Psychologiczne aspekty masażu starszych osób.
Dotyk łagodzi napięcia mięśniowe i pobudza chęć do życia.
Starsze osoby są bardzo wdzięczne za troskliwy i opiekuńczy dotyk. Osoby korzystające z masaży wykazują poprawę samopoczucia, więcej się uśmiechają i są ogólnie pogodniejsze.
Wynika to nie tylko z faktu złagodzenia ewentualnych dolegliwości ze strony układu mięśniowego, ale również z dużego zapotrzebowania na dotyk drugiego człowieka.
Warunkiem tego dobroczynnego działania jest całkowite zaufanie do masażysty i jego działań.
Wykonując masaż u osoby starszej, należy przestrzegać kilku ważnych zasad :
1) masażysta pracuje bez pośpiechu - nie śpieszy się ani przed, a ni w czasie, ani po masażu. Należy z góry założyć, że osoba starsza wymaga więcej czasu, gdyż często funkcjonuje w zwolnionym tempie ( w porównaniu do obecnego szybkiego tempa życia ). Osoba starsza dłużej będzie opowiadała nam o swoich dolegliwościach i należy cierpliwie jej wysłuchać, żeby uzyskać dobry obraz stanu zdrowia.
Kiedy do gabinetu masażu wchodzi starsza osoba, masażysta powinien włączyć „zwalniacz czasu” - wszystko, co mówi i robi powinno dziać się bez pośpiechu, spokojnie i absolutnie bez poganiania. Masażysta powinien skupić się całkowicie na swoim Kliencie.
Osoba starsza potrzebuje więcej czasu na przygotowanie się do masażu - pozbycie się części garderoby, zzucie butów. Nie powinno dać się odczuć Klientowi zniecierpliwienia z tego powodu.
Więcej czasu zajmie pionizowanie Klienta po zabiegu - należy najpierw sprowadzić Klienta do pozycji siedzącej, po czym odczekać w celu przywrócenia normalnego krążenia w całym ciele. Możemy się spotkać z zawrotami głowy i zaburzeniami równowagi. Pomagamy Klientowi zejść ze stołu dopiero kiedy zaadaptuje się już do siedzącej pozycji.
2) masażysta pomaga w czynnościach manualnych i lokomocyjnych - starsza osoba miewa problemy ze sprawnym zapinaniem guzików, haftek, wiązaniem obuwia. Często ograniczeniom samodzielności towarzyszy zakłopotanie, więc masażysta powinien zaoferować swoją pomoc w sposób pełen poszanowania dla osoby Klienta.
Należy zwrócić uwagę, czy osoba starsza nie potrzebuje pomocy przy ulokowaniu się na stole do masażu, nawet jeśli wydaje się, że Klient nie będzie miał z tym problemu, należy zapytać czy potrzebuje takiej pomocy.
Zawsze powinniśmy dysponować podnóżkiem ułatwiającym wejście i zejście ze stołu do masażu.
Procedura schodzenia ze stołu do masażu :
prosimy Klienta, żeby obrócił się na dowolny bok ( na ten, na którym mu wygodniej leżeć )
prosimy Klienta o zgięcie nóg w kolanach i przesunięcie stóp poza stół
pomagamy Klientowi usiąść, wsuwając swoje przedramię pod szyję, a drugą ręką stabilizując biodro. Jednocześnie podnosimy głowę i barki Klienta i naciskamy drugą ręką na biodro ( siadanie z biodra ). W trakcie podnoszenia Klienta, jego nogi opuszczają się ze stołu.
w pozycji siedzącej ze zwieszonymi poza stół podudziami Klient pozostaje tak długo, aż upewnimy się, że nie ma niepożądanych objawów, jak zawroty głowy, zaburzenia wzroku, zaburzenia równowagi.
pomagamy Klientowi zejść ze stołu, w razie potrzeby wykorzystując podnóżek. Klient powinien być cały czas podtrzymywany, aby uniknąć ewentualnego potknięcia, czy utraty równowagi podczas schodzenia ze stołu.
Następnie proponujemy pomoc przy ubraniu się i zawiązaniu butów.
3) masażysta wykazuje zainteresowanie samopoczuciem Klienta -
Bardzo ważne jest, aby w trakcie wykonywania masażu wielokrotnie sprawdzać samopoczucie Klienta, pytając go jak się czuje, jak odbiera masaż, jego siłę i na bieżąco korygować intensywność zabiegu w razie wystąpienia objawów niekorzystnych obiektywnie i subiektywnie. Należy pamiętać, że osoby starsze często obawiają się uszkodzenia delikatnych struktur kostnych i stawowych, masażysta powinien zaznaczyć, że rozumie te obawy i będzie kontrolował siłę zabiegu, dostosowując go do indywidualnej kondycji Klienta.
Zaufanie do masażysty jest podstawowym warunkiem uzyskania odpowiedniego efektu leczniczego jak i właściwego rozluźnienia mięśni i tkanek.
4) masażysta wykazuje zainteresowanie problemami Klienta -
Osoby starsze często skarżą się masażyście na swoje problemy zarówno zdrowotne jak i rodzinne, osobiste. Masażysta powinien umieć wysłuchać Klienta i wykazać zainteresowanie tymi problemami. W pierwszym względzie dlatego, że jest to dodatkowa okazja, aby dowiedzieć się czegoś znaczącego dla terapii, co wcześniej osobie starszej mogło umknąć. Ponadto osoby starsze często cierpią na brak zainteresowania otoczenia swoją osobą.
