OPINIE
Rozdział 1/3.
1/3. Kontrola PIP tryb prowadzenia kontroli
i dokumenty z nią związane
Michał20091/3. Inspekcja Pracy
Rozdział
1/3. Abramowski
1. PaństwowaPIP
maj Kontrola
Spis treSci
1. Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli . . . . 1
2. Książka kontroli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
3. Tryb prowadzenia kontroli przez inspektora pracy . 4
4. Inne ograniczenia prowadzenia kontroli
przedsiębiorcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
5. Podstawowe prawa i obowiązki inspektora pracy . . 9
6. Prawa i obowiązki podmiotu kontrolowanego. . . . . 13
7. Dokumentowanie ustaleń z kontroli protokół
i notatka służbowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
8. Utrudnianie działalnoSci kontrolnej . . . . . . . . . . . . . 17
Wzór Żądania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Wzór Protokołu kontroli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Wzór Wykazu decyzji ustnych wydanych w trakcie
kontroli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
1. Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli
Obowiązek zawiadomienia podmiotu kontrolowanego przez inspektora pracy do- Obowiązek
zawiadomienia
tyczy tylko przedsiębiorców i to nie wszystkich i nie w każdym przypadku.
Wyjątki od tej reguły przedstawiono niżej.
Przypominamy, że pojęcie przedsiębiorcy omówiono w Rozdziale 1/2. Zasady
podejmowania kontroli przez organy Państwowej Inspekcji Pracy .
Przedsiębiorca powinien być zawiadomiony przez inspektora pracy o zamiarze
wszczęcia kontroli w jego firmie. Nie dotyczy to przypadków, gdy:
kontrola ma zostać przeprowadzona na podstawie bezpoSrednio stosowanych
przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo na pod-
stawie przepisów przyjętej w Genewie 11.7.1947 r. Konwencji Międzynarodo-
wej Organizacji Pracy Nr 81 dotyczącej inspekcji pracy w przemySle i handlu
(publikacja w Dz.U. z 1997 r. Nr 72, poz. 450),
kontrola jest niezbędna dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub
wykroczenia,
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpoSrednim zagrożeniem życia
lub zdrowia,
przedsiębiorca nie ma adresu zamieszkania lub adresu siedziby lub doręczanie
pism na podane adresy było bezskuteczne lub utrudnione.
Uzasadnienie przyczyny braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli
umieszcza się w książce kontroli i protokole kontroli, o których dalej.
maj 2009 1
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
Przypomnijmy stosowny przepis art. 12 Konwencji MOP Nr 81: 1. Inspektorzy
pracy zaopatrzeni w odpowiednie pełnomocnictwa będą upoważnieni do:
(a) swobodnego wstępu, bez uprzedniego zawiadomienia, o każdej porze dnia i nocy,
do każdego zakładu pracy podlegającego inspekcji;
Zatem w praktyce obowiązek zawiadomienia o wszczęciu kontroli przez inspekto-
ra pracy będzie dotyczył tylko tych przedsiębiorców, którzy nie działają w branży
przemysłowej lub handlowej, ponadto przy uwzględnieniu trzech pozostałych
przypadków zwalniających z tego obowiązku.
Termin Jeżeli kontrola powinna być poprzedzona zawiadomieniem o zamiarze jej wszczę-
zawiadomienia
cia, to może być rozpoczęta po upływie 7 dni i nie póxniej niż przed upływem
30 dni od dnia doręczenia tego zawiadomienia.
Jeżeli kontrola nie zostanie rozpoczęta w terminie 30 dni, to jej wszczęcie wymaga
ponownego zawiadomienia.
Na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem 7 dni od
dnia doręczenia zawiadomienia.
Treść Zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli powinno zawierać:
zawiadomienia
oznaczenie organu,
datę i miejsce wystawienia,
oznaczenie przedsiębiorcy,
wskazanie zakresu przedmiotowego kontroli,
podpis osoby upoważnionej do zawiadomienia.
W zawiadomieniu inspektor pracy zamieszcza również pouczenie o powyższych
terminach wszczęcia kontroli.
Inspektor pracy nie ma obowiązku zawiadamiania przedsiębiorcy o zamiarze
wszczęcia kontroli w toku postępowania prowadzonego w wyniku złożenia wnio-
sku przez przedsiębiorcę we własnej sprawie, na podstawie przepisów odrębnych
ustaw oraz bezpoSrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego
prawa wspólnotowego.
PRZYKAAD Zawiadomienie przedsiębiorcy (armatora, który nie działa w branży przemysłowej lub handlowej) nie
będzie wymagane, jeżeli kontrola inspektora pracy będzie związana z wydaniem orzeczenia o dopusz-
czeniu statku żeglugi Sródlądowej do eksploatacji pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy. Kon-
trola ta jest prowadzona na wniosek składany przez armatora we własnej sprawie (dopuszczenia jego
statku do eksploatacji) i wynika z ustawy z 21.12.2000 r. o żegludze Sródlądowej (tj. Dz.U. z 2006 r.
Nr 123, poz. 857, ze zm.).
2. Książka kontroli
Zgodnie z art. 81 i 81a ustawy z 2.7.2004 r. o swobodzie działalnoSci gospodarczej
(tj. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, ze zm.), przedsiębiorca jest obowiązany pro-
wadzić i przechowywać w swojej siedzibie:
książkę kontroli oraz
upoważnienia i protokoły kontroli, a także
udostępniać je organowi kontroli.
2 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
Książka kontroli może mieć formę zbioru dokumentów. Dopuszcza się prowadze-
nie książki kontroli także w formie elektronicznej, w której wpisuje się i aktualizuje
dane zawarte w książce w wersji papierowej. Na podstawie wpisów do książki elek-
tronicznej organ kontroli przyjmuje, że są one zgodne z dokumentami przechowy-
wanymi przez przedsiębiorcę.
Książka kontroli obejmuje wpisy dotyczące przeprowadzonych u przedsiębiorcy Rodzaje
wpisów
kontroli. W odniesieniu do każdej przeprowadzonej już kontroli wpisy te zawierają
w szczególnoSci:
oznaczenie organu kontroli,
oznaczenie upoważnienia do kontroli,
zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli,
daty podjęcia i zakończenia kontroli,
zalecenia pokontrolne oraz okreSlenie zastosowanych Srodków pokontrolnych,
uzasadnienie braku zawiadomienia przedsiębiorcy o zamiarze wszczęcia kon-
troli,
uzasadnienie wszczęcia kontroli bez doręczenia upoważnienia,
uzasadnienie przyczyny braku zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontro-
li, uzasadnienie przyczyny dokonania czynnoSci kontrolnych bez obecnoSci
przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej,
uzasadnienie przyczyny podjęcia i prowadzenia kontroli w czasie trwania kon-
troli prowadzonej przez inny organ,
przekroczenie czasu trwania wszystkich kontroli inspektora pracy (niezależnie
od osoby) u przedsiębiorcy w danym roku kalendarzowym,
uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli,
uzasadnienie czasu trwania przerwy w kontroli na czas niezbędny do prze-
prowadzenia badań próbki produktu lub próbki kontrolnej, jeżeli jedyną czyn-
noScią kontrolną po otrzymaniu wyniku badania próbki będzie sporządzenie
protokołu kontroli.
Wpisy powinny być dokonane przez:
organ dokonujący kontroli (w omawianym przypadku przez inspektora pracy)
oraz
przedsiębiorcę.
