NOWY WYGLÑD
SPRYTNE RZECZY
W przysz∏oÊci w szkatu∏ce na bi˝uteri´ b´dziesz trzymaç pierÊcionki, które pami´tajà,
˝e masz s∏aboÊç do kawy z mlekiem o zapachu waniliowym. Kathryn S. Brown ROSALIND PICARD nie zdawa∏a sobie sprawy, jak czśto mru˝y University, pracuje nad okularami, które potrafià nie tylko oczy, a˝ uÊwiadomi∏a jej to opaska na g∏owie. Tkwiàc ostat-korygowaç wad´ wzroku. Chcia∏byÊ zajrzeç do restauracji nio w bostoƒskim ulicznym korku w oczekiwaniu, a˝ drgnie w obcym mieÊcie? Rzuç okiem powy˝ej wejÊcia do niej, a two-sznur samochodów, Picard s∏ysza∏a uporczywe przerywane je okulary natychmiast stanà sióknem do Internetu, skàd dêwi´ki dochodzàce z maleƒkiego czujnika umieszczonego uzyskasz opinió kurczaku kung pao lub o coq au vin – da-wewnàtrz opaski, którà mia∏a na czole. Ka˝dy dêwi´k sygna-niach serwowanych w Êrodku. Zacià∏eÊ sií potrzebujesz po-lizowa∏ zmarszczenie brwi na znak frustracji. Oto, jak mocy podczas publicznego wystàpienia? Spójrz w prawo, biosprz´˝enie zwrotne zaczyna funkcjonowaç w modzie.
a twoje okulary wyÊwietlà niezb´dne notatki. Masz doÊç kart-Wkrótce urzàdzenie b´dzie dost´pne w najbli˝szym sklepie.
kowania grubych ksià˝ek kucharskich palcami lepkimi od Picard pracuje jako naukowiec w Media Lab w Massachu-sufletu? Zerknij w bok i odczytaj przepis „z powietrza”.
setts Institute of Technology – musi zatem wypróbowywaç na sobie rozmaite „sprytne” urzàdzenia, jak kolczyki badajà-
CA¸KIEM NOWY ÂWIAT
ce puls, sanda∏y mierzàce przewodnictwo skóry lub okulary Oto „uzupe∏niona rzeczywistoÊç” – wirtualny Êwiat, który kontrolujàce wyraz twarzy. To zaledwie kilka gad˝etów za-poszerza nasz zwyk∏y, ˝yciowy horyzont o u˝yteczne obrazy, projektowanych przez Picard i jej kolegów. Celem ich dzia∏al-dêwi´ki i inne wra˝enia. Dzisiejsze prototypowe okulary Feine-noÊci sà gotowe do noszenia nowinki techniczne.
ra to zestaw przypominajàcy narciarskie gogle, pod∏àczony Na ca∏ym Êwiecie laboratoria akademickie i przemys∏owe kablami do trzymanego w r´ku komputera wyposa˝onego projektujà czujniki rejestrujàce zmiany w naszym ciele, jak w przeglàdarkÍnternetu i do niezbyt porćznego komputera wzrost temperatury czy nawet tylko spojrzenie w prawo, w plecaku, który Êledzi po∏o˝enie u˝ytkownika za pomocà a w odpowiedzi przekazujà osobie wyposa˝onej w czujnik udoskonalonego odbiornika GPS (Global Positioning System po˝yteczne informacje. Czujniki ukryte w okularach, zegar-
– Globalnego Systemu Lokalizacji). Studenci, których nie m´-
kach, pierÊcionkach, paskach czy butach b´dà monitorowaç czy d∏ugotrwa∏e wyt´˝anie wzroku, wypróbowali to z∏o˝one stres oraz ró˝ne objawy czynnoÊci ˝yciowych, pos∏u˝à za urzàdzenie jak z serialu Star Trek w kampusie Columbia Uni-przewodnika, a byç mo˝e namówià nas na telefon do przyja-versity. Patrzàc w okularach na budynek, widzimy napisy na-ciela, którego trzeba podnieÊç na duchu. Zdaniem naukowców k∏adajàce sińa jego obraz wraz ze spisem dost´pnych infor-wszystkie te cudeƒka dotrà zapewne na pó∏ki sklepowe w cià-
macji na temat jego architektury, mieszczàcych si´ w nim gu najbli˝szych dziesićiu lat.
wydzia∏ów oraz po∏o˝enia w kampusie.