Bardzo często ich problemy i złe samopoczucie są ignorowane przez otoczenie, jak również lekarza, co wynika niekiedy z chęci podniesienia osoby starszej na duchu poprzez próbę zbagatelizowania problemu . Stwierdzenia „ musi boleć” „ w tym wieku - to czego Pani się spodziewa ?” irytują osobę straszą, która odbiera to jako lekceważenie swojej osoby i swoich dolegliwości, często dokuczliwych.
Bardzo trudną umiejętnością jest okazać zainteresowanie wobec problemów osoby starszej i jednocześnie wzbudzić w niej optymizm co do rokowań i możliwości poprawy sytuacji.
5) masażysta jest dyskretny -
Klient powinien mieć niezachwiana pewność, że wszystko co powie masażyście w gabinecie, jest poufne i w żadnym wypadku nie będzie omawiane z innymi osobami ( za wyjątkiem lekarza prowadzącego, jeśli sprawa jest istotna dla procesu leczenia ). Dlatego masażysta nie rozmawia z Klientami o innych swoich Klientach i nie zdradza ich sekretów.
Nie opowiada o przebiegu innych zabiegów. Jedynie dopuszczalne komentarze mogą być stosowane anonimowo, bez precyzowania o jakiego Klienta chodzi i w sposób bardzo ogólny, uniemożliwiający identyfikację osoby. Czasami takie komentarze bywają pomocne w budowaniu wiary Klienta w poprawę jego sytuacji, lub mogą zapobiec zakłopotaniu wynikającemu z różnego rodzaju problemów czy niedoskonałości ciała.
Nigdy jednak nie mogą to być komentarze ośmieszające i lekceważące Klientów.
6) masażysta stosuje „wzmacniacz samooceny” -
W odniesieniu do każdego człowieka można zawsze doszukać się czegoś wyjątkowego dla tej osoby, czegoś, co wypowiedziane sprawi, że Klient poczuje się kimś specjalnym, ważnym i ciekawym, a to z kolei wzmocni psychiczne działanie masażu. Nie chodzi mi o wymyślanie komplementów, tylko o dobrą obserwację.
Tylko dobrze zaobserwowany i szczery „wzmacniacz samooceny” zostanie odebrany we właściwy sposób i odniesie zakładany skutek. Płaskie komplementy to nieporozumienie i należy tego unikać, bo obniżają wiarygodność masażysty.
Wzmacniaczem samooceny Klienta może być również dobra pamięć masażysty. Należy zadać sobie trud sporządzania odpowiednich notatek a następnie korzystania z nich przed kolejną wizytą Klienta - miło będzie mu spostrzec, że masażysta pamięta, gdzie Klient ostatnio odczuwał ból podczas masażu, jak Klient ma na imię, o czym opowiadał poprzednim razem, jaki środek poślizgowy był użyty, jaki rodzaj muzyki jest ulubionym Klienta itp.
Na ogół pamiętamy rzeczy, które zwracają naszą uwagę - Klient więc poczuje się doceniony i ważny dla masażysty, skoro zapamiętał szczegóły poprzedniej wizyty.
Wzmacniaczem samooceny może być również troskliwe zainteresowanie stanem skóry Klienta i dobór odpowiedniego oleju poprawiającego kosmetycznie jej stan. Efekt kosmetyczny masażu jest niezmiernie istotny dla uzyskania w ślad za nim efektu leczniczego.
7) masażysta uśmiecha się -
Szczerze - czyli oczami, nie tylko wobec osoby starszej, ale również do każdego innego Klienta. Masażysta uśmiecha się do Klienta od pierwszej chwili, nie śmieje się z Klienta, tylko razem z nim, ogólnie wykazuje dobre samopoczucie, nawet jeśli coś mu dolega, jest zmęczony i niewyspany.
Dobre samopoczucie masażysty i jego przyjazne nastawienie do Klienta tworzą dobry grunt dla pozytywnego odebrania zabiegu przez Klienta.
8) masażysta lubi swoich Klientów - pozytywne odczucia są instynktownie odczuwane przez Klientów. Również negatywne- zniecierpliwienie, irytacja, niechęć. Nie zrobimy dobrego masażu bez własnego pozytywnego nastawienia nie tylko do swojej pracy ale i do osoby Klienta. Skuteczność działania masażu mieści się również w sferze psychicznej a tą właściwie stymuluje przyjazne nastawienie i chęć pomocy.
9) masażysta mówi dwa razy - Wszelkie zalecenia, informacje o ewentualnych niepożądanych reakcjach na masaż, należy Klientowi kilkakrotnie powtórzyć a nawet upewnić się, czy właściwie zrozumiał ich treść. Łącznie z prośbą o powtórzenie wypowiadanych komunikatów, zwłaszcza jeśli są istotne dla procesu rehabilitacji czy zrozumienia i zaakceptowania przebiegu leczenia. Jeśli zauważamy u Klienta brak skupienia, rozpraszanie się, możemy nawet zapisać najistotniejsze kwestie na kartce, którą wręczymy Klientowi przy wyjściu.