Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
HI-END Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Patrząc na zdjęcie Helicona 400, Czytelnicy Audio mogą spytać  czy tych kolumn już
nie testowaliS
my? Odpowiedx
brzmi  nie, chociaż wątpliwoS
ci są uzasadnione.
OpisywaliS
my bowiem (Audio 3/03), konstrukcję bardzo podobną  Euphonię MS4.
Najnowsza seria Helicon wywodzi się wprost z serii Euphonia,
która z kolei, od swojego powstania dwa lata temu,
jest najwyższa rangą w ofercie Dali
(nie licząc pomnikowych, ale i nieco
już zabytkowych superkolumn Megaline).
orzystając z prestiżu modeli referencyj-
nych, i wprowadzając do modeli niższych
Kserii choćby cząstkę zaawansowanych
technologii czy oryginalnych rozwiązań wczeS
niej
zarezerwowanych dla  flagowców , producenci
zwykle głoS
no o tym trąbią, nawet kiedy niemalże
nie ma o czym  to już stały chwyt marketingowy.
W przypadku Dali jest dokładnie odwrotnie. Po-
winowactwo między Heliconami a Euphoniami jest
bardzo wyrax
ne, ale w materiałach firmowych
(obszerna  filozofia projektu ze strony interneto-
wej Dali) nie ma o tym ani słowa. To też metoda
 polega na tym, że potencjalnym klientom zain-
teresowanym Heliconami zapewnia się pełny
komfort i wrażenie, że kupują produkt Dali z naj-
wyższej półki, a nie tańszą wersję czegokolwiek.
Wybór tego wariantu spowodowany jest pewnie
tym, że kolumny serii Euphonia jednak nie stały
się tak słynne jak np. Nautilusy czy Utopie,
i w S
wiadomoS
ci audiofilów, a tym bardziej klien-
tów niewtajemniczonych lekturą Audio, nie są
one wzorcem, którego warto mieć choćby na-
miastkę. W dodatku Helicon 400 wcale nie jest
namiastką prawie dwa razy droższej Euphonii 4 
to jej realizacja w 90 procentach, bez żadnej
przesady. Po pierwsze powielony został niekon-
wencjonalny układ głoS
ników  z parą 18-cm (je-
den niskotonowy, drugi nisko-S
redniotonowy)
i modułem wysokotonowym, na który składają się
dwa przetworniki  kopułkowy i wstęgowy, prze-
jmujący przetwarzanie powyżej 13kHz. Helicon
400 (tak jak i Euphonia MS4) przy okazji ilustruje
pewną dowolnoS
ć w okreS
laniu  drożnoS
ci ze-
społów głoS
nikowych. Można by go nazwać nawet
trzyipółdrożnym, a już na pewno dwu-i-półdro-
żonym z dodatkiem supertweetera (jeżeli tak na-
zwalibyS
my rolę przetwornika wstęgowego),
tymczasem producent okreS
la go jako układ...
dwudrożny, jednoczeS
nie podając trzy częs-
totliwoS
ci podziału (oprócz wspomnianych
12kHz, podział między nisko-S
redniotonowym
a wysokotonowym przy 3kHz, a ograniczenie nis-
kotonowego  dolnej 18-tki - do 700Hz). Skoro
tak, to ja bym już poszedł na całoS
ć i nazwał Heli-
cona 400 układem jednodrożnym.
Dali HELICON 400
DUŃSKIE CUDO - z drewnianymi membranami
i na wysoki połysk
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
52
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł HI-END
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Tak jak w Euphonii MS4, głoS
niki niskotono- wstążka startuje już od 12kHz, i kończy przy
wy i nisko-S
redniotonowy (pracują w nieco róż- 27kHz (zgodnie z danymi producenta)  wcale
nych zakresach, ale one same są identyczne) po- nie bardzo wysoko, co potwierdza, że podstawo-
chodzą z Vify i mają membrany z mieszanki włó- wym celem nie było jednak wyrax
ne rozszerze-
kien celulozowych i włókien drzewnych. Włók- nie przetwarzanego pasma, ale poprawa charak-
na drzewne są długie, i przypadkowo ułożone terystyk kierunkowych w okolicach 20kHz.
w pulpie celulozowej zarówno ją wzmacniają, jak Obudowa podzielona jest na trzy komory.