Sprytne przybory wykorzystujà czujniki cia∏a i przenoÊne Zdaniem Feinera, podobnie jak magnetofony i s∏uchawki, komputery. Ju˝ dziÊ amatorzy joggingu mćzà sińa Êcie˝kach noszone na g∏owie wyÊwietlacze b´dà wraz z rozwojem tech-zdrowia, wyposa˝eni w monitory czśtoÊci akcji serca. Uczest-niki coraz mniejsze, l˝ejsze i zrćzniejsze. Ju˝ teraz ma∏e fir-nicy spotkania zorganizowanego w zesz∏ym roku przez firm´
my, jak MicroOptical Corporation w Westwood w stanie Mas-
▼
Sun Microsystems mieli pierÊcionki wyposa˝one w urzàdze-sachusetts, pracujà nad lekkimi okularami po∏àczonymi
▼
nie zwane iButton, które wykorzystujàc oprogramowanie z kieszonkowymi komputerami o wymiarach zbli˝onych do w jźyku Java, przechowywa∏o ró˝nego rodzaju informacje.
walkmana.
Wprowadzajàc do pamići pierÊcionka informacje o swoich Dzi´ki finansowemu wsparciu Armii Amerykaƒskiej fir-upodobaniach, uczestnicy konferencji mogli zamawiaç ulubio-ma MicroOptical zaprojektowa∏a okulary, które wyÊwietlajà ny napój u robota do parzenia kawy. Zdaniem naukowców informacje z notebooka lub innego przenoÊnego komputera.
jest to dopiero pierwszy krok w kierunku pàczkujàcej nowej
˚o∏nierze mogliby za pomocà okularów komunikowaç si´
technologii. Wkrótce zapomnimy o takich niewygodnych rzez prze∏o˝onymi lub obserwowaç otoczenie. Podobnie tech-czach, jak opaski w ciÊnieniomierzach, nieporćzne, bo za du-nicy naprawiajàcy samoloty lub samochody, pracujàc w oku-
˝e atlasy czy podrćzniki z instrukcjami obs∏ugi. W przysz∏o-larach, obywaliby si´ bez notesów wype∏nionych instrukcja-
Êci b´dziemy wykonywaç wiele tych czynnoÊci natychmiast mi. W przysz∏oÊci, gdy okulary b´dà mia∏y wi´kszà roz-i z wdzi´kiem.
dzielczoÊç i zostanà wyposa˝one w urzàdzenia do Êledzenia Wszystko wskazuje na to, ˝e ujrzymy nasz Êwiat w zupe∏-
post´pu operacji, lekarze mogliby z nich korzystaç w czasie nie innym Êwietle. Steven K. Feiner, informatyk z Columbia zabiegów chirurgicznych.
88 ÂWIAT NAUKI Grudzieƒ 1999
NOWY WYGLÑD
Futurystyczne prototypy sprytnych przyrzà-
dów nie tylko fantastycznie wyglàdajà. Wy-
starczy szybki ruch przegubem, a czujnik na
paznokciu mo˝e pokierowaç robotem. Kol-
czyki sprawdzajà poziom stresu, mierzàc puls
noszàcego. Biustonosz dla biegaczy mierzy
czśtotliwoÊç oddechu i napićie mi´Êni. Oku-
lary odnotowujà marszczenie brwi, które mo-
▼
˝e znamionowaç zainteresowanie bàdê zak∏o-
▼
potanie. But Êledzi przewodnictwo skóry –
jeszcze jednà oznakśtresu. R´kawiczka mo-
˝e odgrywaç rol´ komputerowego edytora
tekstu. PierÊcionek bezg∏oÊnie rejestruje obja-
wy czynnoÊci ˝yciowych i za poÊrednictwem
Zdjćia SAM OGDEN
Takie sprytne urzàdzenia z pewnoÊcià przyda∏yby sićhorym.
