Ministerstwo Środowiska
Sprawozdanie z realizacji
krajowego planu gospodarki odpadami
za okres
od dnia 30 paz
dziernika 2004 r. do dnia 31 grudnia 2006 r.
Warszawa, grudzień 2007 r.
Opracowano w Departamencie Gospodarki Odpadami
Ministerstwa Środowiska
2
SPIS TREŚCI
str.
1. Wstęp ...................................................................................................................................5
1.1. Podstawa prawna przygotowania sprawozdania z realizacji krajowego planu gospo-
darki odpadami .............................................................................................................5
1.2. Zakres i forma sprawozdania ........................................................................................5
2. Stan i ocena wykonania zadań wynikających z krajowego planu gospodarki odpadami ....7
2.1. Zadania administracji publicznej i przedsiębiorców......................................................7
2.2. Finansowanie i realizacja przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami .................8
2.2.1. Wydatki i efekty rzeczowe w gospodarce odpadami .........................................9
2.2.2. Stan realizacji przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami współfinanso-
wanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej .................................................................................................................10
2.2.3. Stan realizacji inwestycji w zakresie gospodarki odpadami współfinansowa-
nych ze środków Fundacji EkoFundusz& & & & & & & & & & & & & & & ..10
2.2.4. Stan realizacji przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami współfinanso-
wanych ze środków wojewódzkich funduszy ochrony środowiska
i gospodarki wodnej .............................................................................................11
2.2.5. Stan realizacji przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami współfinanso-
wanych ze środków unijnych  ISPA/FS& & & & & & & & & & & & & & & .11
2.3. Realizacja rekomendacji zawartych w pierwszym sprawozdaniu z realizacji krajowe-
go planu gospodarki odpadami ...................................................................................12
3. Zmiany stanu gospodarki odpadami w Polsce ...................................................................12
3.1. Gospodarka odpadami z sektora komunalnego ..........................................................12
3.1.1. Odpady komunalne ..........................................................................................12
3.1.2. Odpady opakowaniowe ....................................................................................15
3.1.3. Komunalne osady ściekowe .............................................................................16
3.2. Gospodarka odpadami z sektora gospodarczego ........................................................17
3.3. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi ....................................................................18
4. Ocena realizacji celów określonych w krajowym planie gospodarki odpadami ............19
4.1. Odpady z sektora komunalnego ..................................................................................19
4.1.1. Odpady komunalne ..........................................................................................20
4.1.2. Odpady opakowaniowe.....................................................................................20
3
4.1.3. Komunalne osady ściekowe..............................................................................21
4.2.Odpady z sektora gospodarczego& & & & & ..............................................................22
4.3.Odpady niebezpieczne..................................................................................................23
5. Podsumowanie i wnioski ................................................................................................25
Załącznik nr 1  Stan realizacji zadań wynikających z krajowego planu gospodarki odpadami
dla administracji publicznej i przedsiębiorców.........................................................................27
Załącznik nr 2  Zestawienie przedsięwzięć współfinansowanych ze środków NFOŚiGW,
Fundacji EkoFundusz oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wod-
nej..............................................................................................................................................61
Załącznik nr 3  Stan realizacji rekomendacji ze  Sprawozdania z realizacji krajowego planu
gospodarki odpadami za okres od 29 paz
dziernika 2002 r. do 29 paz
dziernika 2004 r. wg
stanu na dzień 31 grudnia 2006 r.............................................................................................89
Załącznik nr 4  Zestawienie informacji o stanie gospodarki odpadami w Polsce ................95
4
1. Wstęp
1.1. Podstawa prawna przygotowania sprawozdania z realizacji krajowe-
go planu gospodarki odpadami
Zgodnie z art. 14 ust. 13 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007
r. Nr 39, poz. 251, z póz
n. zm.), Minister Środowiska przygotowuje i przedkłada Radzie Mi-
nistrów sprawozdanie z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami, obejmujące okres
dwóch lat kalendarzowych, według stanu na dzień 31 grudnia roku kończącego ten okres.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz o
zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458, z póz
n. zm.) sprawozdanie
z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami opracowane po wejściu w życie tejże
ustawy powinno obejmować okres od dnia 30 paz
dziernika 2004 r. do dnia 31 grudnia 2006 r.
1.2. Zakres i forma sprawozdania
Pierwszy krajowy plan gospodarki odpadami (kpgo) został przyjęty przez Radę Mini-
strów w dniu 29 paz
dziernika 2002 r. (uchwała nr 219, M.P. z 2003 r. Nr 11, poz. 159)
i obowiązywał do dnia 31 grudnia 2006 r.- zgodnie z uchwałą Rady Ministrów nr 233 z dnia
29 grudnia 2006 r. (M.P. Nr 90, poz. 946).
Pierwsze sprawozdanie z realizacji krajowego plan gospodarki odpadami  zgodnie
z ówcześnie obowiązującymi przepisami - obejmowało okres od dnia 29 paz
dziernika 2002 r.
do dnia 29 paz
dziernika 2004 r. Jednak ze względu na fakt, że pierwszy krajowy plan gospo-
darki odpadami odnosił się do roku 2000 (w trakcie opracowania planu był to ostatni rok, za
który były dostępne dane), w pierwszym sprawozdaniu przedstawiono dane na temat gospo-
darki odpadami za lata 2000-2003.
Wobec powyższego zdecydowano, że w drugim  niniejszym  sprawozdaniu zostaną
przedstawione dane za lata 2004  2006, przy czym w analizach odniesiono się również do
roku 2003, jako ostatniego pełnego roku kalendarzowego przedstawionego w pierwszym
sprawozdaniu.
Ustawa o odpadach nie określa wymagań dotyczących formy i struktury sprawozdania
z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami. Wobec tego uznano, że sprawozdanie po-
5
winno odnosić się do poszczególnych elementów krajowego planu gospodarki odpadami i
zawierać:
- stan i ocenę wykonania zadań,
- opis i analizę zmian w zakresie gospodarki odpadami,
- ocenę realizacji celów określonych w krajowym planie gospodarki odpadami,
- podsumowanie i wnioski.
Dodatkowo w niniejszym sprawozdaniu przedstawiono stan realizacji rekomendacji za-
wartych w pierwszym sprawozdaniu.
Sprawozdanie opracowano w oparciu o dane Głównego Urzędu Statystycznego oraz in-
formacje uzyskane z resortów, urzędów marszałkowskich, urzędów wojewódzkich i organiza-
cji zrzeszających przedsiębiorców, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Wodnej, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz Fundacji
EkoFundusz.
W przypadku resortów, urzędów wojewódzkich i organizacji zrzeszających przedsię-
biorców przekazano do nich zestawienie zadań z prośbą o przedstawienie stanu ich realizacji.