W przypadku wpisów dokonywanych przez przedsiębiorcę należy wskazać,
że powinny to być informacje o:
wykonaniu zaleceń pokontrolnych bądx
uchyleniu powyższych zaleceń przez organ kontroli lub jego organ nadrzędny
albo też sąd administracyjny.
Książka kontroli służy przedsiębiorcy do dokumentowania liczby i czasu trwa-
nia kontroli przeprowadzanych przez wszystkie organy.
W przypadku wszczęcia kontroli, przedsiębiorca jest obowiązany niezwłocznie Obowiązek
okazania
okazać kontrolującemu:
książki kontroli
książkę kontroli albo
kopie odpowiednich jej fragmentów lub
wydruki z systemu informatycznego, w którym prowadzona jest książka kon-
troli, poSwiadczone przez siebie za zgodnoSć z wpisem w książce kontroli.
maj 2009 3
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
JeSli przedsiębiorca odmawia udostępnienia książki kontroli, to organ inspekcji
pracy może wystąpić do niego ze stosownym żądaniem.
Przedsiębiorca jest zwolniony z okazania książki kontroli, jeżeli jej okazanie jest
niemożliwe ze względu na udostępnienie jej innemu organowi kontroli. W takim
przypadku przedsiębiorca okazuje książkę kontroli w siedzibie inspektora pracy
w terminie 3 dni roboczych od dnia zwrotu tej książki przez ten inny organ
kontroli.
Obowiązek prowadzenia książki kontroli nie dotyczy innych jednostek organiza-
cyjnych nie będących przedsiębiorcami, np. urzędów, szkół, fundacji.
3. Tryb prowadzenia kontroli przez inspektora pracy
Kontrolę przeprowadza się z reguły w obecnoSci osoby reprezentującej podmiot
kontrolowany (pracodawcę), która powinna mieć kompetencje do udzielania
stosownych informacji i wydawania poleceń w imieniu pracodawcy.
PRZYKAAD NajczęSciej osobą, w której obecnoSci prowadzona jest kontrola, bywa:
pracownik kadr,
pracownik służby bhp,
kierownik wydziału lub
mistrz.
Brak Jeżeli podmiot kontrolowany jest przedsiębiorcą, to zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy
reprezentanta
o swobodzie działalnoSci gospodarczej, czynnoSci kontrolnych dokonuje się w jego
pracodawcy
obecnoSci lub osoby przez niego upoważnionej.
Nie jest wymagana obecnoSć przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej
podczas dokonywania czynnoSci kontrolnej przez inspektora pracy w przypad-
kach, gdy:
do tego przedsiębiorcy stosuje się przepisy Konwencji MOP Nr 81 (w upo-
ważnieniu do kontroli będzie zaznaczone, czy przedsiębiorca jest czy nie jest
objęty zakresem przedmiotowym tej Konwencji),
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu
przestępstwa lub wykroczenia (w upoważnieniu do kontroli będzie to zazna-
czone),
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpoSrednim zagrożeniem życia
lub zdrowia (w upoważnieniu będzie to zaznaczone).
Przypomnijmy art. 12 Konwencji MOP Nr 81: 1. Inspektorzy pracy zaopatrzeni w od-
powiednie pełnomocnictwa będą upoważnieni do:
(a) swobodnego wstępu, bez uprzedniego zawiadomienia, o każdej porze dnia
i nocy, do każdego zakładu pracy podlegającego inspekcji;
(b) wstępu w ciągu dnia do wszelkich pomieszczeń, jeżeli mogą oni mieć uzasadnioną
podstawę do przypuszczenia, że pomieszczenia te podlegają inspekcji; (...)
2. W przypadku kontroli inspektorzy będą zawiadamiać o swojej obecnoSci pracodawcę lub
jego przedstawiciela, chyba że uznają, iż takie zawiadomienie może niekorzystnie
wpłynąć na wykonywanie ich obowiązków.
4 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
Zgodnie z art. 80 ust. 3 usdg, kontrolowany przedsiębiorca jest obowiązany do
pisemnego wskazania osoby uprawnionej do reprezentowania go w trakcie kon-
troli, a szczególnie w czasie jego nieobecnoSci. Niewykonanie powyższego obo-
wiązku jest wykroczeniem z art. 601 ż 7 ustawy z 31.5.1971 r. Kodeks wykroczeń
(tj. Dz.U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756, ze zm.) zagrożonym karą grzywny w wysokoSci
nie niższej niż 1000 zł.
Zgodnie z art. 17 ż 1 ustawy z 24.8.2001 r. Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia (tj. Dz.U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848, ze zm.), w przypadku wy-
kroczeń z art. 601 ż 7 Kw, oskarżycielem publicznym jest wyłącznie Policja. Biorąc
natomiast pod uwagę treSć art. 56a Kpwsw, inspektorowi pracy, który złożył
do Policji zawiadomienie o popełnieniu przez przedsiębiorcę tego wykrocze-
nia, przysługuje zażalenie na nie wniesienie przez Policję do sądu wniosku
o ukaranie.
Upoważnienia dla osoby uprawnionej do obecnoSci w trakcie kontroli, jak też dla
osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy w trakcie przeprowadza-
nia kontroli należy przechowywać w zakładzie pracy, gdyż mogą stanowić przed-
miot żądania organu kontroli.
W przypadku, gdy przedsiębiorca jest nieobecny i nieobecna jest również osoba
przez niego upoważniona lub nie jest wyznaczona (upoważniona), czynnoSci kon-
trolne mogą być prowadzone w obecnoSci:
innego pracownika kontrolowanego, który może być uznany za osobę, o której Nieobecność
przedsiebiorcy
mowa w ustawy z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, ze zm.)
lub
przywołanego Swiadka, którym powinien być funkcjonariusz publiczny, nie-
będący jednak pracownikiem organu przeprowadzającego kontrolę (np. po-
licjant).
Przywołajmy stosowny do tego przepis art. 97 Kc: Osobę czynną w lokalu przedsię-
biorstwa przeznaczonym do obsługiwania publicznoSci poczytuje się w razie wątpliwoSci za
umocowaną do dokonywania czynnoSci prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane
z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa .
Za osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa należy rozumieć więc osobę fizycz-
ną, która podejmuje czynnoSci, polegające na obsługiwaniu osób korzystających
z usług przedsiębiorstwa. Jest to więc osoba, która dokonuje czynnoSci prawnych,
a więc:
zawiera umowy z klientami, w szczególnoSci umowy sprzedaży, o Swiadczenie
usług, czy dostawy,
składa i przyjmuje związane z tymi umowami oSwiadczenia woli bądx za-
wiadomienia, a także
dokonuje innych czynnoSci faktycznych związanych z zawarciem i wyko-
naniem umów.
Inspektor pracy nie może w trakcie kontroli podejmować samodzielnie żadnych
działań stanowiących ingerencję w funkcjonowanie zakładu pracy. Jego decyzje li-
kwidujące stwierdzone zagrożenia powinny wykonywać wyłącznie odpowiednie
służby pracodawcy.
maj 2009 5
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
PRZYKAAD Widząc na tablicy przewatowany bezpiecznik, inspektor pracy nie może go samodzielnie, bez
uprzedzenia wymienić.
