GLP
Dobra Praktyka
Laboratoryjna
Good Laboratory
Joanna Lisowska
Paulina Nowicka
Practice
Rafał Skrzyński
GLP - zarys
Zasady GLP Organizacji Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju (OECD) po raz
pierwszy opracowane w 1978 roku przez grupę
ekspertów powołano w ramach specjalnego
Programu Kontroli Substancji Chemicznych
W Polsce wprowadza je Rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 4 czerwca 2003 roku
GLP
To system norm gwarantujący
odpowiednią jakość badań poprzez określenie zasad organizacji
jednostek badawczych
wykonujących niekliniczne badania
z zakresu bezpieczeństwa i zdrowia
człowieka i środowiska
Zastosowanie GLP do jednostek
badań
Produkty farmaceutyczne
Produkty kosmetyczne
Produkty zawierające pestycydy
Lekarstwa weterynaryjne
Dodatki do żywności i pasz
Chemikalia przemysłowe
GLP obejmuje badania:
Właściwości fizykochemicznych
Właściwości mutagennych
Właściwości toksykologicznych
Właściwości ekotoksykologicznych
Wpływu na ekosystemy naturalne i sztuczne
Zasady GLP
CEL:
Promowanie jakości i wiarygodności
uzyskiwanych wyników badań, od
momentu ich planowania aż po
właściwe przechowywanie danych
źródłowych lub sprawozdań
Zasady GLP dotyczą:
1.Organizacji jednostki badawczej i jej
personelu
Wyznaczenie kierownika badań
Wyznaczenie kierownika Programu
Zapewnienia Jakości
Zapewnienie dostatecznej liczby
wykwalifikowanych osób personelu, właściwego wyposażenia i aparatury
Uzyskanie zgody dotyczącej planu badania z
osobą zlecającą
2. Program Zapewnienia Jakoś ci
Poddanie ocenie planu badań
Przechowywanie kopii wszystkich
planów badań, SPR
Przeprowadzanie kontroli
Sprawdzenie projektu Końcowego
Raportu
3.Pomieszczenia jednostki badawczej
Jednostka badawcza powinna być odpowiednich rozmiarów i odpowiednio zaprojektowana
Obszary GLP powinny być wyznaczone
Oddzielne pomieszczenia przeznaczone na
przechowywanie materiałów badanych i
materiałów odniesienia, oraz na usuwanie
odpadów i na archiwum
4. Aparatura, materiały i odczynniki
Powinny być prowadzone zapisy
dotyczące kalibracji aparatury
Chemikalia, odczynniki i roztwory
powinny być zaopatrzone w etykiety.
Aparaty i materiały nie powinny mieć
negatywnego wpływu na system
badawczy
5. Systemy badawcze
wyposażenie badawcze stosowane do
uzyskania danych fizykochemicznych
posiada parametry wystarczające do
wykonania badania
odpowiednie pomieszczenia i utrzymane w
nich odpowiednie warunki utrzymania,
obsługi i opieki.
nowo sprowadzone muszą być poddane
kwarantannie
Prowadzone są zapisy dotyczące
pochodzenia, daty otrzymania i stanu w
dniu otrzymania
6. Materiały badane i materiały
odniesienia
Prowadzone są charakterystyki materiałów czyli daty otrzymania, okresy ważności oraz ewidencja ilości otrzymanych i wykorzystanych.
Wprowadzone procedury pracy z materiałami
oraz pobierania i przechowywania próbek w celu
wykluczenia pomieszania lub zanieczyszczenia.
Oznakowanie materiału czyli numer partii, skład,
czystość, stężenie.
7.Standardowe Procedury Robocze
W odniesieniu do:
Materiału badanego i materiału odniesienia
Aparatury, materiałów i odczynników
Zapisania i sporządzenia sprawozdań
Systemów badawczych
8. Wykonanie badań
Zgodnie z planem badań zweryfikowanym pod ką tem
zgodnoś ci z zasadami GLP przez personel programu
zapewnienia jakoś ci, który zawiera:
Określenie badania, materiału badanego i
materiału odniesienia
Informacje dotyczące zleceniodawcy i miejsca badań
Daty
Metody badań
Informacje szczegółowe
Zapisy
9. Sprawozdania z badań :
Końcowy raport powinien być podpisany i datowany przez kierownika badań i powinien zawierać: Informacje identyfikujące badanie ,materiał badany i materiał
odniesienia
Informacje dotyczące zleceniodawcy i jednostki badawczej Data rozpoczęcia i zakończenia badań Oświadczenie personelu programu zapewnienia jakości zawierające rodzaje i daty przeprowadzanych inspekcji Opis materiałów i metod badań
Wyniki badań
Informacje dotyczące archiwizacji
Informacje o stopniu zgodności z zasadami GLP
10. Archiwizacja
Zabezpieczony i dokumentowany dostęp
Plany badań
SPR
Zapisy dotyczące kalibrowania przyrządów pomiarowych
Dane źródłowe
Końcowy raport
Próbki materiału badanego, odniesienia i systemów
badawczych
Zapisy dotyczące szkoleń
Dane dotyczące materiału odniesienia
Zapisy dotyczące monitorowania środowiska badań Raportu przeprowadzonych kontroli jakości
Weryfikacja spełnienia zasad GLP
koncentruje się na:
Zasobach
Regułach prowadzenia badań
Dokumentacji
Program zapewnienia jakości
Zalety i korzyści wynikające z badań zgodnych z zasadami GLP
Standardowa, jednolita, obiektywna ocena
oddziaływania na organizmy żywe i
środowisko
Zmniejszenie ilości badań-co daje korzyści ekonomiczne
Poprawa ochrony zdrowia społeczeństwa
Wzrost do wzajemnego zaufania do wyników
badań
Poprawa standardu wykonywanych badań
Ułatwienia w handlu międzynarodowym
Wnioski
Wymagania GLP są zasadniczo zbieżne z wymaganiami normy PN-EN ISO 17025:2001
Dotyczą badania substancji chemicznych, w
tym szczególnie substancji niebezpiecznych
Ich wdrożenie i stosowanie jest obowiązkowe w większości rozwiniętych krajów świata
Nie mamy do czynienia z pojęciem audytu, ale kontroli ze strony jednostki nadzorującej
W miejsce specjalisty ds. Jakości trzeba
zapewnić stanowisko kierownika każdego indywidualnego badania odpowiedzialnego za
program, przebieg i wyniki
Próbki i badane obiekty powinny być
przechowywane w warunkach zapewniających
trwałość
Wszystkie stosowane rutynowo metody
analityczne są zaliczane do standardowych
procedur operacyjnych