Skierowano pisma do 6 resortów, 16 urzędów wojewódzkich oraz 32 organizacji zrzeszają-
cych przedsiębiorców. Uzyskano informacje od wszystkich resortów, wszystkich urzędów
wojewódzkich i tylko 10 organizacji zrzeszających przedsiębiorców (Centralny Ośrodek
Chłodnictwa, ERP Europejska Platforma Recyklingu Polska, Izba Gospodarcza Metali Nieże-
laznych, Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji, Polska Federacja Produ-
centów Żywności, Polska Izba Gospodarki Odpadami, Stowarzyszenie  Forum Opakowań
Szklanych , Stowarzyszenie Papierników Polskich, Stowarzyszenie Producentów Cementu
i Wapna, Unia Ubocznych Produktów Spalania).
Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach zarząd wojewódz-
twa jest obowiązany w terminie do końca III kwartału po upływie okresu sprawozdawczego
przedłożyć ministrowi właściwemu do spraw środowiska sprawozdanie z realizacji planu go-
spodarki odpadami. W terminie ustawowym wpłynęło do Ministra Środowiska 11 sprawoz-
dań. Po terminie przekazano 4 sprawozdania. W przypadku województwa Śląskiego przeka-
zano sprawozdanie obejmujące okres od dnia 26 sierpnia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2005 r.
Do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, EkoFunduszu
oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej zwrócono się z prośbą
o przekazanie informacji nt. dofinansowania przedsięwzięć, przekazując wzór zestawienia.
Informacje, w wymaganym formacie, uzyskano z NFOŚiGW, Fundacji EkoFundusz oraz 7
WFOŚiGW (dolnośląskiego, kujawsko  pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, opolskiego,
6
świętokrzyskiego, zachodniopomorskiego). W przypadku mazowieckiego funduszu ochrony
środowiska i gospodarki wodnej informacje przekazano po wyznaczonym terminie.
2. Stan i ocena wykonania zadań wynikających z krajowego planu
gospodarki odpadami
2.1. Zadania administracji publicznej i przedsiębiorców
Informacje dotyczące stanu realizacji zadań wynikających z krajowego planu gospodar-
ki odpadami przedstawiono w załączniku nr 1, w którym w kolejnych tabelach zawarto: stan
realizacji zadań pozalegislacyjnych, stan realizacji zadań legislacyjnych oraz stan realizacji
programu prac naukowo  badawczych.
Spośród zadań pozalegislacyjnych (tabela 1.1 w załączniku nr 1) do bardzo słabo za-
awansowanych w realizacji zadań (lub brak informacji dotyczących ich realizacji) należy za-
liczyć:
- rozwój systemów selektywnego zbierania ze szczególnym uwzględnieniem odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji, w tym odpadów zielonych i odpadów organicz-
nych z gospodarstw domowych,
- rozwój selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych oraz budowlanych,
- budowę instalacji demontażu i recyklingu odpadów wielkogabarytowych,
- budowę instalacji recyklingu odpadów budowlanych,
- budowę instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów z przemysłu energetycz-
nego,
- budowę instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów z przemysłu remontowo-
budowlanego,
- rozwój selektywnego zbierania, celem unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych
ze strumienia odpadów komunalnych,
- budowę stacji przeładunkowych odpadów niebezpiecznych (SPON),
- uruchomienie stacji do dekontaminacji transformatorów zawierających PCB.
W dobrym stanie realizacji znajdują się następujące zadania:
- budowa składowisk odpadów azbestowych;
- organizowanie gospodarki odpadami opakowaniowymi,
7
- opracowanie list rankingowych składowisk przeznaczonych do likwidacji lub moder-
nizacji oraz terenów zdegradowanych przeznaczonych do rekultywacji.
Należy zaznaczyć, że 9 zadań jest zadaniami o charakterze ciągłym, które są realizowa-
ne na bieżąco.
Spośród zadań legislacyjnych (tabela 1.2. w załączniku 1):
- 5 zadań zostało zrealizowanych,
- 1 zadanie było w trakcie realizacji (wg stanu na dzień 31 grudnia 2006 r.)
- dla 2 zadań zrezygnowano z ich realizacji ze względów wyjaśnionych w tabeli 1.2;
były to zadania o charakterze fakultatywnym.
Podkreślenia wymaga fakt, że w latach 2002  2004 zostały zrealizowane 34 zadania le-
gislacyjne.
W okresie sprawozdawczym zrealizowano 6 prac naukowo-badawczych (tabela nr 1.3).
Realizacja 2 pozostałych prac nadzorowana była przez Ministra Gospodarki.
Wobec powyższego realizację zadań legislacyjnych oraz realizację programu prac na-
ukowo  badawczych należy ocenić jako bardzo dobre.
W tabeli nr 1.4 i tabeli nr 1.5 przedstawiono zbiorcze zestawienie liczby powiatów i
gmin posiadających uchwalone plany gospodarki odpadami w podziale na województwa 
w terminie ustawowym oraz wg stanu na dzień 31 grudnia 2006 r.
Zadanie w zakresie uchwalenia planów powiatowych wg stanu na dzień 31 grudnia
2006 r. nie zostało zrealizowane przez jedno województwo  mazowieckie, gdzie nie uchwa-
lono planu dla jednego powiatu.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2006 r. tylko w przypadku 3 województw
(kujawsko  pomorskiego, lubuskiego, pomorskiego) uchwalono 100% planów gminnych.
W żadnym przypadku nie uchwalono wszystkich planów w danym województwie w
terminie ustawowym.
2.2. Finansowanie i realizacja przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpa-
dami
Finansowanie inwestycji w zakresie gospodarki odpadami odbywa się przy znaczącym
udziale środków funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, Fundacji EkoFundusz
oraz środków unijnych.
8
2.2.1. Wydatki i efekty rzeczowe w gospodarce odpadami
Z danych przedstawionych w tabeli nr 1 wynika, że w latach 2004  2006 następował
stopniowy wzrost nakładów inwestycyjnych na ochronę środowiska, w tym również w pierw-
szym okresie na gospodarkę odpadami, przy czym w 2006 r. nastąpił znaczący spadek w sto-
sunku do roku 2005.
Analizując efekty rzeczowe uzyskane w wyniku przekazania do użytku inwestycji w za-
kresie gospodarki odpadami w latach 2004  2006, można zauważyć spadek pojemności no-
wooddanych składowisk odpadów (tabela nr 2).
Niestety znacząco spadła również powierzchnia rekultywowanych składowisk odpadów.