Zakres czynno- CzynnoSci kontrolne polegają w szczególnoSci na:
ści kontrolnych
dokonaniu oględzin stanowisk i miejsc pracy oraz terenu zakładu lub innych
miejsc wykonywania pracy,
badaniu dokumentów xródłowych, zarządzeń wewnątrzzakładowych,
zapoznaniu się z analizami, ocenami, ekspertyzami, księgami, itp. dokumenta-
cją będącą w posiadaniu zakładu pracy,
wykonywaniu fotografii dla udokumentowania stanu faktycznego,
sprawdzaniu tożsamoSci osób wykonujących pracę lub przebywających na te-
renie zakładu pracy,
przesłuchiwaniu Swiadków,
żądaniu od pracowników lub byłych pracowników, jak również innych osób
przebywających na terenie kontrolowanego zakładu, składania pisemnych
i ustnych informacji,
zapoznawaniu się z decyzjami (i ich realizacją), wydanymi przez PIP i inne or-
gany kontroli oraz nadzoru nad warunkami pracy,
ocenie przyczyn i okolicznoSci wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
ocenie stopnia realizacji obowiązków z zakresu bhp przez pracodawcę oraz
inne osoby kierujące zespołami pracowników.
Miejsce prowa- Kontrolę przeprowadza się w zakładzie pracy lub innych miejscach wykony-
dzenia kontroli
wania pracy przez pracowników, jak również w innych miejscach wykonywania
zadań lub przechowywania dokumentów finansowych i kadrowych. CzynnoSci
kontrolne, takie jak:
badanie dokumentów bądx ich odpisów,
przesłuchiwanie Swiadków,
żądanie składania pisemnych i ustnych informacji,
sporządzanie dokumentacji z kontroli
mogą być prowadzone także w siedzibie inspektora pracy.
Jeżeli kontrolą objęty jest przedsiębiorca, to kontrola ta powinna być przepro-
wadzana:
w jego siedzibie lub w miejscu wykonywania działalnoSci gospodarczej oraz
w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalnoSci gospo-
darczej przez tego przedsiębiorcę.
Kontrola lub poszczególne czynnoSci kontrolne, za zgodą przedsiębiorcy, mogą
być przeprowadzane również w siedzibie organu kontroli (inspektora pracy),
jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli.
6 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
4. Inne ograniczenia prowadzenia kontroli
przedsiębiorcy
Omówione poniżej ograniczenia nie dotyczą w zasadzie kontroli prowadzonych
przez inspekcję pracy.
Nie można równoczeSnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli Reguła jednej
kontroli
działalnoSci przedsiębiorcy. Nie dotyczy to sytuacji, gdy:
kontrolowanego przedsiębiorcę dotyczą przepisy Konwencji MOP Nr 81,
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu
przestępstwa lub wykroczenia,
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpoSrednim zagrożeniem życia
lub zdrowia.
Przypomnijmy przepis art. 16 Konwencji MOP Nr 81: Przedsiębiorstwa będą kon-
trolowane tak często i tak starannie, jak to jest konieczne dla zapewnienia skutecznego
stosowania odpowiednich przepisów prawnych.
Jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalnoSć gospodarczą w więcej niż jednym Oddziały
zakładu
zakładzie lub innej wyodrębnionej częSci swojego przedsiębiorstwa, reguła po-
wyższa (jednej kontroli) odnosi się do zakładu lub częSci przedsiębiorstwa.
Dopuszczalne jest jedynie równoczesne przeprowadzenie czynnoSci kontrolnych
w zakładzie lub częSci przedsiębiorstwa, o ile są one niezbędne do zakończenia
innej kontroli u tego przedsiębiorcy.
W stosunku do mikroprzedsiębiorców (zatrudniających mniej niż 10 pracowni-
ków) i małych przedsiębiorców (zatrudniających mniej niż 50 pracowników),
wykonujących działalnoSć w więcej niż jednym zakładzie lub innej wyodrębnio-
nej częSci swojego przedsiębiorstwa, nie ma zastosowania reguła jednej kontroli
w zakładzie lub wyodrębnionej częSci przedsiębiorstwa.
Reguła jednej kontroli działalnoSci przedsiębiorcy nie ma zastosowania w przypad-
ku kontroli wszczętej w toku postępowania prowadzonego w wyniku złożenia
wniosku przez przedsiębiorcę we własnej sprawie, na podstawie przepisów odręb-
nych ustaw oraz bezpoSrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązu-
jącego prawa wspólnotowego.
Czas trwania wszystkich kontroli inspektora pracy u przedsiębiorcy w jednym Aączny czas
trwania kontroli
roku kalendarzowym nie może przekraczać:
w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców 12 dni roboczych,
w odniesieniu do małych przedsiębiorców 18 dni roboczych,
w odniesieniu do Srednich przedsiębiorców (zatrudniających mniej niż
250 pracowników) 24 dni roboczych,
w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców 48 dni roboczych.
Powyższe ograniczenia nie mają zastosowania w przypadkach, gdy:
kontrolowanego przedsiębiorcę dotyczą przepisy Konwencji MOP Nr 81
(zastosowanie ma przytoczony wyżej art. 16 Konwencji),
przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu
przestępstwa lub wykroczenia,
przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpoSrednim zagrożeniem życia
lub zdrowia.
maj 2009 7
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
Do łącznego czasu trwania kontroli nie wlicza się czasu kontroli wszczętej w toku
postępowania prowadzonego w wyniku złożenia wniosku przez przedsiębiorcę
we własnej sprawie, na podstawie przepisów odrębnych ustaw oraz bezpoSrednio
stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego.
Do czasu trwania kontroli nie wlicza się również czasu nieobecnoSci kontrolowa-
nego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej, jeżeli stanowi to prze-
szkodę w przeprowadzaniu czynnoSci kontrolnych.
Przedłużenie Organ kontroli (inspektor pracy) może przedłużyć czas trwania kontroli, okreSlo-
czasu trwania
ny w upoważnieniu do kontroli, jedynie z przyczyn niezależnych od niego.
kontroli
Przedłużenie to wymaga uzasadnienia na piSmie. Uzasadnienie doręcza się przed-
siębiorcy i wpisuje do książki kontroli przed podjęciem dalszych czynnoSci kon-
trolnych.
Przedłużenie czasu trwania kontroli nie może naruszać łącznych czasów, o których
powyżej.
Powtórna Jeżeli wyniki kontroli wykazały rażące naruszenie przepisów prawa przez przed-
kontrola
siębiorcę (np. stwierdzono duże zagrożenia wypadkowe), inspektor pracy może
przeprowadzić powtórną kontrolę w tym samym zakresie przedmiotowym (tech-
niczne bezpieczeństwo pracy) w danym roku kalendarzowym, a czas jej trwania
nie może przekraczać 7 dni.
Czasu trwania powtórnej kontroli nie wlicza się do łącznego czasu, o którym
powyżej.
Przerwanie Organ kontroli (inspektor pracy) może, po pisemnym zawiadomieniu przedsię-
kontroli
biorcy, przerwać kontrolę na czas niezbędny do przeprowadzenia badań próbki
produktu lub próbki kontrolnej, jeżeli jedyną czynnoScią kontrolną po otrzyma-
niu wyniku badania próbki będzie sporządzenie protokołu kontroli.
Czasu przerwy nie wlicza się do łącznego czasu, o którym powyżej, o ile podczas
przerwy przedsiębiorca miał:
możliwoSć wykonywania działalnoSci gospodarczej oraz
nieograniczony dostęp do prowadzonej przez siebie dokumentacji i posiada-
nych rzeczy, z wyjątkiem zabezpieczonej w celu kontroli próbki.
