PYTANIA POMOCNICZE DO ĆWICZEC
LABORATORYJNYCH Z CHEMII
ANALITYCZNEJ KLASYCZNEJ
I. ALKACYMETRIA
1. Wyjaśnij pojęcia:
 substancja podstawowa, jakimi cechami powinna się charakteryzować, podać przykłady substancji
podstawowych;
 pH, podać zakres pH dla kwasów i zasad.
2. Przestaw krzywÄ… miareczkowania roztworu mocnego kwasu roztworem mocnej zasady.
3. Teoria Arheniusa, Brönsteda-Lowry ego i Lewisa.
4. Podać zasadę metody oznaczania miana HCl.
5. Co to jest alkacymetria?
Oznaczanie miana HCl.
1. Jakie substancje podstawowe wykorzystuje siÄ™ do nastawiania miana HCl?
2. Podać krzywe miareczkowania mocnej zasady mocnym kwasem, słabej zasad mocnym kwasem oraz
wieloprotonowych kwasów (zasad). Podać PR oraz zakresy pH. Wnioski analityczne.
3. Podaj typy miareczkowania w alkacymetrii. Co jest titrantem w każdym powyższym przypadku?
4. Rodzaje wskaz
ników w alkacymetrii, zasada działania.
5. Co to sÄ… wskaz
niki mieszane, uniwersalne? Podaj przykłady.
Acydymetryczne oznaczanie Na2CO3 i NaOH obok siebie
1. Na czym polega metoda Wardera, podać reakcje?
2. Co to jest acydymetria?
3. Przy jakiej wartości pH następuje odbarwienie fenoloftaleiny?
4. Jak można sprawdzić czy roztwór wodorotlenku alkalicznego zawiera węglany?
5. Jaki wskaz
nik powinien być użyty w przypadku miareczkowania roztworu wodorotlenku alkalicznego
zawierającego węglany. Uzasadnij swój wybór.
Oznaczanie miana H2SO4
1. Jakie wskaz
niki stosuje siÄ™ w przypadku oznaczania miana H2SO4 i jakie zmiany barwy obserwujemy?
2. Jak, w sposób pośredni, można oznaczyć alkalimetrycznie siarczany rozpuszczalne w wodzie?
Oznaczanie miana CH3COOH
1. Jakie wskaz
niki stosuje siÄ™ przy oznaczaniu miana roztworu kwasu CH3COOH
2. Podać przebieg ćwiczenia.
II. ANALIZA WAGOWA I MIARECZKOWNAIE STR
CENIOWE
1. Wyjaśnić pojęcie osad trudnorozpuszczalny.
2. Czystość osadu oraz łatwość jego sączenia.
3. Podać zakres przydatności grawimetrii.
4. Cechy osadu w analizie wagowej.
5. Czynniki wpływające na rozpuszczalność osadu.
6. Do analizy ilościowej wykorzystywane są bibuły o trzech stopniach porowatości. Jakich.
7. Co to jest eksykstor i do czego służy? Wymień 5 różnych środków suszących.
8. Jakie warunki powinien spełniać osad w analizie wagowej?
9. Czym spowodowane są zanieczyszczenia osadów?
10. Podaj optymalne warunki strącania osadów krystalicznych w analizie wagowej.
11. Co to jest zol i żel?
1
Oznaczanie Fe3+ i SO42- obok siebie
1. Podać zasadę oznaczania Fe3+ i SO42- obok siebie.
2. Jakie substancje przeszkadzają w wytrącaniu się żelaza w postaci Fe(OH)3?
3. W postaci jakich związków strącane są Fe3+ i SO42- w omawianym ćwiczeniu?
4. Jak uniknąć powstawania zolu podczas strącania wodorotlenku żelazowego?
5. Podaj reakcje wytrącania osadów w omawianym ćwiczeniu.
6. W jakiej temperaturze prażymy tlenek żelaza III i dlaczego właśnie w takiej?
7. W jaki sposób należy spalić sączek z Fe(OH)3?
8. Roztworem jakiego zwiÄ…zku przemywamy osad Fe(OH)3 i dlaczego?
9. W jaki sposób wykonujemy próbę na całkowite wytrącenie siarczanów?
10. W jakiej temperaturze i dlaczego spalamy sÄ…czek z osadem BaSO4?
11. Co powoduje obecność w roztworze (w którym oznaczamy siarczany) jonów K+, Na+, Ca2+, Al3+., Fe3+,
Cr? Co zrobić aby wyeliminować ich wpływ na wynik oznaczenia?