Tabela 1: Wydatki inwestycyjne na ochronę środowiska i gospodarkę wodną
ROK
WYSZCZEGÓLNIENIE
2004 2005 2006
W MILIONACH ZA
OTYCH
Ochrona środowiska 5337,44 5986,5 6877,76
Gospodarka odpadami 677,49 847,5 662,46
Udział kosztów przeznaczonych na 12,69 % 14,2% 9,63 %
gospodarkę odpadami w stosunku do
kosztów całkowitych przeznaczonych
na ochronę środowiska
Dane: GUS
Tabela 2: Efekty rzeczowe uzyskane w wyniku przekazania do użytku inwestycji ochrony śro-
dowiska i gospodarki wodnej.
WYSZCZEGÓLNIENIE ROK
Jednostka mia- 2004 2005 2006
ry
Zdolności przerobowe przekazanych do eksploatacji
instalacji w zakresie:
unieszkodliwiania odpadów tys. t/r 1332,0 732,0 1079,0
w tym składowania tys. t/r 1136,0 615,0 708,0
wykorzystania odpadów w przemyśle tys. t/r 459,0 528,0 349,0
składowiska, stawy osadowe i wylewiska
dla odpadów przemysłowych i komunalnych ha 54,0 53,0 26,0
rekultywacja terenów składowania odpadów ha 97,0 26,0 64,0
Dane: GUS
9
2.2.2. Stan realizacji przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami współfinansowa-
nych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
W latach 2004  2006 sfinansowano 44 przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami
przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, których całkowity
koszt wynosił 342 607 303,91 zł. Kwota dofinansowania wyniosła 126 673 868,35 zł, co sta-
nowi 36,97% kwoty ogólnej.
W poszczególnych latach koszty dofinansowanych przedsięwzięć wynosiły:
- w 2004 r. koszt całkowity przedsięwzięć: 65 136 433,64 zł - w tym udział
środków NFOŚiGW: 23 705 170,07 zł;
- w 2005 r. koszt całkowity przedsięwzięć: 120 910 219,00 zł - w tym udział
środków NFOŚiGW: 50 373 760,98 zł;
- w 2006 r. koszt całkowity przedsięwzięć: 156 212 812,27 zł - w tym udział
środków NFOŚiGW: 52 594 937,30 zł.
Przedsięwzięcia dotyczyły między innymi budowy instalacji do krakingu termicznego
tworzyw sztucznych, likwidacji składowisk przeterminowanych środków ochrony roślin (mo-
gilników), rekultywacji składowisk odpadów komunalnych oraz budowy instalacji do zago-
spodarowania odpadów komunalnych.
Szczegółową informację na temat dofinansowania przedsięwzięć dotyczących gospo-
darki odpadami w latach 2004  2006 przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Go-
spodarki Wodnej przedstawiono w załączniku nr 2 (tabela nr 2.1).
2.2.3. Stan realizacji inwestycji w zakresie gospodarki odpadami współfinansowanych ze
środków Fundacji EkoFundusz
W latach 2004  2006 uruchomiono 26 instalacji dofinansowanych ze środków Fundacji
EkoFundusz, w tym 9 kompostowni, 1 instalację do produkcji paliwa z odpadów komunal-
nych, 1 instalację do przetwarzania odpadów niebezpiecznych, 1 składowisko odpadów nie-
bezpiecznych, 1 instalację do przetwarzania politereftalanu etylenu  butelek PET,
2 instalacje do doczyszczenia stłuczki (sortownie optoelektroniczne), 2 instalacje do przetwa-
rzania odpadów niebezpiecznych, 3 sortownie odpadów selektywnie zbieranych oraz 6 sor-
towni odpadów zmieszanych.
Ogólny koszt inwestycji wynosił 245 955 056,0 zł, w tym kwota dofinansowania -
64 463 091,0 zł.
10
Szczegółową informację na temat dofinansowania przedsięwzięć dotyczących gospo-
darki odpadami w latach 2004-2006 przez Fundację EkoFundusz przedstawiono w załączniku
nr 2 (tabela nr 2.2)
2.2.4. Stan realizacji przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami współfinansowa-
nych ze środków wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej
Z informacji uzyskanych z 7 wojewódzkich funduszy ochrony środowiska
i gospodarki wodnej (dolnośląskiego, kujawsko  pomorskiego, lubelskiego, łódzkiego, opol-
skiego, świętokrzyskiego, zachodniopomorskiego) wynika, że w latach 2004 - 2006 instytucje
te dofinansowały 76 przedsięwzięć w kwocie równej 94 882 899,45 zł, których łączny koszt
całkowity wynosił 259 632 230,45 zł. Udział środków funduszy stanowił 36,5% kosztów
ogólnych.
Szczegółową informację na temat dofinansowania przedsięwzięć dotyczących gospo-
darki odpadami w latach 2004-2006 przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i go-
spodarki wodnej przedstawiono w załączniku nr 2 (tabela nr 2.3).
2.2.5. Stan realizacji przedsięwzięć w zakresie gospodarki odpadami współfinansowa-
nych ze środków unijnych - ISPA/FS
W ramach Funduszu Spójności w latach 2004  2006 realizowanych było 8 projektów z
zakresu gospodarki odpadami, których realizacja jest kontynuowana. Beneficjentami pomocy
są przede wszystkim samorządy (gminy lub związki gmin) oraz przedsiębiorstwa komunalne.
A
ączny koszt kwalifikowany wszystkich projektów wynosi 152 406 193 EURO, natomiast
całkowita kwota dofinansowania z Funduszu Spójności wynosi 103 469 962 EURO.
Szczegółową informację na temat stanu realizacji przedsięwzięć dotyczących gospodar-
ki odpadami współfinansowanych z Funduszu Spójności przedstawiono w załączniku nr 2
(tabela nr 2.4).
11
2.3. Realizacja rekomendacji zawartych w pierwszym sprawozdaniu
z realizacji krajowego planu gospodarki odpadami
W załączniku nr 3 zestawiono rekomendacje zawarte w  Sprawozdaniu z realizacji kra-
jowego planu gospodarki odpadami za okres od 29 paz
dziernika 2002 r. do 29 paz
dziernika
2004 r. , organy odpowiedzialne za ich realizację oraz stan ich realizacji. Należy podkreślić,
że 7 dotyczy działań ciągłych, które są realizowane na bieżąco, 3 zadania zostały zrealizowa-
ne, 5 zadań zostało częściowo zrealizowanych, 5 zadań jest w trakcie realizacji, a 2 zadania
nie zostały zrealizowane, mimo podejmowanych działań.