W przypadku przerwania kontroli, doręczenie przedsiębiorcy protokołu kontroli
nie wymaga ponownego wszczęcia kontroli, a dnia, w którym doręczono przedsię-
biorcy protokół kontroli, nie wlicza się do czasu trwania kontroli.
Dopuszcza się doręczenie protokołu kontroli w trakcie trwania kontroli innego
organu.
Uzasadnienie czasu trwania przerwy organ kontroli obowiązany jest wpisać do
książki kontroli przedsiębiorcy (por. Rodzaje wpisów w książce kontroli omówione
w rozdziale 2 tej opinii na str. 3).
W przerwie kontroli jednego organu (inspektora pracy), kontrolę może prowadzić
inny organ.
8 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
5. Podstawowe prawa i obowiązki inspektora pracy
Przed podjęciem czynnoSci kontrolnych inspektor pracy zgłasza swoją obecnoSć Zgłoszenie
obecności
podmiotowi kontrolowanemu (jego przedstawicielowi), chyba że uzna, że takie
zawiadomienie może wpłynąć na obiektywny wynik kontroli.
Jeżeli podmiotem kontrolowanym jest przedsiębiorca, to inspektor pracy powinien
uwzględnić również uregulowania zawarte w usdg, opisane wczeSniej.
JeSli inspektor pracy ma podejrzenia, że w danym zakładzie, np.: PRZYKAAD
zatrudniane są osoby bez odpowiednich kwalifikacji,
pracownicy wykonują prace szczególnie niebezpieczne bez należytych zabezpieczeń,
używane są maszyny zagrażające zdrowiu, czy życiu pracowników
będzie starał się prowadzić kontrolę bez zapowiedzi. Jest to naturalne biorąc pod uwagę, że celem
kontroli jest ustalenie i udokumentowanie stanu faktycznego, a nie sytuacji spreparowanej z okazji
kontroli.
W trakcie kontroli inspektor pracy współdziała ze związkami zawodowymi, z or- Współdziałanie
z załogą
ganami samorządu załogi oraz ze społeczną inspekcją pracy. Współdziałanie to
polega w szczególnoSci na:
informowaniu partnerów społecznych o tematyce i zakresie kontroli,
analizowaniu uwag i spostrzeżeń zakładowej organizacji związkowej i społecz-
nych inspektorów pracy przy wykonywaniu czynnoSci kontrolnych,
zapoznaniu patrnerów z wynikami kontroli i podjętymi decyzjami,
udzielaniu porad i informacji z zakresu prawa pracy.
W trakcie kontroli inspektor pracy ma prawo do swobodnego: Prawo do swo-
bodnego poru-
poruszania się po terenie zakładu pracy (nie potrzebuje przepustki),
szania się
przeprowadzania oględzin obiektów, stanowisk pracy, maszyn i urządzeń oraz
przebiegu procesów technologicznych.
Inspektor pracy nie podlega rewizji osobistej.
Inspektor pracy może także: Żądania inspek-
tora pracy
żądać od kontrolowanego podmiotu oraz od wszystkich pracowników lub
osób, które są lub były zatrudnione, albo które wykonują lub wykonywały pra-
cę na rzecz kontrolowanego podmiotu, pisemnych i ustnych informacji w spra-
wach objętych kontrolą oraz wzywać i przesłuchiwać te osoby w związku
z przeprowadzaną kontrolą;
odbierać od pracodawcy, na swój wniosek, oSwiadczenia złożone pod rygorem
odpowiedzialnoSci za fałszywe zeznania;
żądać okazania dokumentów dotyczących:
budowy, przebudowy lub modernizacji oraz uruchomienia zakładu pracy,
planów i rysunków technicznych,
dokumentacji technicznej i technologicznej,
wyników ekspertyz, badań i pomiarów dotyczących produkcji bądx innej
działalnoSci zakładu;
żądać próbek surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub powsta-
jących w toku produkcji, w iloSci niezbędnej do przeprowadzenia analiz lub
badań, gdy mają one związek z przeprowadzaną kontrolą;
maj 2009 9
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
żądać przedłożenia akt osobowych oraz dokumentów związanych z zatrudnia-
niem pracowników lub innych osób wykonujących pracę na innej podstawie
niż stosunek pracy (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło), np.:
list płac,
regulaminów płacowych,
zakładowych układów zbiorowych pracy,
protokołów dodatkowych,
ewidencji czasu pracy, itp.;
żądać pisemnych informacji i notatek służbowych sporządzonych w sprawie;
zapoznawać się z decyzjami wydanymi przez inne organy kontroli i nadzoru
nad warunkami pracy oraz ich realizacją;
korzystać z pomocy biegłych i specjalistów;
sprawdzać tożsamoSć osób wykonujących pracę.
Przesłuchiwa- Inspektor pracy wzywa do złożenia wyjaSnień i przesłuchuje Swiadków, jeSli
nie świadków
jest to niezbędne dla prowadzonej kontroli. Należy pamiętać, że przesłuchiwany
Swiadek powinien zostać uprzedzony o odpowiedzialnoSci karnej z art. 233 ż 1 3
ustawy z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553, ze zm.):
ż 1. Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w in-
nym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja praw-
dę, podlega karze pozbawienia wolnoSci do lat 3
oraz
ż 2. Warunkiem odpowiedzialnoSci jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie
swoich uprawnień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialnoSci karnej za fałszywe zeznanie
lub odebrał od niego przyrzeczenie
i dalej
ż 3. Nie podlega karze, kto, nie wiedząc o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na py-
tania, składa fałszywe zeznanie z obawy przed odpowiedzialnoScią karną grożącą jemu same-
mu lub jego najbliższym.
Przesłuchiwanemu należy zapewnić możliwoSć swobodnej wypowiedzi w grani-
cach okreSlonych celem przesłuchania. JeSli tak się nie stanie, zeznania tej osoby
nie mogą stanowić dowodu.
Odmowa Rwiadek może odmówić zeznań w przypadku, gdy mogłoby to narazić jego lub
zeznań
osobę mu najbliższą na odpowiedzialnoSć za przestępstwo lub wykroczenie. Proto-
kół przesłuchania powinien być odczytany i przedstawiony do podpisania osobie
zeznającej niezwłocznie po złożeniu zeznania.
Zwrot kosztów Wszystkim, którzy stawili się na wezwanie mogą być zwrócone koszty podróży, na
podróży
podstawie art. 56 ustawy z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
(tj. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.): ż 1. Osobie, która stawiła się na wezwanie,
przyznaje się koszt podróży i inne należnoSci według przepisów o należnoSciach Swiadków
i biegłych w postępowaniu sądowym. Dotyczy to również kosztów osobistego stawiennictwa
stron, gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona została bez swojej winy
błędnie wezwana do stawienia się.
ż 2. Żądanie przyznania należnoSci należy zgłosić organowi administracji publicznej, przed
którym toczy się postępowanie, przed wydaniem decyzji, pod rygorem utraty roszczenia.
Ochrona osób Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że udzielenie inspektorowi pracy informacji
udzielających
w sprawach objętych kontrolą mogłoby narazić pracownika lub inną osobę na jaki-
informacji
kolwiek uszczerbek lub zarzut z powodu udzielenia tej informacji, inspektor pracy
10 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
może wydać postanowienie o zachowaniu w tajemnicy okolicznoSci umożliwia-
jących ujawnienie tożsamoSci tego pracownika lub osoby, w tym danych osobo-
wych (art. 23, ust 2 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy).
