Mosty:
Most napędowy stanowi konstrukcję nośną łączącą sprężyście kadłub samochodu z kołami napędowymi
oraz zawierająca mechanizmy napędowe przenoszące moment obrotowy z wału napędowego lub na
skrzynki biegów (w przypadku braku wału napędowego) do kół napędowych samochodu.
Zadaniem mostu napędowego w samochodzie jest:
− przenoszenie momentu obrotowego z wału napędowego (lub z wałka wyjściowego skrzynki biegów w
napędach zespolonych) na koła napędowe samochodu,
− zwiększenie momentu obrotowego w stałym (przy przekładniach głównych jednobiegowych) lub
zmiennym stosunku (przy przekładniach głównych dwu- i trzybiegowych), wynikającym z wymaganych
własności dynamicznych samochodu,
− przenoszenie sił masowych nadwozia na koło i reakcji jezdni z kół na nadwozie, przy czym siły pionowe
przenoszone są przez elementy sprężyste mostu napędowego, a siły podłużne i poprzeczne przez
elementy prowadzące.
v Zasadniczymi elementami mostu napędowego są:
− mechanizmy przenoszące na koło moment obrotowy silnika, a więc przekładnia główna, mechanizm
różnicowy, półosie i piasty,
− układ nośny, przenoszący siły pionowe, podłużne i poprzeczne, zarówno wywołane działaniem drogi na
pojazd, jak i bezwładnością masy nadwozia i ładunku.
Pojedyncza (jednostopniowa) przekładnia główna może być rozwiązana za pomocą przekładni: stożkowej
łukowej, hipoidalnej, ślimakowej lub walcowej
Mechanizmy różnicowe
-Mechanizm różnicowy stożkowy
- Mechanizm różnicowy walcowy. W niektórych samochodach jest stosowany walcowy mechanizm
różnicowy, który różni się od stożkowego jedynie wykonaniem satelitów w postaci par kół walcowych
-Mechanizm różnicowy kulowy- W konstrukcjach tej satelity kulowe (2) są umieszczone na jarzmie (3),
mającym kształt płaskiego koszyczka. Moc przenoszona przez przekładnię tego typu nie może być duża
ze względu na naciski jednostkowe (obciążenie teoretycznie w jednym punkcie), powodujące szybkie
zużywanie się przekładni.
-Mechanizmy różnicowe niesymetryczne Mechanizmy różnicowe niesymetryczne proste rozdzielają
moment obrotowy (przy małym tarciu wewnętrznym) proporcjonalnie do promieni tocznych kół
koronkowych (rys.23b i c), koła koronkowe i słonecznego (rys.23e) lub tangensów kątów stożkowych
tocznych satelitów Niesymetryczne mechanizmy różnicowe wg rys.23b i c mogą być stosowane tylko
do małych przełożeń rozdziału momentu, gdyż jest on proporcjonalny do promieni tocznych kół
koronkowych osi
- Mechanizmy różnicowe o zwiększonym tarciu wewnętrznym mechanizm ten umożliwia
doprowadzenie zwiększonego momentu napędowego do koła, które ma większą przyczepność i w ten
sposób zwiększa łączną siłę napędową pojazdu. mechanizmów różnicowych jest stałe działanie
momentu tarcia, który wytwarza na opóźnianej półosi pewien moment obrotowy nawet w tym
przypadku, jeśli na drugiej półosi jest on równy zeru
Ocena ogólna. Z analizy dotychczasowych rozwiązań wynikają dwie główne zalety mechanizmu
różnicowego ze zwiększaniem mechanizmu tarcia w miarę wzrostu siły napędowej:
-
umożliwienie ruchu pojazdu wówczas, gdy tylko jedno koło ma dobrą przyczepność;
-
zmniejszenie obciążeń uderzeniowych w układzie gdy jedno z kół napędowych utraciwszy
przyczepność wchodzi w ponowny kontakt z nawierzchnią.
Mechanizmy różnicowe krzywkowe.
-Mechanizmy różnicowe krzywkowe, dwurzędowe jest w istocie mechanizmem różnicowym działającym w
ruchu obrotowym i dzielącym równo moment wejściowy,
- Mechanizmy różnicowe krzywkowe, jednorzędowe
-Mechanizmy różnicowe ślimakowo – śrubowe
- Mechanizmy rozdziału mocy ze sprzęgłami jednokierunkowymi (mechanizmy wyłączające).