3. Zmiany stanu gospodarki odpadami w Polsce
3.1. Gospodarka odpadami z sektora komunalnego
3.1.1. Odpady komunalne
Ilość wytworzonych odpadów komunalnych w kraju zależna jest od wielu czynników, z
których do głównych należą: standard życia ludności oraz wielkość i intensywność konsump-
cji wyrobów, natomiast rodzaj wytwarzanych odpadów będzie uzależniony od rodzaju obsza-
ru, na którym odpady są wytwarzane, gęstości zaludnienia, rodzaju zabudowy, obecności
obiektów użyteczności publicznej, obecności i wielkości placówek handlowych, przemysłu
lub usług.
12
Tabela nr 3. Odpady komunalne zebrane (wywiezione) i zagospodarowane w latach 2004 - 2006
Lata ogółem Zebrane Zebrane selektywnie, w tym: Odpady zmieszane przetwo-
jako rzone w:
zmie- ma- szkło two- meta- inne spalarniach zakładach
szane
ku- rzywa le biologicznego
latura sztuczne przetwarzania
lub mechanicz-
no  biologicz-
nego przetwa-
rzania
w tys. Mg
2004 9759,0 9516,0 67,0 73,0 31,0 10,0 62,0 - 234,0
2005 9354,0 9057,0 96,0 99,0 41,0 7,0 52,0 44,0 318,0
2006 9876,6 9473,2 99,8. 114,5 54,8 7,0 127,4 45,3 357,5
y
ródło: GUS
Z danych przedstawionych w tabeli nr 3 wynika, że w latach 2004  2005 nastąpił spa-
dek zbieranych odpadów komunalnych, który mógł być spowodowany w pewnym stopniu
masową emigracją w ostatnich latach związaną z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej
i otwarciem rynków pracy, ale także z występowaniem patologicznych zjawisk, takich jak:
powstawanie dzikich wysypisk odpadów, nieujmowanie odpadów w ewidencji prowadzonych
przez przedsiębiorców zajmujących się odbieraniem odpadów w celu uniknięcia opłat za ko-
rzystanie ze środowiska oraz zagospodarowaniem odpadów we własnym zakresie przez go-
spodarstwa domowe często niezgodnie z wymaganiami ochrony środowiska. Jednakże w
2006 r. zaobserwowano wzrost masy zebranych odpadów do poziomu zbliżonego do roku
2003.
Zaobserwowano, że ilość zebranych selektywnie odpadów jest wciąż niewielka, choć
stopniowo wzrasta z jedynie 145 tys. Mg, co stanowiło 1,4% masy zebranych odpadów ko-
munalnych w 2003 r. do 403,4 tys. Mg, co stanowiło 4,1% masy zebranych odpadów komu-
nalnych w 2006 r. Reasumując, widoczna jest tendencja wzrostowa, jednak postęp jest zbyt
wolny i efekty nie odzwierciedlają oczekiwań. Ponadto ze zmieszanych odpadów wysortowa-
no w 2006 r. 144,3 tys. Mg odpadów, czyli ok. 1,5 % masy zebranych odpadów.
Należy podkreślić, że odnotowano niewielki wzrost ilości odpadów komunalnych, które
były poddane procesowi przekształcania biologicznego (z 1,2% całości wytwarzanych odpa-
dów komunalnych w 2003 r. do 3,6% w 2006 r.), a termicznemu przekształceniu poddano w
13
2006 r. tylko 45,3 tys. Mg odpadów, co stanowiło 0,4% ogólnej ilości wytwarzanych odpa-
dów. W stosunku do 2003 r. nie notuje się w tym zakresie żadnego postępu. Ostatecznie zde-
ponowano na składowiskach 8 986,5 tys. odpadów, t.j. ok. 91% masy zebranych odpadów.
Ponadto, z danych GUS wynika, że najmniej odpadów komunalnych w przeliczeniu na
jednego mieszkańca zbieranych było w 2006 r. w województwie świętokrzyskim (156 kg od-
padów komunalnych/mieszkańca/rok), a najwięcej w województwie dolnośląskim (318 kg
odpadów komunalnych/mieszkańca/rok, czyli ponad dwukrotnie więcej niż w województwie
świętokrzyskim). Wskazane różnice mogą mieć swoje podłoże w występujących różnicach w
zamożności społeczeństwa w różnych regionach kraju, co wpływa na konsumpcję, a w kon-
sekwencji na ilość wytwarzanych odpadów komunalnych i ostatecznie zebranych odpadów
komunalnych. Jest to również związane z różnicami w świadomości ekologicznej społeczeń-
stwa  z reguły społeczności bardziej zamożne są bardziej wyczulone na kwestie ochrony
środowiska w obszarze właściwego postępowania z odpadami, chociaż w Polsce obserwuje
się również i w tej grupie tendencje do pozbywania się odpadów komunalnych w sposób nie-
właściwy w celu uniknięcia opłat za odbieranie tych odpadów. Szczegółowe dane z podzia-
łem na województwa przedstawiono w załączniku nr 4 (tabela nr 4.1).
Szczególnym rodzajem odpadów komunalnych są odpady ulegające biodegradacji, ro-
zumiane jako odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale
mikroorganizmów.
Ilość wytworzonych odpadów ulegających biodegradacji w 2004 r. wynosiła 5 520,2
tys. Mg i była o 26% większa w porównaniu do roku bazowego  1995, co stanowiło 56%
odpadów komunalnych zebranych. Szacuje się, że udział odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji w ogólnej masie zebranych odpadów komunalnych kształtował się na podob-
nym poziomie w latach 2005 i 2006. Brak jest dokładnych danych dotyczących zagospodaro-
wania tych odpadów, ale z szacunków wynika niezadowalający stopień redukcji składowania
tych odpadów.
Na terenie Polski na koniec 2006 r. było zlokalizowanych:
- 69 sortowni odpadów selektywnie zbieranych;
- 26 sortowni odpadów zmieszanych;
- 64 kompostownie odpadów  zielonych i selektywnie zbieranych odpadów organicznych
(roślinnych i zwierzęcych);
- 6 zakładów fermentacji odpadów komunalnych;
- 21 zakładów mechaniczno  biologicznego przetwarzania odpadów;
- 1 spalarnia odpadów komunalnych;
14
- 740 składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są składowane
odpady komunalne.
