszyscy czytelnicy są zainteresowani takimi Bliskiego czy nawet Dalekiego Wschodu.
nie do projektowania... biorąc pod uwagę, że... szczegółami. Z drugiej strony można się też Kończąc, pozdrawiam całą Rekację (i kon-
oraz... a do tego wzór wz2 obliczamy szukaną spodziewać, że osoby zajmujące się daną dzie- struktorów, rzecz jasna). Z poważaniem
wartość ..." I tak dalej. Wystarczy zrobić to JE- dziną, mają już pewna wiedzę o podstawowych Wiesław Mikulec
DEN raz i już macie z głowy większość pytań zasadach, wzorach i zależnościach. Co wobec te- Dziękujemy za miłe słowa, staramy się, jak
dotyczących konstruowania odbiorników nasłu- go opisywać? A czego nie? możemy. Mamy nadzieje, że nowe pokolenie
chowych. Oczywiście podany przykład dotyczy I tu zaczyna się duży problem. Nie ulega wąt- elektroników dostosuje się do obecnej sytuacji
informacji podstawowych, wręcz prymitywnych, pliwości, że "rasowy" konstruktor musi mieć rynkowej i pokaże swoje zdolności nie tylko
tylko że... NIKT ANI RAZU NIE ZROBIA
DO- ogromny zasób wiedzy na temat układów, który- w kraju.
TYCHCZAS CZEGOŚ TAKIEGO I NIE OPU- mi się od lat zajmuje. Tymczasem wielu naszych Przy okazji przepraszamy Autora listu za drob-
BLIKOWAA
W DODT
PNEJ PRASIE ELEK- młodych czytelników ma błędny obraz tego zaga- ną pomyłkę - literówkę (drobnych zamiast do-
TRONICZNEJ. Oczywiście autor większości dnienia. Wydaje im się, że wystarczy niewielka brych), jaka wkradła się do cytowanego kilka
opracowań z zakresu krótkofalarstwa kol. An- wiedza i to bez doświadczenia. Niestety, kilka miesięcy temu do poprzedniego listu, zmieniając
drzej SP5AHT skądś tę wiedze zdobył, a ja apelu- osób  wychowujących się na naszym czasopi- sens zdania.
ję, by podzielił się nią z innymi. Mając na uwadze śmie wpadło w pułapkę takiego rozumowania. Interesujący list nadesłał także Krzysztof
życzliwe podejście SP5AHT mam nadzieję, że Przysyłają do Redakcji mocno niedopracowane Kraska z Przemyśla. Opisał miedzy innymi swą
mój apel nie pozostanie bez odpowiedzi. Jeśli na- modele, spodziewając się, że wszystko zostanie drogę do elektroniki, doznane rozczarowania i ra-
tomiast taka publikacja miała już miejsce, uprzej- opublikowane. Mamy poważny dylemat, by dości. Podzielił się także swymi doświadczenia-
mie proszę o podanie, gdzie mógłbym ją znalez
ć. z jednej strony nie zniechęcić pracowitych auto- mi dotyczącymi lutownic. Wyjaśnił, dlaczego nie
(...) Pozdrawiam całą Redakcję rów, a z drugiej nie zapełnić łamów EdW projek- używa małej lutownicy z zestawu AVT-700, a za-
73 de SP5-1618-WR tami niezbyt wysokiego lotu. Chodzi tu o projek- miast niej wykorzystuje "transformatorówkę".
Krzysztof Suchecki ty "oderwane od życia", z nierozwiązanym pro- Generalnie nie zgadzamy się z opinią, że "trans-
blemem zasilania, obudowy, itp. Jednym słowem formatorówka" jest lepsza od zwykłej lutownicy.