W takiej sytuacji dane osoby udzielającej informacji pozostają do wyłącznej wiado-
moSci prowadzącego kontrolę inspektora pracy.
Żądanie inspektora pracy, które może mieć zarówno formę ustną, jak i pisemną, Żądanie
może być kierowane do:
podmiotu kontrolowanego (osoby go reprezentującej),
osoby kierującej zespołem pracowników,
pracownika odpowiedzialnego za dany odcinek pracy oraz
wszystkich osób, które zakład zatrudnia lub zatrudniał, a których działalnoSć
ma związek z prowadzonymi czynnoSciami kontrolnymi.
Żądanie skierować można również do nadrzędnej jednostki organizacyjnej nad
zakładem, organu założycielskiego, a w odniesieniu do zakładu należącego
do organizacji społecznej naczelnego organu społecznego właSciwego dla tej
organizacji.
Zgodnie z treScią ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy żądanie nie jest Srodkiem
prawnym (takim jak nakaz, wystąpienie, sprzeciw) lecz Srodkiem dowodowym
służącym do wyjaSnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięć kontrolnych.
Odmowa wykonania żądania, nie udzielenie żądanej informacji lub dokumentacji
może być potraktowane jako utrudnianie działalnoSci organów inspekcji pracy.
Inspektor pracy ma prawo wglądu do różnego rodzaju dokumentów, nie może
jednak żądać okazania dokumentów, których podmiot kontrolowany nie jest obo-
wiązany posiadać.
Inspektor pracy nie może zażądać przedstawienia protokołu z pomiarów stężenia czynników szkodli- PRZYKAAD
wych na stanowiskach pracy, jeSli inspektor sanitarny nie wydał decyzji dokonania takich pomiarów.
Inspektor pracy może zażądać wydania mu przykładowo ustaleń z kontroli przeprowadzonych PRZYKAAD
wczeSniej, np. przez Państwową Inspekcję Sanitarną, czy Urząd Dozoru Technicznego.
Prowadząc kontrolę inspektor może utrwalać przebieg i wyniki oględzin za po- Rejestrowanie
przebiegu i wy-
mocą aparatury i Srodków technicznych służących do utrwalania obrazu i dxwięku.
ników kontroli
Trzeba jednak wyraxnie zaznaczyć, że musi on uzyskać zgodę osoby, której głos
zamierza utrwalić.
Inspektor pracy może fotografować miejsca, w których stwierdził występowanie nieprawidłowoSci, PRZYKAAD
filmować proces produkcji, nagrywać zeznania Swiadków, itp.
maj 2009 11
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
Inspektor może ponadto sporządzać odpisy lub wyciągi z dokumentów, robić
zestawienia i obliczenia na podstawie dokumentów, a w razie potrzeby żądać tego
od podmiotu kontrolowanego, jeSli jest to niezbędne dla kontroli.
Inspektor pracy ma prawo zażądać uwiarygodnienia przez podmiot kontrolowany
przekazanych mu kserokopii dokumentów, wykazów, czy wyliczeń.
PRZYKAAD Inspektor pracy może zażądać, np.:
obliczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy pracownika, z którym sto-
sunek pracy ustał lub
sporządzenia wykazu osób, którym pracodawca nie wypłacił zaległych wynagrodzeń z poda-
niem kwot, itp.
Sprawdzanie Sprawdzając tożsamoSć osoby wykonującej pracę, inspektor ma obowiązek okaza-
tożsamości
nia legitymacji służbowej w taki sposób, aby można było odczytać i ewentualnie
zanotować jego dane osobowe.
Przy wykonywaniu czynnoSci kontrolnych inspektor pracy ma prawo do korzysta-
nia z pomieszczenia do pracy w kontrolowanym zakładzie oraz do innych udo-
godnień niezbędnych do sprawnego przeprowadzenia kontroli.
PRZYKAAD Podmiot kontrolowany powinien zapewnić w miarę możliwoSci oddzielne pomieszczenie wyposażone
w stół, krzesło i dostęp do gniazdka sieci elektrycznej. Powinien też udostępnić możliwoSć korzystania
z telefonu, komputera, drukarki, czy kserokopiarki.
Inspektor pracy obowiązany jest do przestrzegania przepisów:
bezpieczeństwa i higieny pracy,
przeciwpożarowych oraz
o ochronie tajemnicy niejawnej (państwowej i służbowej).
Skarga Obowiązkiem inspektora pracy jest przyjęcie zgłoszonej w czasie kontroli skargi
pracownika
pracowniczej i podjęcie czynnoSci dla jej wyjaSnienia i załatwienia.
Inspektor pracy jest także zobowiązany do nieujawniania informacji, że kontrola
prowadzona jest w następstwie skargi. Dopuszcza się ujawnienie tej informacji
jedynie w sytuacji, gdy sam zgłaszający skargę pisemnie wyrazi na to zgodę.
Ochrona W trakcie wykonywania czynnoSci służbowych inspektor pracy jest funkcjonariu-
prawna
szem publicznym chronionym przez prawo. Ochronę tę sankcjonuje Kodeks karny
m.in. w: Art. 222. ż 1. Kto narusza nietykalnoSć cielesną funkcjonariusza publicznego lub
osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbo-
wych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoSci albo pozbawienia wolnoSci do lat 3.
Art. 223. Kto, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami lub używając broni
palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu albo Srodka obezwładnia-
jącego, dopuszcza się czynnej napaSci na funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy
mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych podlega karze
pozbawienia wolnoSci od roku do lat 10.
12 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
Art. 224. Kto stosuje przemoc lub groxbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariusza pu-
blicznego albo osoby do pomocy mu przybranej do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej
czynnoSci służbowej podlega karze pozbawienia wolnoSci do lat 3.
Art. 226. ż 1. Kto znieważa funkcjonariusza publicznego albo osobę do pomocy mu przy-
braną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolnoSci albo pozbawienia wolnoSci do roku.
Art. 229. ż 1. Kto udziela lub obiecuje udzielić korzySci majątkowej lub osobistej osobie
pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem funkcji, podlega karze pozbawienia
wolnoSci od 6 miesięcy do lat 8.
Ochrona prawna dotyczy nie tylko samego inspektora, ale także biegłych i spe-
cjalistów pomagających w kontroli.
W związku z pełnieniem funkcji publicznej inspektor sam też podlega karze, jeSli: Odpowiedzial-
ność inspektora
przyjmie korzySć majątkową, osobistą lub zażąda takiej korzySci,
uzależnia wykonanie czynnoSci służbowej od otrzymania korzySci majątkowej,
przekroczy swoje uprawnienia lub nie dopełni obowiązków, co spowoduje
szkodę interesu publicznego lub prywatnego.
6. Prawa i obowiązki podmiotu kontrolowanego
Obowiązkiem kontrolowanego podmiotu jest w szczególnoSci: Obowiązki
niezwłocznie przedstawiać żądane dokumenty i materiały,
zapewnić, aby pracownicy lub osoby wykonujące prace na rzecz podmiotu
kontrolowanego udzielali terminowo informacji,
przydzielić osobom przeprowadzającym kontrolę wymaganą odzież roboczą
i Srodki ochrony indywidualnej,
udostępnić urządzenia techniczne (np. telefon, komputer, kserokopiarkę, itp.)
i w miarę możliwoSci oddzielne pomieszczenie.