3.1.2. Odpady opakowaniowe
Tabela nr 4. Uzyskane poziomy recyklingu odpadów opakowaniowych w latach 2004 -2005
Lp. Rodzaj opakowania, z którego Poddane odzyskowi (%) Poddane recyklingowi (%)
powstał odpad 2004 2005 2004 2005
1 opakowania z tworzyw sztucznych 25,6 22,7 17,1 19,0
opakowania z aluminium, o po-
2 38,5 58,0 38,5 58,0
jemności mniejszej od 300 l
opakowania z blachy białej i lek-
3 16,5 20,2 16,5 20,2
kiej innej niż aluminiowa
4 opakowania z papieru i tektury 45,6 42,9 39,6 41,0
opakowania ze szkła gospo-
5 27,3 27,4 27,3 27,4
darczego, poza ampułkami
opakowania z materiałów natural-
6 92,1 90,8 20,1 16,9
nych (drewna i tekstyliów)
8 Ogółem 42,2 41,0 28,3 29,5
y
ródło: MŚ
Z danych przedstawionych w tabeli nr 4 oraz w załączniku nr 4 (tabele nr 4.2 i 4.3) wy-
nika, że w analizowanym okresie osiągnięto, a nawet przekroczono wymagane poziomy recy-
klingu poszczególnych odpadów opakowaniowych. Zgodnie z kpgo dotychczasowy system
gospodarki odpadami opakowaniowymi w skali kraju powinien zapewnić osiągnięcie do koń-
ca 2007 r. minimalnego poziomu odzysku 50% i minimalnego poziomu recyklingu 25%. Pla-
nowany na 2007 r. ogólny poziom recyklingu osiągnięto już w 2003 r. Należy podkreślić, że
w omawianym okresie osiąganie wymaganych poziomów było realizowane głównie dzięki
recyklingowi odpadów opakowaniowych pochodzących z opakowań zbiorczych, a nie opa-
kowań jednostkowych. Funkcjonowanie sytemu w kolejnych latach może trafić na przeszkodę
w postaci ograniczonych możliwości pozyskiwania odpadów opakowaniowych z dotychcza-
sowych z
ródeł. Wymusi to zwiększenie inwestycji w selektywne zbieranie, w szczególności
odpadów opakowaniowych ze szkła, które pozwoli na zapewnienie wzrastających poziomów
odzysku i recyklingu odpadów w latach 2008-2014.
15
3.1.3. Komunalne osady ściekowe
Tabela nr 5. Zestawienie ilości osadów ściekowych wytwarzanych w latach 2004-2006
Osady zmagazynowane na terenie
Osady wytworzone w ciągu roku oczyszczalni (stan w końcu roku)
Polska [tys. Mg s.m.] [tys. Mg s.m.]
2004 2005 2006 2004 2005 2006
Ilość 1087,2 1124,2 1064,7 10150,6 9342,8 8710,5
osadów
y
ródło: GUS
Analizując dane GUS, obserwuje się zasadniczo wzrost ilości wytwarzanych osadów
ściekowych. Jedynie w 2006 r. można zaobserwować spadek ilości wytwarzanych osadów
ściekowych w porównaniu z poprzednimi latami. Jednocześnie obserwuje się spadek ilości
osadów ściekowych zmagazynowanych na terenie oczyszczalni ścieków. Dane zawarte w
tabeli nr 5 dotyczą osadów ściekowych wytworzonych łącznie w oczyszczalniach komunal-
nych oraz oczyszczalniach przemysłowych.
Tabela nr 6. Zestawienie sposobów i ilości osadów ściekowych wykorzystanych w latach
2004-2006
Osady wytworzone w ciągu roku Osady wykorzy-
Wykorzystane do: Komposto- Przekształcone Składowane Magazyno- Inne stane z nagroma-
Lata dzonych
Rekultywacji Uprawy -wane *** termicznie -wane
na terenie
gruntów* płodów
rolnych oczyszczalni
**
W tys. Mg s.m.
Polska 2004 273,3 94,4 30,4 39,9 453,3 379,2 195,9 547,9
2005
324,9 98,2 29,6 37,4 399,1 287,6 235,1 360,7
287,2 106,8 31,0 39,3 381,3 242,1 166 525,1
2006
y
ródło: GUS
* - Osady stosowane do rekultywacji terenów (w tym gruntów na cele rolne)
** - Cel rolniczy rozumiany jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych do obrotu handlowego,
włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz oraz przeznaczone do produkcji kompostu.
*** - Ilość osadów poddanych kompostowaniu uwzględniono w pozycji inne.
16
Jak wynika z danych GUS (tabela nr 6) widoczna jest tendencja wzrostowa wykorzy-
stywania komunalnych osadów ściekowych do rekultywacji gruntów, uprawy płodów rol-
nych, jak również ich kompostowania. Termiczne przekształcanie utrzymuje się na podobnym
poziomie. Dominującym kierunkiem stosowania komunalnych osadów ściekowych w latach
2004-2006 pozostaje jednak ich unieszkodliwianie poprzez składowanie. Daje się jednak za-
uważyć stopniowy spadek ilości komunalnych osadów składowanych z blisko 45% w roku
2003 do nieco ponad 35% w roku 2006.
Szczegółowe dane dotyczące stanu gospodarki osadami ściekowymi w Polsce w latach
2004  2006 przedstawiono w tabeli nr 4.4 w załączniku nr 4.
3.2. Gospodarka odpadami z sektora gospodarczego
Tabela nr 7. Odpady z sektora gospodarczego wytworzone w ciągu roku w latach 2004 - 2006
2004 2005 2006
WYSZCZEGÓLNIENIE
w tys. Mg
Odpady (z wyłączeniem odpadów komunalnych) 124 029,5 124 602,1 123 463,4
y
ródło: GUS
Z danych GUS (tabela nr 7) wynika, że wzrost ilości wytwarzanych odpadów, zauważo-
ny w poprzednim okresie sprawozdawczym za lata 2002-2004, utrzymywał się do 2005 r., a
następnie uległ zahamowaniu, przy czym trudno jest ocenić, czy będzie to tendencja, czy też
jest to chwilowe zawahanie, gdyż z danych dotyczących PKB (tabela nr 8) wynika trwały
wzrost gospodarczy, z którym może być powiązany dalszy wzrost ilości wytwarzanych odpa-
dów.
Tabela nr 8. Wartość Produktu Krajowego Brutto w cenach bieżących za lata 2004  2006
2006
2004 2005
WYSZCZEGÓLNIENIE
w mln zł
Wartość PKB 923 248,0 980 844,0 1 057 854,9
Żródło: GUS
17
Tabela nr 9. Odpady wytworzone w sektorze gospodarczym (z wyłączeniem odpadów komu-
nalnych) w latach 2004-2006
Odpady wytworzone w ciągu roku
unieszkodliwione
poddane odzy- magazy-
ogółem
Lata
w tym
skowi nowane czasowo
w mln
razem
składowane
Mg
Mln Mg (% wytworzonych)
2004 124,0 97,4 (78,5%) 22,6 (18,2%) 17,1 (13,8%) 4,0 (3,2%)
2005 124,6 98,8 (79,3%) 21,9 (17,6%) 16,7 (13,4%) 3,9 (3,1%)
2006 123,5 94,9 (76,8%) 23,8 (19,3%) 18,8 (15,2%) 4,8 (3,9%)
Żródło: GUS
Z danych przedstawionych w tabeli nr 9 wynika, że ilość odpadów poddanych odzy-
skowi w okresie 2004  2006 utrzymywała się na podobnym poziomie (ok. 78%), przy czym
w 2006 r. można zauważyć nieznaczny spadek ilości odpadów poddawanych odzyskowi (z
79,1% w 2003 r. do 76,8% w 2006 r.) na rzecz unieszkodliwiania (wzrost z 18,0% w 2003 r.
do 19,3% w 2006 r.), co niestety wynika z większej ilości składowanych odpadów (z 13,3% w
2003 r. do 15,2% w 2006 r.).