i pomagają rozproszyć rezonanse, tak że wy- Dwie większe, o podobnej wielkoS
ci, przyznano
starczy już tylko lekkie nasączenie, nie prowa- oczywiS
cie głoS
nikom 18-cm. Tunele bas-refleks
dzące do zmiękczenia lekkiej membrany  dzięki wyprowadzono do tyłu. Każdy ma S
rednicę 4,5
czemu osiągnięta zostaje dobra mikrodynamika. cm i długoS
ć 16-cm, można się spodziewać nis-
W tym pomyS
le kryje się jednak bardziej ogólna kiej częstotliwoS
ci rezonansowej. Wyprofilowa-
filozofia większoS
ci duńskich firm głoS
nikowych, ne wyloty - obsady tuneli nie są wciskane, jak to
które preferują membrany z materiałów natural- zwykle się spotyka, ale przykręcane  zapobiegli-
nych, mające dawać brzmienie również bliższe woS
ć godna pochwały. W Euphoniach tunele są
naturalnemu. W Heliconie 400 głoS
niki nie są jed- w dodatku aluminiowe, w Heliconach muszą nam
nak dokładnie takie same jak w Euphonii  różnią wystarczyć plastikowe, ale to przecież norma.
się typem kosza (ale w obydwu przypadkach ko- Trzecia komora służy odizolowaniu zwrotnicy,
sze są odlewane z metali lekkich) i wielkoS
cią przykręconej do górnej powierzchni cokołu.
układu magnetycznego (no cóż, teraz jest mniej- W ten sposób zwrotnica został odizolowana za-
szy  9 cm wobec 11 cm). Kopułka w module równo od bezpoS
rednich wibracji S
cianek samej
wysokotonowym nie jest już bardzo kosztow- obudowy, jak i od ciS
nienia wytwarzanego
nym Scan-Speakiem z neodymowym układem przez głoS
niki nisko-S
redniotonowe. Cieszy, że
magnetycznym, ale zupełnie nowym Peerlessem również to rzadkie i istotne dla jakoS
ci Euphonii
z serii HDS  też niex
le. Koncepcja modułu wy- rozwiązanie zostało przeniesione do tańszych
sokotonowego zaproponowana przez Dali jest Heliconów. Gniazdo przyłączeniowe jest opra-
chyba jedyna w swoim rodzaju. OczywiS
cie wione w oryginalną płytkę mocującą, podwójne
rynkowym bodx
cem była moda na supertweete- zakrętki są złocone i zabezpieczone przezro-
ry mające obsługiwać nowe formaty DVD-A czystymi plastikowymi  naparstkami . Przypomi-
i SACD, chociaż ostatnio nacisk na to trochę zel- nają produkt WBT, ale nim nie są; to jakaS
tań-
żał, i kolejne superwysokotonowe nie pojawiają sza produkcja; problem tylko dla snobów, bo
się już jak grzyby po deszczu. W dodatku super- w praktyce skutecznoS
ć taka sama.
tweeter jako głoS
nik uzupełniający ma ten man- Wreszcie trzeba kilka zdań napisać o jakoS
ci
kament, że wprowadza kolejną częstotliwoS
ć wykonania obudowy. To na pewno jeden z na-
podziału i wymaga dodania kolejnych filtrów; jmocniejszych atutów Heliconów, jeszcze przed
teoretycznie lepsze są tweetery/supertweetery, ich podłączeniem  chyba, że ktoS
lubi tylko as-
które potrafią przetwarzać całe pasmo wysoko- cetyczne wzory Pro-Aca albo srebrzysto-tech-
tonowe samodzielnie. Ale takich jest niewiele. niczne Cantona. Boczne S
cianki Helicona biegną
Miejmy więc nadzieję, że konstruktorzy Dali łukiem ku wąskiej tylnej S
ciance, a naturalny
(przecież nie nowicjusze) na tyle umiejętnie po- fornir na wszystkich S
ciankach (oprócz przed- Pochodzenia przetwornika wstęgowego
łączyli kopułkę i wstążkę, że korzyS
ci z tego pły- niej, czarnej) pokryty jest grubą warstwą lakieru nie ustaliliS
my, kopułka to nowy model
nące są lepiej słyszalne od ewentualnych proble- na wysoki połysk. Maskownica ma finezyjny z wytwórni Peerless, a głoS
niki 18-cm
mów. Wybór częstotliwoS
ci podziału wydaje się kształt podążający za wyprofilowaniami przed- (jednakowe, ale jeden pracuje jako
bardzo trafny. Co prawda 25-mm kopułka może niej S
cianki. O tym, że Helicon jest produktem niskotonowy, a drugi nisko-S
redniotonowy)
przetwarzać daleko powyżej 12kHz, a pewnie ekskluzywnym, przekonują też pięknie zapako- z membranami z mieszanki włókien
i 20kHz, ale w zakresie najwyższych częstotli- wane w oddzielne pudełeczka akcesoria  kolce celulozowych i drewnianych, dostarczyła
woS
ci akustycznych ma już słabe charakterysty- i zwory, a także para rękawiczek... Vifa.