Podmiot kontrolowany ma prawo: Prawa
wglądu do dotychczasowych ustaleń z kontroli na każdym jej etapie,
wypowiedzenia się na temat zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszo-
nych żądań przed wydaniem decyzji przez inspektora pracy.
Prawo do wypowiedzenia się nie dotyczy decyzji, której wykonanie zapobiegnie
utracie życia lub zdrowia pracowników.
Decyzje, które podlegają natychmiastowemu wykonaniu dotyczą, np. wstrzymania prac zagra- PRZYKAAD
żających bezpoSrednio życiu lub zdrowiu pracownika.
CzynnoSci kontrolne powinny być przeprowadzane w sposób sprawny i możliwie
niezakłócający funkcjonowania kontrolowanego przedsiębiorcy. Jeżeli przedsię-
biorca wyrazi na piSmie opinię, że dane czynnoSci kontrolne zakłócają w sposób
istotny jego działalnoSć gospodarczą, to koniecznoSć podjęcia takich czynnoSci
inspektor pracy powinien uzasadnić w protokole kontroli.
maj 2009 13
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
Sprzeciw wo- Jeżeli podmiot kontrolowany jest przedsiębiorcą, przysługuje mu dodatkowo pra-
bec podjęcia
wo wniesienia sprzeciwu wobec podjęcia i wykonywania przez inspektora pracy
i wykonywania
czynnoSci, jeżeli naruszają one następujące przepisy ustawy z 2.7.2004 r. o swobo-
kontroli
dzie działalnoSci gospodarczej (tj. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, ze zm.):
art. 79 79b (dotyczą zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli, okazania
dokumentów uprawniających do kontroli, pouczenia o prawach i obowiązkach
w trakcie kontroli),
art. 80 ust. 1i 2(dotyczą obecnoSci kontrolowanego podczas czynnoSci kontrol-
nych),
art. 82 ust. 1 (dotyczy reguły jednej kontroli),
art. 83 ust. 1 i 2 (dotyczą czasu trwania wszystkich kontroli organu kontroli
u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym).
Wniesienie sprzeciwu nie jest dopuszczalne, gdy inspektor pracy przeprowadza
konieczną kontrolę w celu przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykro-
czenia.
Przedsiębiorca wnosi sprzeciw na piSmie do inspektora pracy w terminie 3 dni od
dnia wszczęcia kontroli. Sprzeciw musi być poparty uzasadnieniem. W przypad-
ku, gdy sprzeciw dotyczy przekroczenia limitu łącznego czasu trwania kontroli
w jednym roku kalendarzowym, bieg terminu wniesienia sprzeciwu rozpoczyna
się od dnia, w którym nastąpiło to przekroczenie.
W związku ze sprzeciwem inspektor pracy wydaje w terminie 3 dni roboczych od
dnia otrzymania sprzeciwu, postanowienie w sprawie jego rozpatrzenia. Może to
być postanowienie odstąpienia od czynnoSci kontrolnych albo ich kontynuowania,
ale zawsze musi zawierać uzasadnienie.
Na to postanowienie służy przedsiębiorcy zażalenie do okręgowego inspektora
pracy (za poSrednictwem inspektora pracy, który to postanowienie wydał) w termi-
nie 3 dni od jego otrzymania.
Zażalenie W sprawie zażalenia okręgowy inspektor pracy wydaje w terminie 7 dni od dnia
jego wniesienia postanowienie, w którym utrzymuje w mocy bądx uchyla zaskar-
żone postanowienie, przy czym swoją decyzję uzasadnia. Postanowienie okręgo-
wego inspektora pracy jest ostateczne.
Zaskarżenie Przedsiębiorca może zaskarżyć postanowienie okręgowego inspektora pracy do
wojewódzkiego sądu administracyjnego za poSrednictwem okręgowego inspek-
tora pracy, który postanowienie wydał, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania.
W przypadku, gdy inspektor pacy nie dotrzyma 3-dniowego terminu na rozpatrze-
nie sprzeciwu i wydanie postanowienia, to należy potraktować to jako odstąpienie
inspektora pracy od czynnoSci kontrolnych. Natomiast, gdy okręgowy inspektor
pracy nie dotrzyma 7-dniowego terminu na rozpatrzenie zażalenia i wydanie po-
stanowienia, oznacza to, że uznał on słusznoSć wniesionego zażalenia.
Wznowienie Po otrzymaniu sprzeciwu inspektor pracy powinien wstrzymać czynnoSci kontro-
kontroli
lne do czasu rozpatrzenia sprzeciwu. Jeżeli inspektor pracy postanowi (wyrazi
swoje stanowisko w postanowieniu) kontynuować czynnoSci kontrolne, to może je
zacząć w dniu, w którym postanowienie doręczono przedsiębiorcy. W przypadku,
gdy przedsiębiorca wniesie zażalenie, wznowienie kontroli może nastąpić w dniu
doręczenia postanowienia okręgowego inspektora pracy.
Bieg czasu trwania kontroli zostaje wstrzymany od dnia wniesienia sprzeciwu do
dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia inspektora pracy, albo w przypad-
14 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
ku nierozpatrzenia sprzeciwu w terminie do dnia, w którym takie postanowienie
powinno dotrzeć do przedsiębiorcy (w związku z 3-dniowym terminem na jego
wydanie). Jeżeli jednak przedsiębiorca wniesie zażalenie na otrzymane w terminie
postanowienie inspektora pracy, to wstrzymanie biegu czasu trwania kontroli na-
stępuje od dnia doręczenia przedsiębiorcy postanowienia okręgowego inspektora
pracy, albo w przypadku nierozpatrzenia zażalenia w terminie do dnia, w któ-
rym takie postanowienie powinno dotrzeć do przedsiębiorcy (w związku z 7-dnio-
wym terminem na jego wydanie).
W przypadku wniesienia sprzeciwu organ kontroli (inspektor pracy) może, w dro- Zabezpieczenie
dowodów
dze postanowienia, dokonać zabezpieczenia dowodów mających związek z przed-
miotem i zakresem kontroli, na czas rozpatrzenia sprzeciwu. Zabezpieczeniu pod-
legają dokumenty, informacje, próbki wyrobów oraz inne noSniki informacji, jeżeli
stanowią lub mogą stanowić dowód w toku kontroli.
Postanowienie to jest ostateczne i nie przysługuje na nie skarga do wojewódzkiego
sądu administracyjnego.
Postanowienie to wygasa z mocy ustawy o swobodzie działalnoSci gospodarczej
w dniu następującym po dniu:
doręczenia przedsiębiorcy postanowienia w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu
przedsiębiorcy wobec podjęcia i wykonywania kontroli z naruszeniem przepi-
sów art. 79 79b, art. 80 ust. 1i 2, art. 82 ust. 1 i art. 83 ust. 1i 2usdg lub
upływu terminu do rozpatrzenia sprzeciwu lub
doręczenia postanowienia okręgowego inspektora pracy (w przypadku wnie-
sienia zażalenia) lub
upływu terminu do rozpatrzenia zażalenia.