3.3. Gospodarka odpadami niebezpiecznymi
Tabela nr 10. Odpady niebezpieczne wytworzone, poddane odzyskowi, unieszkodliwione w
ciągu roku w latach 2004  2006
Unieszkodliwione
Ogółem Poddane odzyskowi Magazynowane
w tym
Lata razem
składowane
w Mg (% wytworzonych)
P O L S K A 2004 1 349 287 487 504 (36,0%) 841 608 (62,4%) 234 002 (17,4%) 20 174 (1,5%)
2005 1 778 881 512 998 (28,8%) 1 237 843 (69,6%) 316 757 (17,8%) 28 040 (1,6%)
2006 1 811 726 492 072 (27,2%) 1 280 412 (70,7%) 348 842 (19,2%) 39 241 (2,1%)
y
ródło: dane Inspekcji Ochrony Środowiska uzyskane w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska.
Dane zawarte w tabeli nr 10 wskazują na wyraz
ny wzrost ilości wytwarzanych odpadów
niebezpiecznych na terenie Polski (w 2006 r. nastąpił wzrost o 35% w stosunku do roku
2003). Należy jednocześnie zauważyć, że wytwarzane odpady niebezpieczne są przede
18
wszystkim przekazywane do unieszkodliwienia (w 2006 r. nastąpił wzrost o 57% w stosunku
do roku 2003).
4. Ocena realizacji celów określonych w krajowym planie gospo-
darki odpadami
4.1. Odpady z sektora komunalnego
4.1.1. Odpady komunalne
W gospodarce odpadami komunalnymi najważniejszymi celami wyznaczonymi do osią-
gnięcia w latach 2003-2006 było m.in.:
- objęcie wszystkich mieszkańców kraju zorganizowanym systemem zbierania odpadów,
co związane jest z wyeliminowaniem niekontrolowanego wprowadzania odpadów komu-
nalnych do środowiska,
- podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa,
- rozwój selektywnego zbierania odpadów (w szczególności odpadów komunalnych ulega-
jących biodegradacji, odpadów wielkogabarytowych, odpadów niebezpiecznych, odpa-
dów remontowych).
- intensyfikacja działań w zakresie zamykania, rekultywacji lub modernizacji nieefektyw-
nych lokalnych składowisk odpadów komunalnych, budowa składowisk według standar-
dów UE (W 2004 r. na terenie kraju zlokalizowanych było 1321 składowisk, natomiast w
2006 r. liczba ich zmalała do 740).
Założone cele niestety nie zostały w pełni zrealizowane. Nadal stwierdza się brak postę-
pu w selektywnym zbieraniu odpadów komunalnych, w tym odpadów niebezpiecznych wy-
stępujących w strumieniu odpadów komunalnych, co związane jest z wieloma czynnikami, z
których najważniejszymi są: niewypełnianie przez gminy ustawowych obowiązków w zakre-
sie gospodarowania odpadami, w tym dotyczących uchwalania planów gospodarki odpadami,
uchwalania regulaminów utrzymania czystości i porządku w gminach i określania wymagań
dla przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości oraz niedostateczny stan świadomości ekologicznej społeczeń-
stwa. Nie wszyscy mieszkańcy kraju zostali objęci zorganizowanym systemem zbierania od-
padów.
19
 Problemy te uwzględniono przy opracowywaniu  Krajowego planu gospodarki odpa-
dami 2010 , w którym wyznaczono zadania służące do osiągnięcia zakładanych celów do
końca 2007 r. oraz instytucje odpowiedzialne za ich realizację.
4.1.2. Odpady opakowaniowe
W gospodarce odpadami opakowaniowymi podstawowymi celami wyznaczonymi do
osiągnięcia w krajowym planie gospodarki odpadami było:
- zapewnienie przez system gospodarki odpadami opakowaniowymi w skali kraju osiągnię-
cia minimalnych poziomów odzysku i recyklingu zakładanych w polskim prawie,
- zapewnienie, aby wszystkie rodzaje opakowań wprowadzane na rynek odpowiadały wy-
maganiom ekologicznym zawartym w normach PN-EN związanych z dyrektywą
94/62/WE,
- ograniczenie masy odpadów opakowaniowych deponowanych na składowiskach,
- wprowadzenie standardów dotyczących jakości i czystości surowców wtórnych uzyska-
nych z odpadów opakowaniowych,
- utworzenie bazy danych i doskonalenie systemu monitoringu,
- konsultacje i uzgodnienie z organizacjami reprezentującymi producentów opakowań oraz
wyrobów dotyczące minimalnych poziomów opakowań wielokrotnego użycia wprowa-
dzanych na rynek dla niektórych rodzajów wyrobów,
- działania informacyjno-edukacyjne.
W latach 2004-2006 osiągnięto, zakładane w przepisach prawa, poziomy recyklingu od-
padów opakowaniowych oraz rozwój w kraju rynku gospodarki odpadami. W kontekście tego
obserwuje się też wzrost zainteresowania inwestycjami w zakresie selektywnego zbierania,
odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych z opakowań objętych przepisami ustawy.
Zmienione przepisy ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opa-
kowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638, z póz
n. zm.) określiły wymagania, jakie muszą speł-
niać przedsiębiorcy wprowadzający na rynek opakowania. Uprawnione jednostki prowadzą
oceny zgodności opakowań z normami PN-EN.
W analizowanym okresie wzrosły inwestycje w zakresie budowy instalacji do segre-
gacji odpadów pozyskiwanych w drodze selektywnego zbierania. Jednocześnie prowadzący
odzysk lub recykling wprowadzili rygorystyczne wymagania dotyczące jakości przyjmowa-
nych do odzysku lub recyklingu odpadów.
W 2004 r. została utworzona baza danych dotycząca wytwarzania i gospodarowania
odpadami oraz gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Obejmuje ona swym
20
zakresem między innymi dane dotyczące wprowadzonych na rynek opakowań. Jednocześnie
Ministerstwo Środowiska w oparciu o dane dostarczone przez urzędy marszałkowskie co-
rocznie opracowuje zbiorcze zestawienie, obejmujące swym zakresem cały kraj, dotyczące
masy odpadów opakowaniowych poddanych procesom odzysku i recyklingu oraz uzyskanych
poziomów. Ministerstwo Środowiska przekazało za rok 2004 i 2005 raporty dla Komisji Eu-
ropejskiej dotyczące masy odpadów opakowaniowych wytworzonych w Polsce i poddanych
odzyskowi lub spalaniu z odzyskiem energii w spalarniach odpadów.