Zawieszenia samochodów:
Pod względem konstrukcji zawieszenia dzielimy na:
- zawieszenia zależne (sztywne) to takie, w których oba koła jezdne są osadzone na wspólnej sztywnej osi
związanej z ramą lub nadwoziem elementami sprężystymi
- zawieszenia niezależne to takie zawieszenia, w których każde z kół jest połączone
z nadwoziem (lub ramą) indywidualnie
Główne funkcje zawieszenia to :
-
przenoszenie sił wzdłużnych i poprzecznych wywołanych reakcją nawierzchni drogi na koła w
czasie jazdy
-
przenoszenie i przekształcanie wymuszonych przez koła jezdne ruchów nadwozia na
przemieszczenia jak najmniej uciążliwe i bezpieczne
-
ograniczenie przemieszczeń pionowych, przechyłów bocznych i przechyłów wzdłużnych
-
tłumienie pionowych drgań własnych układu zawieszenia opartego na elementach o dużej
sprężystości
Występują następujące typy:
1) amortyzatory teleskopowe dwustronnego działania
2) amortyzatory dźwigniowe
3) amortyzatory cierne
elementy hydrauliczne (specjalne
Budowa i działanie zawieszenia pneumatycznego
Niezależnie od rodzaju pojazdu, każdy układ zawieszenia pneumatycznego składa się z pięciu
podstawowych elementów tj. wahacza, sprężyny pneumatycznej, zbiornika dodatkowego, zaworu
poziomującego i urządzenia zwłocznego .
Pneumatyczny mechanizm uruchamiania hamulcow
Wytłumaczenia są dwa: pneumatyczny układ hamulcowy jest cięższy od układu hydraulicznego, a zastosowanie
takiego układu hamulcowego wymusza montaż dodatkowego osprzętu: sprężarki (napędzanej zwykle paskiem
klinowym), pneumatycznego układu zasilającego (przewody powietrzne) oraz zbiorników na sprężone
powietrze.
Zasada działania układu hamulcowego samochodu ciężarowego jest prosta. Sprężarka podczas pracy silnika
zasysa powietrze atmosferyczne i pod ciśnieniem kieruje do zbiorników sprężonego powietrza. Na tym odcinku
znajduje się zawór bezpieczeństwa, który w przypadku "przepełnienia" zbiorników sprężonym powietrzem
wypuszcza jego nadmiar do atmosfery (stąd charakterystyczne "syknięcia" podczas jazdy ciężarówki).
Od zbiorników (po jednym dla każdego obwodu hamulcowego) powietrze jest doprowadzone do zaworu
sterującego (czyli pedału hamulca). Naciśnięciem pedału (czyli stopniem otwarcia zaworu) regulujemy ciśnienie
powietrza w układzie hamulcowym, przez co wpływamy na siłę hamowania. Sprężone powietrze doprowadzane
jest do siłowników pneumatycznych przy kołach, które za pośrednictwem mechanicznych rozpieraczy dociskają
klocki hamulcowe do tarcz lub okładziny szczęk do bębnów hamulcowych. W tym przypadku wzrost ciśnienia
w układzie hamulcowym powoduje wzrost siły hamowania.
Pneumatyczne hamulce przyczepy lub naczepy działają na odwrotnej zasadzie - tam zwiększenie ciśnienia w
układzie powoduje zmniejszenie siły hamowania. Za uruchomienie hamulców są odpowiedzialne sprężyny
znajdujące się w siłownikach. Kiedy w układzie nie ma powietrza lub jego ciśnienie jest niewystarczające
(podczas hamowania), sprężyny siłowników działają na mechaniczne rozpieracze, hamując koło. Wzrost
ciśnienia w układzie hamulcowym przyczepy powoduje dociśnięcie sprężyn i odblokowanie koła. Tak samo
działa hamulec postojowy. Zdecydowano się na takie rozwiązanie ze względów bezpieczeństwa. Dzięki takiej
konstrukcji układu, wyczepiona naczepa lub przyczepa powinna samodzielnie zacząć hamować (brak jest
"zasilania" w powietrze i nagle spada jego ciśnienie). Takie rozwiązanie w przypadku hamulca postojowego
uniemożliwia za to rozpoczęcie jazdy ciężarówką przed "naładowaniem" zbiorników powietrza do
odpowiedniego ciśnienia; wtedy dopiero można odblokować siłowniki hamulców postojowych.
Różnica w działaniu polega na tym, że w jednoprzewodowym systemie sterowania przyczepy /JELCZ 315 M,
316/ hamowanie następuje w wyniku spadku ciśnienia w przewodzie łączącym, a w dwuprzewodowym
systemie sterowania naczepy, hamowa¬nie następuje w wyniku wzrostu ciśnienia w przewodzie
sterującym.
Zasada działania odmrażacza polega na nasyceniu przepływającego przez odmrażacz powietrza metanolem
technicznym, dzięki czemu zostaje obniżona temperatura zamarzania wody, powstające ze skroplonej
pary wodnej zawartej w powietrzu.
Siłowniki powietrzne są stosowane do włączania układów hamulcowych kół osi przedniej samochodów
Zawór przekaźnikowy /Rys. 12/.
Umożliwia on szybkie napełnianie powietrzem siłowników hamulcowych pojazdu bezpośrednio ze
zbiorników powietrza, z pominięciem długich przewodów zasi1ających. Równocześnie zawór ten
pozwala na szybkie odpowietrzenie siłowników hamulcowych przy odhamowaniu pojazdu.
Zastosowanie zaworu przekaźnikowego w układzie hamulcowym pozwala na skrócenie czasu
zadziałania /włączania i wyłączania/ hamulców samochodu