12. Jak przeprowadzisz spalanie sączka z wytrąconym wcześniej osadem?
Elektrograwimetryczne oznaczanie miedzi i ołowiu
1. Podaj definicjÄ™ prÄ…du.
2. Podaj definicjÄ™ elektrolizy.
3. Podaj definicję napięcia.
4. Podaj definicję nadnapięcia.
5. Narysuj przebieg zależności I = f(V).
6. Podaj definicjÄ™ katody i anody.
7. Podaj przyczyny występowania nadnapięcia.
8. Podaj prawa Faradaya.
9. Narysuj schemat najprostszego zestawu do elektrolizy.
10. Opisz elektrolizę z kontrolowanym potencjałem katody.
11. Co to jest elektroliza wewnętrzna?
12. Narysuj schemat zestawu do elektrolizy wewnętrznej.
13. Podaj przykład zastosowania elektrolizy wewnętrznej.
14. Który z procesów zachodzi na katodzie podczas elektrolitycznego otrzymywania wodorotlenku
sodowego metodą rtęciową?
a) 2Cl- = Cl2 + 2e
b) H2O  2e = 1/2O2 + 2H+
c) Na(Hg) + H2O = NaOH + 1/2H2 + Hg
d) Na+ + e + Hg = Na(Hg)
15. Opisz metodę (nie sposób wykonania oznaczenia) elektrolitycznego oznaczania Cu.
16. Jakie jony i dlaczego wpływają korzystnie na przebieg elektrolizy Cu?
17. Jakie środowisko sprzyja wydzielaniu Cu na katodzie?
18. Czynniki wpływające na strukturę osadu na elektrodzie.
19. Jakie substancje utrudniają prawidłowe oznaczanie Cu metodą elektrolityczną?
20. Opisz ogólnie sposób wykonania oznaczania Cu.
21. Opisz metodÄ™ elektrolitycznego oznaczania Pb
22. Jakie substancje i dlaczego utrudniają prawidłowe oznaczanie Pb metodą elektrolityczną
23. Jaką rolę w elektrolitycznym oznaczaniu Cu pełnią jony NO3-.
24. Na czym polega zasadnicza różnica między ogniwem a elektrolizerem?
25. Napisz równania reakcji zachodzących na katodzie i anodzie podczas elektrolitycznego oznaczania Cu.
26. Napisz równania reakcji zachodzących na katodzie i anodzie podczas elektrolitycznego oznaczania Pb.
27. W jaki sposób możemy oczyszczać elektrody platynowe pokryte warstwą wydzielonego metalu lub
tlenku?
28. Opisz metodę elektrolitycznego oznaczania metalu innego niż Cu i Pb.
29. Jak sprawdzić całkowite wydzielenie Cu z roztworu metodą elektrolityczną?
Argentometryczne oznaczanie chlorków w wodzie morskiej
1. Jakie związki przeszkadzają w oznaczaniu chlorków metodą Mohra i dlaczego?
2. Jaka jest różnica w oznaczaniu chlorków metodą Mohra i metodą Volharda?
2
3. Podać zasadę oznaczania chlorków metodą Mohra.
4. Co jest podstawÄ… argentometrycznych metod oznaczania i co siÄ™ oznacza tymi metodami?
5. Podaj zasadę oznaczania chlorków metodą Volharda.
6. Podać przykłady miareczkowań strąceniowych.
7. Podaj przebiegi krzywych miareczkowania strÄ…ceniowego.
8. Co to jest wskaz
nik PK miareczkowania strąceniowego? Podać przykłady.
9. Jakie trudności występują przy oznaczaniu chlorków metoda Volharda i jak ich uniknąć?
10. Co jest warunkiem przeprowadzenia miareczkowania strÄ…ceniowego?
11. Jak można wyznaczyć punkt końcowy miareczkowania strąceniowego?
12. Co to sÄ… wskaz
niki adsorpcyjne Fajansa? Podać przykłady.
13. Na czym polega pośrednia metoda argentometryczna i jakie aniony można nią oznaczać?
14. W jaki sposób można oznaczyć chlorki w środowisku H+?
III. REDOKSOMETRIA
1. Czynniki wpływające na równowagę analitycznej reakcji redoks.
2. Rola rozpuszczalnika w reakcjach redoks.
3. Co to jest potencjał redoks?
4. Szereg napięciowy metali.
5. Kinetyka reakcji redoks.
6. Przebieg krzywej miareczkowania redoks.
7. Co to jest wskaz
nik redoks, podaj przykłady.
8. Co to jest substancja podstawowa?
9. Co to jest miano roztworu i w jaki sposób się je nastawia?
Sprawdzanie miana roztworu KmnO4
1. Napisać przebieg reakcji utleniania kwasu szczawiowego roztworem nadmanganianu.
2. Podaj zasadÄ™ nastawiania miana roztworu KMnO4.
3. Na jakie substancje podstawowe nastawia siÄ™ miano roztworu KMnO4?
4. Co wpływa na niską trwałość roztworu nadmanganianu?
5. Podaj przebieg reakcji nadmanganian w zależności od pH reakcji?
6. Na czym polega ujemny wpływ fluorków w miareczkowaniach nadmanganianem i jak go
wyeliminować?