Nie przeprowadzono uzgodnień z organizacjami reprezentującymi producentów opa-
kowań oraz wyrobów dotyczących minimalnych poziomów opakowań wielokrotnego użycia
prowadzanych na rynek dla niektórych rodzajów wyrobów.
W analizowanym okresie zostało przeprowadzonych szereg akcji edukacyjnych doty-
czących gospodarki odpadami opakowaniowymi. Duża część tych działań była prowadzona
przez organizacje odzysku, które zgodnie z przepisami prawa, są zobowiązane prowadzenia
edukacji ekologicznej w tym zakresie. Jednocześnie w Narodowym Funduszu Ochrony Śro-
dowiska i Gospodarki Wodnej przewidziano środki finansowe pochodzące z opłat produkto-
wych, które przeznaczane były na edukację ekologiczną dotyczącą selektywnego zbierania i
recyklingu odpadów opakowaniowych.
4.1.3. Komunalne osady ściekowe
W gospodarce komunalnymi osadami ściekowymi podstawowymi celami wyznaczony-
mi do osiągnięcia w pierwszym krajowym planie gospodarki odpadami było:
- zwiększenie stopnia kontroli obrotu komunalnymi osadami ściekowymi celem zapewnienia
maksymalnego bezpieczeństwa zdrowotnego i środowiskowego,
- zwiększenie stopnia przetworzenia komunalnych osadów ściekowych,
- maksymalizacja stopnia wykorzystania substancji biogennych zawartych w osadach przy
jednoczesnym spełnieniu wszystkich wymogów dotyczących bezpieczeństwa sanitarnego
i chemicznego.
Powyższe cele są to cele długoterminowe i bezpośrednio zależne od rozbudowy infra-
struktury służącej oczyszczaniu ścieków i przetwarzaniu komunalnych osadów ściekowych.
Należy wskazać stopniowy spadek ilości komunalnych osadów składowanych oraz ma-
gazynowanych na terenie oczyszczalni. Widoczna jest również tendencja wzrostowa wyko-
rzystywania komunalnych osadów ściekowych do rekultywacji gruntów i uprawy płodów
rolnych oraz kompostowania komunalnych osadów ściekowych, zgodnie z obowiązującymi
21
przepisami dotyczącymi stosowania komunalnych osadów ściekowych, w szczególności roz-
porządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów
ściekowych (Dz. U. Nr 134, poz. 1140 i Nr 155, poz. 1299). Natomiast ilość komunalnych
osadów ściekowych przekształconych termicznie utrzymuje się na podobnym poziomie. W
związku z powyższym można stwierdzić, że informacje o kierunkach zagospodarowania ko-
munalnych osadów ściekowych odpowiadają celom określonym w krajowym planie gospo-
darki odpadami. Kolejne cele i zadania zostały wyznaczone w Krajowym planie gospodarki
odpadami 2010.
4.2. Odpady z sektora gospodarczego
W gospodarce odpadami z sektora gospodarczego najważniejszymi celami określonymi
w krajowym planie gospodarki odpadami było:
- dwukrotne zwiększenie udziału odzyskiwanych i ponownie stosowanych w procesach
produkcyjnych odpadów przemysłowych w porównaniu ze stanem z 1990 r. (w 1990
r. procesom odzysku poddawano 77,1 mln Mg),
- rozszerzenie mechanizmów rynkowych oraz przygotowanie skutecznych instrumen-
tów ekonomicznych,
- wdrożenie systemów pełnej i wiarygodnej ewidencji odpadów i metod ich zagospoda-
rowywania (bazy danych),
- identyfikacja zagrożeń i rozszerzenie zakresu prac na rzecz likwidacji starych składo-
wisk odpadów, modernizacji składowisk eksploatowanych oraz rekultywacji terenów
zdegradowanych.
Od roku 1990 do roku 2006 ilość odpadów poddanych odzyskowi wzrosła do poziomu
94,9 mln Mg.
W Ministerstwie Środowiska oraz w 16 urzędach marszałkowskich funkcjonuje central-
na i 16 wojewódzkich baz danych dotyczących wytwarzania i gospodarowania odpadami oraz
gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Pozwala to na monitorowanie stanu
gospodarki odpadami, jednak w niewystarczający sposób i resort środowiska rozważa możli-
wość zmodernizowania istniejącej bazy i w następnych latach stworzenie nowej komplekso-
wej bazy o odpadach, co zostało zapisane jako jedno z zadań Krajowego planu gospodarki
odpadami 2010.
22
Jak wynika z obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa i dokonanych przeglą-
dów ekologicznych, organy wydają decyzje administracyjne w zakresie dostosowywania
funkcjonujących składowisk odpadów do wymagań ochrony środowiska oraz zamykania i
rekultywacji składowisk odpadów niespełniających wymagań ochrony środowiska. Jednak nie
wszystkie decyzje są wydawane w sposób właściwy, jak również tempo prac nie jest do końca
zadowalające.
4.3. Odpady niebezpieczne
W gospodarce odpadami niebezpiecznymi najważniejszymi celami wyznaczonymi do
osiągnięcia w pierwszym krajowym planie gospodarki odpadami było:
- spełnienie wymogów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia
18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji,
- całkowite zniszczenie i wyeliminowanie ze środowiska do 2010 r. poprzez kontrolo-
wane unieszkodliwienie PCB dekontaminację lub unieszkodliwienie urządzeń zawie-
rających PCB,
- likwidacja mogilników do roku 2010 zawierających przeterminowane środki ochrony
roślin,
- minimalizacja ilości powstawania niebezpiecznych odpadów medycznych, wymagają-
cych szczególnych metod unieszkodliwiania na drodze termicznego przekształcania,
poprzez segregację u z
ródła,
- eliminacja nieprawidłowych praktyk w gospodarce odpadami medycznymi, tj. spala-
nia specyficznych odpadów medycznych w tzw.  spalarkach nieposiadających urzą-
dzeń do oczyszczania gazu oraz w piecach centralnego ogrzewania,
- bezpieczne dla zdrowia ludzi usunięcie wyrobów zawierających azbest i zdeponowa-
nie ich na wyznaczonych składowiskach w sposób eliminujący ich negatywne oddzia-
ływanie,
- zebranie z rynku 100% zużytych akumulatorów ołowiowych oraz uzyskanie poziomu
odzysku i recyklingu pozostałych baterii i akumulatorów  zgodnie z wymaganiami
prawnymi,
- uzyskanie poziomu odzysku i recyklingu olejów odpadowych  zgodnie z przepisami
prawnymi,
23
- osiągnięcie do dnia 1 stycznia 2006 r. poziomu zbierania wynoszącego 4 kg zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego na mieszkańca na rok.
