Dr hab. Stanisław Błażejak Prof. Dr hab. Wanda Duszkiewicz
Wykłady będą dotyczyć mikrobiologii ogólnej .
Drobnoustroje patogenne - chorobotwórcze, nie musza wpływać na zepsucie produktu, jego smak itp.
Zapobieganiu przed zarażeniem mikrobiologicznym śluzy system HACCAP.
Egzamin będzie opisowy
Literatura:
Schlegel 1996 „ Mikrobiologia Ogólna” PWN wydanie 2006-2006
Singleton „Bakterie w biologii, biotechnologii i medycynie” PWN warszawa 2000
Muler „Podstawy mikrobiologii żywności” WNT Warszawa 1983
Wkłady z p. Wanda będą dotyczyć elementów konkretnych, patogenów, itp.
Nauka o organizmach niedostrzegalnych gołym okiem, mierzymy je w mikrometrach 1X10-6m, natomiast struktury wewnętrzne nanometrach 1x10-6. Promieniowce bakteria o innej strukturze morfologicznej, jest ściśle związana z produkcja żywności, farmacja, biotechnologia, utylizacja odpadów. Wykorzystuje się ich enzymy do rozkładu polimerowych związków, jest to również oczyszczanie ścieków. Jest ona wykorzystywana w badaniach genetycznych. Wykorzystuje się ja do produkcji GMO np. soja, kukurydza, ziemniaki.
Dyscypliny w mikrobiologii:
-Ogólna nauka o budowie czynnościach życiowych i znaczeniu drobnoustrojów (
morfologia,
fizjologia,
zwoj,
wzrost,
przemiany wywołane przez drobnoustroje oraz zależnościami miedzy nimi)
-Szczegółowa o poszczególnych dziedzinach (np.
bakteriologia,
mikologia,
protozoologia - nauka o pierwotniakach,
algologia - nauka o algach
wirusologia,
immunologia - nauka o odporności org. na działanie obcego związku,
Clostridium tetani - pałeczka tężca
Drobnoustroje występują we wszystkich środowiskach
Podział praktyczny, Mikrobiologie:
Gleby
Wody
Sanitarnej - zajmuje się zagadnieniami środowiskami życia człowieka (sanepid)
Lekarska i weterynaryjna
Biotechnologia (mikrobiologia techniczna) - zajmuje się wykorzystaniem drobnoustrojów do produkcji technologicznej, sa wykorzystywane np. do fermentacji alkoholowej
Wykorzystywane w przetwórstwie mlecznym, alkoholowych, serowarskim.
Właściwości pro biotyczne - (dla życia), korzystnie wpływające na ukl. pokarmowy, nie wrażliwe na niskie pH. (adhezja -zdolność do przyczepu), wytwarzają Bakteriocyny -sa to wytwory niszczące inne formy bakteryjne.
Probiotyki - korzystnie wpływające na nasz org.
Prebiotyki - korzystnie wpływają na rozwój Probiotykow
PROBIOTYK+PREBIOTYKSYMBIOTYK
Do wytwarzania kw. np. kw. octowy, kw. cytrynowego (przy użyciu pleśni aspergillus nige)
B2 - syntetyzowana jest przez candida riboflawina
B12 - bakterie propioni bacterium
Kw. foliowy - sacharomycetes ecterovizje
Białko drobnoustrojów jest pomiędzy białkiem zw. a roślinnym, jest ono wykorzystywane jako pasza dla zw. zawierają nawet do 70% białka w s.m. (drożdże dzikie).
Czynnikiem etiologicznym sa PRIONY. Sa spowodowane z maczek kostnych, pochodzące z zmarłych zwierząt. Drożdże sa uznane za produkty BEZPIECZNE, sa wykorzystywane jako biomasa wykorzystywane do żywności ludzi.
Mikrobiologie można podzielić na 2 etapy
-∞ Pasteroski dziś czyli do XIX w. obecność
Pierre Antonio Micheli - jako pierwszy wprowadził nazwy grzybów pleśniowych wykorzystane do dziś (Aspergillus, Mucor, Tuber)
Otto Muller - duński uczony jako pierwszy odkrył bakterie wyglądające jak przecinek nazywane do dziś jako Vibrio
Christian Ehrenberg - wydal atlas opisujący 22 rodziny „żyjątek”
Antoni von Leewenkooh - skonstruował 1 mikroskop, oraz opisał i narysował jako pierwszy drobnoustroje
Robert Hook - skonstruował komórkową budowę (organelle)
Ludwik Pasteur - jako 1 wykazał ze procesy fermentacyjne stosowane od wieków sa dziełem drobnoustrojów, (stworzył podstawy mikrobiologii przemysłowej) oznajmił iż proces ten jest możliwi dzikie obecności drożdży.