Przedsiębiorcy, który poniósł szkodę na skutek przeprowadzenia czynnoSci kon- Odszkodowanie
trolnych z naruszeniem przepisów prawa w zakresie kontroli działalnoSci gospo-
darczej przedsiębiorcy (ustawy o swobodzie działalnoSci gospodarczej), przysłu-
guje odszkodowanie.
7. Dokumentowanie ustaleń z kontroli protokół
i notatka służbowa
Kontrola kończy się sporządzeniem:
protokołu lub
notatki urzędowej
z dokonanych w jej trakcie ustaleń.
W protokole inspektor pracy ujmuje w szczególnoSci stwierdzone nieprawidłowo-
Sci oraz inne informacje mające istotne znaczenie dla wyników kontroli, np.:
wykaz pracowników, których kontrola dotyczyła,
opis kontrolowanych obiektów,
wykonane wczeSniej wydane decyzje organów nadzoru nad warunkami pracy.
Protokół kontroli powinien zawierać: Zawartość
protokołu
nazwę podmiotu kontrolowanego (np. pracodawcy) w pełnym brzmieniu, jego
adres oraz numer z krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki na-
rodowej (REGON),
numer identyfikacji podatkowej pracodawcy (NIP),
imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe inspektora pracy,
maj 2009 15
OPINIE 1. Państwowa Inspekcja Pracy
Rozdział 1/3.
imię i nazwisko osoby reprezentującej podmiot kontrolowany lub nazwę orga-
nu reprezentującego ten podmiot,
datę rozpoczęcia działalnoSci przez podmiot kontrolowany i datę objęcia stano-
wiska przez osobę lub powołania organu reprezentującego ten podmiot,
oznaczenie dni, w których przeprowadzano kontrolę,
informację o realizacji uprzednich decyzji i wystąpień organów inspekcji pracy
oraz wniosków, zaleceń i decyzji innych organów kontroli i nadzoru nad wa-
runkami pracy (informacji tej można nie podawać, gdy kontrola związana jest
z rozpatrzeniem skargi lub udziałem w przejmowaniu zakładów pracy lub ich
częSci do eksploatacji),
opis stwierdzonych naruszeń prawa pracy w zakresie zagadnień objętych kon-
trolą oraz inne informacje mające istotne znaczenie dla rozstrzygania spraw
(nie opisuje się tu całego stanu faktycznego, a jedynie stwierdzone niepra-
widłowoSci),
dane osoby legitymowanej oraz okreSlenie czasu, miejsca i przyczyny legity-
mowania,
informację o pobraniu próbek surowców i materiałów używanych, wytwarza-
nych lub powstających w toku produkcji,
treSć decyzji ustnych oraz informację o ich realizacji,
informację o liczbie i rodzaju udzielonych porad z zakresu prawa pracy,
liczbę i wyszczególnienie załączników stanowiących składową częSć proto-
kołu,
informację o osobach, w których obecnoSci przeprowadzano kontrolę,
wzmiankę o informacjach objętych tajemnicą przedsiębiorstwa (na wniosek
podmiotu kontrolowanego),
wzmiankę o wniesieniu lub nie wniesieniu zastrzeżeń do treSci protokołu,
datę i miejsce podpisania protokołu przez osobę kontrolującą oraz przez osobę
lub organ reprezentujący podmiot kontrolowany.
Konsultowanie Protokół sporządza inspektor pracy i nie ma on obowiązku konsultowania jego
protokołu
treSci z osobą reprezentującą podmiot kontrolowany. Gotowy protokół przedsta-
wiany jest tej osobie do zapoznania się z jego treScią i podpisania.
Protokół podpisują:
inspektor pracy prowadzący kontrolę oraz
osoba lub organ reprezentujący podmiot kontrolowany.
Zastrzeżenia Podmiotowi kontrolowanemu przysługuje prawo zgłoszenia, przed podpisaniem
do protokołu
protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protoko-
le. Zastrzeżenia należy zgłosić na piSmie w terminie 7 dni od dnia przedstawienia
protokołu. O prawie tym inspektor pracy obowiązany jest poinformować podmiot
kontrolowany (jego przedstawiciela) przed podpisaniem protokołu.
Wskazany powyżej termin 7 dni nie jest przeznaczony na zapoznanie się z proto-
kołem, lecz czasem, w którym należy zgłosić zastrzeżenia do protokołu.
W razie zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu inspektor pracy przeprowadzający
kontrolę zobowiązany jest je zbadać, a w przypadku stwierdzenia zasadnoSci za-
strzeżeń zmienić lub uzupełnić odpowiednią częSć protokołu.
W protokole nie można dokonywać poprawek, skreSleń ani uzupełnień bez omó-
wienia ich na końcu protokołu, z wyjątkiem sprostowania oczywistych omyłek
pisarskich i rachunkowych, które parafuje inspektor pracy, oznaczając parafy datą
ich dokonania.
16 maj 2009
1/3. Kontrola PIP OPINIE
Rozdział 1/3.
Odmowa podpisania protokołu przez osobę lub organ reprezentujący podmiot Odmowa podpi-
sania protokołu
kontrolowany nie jest przeszkodą do zastosowania przez inspektora pracy sto-
sownych Srodków prawnych przewidzianych ustawą. Tym samym brak podpisu
nie blokuje prawa inspektora do:
wydania nakazu usunięcia nieprawidłowoSci,
ukarania winnych wykroczenia przeciwko prawom pracownika, czy
skierowania do sądu wniosku o ukaranie takich osób.
Odmowa podpisania protokołu zostanie odnotowana przez inspektora pracy
w tym protokole.
Kopię protokołu z kontroli inspektor pracy pozostawia w kontrolowanym zakła-
dzie. Jest to dokument urzędowy i może być udostępniany wyłącznie na zasadach
okreSlonych w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz przepisach o dostę-
pie do informacji publicznej.
JeSli inspektor pracy nie stwierdzi żadnych uchybień, ustalenia z kontroli mogą Notatka
urzędowa
być udokumentowane w formie notatki urzędowej. Warto pamiętać, że notatka
urzędowa jest podpisywana wyłącznie przez inspektora pracy.
8. Utrudnianie działalnoSci kontrolnej
Przedsiębiorca, który powołując się, np. na uregulowania zawarte w ustawie o swo-
bodzie działalnoSci gospodarczej, uniemożliwia przeprowadzenie kontroli orga-
nowi Państwowej Inspekcji Pracy lub osobie przybranej mu do pomocy, dopuszcza
się popełnienia przestępstwa utrudniania czynnoSci kontrolnych: Kto osobie
uprawnionej do kontroli w zakresie inspekcji pracy lub osobie przybranej jej do pomocy
udaremnia lub utrudnia wykonywanie czynnoSci służbowej podlega karze pozbawienia wol-
noSci do lat 3 (art. 225 ż 2 Kk).
maj 2009 17
Rozdział 1/3. WZÓR
................................., dnia __. __. ____r.
............................................................
(pieczęć nagłówkowa inspektora pracy)
Nr rej.: _____
......................................................................
......................................................................
......................................................................
ŻĄDANIE
Działając na podstawie art. 23 ust 1 pkt 3*)/4*)/5*)/8*)/9*), w związku z art. 27 ustawy z 13 kwietnia 2007 r.
o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89, poz. 589, ze zm.), żądam:
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
Pouczenie:
Zgodnie z art. 225 ż 2 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 z póxn. zm.), kto
udaremnia lub utrudnia wykonanie czynnoSci służbowej osobie uprawnionej do kontroli w zakresie inspek-
cji pracy lub osobie przybranej jej do pomocy podlega karze pozbawienia wolnoSci do lat 3.
