Popiół i diament - Geneza utworu W pierwotnej wersji "Popiół i diament" nosił tytuł "Zaraz po wojnie" i ukazywał się w częściach w czasopiśmie Odrodzenie w 1947 roku. Po raz pierwszy pełne wydanie ukazało się drukiem w 1948 roku. Andrzejewski napisał tę powieść na potrzeby partii komunistycznej, do której wtedy należał. Ma zatem na swoim koncie sporo utworów, propagujących socjalizm. Nawet "Popiół i diament" był wielokrotnie zmieniany przed wydaniem, aż do uzyskania pełnej akceptacji partii. Książka miała ukazywać problemy odradzającej się po wojnie Polski. Zamiast tego stała się sztandarowym tekstem bolszewików, zakłamującą polską rzeczywistość i moralność.