A oto fragmenty listu Grzegorza Kaczmarka - początkujący kandydat na konstruktora dostar- Dużo zależy od przygotowania grota. Także
z Opola: W zasadzie już od dawna noszę się z za- cza nam płytkę z jako tako pracującym układem twierdzenie, że profesjonalna lutownica Wellera
miarem napisania tego listu (...) Ogólnie biorąc, (z licznymi niedoróbkami), nie zastanawiając się, kosztuje 700zł nie jest do końca prawdą. Tyle ko-
EdW jest dobrym czasopismem. Wiem, co mówię, czy choć jedna osoba w kraju zdecyduje się wy- sztuje kompletna stacja lutownicza. Jak kilka-
bo jestem stałym czytelnikiem od pierwszego nu- konać taki układ. krotnie pisaliśmy, wystarczy kupić jedynie orygi-
meru. (...) co jakiś czas pojawiają się prośby o za- Nie chcemy tym tekstem zniechęcić wszyst- nalną lutownicę TCP-24 z magnetycznym stabili-
mieszczenie prostych układów dla zupełnie po- kich kandydatów na konstruktorów, nie ulega zatorem temperatury. Taką lutownicę można na-
czątkujących. Można spotkać na łamach EdW jednak wątpliwości, ze droga do zostania kon- być na giełdzie za 200zł, a czasem nawet znacz-
układy oznaczone jedną lub dwoma gwiazdkami, struktorem jest długa i dość trudna. Staramy się nie taniej. Zasilacz (zawierający jedynie transfor-
ale prawie nigdy nie daje to zamierzonego efektu pomagać. W naszym piśmie ważną rolę odgrywa mator o napięciu 24VAC) można wykonać we
poza kolejnym fajnym schematem. (...) Nic bo- wysoko przez Was oceniana Szkoła Konstrukto- własnym zakresie. Także podstawka (ze spiralką)
wiem początkującemu nie daje samo zmontowa- rów. Jak może się przekonać każdy uczestnik i gąbka nie muszą być oryginalne.
nie układu bez wiedzy na temat jego działania. Szkoły, nawet przy opracowywaniu stosunkowo Choć nie zgadzamy się z niektórymi wnioska-
Przykładowo artykuł "Mój pierwszy wzmac- prostego układu trzeba uwzględnić szereg czyn- mi Krzysztofa, wiemy iż spora część elektroni-
niacz przeznaczony dla tej najsłabszej grupy nic ników, które mają wpływ nie tylko na to, czy ków używa "transformatorówek', dlatego zamie-
nie wnosi nowego poza gotowym schematem. układ będzie działał, ale także na niezawodność, szczamy fragment listu, opisujący proces przygo-
Podobnie jest z opisami typu: "obwód RC złożo- praktyczną przydatność, podatność serwisową, towywania niecodziennego grota do "transforma-
ny z ... zapewnia odpowiednie opóz
nienie" lub itd. Nie chcielibyśmy straszyć młodych entuzja- torówki". Zapewne zainteresuje wielu czytelni-
"rezystor R5 ogranicza prąd bazy T1" bądz
"dzię- stów elektroniki, jednak trzeba otwarcie przy- ków. (...) ja używam zwykłej transformatorówki,
ki zastosowanemu dzielnikowi, napięcie na wej- znać, że aby zostać prawdziwym konstruktorem tylko z grotem wykonanym w bardzo nietypowy
ściu wzmacniacza operacyjnego wynosi 1,75V". trzeba się samodzielnie dużo natrudzić, wydać sposób. Otóż biorę kawałek drutu miedzianego
Dlaczego? Skąd? Jak? Oto pytania "naprawdę sporo pieniędzy, zepsuć masę cennych podzespo- o średnicy około 3mm (i długości do 3cm). Pod-
początkującego". łów i przeprowadzić mnóstwo (nieudanych) prób grzewam go na kuchence gazowej, żeby był wyra-
Osoba wkraczająca w świat elektroniki ma i eksperymentów. Na pewno nie wystarczy szkol- z