......................................................
(podpis i pieczęć inspektora pracy)
*)
Niepotrzebne skreSlić
18
WZÓR Rozdział 1/3.
............................................................
(pieczęć nagłówkowa inspektora pracy)
Nr rej.: _____
PROTOKÓŁ KONTROLI
przedsiębiorcy nie będącego
pracodawcy*) innego podmiotu*)
pracodawcą*)
przedsiębiorcy nie będącego
wydzielonej jednostki organizacyjnej: pracodawcy*)
pracodawcą*)
REGON: _________/ _____ NIP: ___ __ __ ___
Działając na podstawie art. 24 ust. 1, w związku z art. 31 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej
Inspekcji Pracy (Dz.U. Nr 89, poz. 589, ze zm.)
......................................................................................................................................................................
(tytuł służbowy oraz imię i nazwisko inspektora pracy)
w ramach terytorialnej właSciwoSci Okręgowego Inspektoratu Pracy w ......................................................
przeprowadził kontrolę w:
......................................................................................................................................................................
(nazwa podmiotu kontrolowanego)
......................................................................................................................................................................
(adres podmiotu kontrolowanego)
......................................................................................................................................................................
(nazwa wydzielonej jednostki podmiotu kontrolowanego)**)
......................................................................................................................................................................
(adres wydzielonej jednostki podmiotu kontrolowanego)**)
......................................................................................................................................................................
(imię i nazwisko osoby reprezentującej podmiot kontrolowany)
......................................................................................................................................................................
(nazwa organu reprezentującego podmiot kontrolowany)**)
Data rozpoczęcia działalnoSci przez podmiot kontrolowany: __. __. ____r.
Data objęcia stanowiska przez osobę lub powołania organu reprezentującego podmiot kontrolowany:
__. __. ____r.
Kontrolę przeprowadzono w dniu(ach): .....................................................................................................,
(oznaczenie dni, w których przeprowadzono kontrolę)
19
Rozdział 1/3. WZÓR
Liczba: pracujących ........, w tym:
pracujących na podstawie umów cywilno-prawnych ........,
podmiotów samozatrudniających się ........,
cudzoziemców ........,
zatrudnionych w ramach stosunku pracy......., w tym: kobiet ........,
młodocianych ......., niepełnosprawnych ........
w kontrolowanym podmiocie.
Data poprzedniej kontroli: & & & & & & .
1. W czasie kontroli sprawdzono realizację uprzednich decyzji i wystąpień organów Państwowej Inspekcji
Pracy oraz wniosków, zaleceń i decyzji organów kontroli i nadzoru nad warunkami pracy:
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
2. W czasie kontroli stwierdzono, co następuje:
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
3. W czasie kontroli wydano decyzji ustnych: ..........., które zostały wykonane. Wykaz wydanych decyzji
stanowi załącznik nr ...... do protokołu.
4. W czasie kontroli sprawdzono/nie sprawdzano**) tożsamoSć: ...................................................................
......................................................................................................................................................................
(dane osoby legitymowanej oraz okreSlenie czasu, miejsca i przyczyny legitymowania)
5. W czasie kontroli pobrano/nie pobrano**) próbki surowców i materiałów używanych, wytwarzanych lub
powstających w toku produkcji ....................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
6. W czasie kontroli udzielono/nie udzielono**) porad:
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy: ..........,
z zakresu prawnej ochrony pracy: ..........,
w tym z zakresu legalnoSci zatrudnienia: ..........
7. Do protokołu załącza się/nie załącza się**) załączników: ......, stanowiących składową częSć protokołu:
......................................................................................................................................................................
(wyszczególnienie załączników)
......................................................................................................................................................................
8. Kontrolę przeprowadzono w obecnoSci: ..................................................................................................
......................................................................................................................................................................
9. Protokół sporządzono w ............ egzemplarzach.
20
WZÓR Rozdział 1/3.
10. Omówienie dokonanych w protokole poprawek, skreSleń i uzupełnień .................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
Na tym protokół zakończono.
................................... , dnia __. __. ____r.
......................................................
(podpis i pieczęć inspektora pracy)
Wdniu__. __. ____r. zostałem zapoznany z treScią protokółu i otrzymałem jego jeden egzemplarz.
.............................................................................................
(podpis i pieczęć osoby reprezentującej podmiot kontrolowany)
Pouczenie:
1. Podmiotowi kontrolowanemu przysługuje prawo złożenia wniosku o objęcie tajemnicą przedsiębior-
stwa informacji zawartych w protokole kontroli.
Do protokołu złożono wniosek/nie złożono wniosku**).
Wniosek stanowi załącznik nr & ...... do protokołu kontroli**).
2. Podmiotowi kontrolowanemu przysługuje prawo zgłoszenia, przed podpisaniem protokołu kontroli,
umotywowanych zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole. Zastrzeżenia należy zgłosić na piSmie
w terminie 7 dni od dnia przedstawienia protokołu. Odmowa podpisania protokołu nie stanowi przeszko-
dy do zastosowania przez inspektora pracy stosownych Srodków prawnych.
Do ustaleń zawartych w protokole zastrzeżenia wniesiono/nie wniesiono/zostaną wniesione**) do
dnia __. __. ____r.
Zastrzeżenia stanowią załącznik nr & ..... do protokołu kontroli**).
Ustosunkowanie się inspektora pracy do wniesionych zastrzeżeń do protokołu:
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
W wyniku uwzględnienia zażalenia na postanowienie inspektora pracy o zachowaniu w tajemnicy okolicz-
noSci umożliwiających ujawnienie tożsamoSci pracownika lub osoby protokół przesłuchania został znisz-
czony (art. 23 ust. 5 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy)**).
............................................................................................
(podpis i pieczęć osoby reprezentującej podmiot kontrolowany)
.....................................................
(podpis i pieczęć inspektora pracy)
..................................................................................
(miejsce i data podpisania protokołu)
*)
Odpowiednią pozycję zaznaczyć
**)
Niepotrzebne skreSlić
21
Rozdział 1/3. WZÓR
Wykaz decyzji ustnych wydanych w trakcie kontroli
Załącznik nr ......
..............................., dnia __. __. ____r.
............................................................
(pieczęć nagłówkowa inspektora pracy)
Nr rej.: _____
WYKAZ
decyzji ustnych wydanych w czasie kontroli
Typ/Kod Liczba
Lp. Temat TreSć decyzji
decyzji pracowników
1 2 3 4 5
Uwaga: Kolumna 2 i 3 służy wyłącznie dla celów statystycznych (do użytku służbowego) do zakodowania
treSci decyzji wpisanych w kolumnie 4.
.................................. __. __. ____
(miejscowoSć) (data)
...............................................................
(podpis i pieczęć inspektora pracy)
22
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
pip 1 1Biznes E book Wiedza I Praktyka Kontrola Pippismo do PIPUstawa o PIP z 13 IV 072 04 Ocena ryzyka modół szkoleniowy PIPPIP INFORMACJAUSTAWA O PIPpip 1Pipwiedza i praktyka kontrola pipNIEPEŁNOSPRAWNI wymagania techniczno budowlane www pip gov plPRAWO PRACY W PRAKTYCE Odpowiedzialność kadrowej podczas kontroli PIPzal pipwięcej podobnych podstron