ki kierunkowe. Dlatego szeroko rozpraszająca
Helicon to seria niezbyt liczna, ale dostatecz-
nie kompletna i dobrze skomponowana dla ce-
Zwrotnica zajmuje
lów kina domowego. Helicon 400 to najmniejszy
dużą płytkę, jest
model wolnostojący; większy od niego Helicon
przymocowana do
500 jest już układem czterodrożonym, a może
cokołu, i odizolowana
trójdrożnym, a może... w każdym razie pracują
od wibracji i ciS
nienia
w nim dwa 20-cm niskotonowe, 18-cm jako
wytwarzanego przez
S
redniotonowy, i znany już moduł wysokotono-
głoS
niki dzięki własnej
wy, powtarzający się we wszystkich modelach
komorze, wydzielonej
serii. Helicon 300 to podstawkowiec z jedną 18-
w dolnej częS
ci
tką, a W200 to konstrukcja naS
cienna  z podob-
obudowy.
nym układem głoS
ników. C200 jest zespołem
centralnym, więc konstruktor użył dwóch 18-tek
dla stworzenia układu symetrycznego. Subwoo-
fer S600 wieńczy dzieło.
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
53
HI-END Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe 15000-20000 zł
Również kolumny Dali mogą pochwalić się
charakterystyką impedancji o niewielkiej zmien-
noS
ci (rys. 1), ale w tym przypadku, w odróżnie-
niu od konstrukcji Cantona, właS
ciwoS
ć ta osią-
gana jest nawet bez udziału dodatkowych obwo-
dów linearyzujących - same filtry realizowane są
w taki sposób, że razem z głoS
nikami dają tego
rodzaju odpowiedx
. Ponadto minimum na cha-
rakterystyce modułu impedancji, leżące w okoli-
cach 150Hz, ma wartoS
ć ok. 4 omów, co oczy-
wiS
cie okreS
la Helicona 400 jako zespół znamio-
nowo 4-omowy, ale będący w sumie łatwym ob-
ciążeniem dla wzmacniacza. Żadnych spadków
poniżej 4 omów, żadnych gwałtownych zmian 
myS
lę, że nawet urządzenia teoretycznie nie
przygotowane do pracy z impedancją 4 omów
dałyby sobie z tym radę. Minimum między dwo-
ma wierzchołkami w zakresie niskich częstotli-
woS
ci sugeruje, że rezonans bas-refleksu został
ustalony nieco powyżej 30Hz.
Helicon 400 nie trzyma się rygorystycznie li-
niowej charakterystyki przetwarzania, ale zacho-
rys.2. Helicon 400, charakterystyka przetwarzania w całym pasmie.
wuje dobrą ogólną równowagę (rys. 2). Pojawia
się lekkie wzmocnienie niskich tonów, skoncent- łu wyznaczamy na przecięciu charakterystyk,
rowane w oktawie 50-100Hz, potem niewielkie czyli przy 2,8kHz.
osłabienie przejS
cia między niskimi a S
rednimi, Maskownica ma ładny kształt, ale jej wpływ
dobry poziom S
rednich w dwóch oktawach za- na charakterystykę przetwarzania nie jest pożą-
kresu 500Hz-2kHz, kolejne minimalne osłabienie dany, chociaż i nie dramatyczny - powstaje jedno
na przejS
ciu w kierunku wysokich, i wzmocnie- wyrax
ne zapadnięcie przy 3,8kHz, i drobne ru-
nie powyżej 5kHz. Gdyby jednak nie zwracać chy w zakresie wysokich tonów (rys. 6).
uwagi na szpic przy 12kHz, to wszystkie zmiany EfektywnoS
ć to 87-88dB, dla 4-omowej (ale
mieszczą się w granicach +/-2,5dB. Spadek  6dB doS
ć łatwej) impedancji wynik trochę poniżej
względem S
redniego poziomu odnajdujemy oczekiwań.
między 30 a 35Hz  i jesteS
my z tego wyniku
bardzo zadowoleni.
rys. 1. Helicon 400, charakterystyka modułu impedancji.