Udowodnił ze jest to przemiana o charakterze biochemicznym a nie jak dotychczas twierdzono wyłącznie chemiczny, możliwy dzięki obecności enzymów.
Wskazał iż kwaśnienie wina jest spowodowane obecnością bakterii octowych i rozpoczął proces pasteryzacji, który zabija te i inne drobnoustroje.
Jako 1 udowodnił ze choroby sa spowodowane przez drobnoustroje. Wprowadził szczepienia poprzez wprowadzenie podgrzanych osłabionych bakterii do organizmu. Bacillius antracis (wąglik) - atakuje ludzi i z zw. które posiadają temp. Ciała ok. 37-39'C natomiast nie atakuje kur które posiadają temp 42'C
Wynalazł szczepionkę na wściekliznę - podawano suszone mózgi wściekłych królików co umożliwiało wyleczenie chorych
Jako lekarz pracował w szpitalu
brał udział w wojnie - odkrył gronkowce, paciorkowce, wprowadził dezynfekcje oraz
stworzył instytut Pastera w Paryżu, pracował z wieloma osobistościami,
Yersin - badał dżumę,
Calmette - szczepionka gruźlicy,
Shinga - Shigella Shige pałeczki czerwonki ,
Miecznikow - immunologia,
Winograbski - mikrobiologia gleby
(yersina entilokolitca - wykorzystywana w żywności)
Mycoacterium Tuberculosis - pałeczki??
Joseph Lister - wprowadził fenol do dezynfekcji
Erlich - odczynnik erlicha
Berdet - Bordetella odpowiedzialne za koklusz
D'Herlle i Tword - odkrycie bakteriofagów,
Alexander Fleming - odkrycie penicyliny
POLACY:
Leon Cieńkowski - badania nad bakteriami mlekowymi leuconostor, otrzymał dextran - jest to substytut plazmy krwi,
Ludwik Hirszfeld - zajmowali się bakteriami z typu salmonella, jest twórcą państwowego zakład higieny w warszawie,
R. Weigel - zajmował się badaniami nad riketsjami, durem plamistym.
SYSTEMATYKA I TAKSONOMIA ORG. ŻYWYYCH
Nauka zajmująca się opisywaniem wszystkich organizmów żywych, wprowadzając system klasyfikacyjny. Nie jest ona czymś stałym i nie zmiennym.
Klasyfikacja - porządkowanie jednostek w gr. Wyższego rzędu wg zasad określanych przez taksonomie
Identyfikacja - polega na stwierdzeniu iż pewien nieznany org. należy do danego taksonu
Nazewnictwo - nadawanie nazw jednostkom zgodnie z nomenklatura biologiczna.
Klasyfikacja + Identyfikacja + nazewnictwo = taksonomia
Obowiązuje nas nazewnictwo łacińskie.
Podstawowa jed. Systematyczna jest takson, natomiast w mikrobiologii jest to szczep.
Szczep - inaczej czysta kultura wyizolowanych drobnoustrojów będąca przedstawicielem danego taksonu,
Czysta kolonia - jest to gr. Komorek wyrośnięta z jednej komórki
Klasyfikacja sztuczna jest to klasyfikacja zgodna z Wymyślinom kluczem nie mającego oparcia w naturze
Taksonomia numeryczna - wszelkie uchwytne cechy w organizmie w klasyfikacji są jednakowo ważne, należy wziąć pod uwagę najwięcej czynników.
Klasyfikacja sztuczna została użyta po raz 1 przez Bergeya - jest używana do dziś, służy do opisywania bakterii,
Ważne gr. bakterii w mikrobiologii żywności i
Elementy brane pod uwagę:
kształt
stosunek do tlenu (anaeroby fakultatywne - względne beztlenowce, mikroaerofile - potrzebują troszkę tlenu min ok. 5%)
gram dodatnie/gram ujemne
Przetrwalnikowanie - endospory