feromon [patrz: Meredith F. Small, „Wywśzyç partnera”, I rzeczywiÊcie w MIT in˝ynierowie mechanicy, Haruhiko Asa-strona 64]. Ostatecznie to nie naukowcy, ale kupujàcy zde-da i Boo-Ho Yang, skonstruowali pierÊcionek z maleƒkimi czuj-cydujà, które ze sprytnych urzàdzeƒ odniosà rynkowy suk-nikami, które mierzà t´tno i poziom tlenu we krwi noszàcego.
ces – zauwa˝a Feiner. Poza tym gad˝ety powinny byç ∏atwe Bezprzewodowy przekaênik wewnàtrz pierÊcionka wysy∏a te i przyjemne w u˝yciu. Badacze ju˝ teraz mogà si´ pochwaliç podstawowe dane dotyczàce objawów czynnoÊci ˝yciowych r´kawiczkami, które wykrywajàc ruch, umo˝liwiajà na przy-do odbiornika, a ten z kolei do pod∏àczonego do Internetu kom-k∏ad zmian´ danych na ekranie komputera.
putera w domu chorego; komputer odczytuje dane i jeÊli od-Pró˝noÊç mo˝e powstrzymaç niektóre osoby przed za∏o-biegajà od normy, przesy∏a pocztà elektronicznà lekarzowi.
˝eniem nawet najsprytniejszych okularów. In˝ynierowie sà Z kolei naukowcy z Sontra Medical w Cambridge w stanie Mas-jednak na to przygotowani. Niektórzy pok∏adajà nadziejśachusetts pracujà nad ultradêwi´kowym urzàdzeniem miesz-w soczewkach kontaktowych bàdê lornetkach do oglàdania czàcym si´ w zegarku, które szybko i bezboleÊnie mierzy∏oby uzupe∏nionej rzeczywistoÊci. Feiner twierdzi, ˝e w miar´, jak poziom cukru we krwi chorych na cukrzyc´.
ma∏e ekrany komputerowe b´dà coraz wyraêniejsze i taƒsze, Ka˝da moda ma swojà awangardowà kolekcj´ – podobnie coraz cz´Êciej zacznà si´ pojawiaç w wielu sprytnych bawide∏-
jest ze sprytnymi przyrzàdami. In˝ynier chemik Robert S.
kach dla doros∏ych. „Czy pami´tacie, jak Dick Tracy u˝ywa∏
Langer z MIT wraz ze wspó∏pracownikami zademonstrowa∏
telewizora wielkoÊci zegarka do prowadzenia konferencji? –
w tym roku nowy mikrochip, który – jak si´ przypuszcza – po-pyta Feiner. – Doczekamy tego. Ju˝ wkrótce.”
zwoli dozowaç lekarstwa, albo jeÊli umieÊcimy go w pier-T∏umaczy∏a
Danuta Rzà˝ewska
Êcionku – wydzielaç rozmaite zapachy w zale˝noÊci od na-stroju osoby. Zamiast pachnieç ca∏y dzieƒ swoimi ulubionymi
▼ ▼
perfumami Chanel, dama noszàca ten pierÊcieƒ mog∏aby INFORMACJE O AUTORCE
rozsiewaç s∏odkie wonie innych perfum w rytm zmian tem-KATHRYN S. BROWN jest niezale˝nà pisarkà i mieszka w Columbii w sta-peratury cia∏a i przewodnictwa skóry. A jeÊli w pobli˝u znaj-nie Montana. Jej najsprytniejszym urzàdzeniem jest pierÊcionek do reje-duje sióbiekt mi∏osnych westchnieƒ, to b´dà to zapachy
▼ ▼
z ukrytym zamiarem, w szczególnoÊci jeÊli zawierajà ludzki ÂWIAT NAUKI Grudzieƒ 1999 89