7. Jakie metody zalicza się do metod redoksometrycznych? Do której grupy zalicza się manganometrię?
8. Co to jest metoda oksydymetryczna i w przypadku jakich substancji jest wykorzystywana?
9. Podaj przykłady substancji organicznych i nieorganicznych oznaczanych manganometrycznie.
Manganometryczne oznaczanie żelaza
1. Napisz reakcję jaka zachodzi podczas manganometrycznego oznaczania żelaza.
2. Jaki jest skład mieszaniny Reinhardta-Zimmermanna, i jaki wpływ na przebieg reakcji mają
poszczególne jej składniki?
3. Wymień w punktach poszczególne etapy manganometrycznego oznaczania żelaza.
4. W jakim celu do roztworu zawierającego Fe(III) dodaje się SnCl2, podać odpowiednią reakcję.
5. Jakie związki i dlaczego przeszkadzają maganometrycznemu oznaczaniu żelaza? Jak można je
wyeliminować?
6. Podać główne składniki rud żelaza oraz przykłady rud, w których są one obecne.
7. Przedstawić reakcję utleniania nadmanganianem jonów żelaza (II) w środowisku kwaśnym.
8. Wyjaśnić pojęcie manganometria i podać przykłady co najmniej dwóch zastosowań tego oznaczenia.
Jodometryczne oznaczanie miedzi
1. Podać zasadę jodometrycznego oznaczanie Cu?
2. Jaką kwasowość powinno mieć środowisko w przypadku jodometrycznego oznaczania Cu i dlaczego?
3
1. W wykonywanym doświadczeniu potencjał normalny układu Cu2+/Cu+ wynosi E0=0,17 V, a normalny
potencjał układu J2/2J- jest równy E0=0,54 V. W którym kierunku ilościowo przebiega reakcja i co jest
tego przyczynÄ…?
2. Jaki wpływ na przebieg reakcji w/w opisanym doświadczeniu ma dodanie rodanku amonu lub potasu ?
3. Co przeszkadza jodometrycznemu oznaczaniu miedzi i dlaczego?
6. Jaki wpływ ma pH środowiska na jodometryczne metody oznaczania?
7. Jakie znasz redoksometryczne metody miareczkowania i do jakiej z nich zaliczamy metody
jodometryczne?
8. Mianowany roztwór jakiego związku wykorzystywany jest w jodometrii?
9. Jakie znasz roztwory wykorzystywane w reduktometrycznych metodach miareczkowych?
10. Co powoduje nietrwałość roztworów wykorzystywanych do miareczkowania metodami
reduktometrycznego?
11. Na jakie dwie grupy można podzielić oznaczenia jodometryczne. Czym uwarunkowany jest podział?
IV. KOMPLEKSOMETRIA
1. Co to jest kompleksometria?
2. Jakie wskaz
niki stosuje siÄ™ w kompleksometrii?
3. Pierwsze przykłady zastosowania reakcji kompleksowania.
4. Wyjaśnić skrót (ew. wzór) EDTA i przedstawić reakcję tworzenia się kompleksu barwnego z jonami
metali w środowisku obojętnym. Cechy charakterystyczne roztworu EDTA.
5. Co to jest wskaz
nik, podział wskaz
ników.
6. Jakie są rodzaje miareczkowania kompleksometrycznego. Jaki rodzaj miareczkowania najczęściej
stosuje siÄ™ w kompleksometrii i na czym ono polega.
7. Rodzaje wiązań i ich trwałość.
Oznaczanie Ca2+ i Mg2+ obok siebie
1. Podaj zasadÄ™ kompleksometrycznego oznaczania Ca i Mg obok siebie
2. Na czym polega bezpośrednie miareczkowanie i jakie metale można oznaczyć tym sposobem?
3. Narysować krzywe miareczkowania kompleksometrycznego w zalezności od stężenia EDTA (roztwór
0,1mol/dm3, 0,011mol/dm3, 0,0011mol/dm3) i roztwory miareczkowanego zawierajÄ…cego np. jony Mg2+
4. Podaj warunki (wskaz
nik, pH) i sposób oznaczania Mg2+ kompleksometrycznie.
5. Jakie związki dodane do roztworu miareczkowanego ułatwiają uchwycenie zmiany barwy składnika w
przypadku gdy w roztworze badanym znajdują się śladowe ilości np. jonów żelaza, miedzi i niklu?
6. Podaj warunki (wskaz
nik, pH) i sposób oznaczania Ca2+ kompleksometrycznie.
7. W jakim celu dodaje się NaOH (w postaci stałej lub ciekłej) do roztworu badanego w trakcie
oznaczania Ca2+?
Twardość wody
1. Co to jest twardość wody i w jakich jednostkach się ją wyraża?
2. Jaką twardość wody nazywamy przemijającą?
3. Opisz przebieg kompleksometrycznego oznaczania twardości wody.
4. Podaj sposoby zmniejszania twardości wody.
Podać poprawnie zapisany wynik gdy wiadomo, że: (podano tylko przykładowe dane)
xS
r=0,054667, a "x=0,000236
xS
r=0,056785, a "x=0,0000257;
xS
r=0,078562, a "x=0,0002556.
4