INFORMACJE OGÓLNE

Autostrada - droga klasy A - jest to droga przeznaczona do szybkiego przemieszczania się wyłącznie pojazdów samochodowych, nie obsługująca przyległego terenu i charakteryzująca się tym, że:

ma co najmniej dwie dwupasowe jednokierunkowe jezdnie, trwale rozdzielone pasem dzielącym,

krzyżowanie się z drogami i innymi rodzajami tras komunikacyjnych odbywa się w różnych poziomach,

wyjazdy i wjazdy są możliwe tylko na węzłach,

ma pasy awaryjne, służące do zatrzymywania się i postoju pojazdów unieruchomionych z przyczyn technicznych,

jest wyposażona w urządzenia obsługi podróżnych i pojazdów, przeznaczone wyłącznie dla jej użytkowników,

jest oznakowana specjalnym znakiem „autostrada” (D-9) i „koniec autostrady” (D-10).

Ponadto pełni rolę drogi krajowej i:

łączy główne ośrodki gospodarcze i administracyjne kraju,

obsługuje ruch międzynarodowy w europejskiej sieci autostrad.

Autostrada powinna zapewniać w najwyższym stopniu bezpieczeństwo, sprawność, prędkość i wygodę ruchu przy najniższych kosztach eksploatacyjnych.

Droga ekspresowa klasy S jest to droga przeznaczona do szybkiego przemieszczania się wyłącznie pojazdów samochodowych, nie obsługująca przyległego terenu i charakteryzująca się tym, że:

ma co najmniej dwie dwupasowe jednokierunkowe jezdnie, trwale rozdzielone pasem dzielącym, lub jedną jezdnię dwukierunkową,

krzyżowanie się z drogami i innymi rodzajami tras komunikacyjnych odbywa się w różnych poziomach; wyjątkowo dopuszcza się skrzyżowania z niektórymi drogami,

wyjazdy i wjazdy są możliwe na węzłach lub wyjątkowo skrzyżowaniach,

ma pasy awaryjne, służące do zatrzymywania się i postoju pojazdów unieruchomionych z przyczyn technicznych, wyjątkowo zamiast pasów awaryjnych dopuszcza się opaski i zatoki awaryjnego postoju,

jest wyposażona w urządzenia obsługi podróżnych i pojazdów, przeznaczone wyłącznie dla jej użytkowników,

jest oznakowana specjalnym znakiem „droga ekspresowa” (D-7) i „koniec drogi ekspresowej” (D-8).

Ponadto pełni rolę drogi krajowej i :

łączy główne ośrodki gospodarcze, administracyjne i turystyczne kraju,

obsługuje ruch międzynarodowy,

może stanowić przedłużenie miejskiej drogi ekspresowej S, przebiegającej przez obszar leżący w granicach administracyjnych miasta.

Węzeł autostradowy lub drogowy jest konstrukcją inżynierską, umożliwiającą bezkolizyjne przecięcie lub rozwidlenie dwóch, a nawet więcej dróg, z zapewnieniem możliwości połączeń między nimi za pomocą łącznic lub też umożliwiającą bezkolizyjne włączenie i wyłączenie, bądź przecięcie bez połączeń.

Czynniki wpływające na wybór typu i kształtu geometrycznego węzła:

natężenie ruchu i jego podstawowe charakterystyki takie jak: wahania w czasie, struktura rodzajowa i kierunkowa,

topografia, która przez koszty budowy i cechy wpływające na bezpieczeństwo ruchu (maksymalne spadki podłużne, minimalne promienie łuków, widoczność) może wywrzeć decydujący wpływ na wybór typu węzła.

Klasyfikacja polska węzłów wg Dz. U. Nr 43 oraz WPD-1: 1. Bezkolizyjny typu WA – na którym nie występuje przecinanie torów jazdy, a relacje skrętne są realizowane tylko jako manewry wyłączania, włączania i przeplatania się potoków ruchu.

2. Częściowo bezkolizyjny typu WB – na którym występuje przecinanie torów jazdy niektórych relacji na jezdniach jednej z dróg; w ramach węzła funkcjonuje wówczas na tej drodze skrzyżowanie lub zespół

skrzyżowań, jednak relacje o dominujących natężeniach są prowadzone bezkolizyjnie.

3. Kolizyjny typu WC – na którym tylko jezdnie główne dróg krzyżują się w różnych poziomach, natomiast relacje skrętne na obu drogach odbywają się na skrzyżowaniach.

Tab. 1. Zakres stosowania węzłów

Klasa drogi

A

S

GP

G

A

WA

WA

WA, WB

(WB)

S

WA

WA, WB

WB, WC

WB, WC

GP

WA, WB

WB, WC

WB, WC

(WB, WC)

G

(WB)

WB, WC

(WB, WC)

(WB, WC)

Podstawowe elementy węzła:

jezdnie główne w obszarze węzła, będące najczęściej jezdniami przelotowymi dla ruchu na wprost,

łącznice dla relacji skrętnych, składające się (wymieniając w kierunku jazdy) z pasa wyłączenia, drogi łącznikowej i pasa włączania (lub skrzyżowania) zapewniające możliwość dostępu do jezdni głównych lub jej opuszczenie,

jezdnie zbierająco-rozprowadzające (z-r), odciążające jezdnie główne (przelotowe) od niekorzystnych manewrów (szczególnie przeplatania),

skrzyżowania, będące połączeniem dróg ogólnodostępnych z łącznicami, umożliwiające wymianę ruchu między krzyżującymi się drogami,

wiadukty.

Węzły grupy A:

Podział węzłów wg typów:

Węzły koniczyna,

Węzły kierunkowe.

Podział węzłów wg liczby wlotów:

cztero- i więcej wlotowe,

trójwlotowe.