Przyglądając się bliżej działaniu głoS
ników
niskotonowych i ich układów bas-refleks spraw-
dziliS
my, że obydwa zostały dostrojone identycz-
nie  do 32Hz (tak, jak podpowiadała to charak-
terystyka impedancji). Charakterystyka ciS
nienia
z otworu ma prawidłowy kształt, chociaż jej
wierzchołek nie jest wyrax
nie zaznaczony. Cha-
rakterystyka wypadkowa powoli, ale systematy-
cznie zwiększa nachylenie (rys. 3).
Charakterystyki w zakresie od 200Hz wzwyż
ustalano na wysokoS
ci 80-cm  pomiędzy głoS
ni-
kiem nisko-S
redniotonowym a modułem wyso-
rys. 3. Helicon 400, charakterystyki przetwarzania sekcji rys. 4. Helicon 400,charakterystyki przetwarzania w zakresie średnio-
kotonowym.
niskotonowej. wysokotonowym, na osiach 0O, 15O i 30O w płaszczyz
nie poziomej.
Rys. 4 potwierdza przypuszczenia, że wyrax
-
ne na osi głównej wzmocnienie przy 13kHz bę-
dzie słabło wraz z przechodzeniem do osi 15O
i 30O. Przy 30O mamy najlepsze wyrównanie cha-
rakterystyki do 13kHz, ale powyżej szybki spa-
dek (rozpraszanie najwyższych częstotliwoS
ci
z przetwornika wstęgowego nie jest jednak wca-
le wyrax
nie lepsze niż z kopułki), najbardziej
obiecująca wydaje się charakterystyka z osi 15o.
Rys. 5 ujawnia, jak współpracują głoS
niki nis-
kotonowy / nisko-S
redniotonowy (podłączone
przez filtr do dolnej pary zacisków) i moduł wy-
rys. 5. Helicon 400, charakterystyki przetwarzania w zakresie rys. 6. Helicon 400, charakterystyki przetwarzania w zakresie
sokotonowy (górna para). CzęstotliwoS
ć podzia-
średnio-wysokotonowym, oddzielnie sekcje nisko-średniotonowa średnio-wysokotonowym  wpływ maskownicy.
i wysokotonowa.
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
54
M
U
I
R
O
T
A
R
O
B
A
L
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł HI-END
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
Zespoły głoS
nikowe15000-20000 zł
O D S Ł U C H
a opakowaniach Heliconów znajduje się w Warszawie), i samemu przekonać się, o jakie
stylizowany napis  Magic Moments . magiczne momenty chodzi. L800DC mają brzmie-
NKtoS
powie  hasło jak hasło, nawet ba- nie bardzo zwarte i S
wietnie skoordynowane,
nalne, na pewno przypadkowe. Mnie też się tak któremu brakuje może tylko nieco swobody na
wydawało. I może rzeczywiS
cie przypadkowo, skrajach pasma... ale kiedy posłuchamy Helico-
ale jednak... bez obaw, nie poddam się egzaltacji. nów, odkrywamy, że można usłyszeć coS
jeszcze.
CoS
w tym jednak jest. Gdyby hasło takie napisa- Nie chodzi o większą dawkę detali  w tej dzie-
no na opakowaniu Cantonów L800DC, nie miało- dzinie Dali się nie forsują. Helicony idą w innym
by to żadnego związku z rzeczywistoS
cią - cho- kierunku  wykazują się niezwykłą plastycznoS
cią
ciaż niemieckie kolumny mają klasę, swoje zalety i barwami  w całym pasmie, od najniższych do
i nawet swoje przewagi nad Heliconami. Porów- najwyższych tonów. Najlepszego na to dowodu
nanie z L800DC jest tu najwłaS
ciwsze, ponieważ dostarczyła od dawna nieużywana płyta  Ink Li-
w ogólnym rozrachunku trudno byłoby mi zawy- vingstona Taylora. Wystarczył sam początek 
rokować, które z tych kolumn są obiektywnie gwizdanie  Isn t She Lovely jak przy żadnej innej
lepsze. Ale obydwu można posłuchać w jednym kolumnie było bez wątpienia ludzkie.
miejscu (w Centrum Hi-Fi w Galerii Mokotów Organiczna naturalnoS
ć i subtelnoS
ć Helico-
nów 400 była zresztą odczuwalna nieustannie. Jej
podstawowym x
ródłem jest zakres S
rednich to-
nów  nie szukających prawdy w bezlitoS
nie
twardych dx
więkach, sklejających muzykę bez
przymusu, bez S
ladów agresji. Dzięki temu to
były właS
nie te kolumny, których testowanie nie-
postrzeżenie zamieniło się w słuchanie dla czys-
tej przyjemnoS
ci, dlatego trwało znacznie dłużej
niż w innych przypadkach.