nie czerwony i natychmiast wkładam do zimnej
ambicje, by któregoś dnia samemu zaprojektować na, książkowa wiedza i kilka artykułów, wody - wtedy miedz
staje się bardzo miękka. Na-
jakiś układ, ale jak projektować, nie znając spra- w których dobrzy konstruktorzy zdradzają tajniki stępnie biorę żyletkę oraz nóż. Ostrzem noża ude-
wy od podszewki? swej kuchni. Niemniej prośba autorów cytowa- rzam w ostrze żyletki. Żyletka zostaje wyszczer-
Wobec tego chciałbym zaproponować Redakcji nych listów jest co najmniej godna rozważenia. biona i powstaje z niej minibrzeszczot. Przecinam
utworzenie nowego działu pt. "Jedna gwiazdka", Ciekawi też jesteśmy, co inni czytelnicy EdW są- nim wspomniany miękki drut miedziany (nie do
w którym pojawiałyby się układy z jedna gwiazd- dzą na ten temat. Podzielcie się swoimi opiniami. końca, tylko mniej więcej do połowy, by powstało
kę, ale gruntownie opisane, począwszy od zało- Na kopercie koniecznie dopiszcie "Kuchnia Kon- coś podobnego do litery Y). Trzeba przy tym uwa-
żeń, poprzez opracowanie schematu, modelu, struktora". Jeśli zainteresowanie podobnymi arty- żać, by się nie skaleczyć. Tak wykonany grot na-
obliczenia, aż do końcowego uruchamiania. Na- kułami będzie duże, zamieścimy szczegółowy leży jeszcze opiłować drobnym pilnikiem, by koń-
leżałoby wytłumaczyć, do czego służy każdy rezy- opis "cierpień wynalazcy". A autorzy dwóch cy- cówki dobrze przylegały do szyn lutownicy.
storek, kondensatorek, etc., i jaka pełni rolę. towanych dziś listów otrzymają upominki za po- W przeciwnym przypadku styk elektryczny będzie
Myślę, że tego rodzaju dział byłby przełomem ruszenie tego istotnego tematu. słaby i grot nie będzie się nagrzewał. Trzeba też
w edukacyjnym piśmie, jakim jest EdW. Na pew- Nieco podobne zagadnienie poruszył też ukształtować końcówkę służącą do lutowania.
no w przyszłości zaowocowałby masą układów w swoim liście nasz Czytelnik z Tarnowa. Oto (...)
nadsyłanych przez czytelników. (...) fragmenty: (...) Godnym pochwały jest fakt, że W sumie wykonanie takiego grotu nie zajmie
Serdecznie pozdrawiam ktoś (EdW!) wpadł na pomysł mobilizowania więcej niż 2 godziny (mi zajmuje 1,5 godziny).
Stały czytelnik "narybku" polskiej myśli technicznej do ciągłego (...)Tak wykonanym grotem lutuje się bardzo do-
Grzegorz Kaczmarek samokształcenia (w bardzo atrakcyjny dla wielu brze. Starcza mi on na wiele miesięcy, nawet gdy
Problem poruszony przez autorów listów jest sposób), mimo dążenia innych do wyeliminowa- jest używany codziennie. (...)
poważniejszy, niż się wydaje. Nie jest prawdą, że nia polskiego przemysłu, w tym elektronicznego Za ten pomysł Krzysztof otrzyma upominek
wszyscy chcą być projektantami i konstruktora- z rynku. w postaci katalogu ELFA.
mi. Pewna część osób chce mieć tylko szczegóło- W mieście, w którym mieszkam, do niedawna Upominek otrzyma także Paweł Baran (bobo-
wy opis montażu i uruchamiania, by układ za- także istniał (wielki) zakład produkujący krzem hien) "z dziury zabitej dechami, czyli z Chełma"
działał bez trudności. Inna duża grupa elektroni- za nadesłany list z propozycjami zmian w EdW.
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/99 71