Analizując realizację powyższych celów, należy stwierdzić, że dyrektywa 2000/53/WE
w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji została transponowana poprzez przepisy
ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U.
Nr 25, poz. 202, z póz
n. zm.) i w 2006 r. zostały osiągnięte nałożone poziomy odzysku i re-
cyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji nałożone dyrektywą. Zadania służące osiągnię-
ciu celów dotyczących likwidacji PCB oraz likwidacji mogilników są stopniowo realizowane,
natomiast dane statystyczne świadczące o niewielkiej ilości wytwarzanych odpadów zawiera-
jących PCB mogą świadczyć o fakcie, że przedsiębiorcy planują ich likwidację dopiero w
roku 2010. Natomiast odpady zdeponowane w mogilnikach są systematycznie likwidowane,
zgodnie z planami określonymi w poszczególnych województwach. Do końca 2006 r. zlikwi-
dowano 133 mogilniki, do likwidacji pozostało jeszcze 129 mogilników. Daje się również
zauważyć poprawę stanu gospodarki odpadami medycznymi, ponieważ coraz większa liczba
szpitali prowadzi selektywne ich zbieranie i przekazuje do unieszkodliwiania zgodnie z obo-
wiązującymi przepisami. Odnosząc się do spalania w spalarniach niespełniających wymagań
ochrony środowiska należy stwierdzić, że cel został osiągnięty (według stanu na koniec 2006
r. na terenie kraju znajdowało się 46 spalarni odpadów medycznych i weterynaryjnych).
Ostateczna eliminacja wyrobów zawierających azbest powinna nastąpić do końca
2032 r. Obecnie wzrasta z roku na rok ilość usuniętych wyrobów zawierających azbest, acz-
kolwiek wzrost ten nie jest satysfakcjonujący w stosunku do założeń programu rządowego.
Wzrasta również liczba składowisk odpadów, które spełniają wymagania określone przepisa-
mi prawa i mogą przyjmować do składowania odpady zawierające azbest. Jednakże najistot-
niejszym problemem jest nadal niski poziom inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest,
która jest niezbędna do określenia ich stanu technicznego, konieczności usunięcia tych wyro-
bów oraz określenia potrzeb budowy kolejnych składowisk.
Akumulatory kwasowo-ołowiowe są zbierane w ramach sieci zbierania utworzonych
przez firmy zajmujące się recyklingiem akumulatorów i obejmują teren całego kraju. Stano-
wią one najliczniejszą grupę wśród odpadów zużytych baterii i akumulatorów, poddanych
procesom odzysku. Wynika to z dobrze sprawdzającego się systemu zbierania tych odpadów
oraz mechanizmu finansowego, jakim jest opłata depozytowa, która zachęca użytkowników
do oddawania zużytych akumulatorów do punktów ich zbierania. Systemy zbierania pozosta-
łych typów baterii i akumulatorów są obecnie tworzone i funkcjonują na ograniczonym ob-
szarze kraju.
24
Należy zauważyć, że Polska uzyskała w 2004 r. dwuletni okres przejściowy od obo-
wiązku uzyskania poziomu zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego po-
chodzącego z gospodarstw domowych, o czym stanowi decyzja Rady 2004/486/WE z dnia 26
kwietnia 2004 r. przyznająca Cyprowi, Malcie i Polsce pewne tymczasowe odstępstwa od
dyrektywy 2002/96/WE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Polska
powinna osiągnąć poziom zbierania 4 kg zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
pochodzącego z gospodarstw domowych/mieszkańca/rok do dnia 31 grudnia 2008 r. Według
danych Głównego Inspektora Ochrony Środowiska w II półroczu 2006 r. zebrano 0,05 kg
zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych/mieszkańca.
5. Podsumowanie i wnioski
Zadanie wyznaczone w pierwszym krajowym planie gospodarki odpadami na lata 2003
 2006 dla centralnej administracji rządowej zostały w zdecydowanej większości zrealizowa-
ne. Wyjaśniono powody niezrealizowania kilku zadań. Podobnie przedstawia się sytuacja z
realizacją rekomendacji zawartych w  Sprawozdaniu z realizacji krajowego planu gospodarki
odpadami za okres od 29 paz
dziernika 2002 r. do 29 paz
dziernika 2004 r. .
Zdecydowanie gorzej należy ocenić realizację zadań przez samorząd terytorialny, co
może być związane z przypisaniem tych zadań również przedsiębiorcom oraz administracji
rządowej w województwie.
Ze względu na nieliczne informacje od przedsiębiorców, trudno jest ocenić realizację
zadań wynikających z krajowego planu gospodarki odpadami przez te podmioty.
Do roku 2005 obserwowano malejącą ilość zbieranych odpadów komunalnych (wg da-
nych GUS), co może wskazywać na patologiczne zjawiska. W roku 2006 odnotowano zmia-
nę, ale jest to zbyt krótki okres czasu, aby stwierdzić czy będzie to trwała tendencja. Jedno-
cześnie nie zmienia się zasadniczo sposób zagospodarowania odpadów komunalnych  domi-
nującym sposobem zagospodarowania jest składowanie, chociaż jego udział powoli spada  w
2006 r. wynosił ok. 91%.
Głównie zagospodarowywane w procesach odzysku, w tym recyklingu, są odpady opa-
kowaniowe z opakowań zbiorczych i transportowych. Dotychczas osiągano wymagane po-
ziomy odzysku i recyklingu.
25
Ze względu na wzrost liczby oczyszczalni ścieków, wzrasta ilość komunalnych osadów
ściekowych. W dalszym ciągu głównym sposobem zagospodarowanie odpadów jest ich skła-
dowanie.
Spada ilość wytwarzanych odpadów z sektora gospodarczego  pomimo wzrostu PKB.
Należy to uznać za pozytywną tendencję, chociaż może to być związane z przekwalifikowa-
niem niektórych odpadów na produkty (np. popioły ze spalania paliw jako dodatki do beto-
nów).
Zróżnicowana jest sytuacja w zakresie gospodarki odpadami niebezpiecznymi. W przy-
padku niektórych (np. zbieranie i przetwarzanie zużytych akumulatorów kwasowo  ołowio-
wych) sytuacja jest dobra, w przypadku innych (np. zbieranie i przetwarzanie zużytego sprzę-
tu elektrycznego i elektronicznego) - jest wysoce niezadowalająca.
26