Z płyty  The Ragpicker s Dream wysłucha-
łem (aż) połowy materiału, bo głos Knopflera na-
brał niezwykłej melodyjnoS
ci, nie tracąc ani tro-
Oryginalny moduł wysokotonowy pomysłu
chę nut basowych i chrapliwoS
ci; był mniej po-
Dali, stosowany we wszystkich modelach
tężny i nie tak mocno artykułowany jak w Trian-
serii Helicon (i Euphonia, ale w innej wersji),
glach Luna, ale trudno było nie poddać się uroko-
łączy 1-calową tekstylną kopułkę, pracującą
wi ciepła i łagodnoS
ci.
od 2,8kHz do ok. 12kHz, z przetwornikiem
Również wysokie tony są mistrzowskim po-
wstęgowym, który kontynuuje przetwarza-
łączeniem  klarownoS
ci i delikatnoS
ci. Jest cha-
nie do 27kHz. Podstawową zaletą układu
rakterystyczna aksamitnoS
ć, ale pełna niuansów
ma być jednak nie rozciągnięcie charakte-
i różnorodnoS
ci. Żadnych uchybień w wewnęt-
rystyki mierzonej na osi głównej, ale
rznej integracji, połączenie dwóch przetworni-
poprawa rozpraszania najwyższych
ków wysokotonowych jest nieskazitelne.
częstotliwoS
ci.
Bas brzmi przekonująco, ma dobre kontury,
ale i wypełnienie, potrafi się wyróżnić  nie jest
trzymany pod stuprocentową kontrolą, ale swa-
HELICON 400
wole nie są w jego naturze, potrafi więc z pozo-
stawionej mu swobody korzystać w umiarze.
Impedancja znamionowa*[&!] 4
Nie służy tylko do tworzenia tła, jednak na bar- EfektywnoS
ć* [dB] 88
Rek. moc wzmacniacza**[W] 50-300
dzo dynamiczne uderzenia też się nie doczekamy
Wymiary (WxSxG)[cm] 103x22x46
 możliwoS
ci Cantona czy Triangle w tej dziedzi-
Cena (kpl)[zł] 18000
nie leżą jednak poza zasięgiem delikatniejszego
Dystrybutor HORN DISTRIBUTION
Duńczyka. Nie jest on też tak analityczny ani
szybki. Wyróżnia się jednak kolejną umiejętnoS
- Wykonanie i komponenty
Wyjątkowo starannie wykonane, od wyrafinowanego
cią  nadzwyczaj szeroką i jednoczeS
nie bardzo
kształtu i lakierowania obudowy, aż do najdrobniej-
stabilną sceną. Wciąga w muzykę w sposób
szych detali. Niekonwencjonalny układ
pełen gracji i kultury, bez grzmotów i gwizdów.
nowoczesnych i oryginalnych głoS
ników, odizolowana
zwrotnica.
Skończenie wyrafinowany i w pełni zharmo-
nizowany dx
więk. OczywiS
cie nie każda muzyka Laboratorium
Zrównoważona charakterystyka przetwarzania, niska
pozwoli tym zaletom ujawnić się w pełnej krasie,
dolna częstotliwoS
ć graniczna. Łatwa dla wzmacniacza
ale urok Heliconów jest tak konsekwentny, że
charakterystyka impedancji, umiarkowana efektyw-
nawet ucywilizowanie starych Deep Purpli wca- noS
ć.
le im nie zaszkodziło.
Brzmienie
Nasycone barwami i subtelnoS
cią, od ciepłego basu,
Wraz z piękną obudową i pięknymi detalami przez plastyczny S
rodek, aż po aksamitną górę 
a wszystko to na szerokiej scenie.
wykończeniowymi, Helicon 400 wygląda
elegancko również od tyłu.
* wartoS
ci zmierzone, ** wg danych producenta
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
listopad 2004
55
O
D
S
Ł
U
C
H