KATEDRA SYSTEMÓW WYTWARZANIA
Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji
Politechniki Krakowskiej
Wm.
Laboratorium przedmiotu
 MASZYNY TECHNOLOGICZNE I ROBOTY
 OBRABIARKI I ZAUTOMATYZOWANE SYSTEMY
Studia Dzienne, Zaoczne, rok III, IV
Cwiczenie nr. 1
Temat ćwiczenia:
 Charakterystyka układów kinematycznych napędu i sterowania obrabiarek ogólnego przeznaczenia
1. Cel i zakres ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów ze sposobami opisu i analizy układów
kinematycznych napędu i sterowania obrabiarek ogólnego przeznaczenia.
2. Sposób osiągnięcia założonego celu
Omówienie stosowanych znaków graficznych i oznaczeń uwzględnianych na schematach
kinematycznych i schematach strukturalnych łańcuchów kinematycznych napędu i sterowania
obrabiarek. Układ funkcjonalny i konstrukcyjny obrabiarek: układ geometryczny UG, układ
kinematyczny kształtowania UkinKszt, układ kształtowania UKszt, układ roboczy UR, układ
konstrukcyjny UKon obrabiarki. Klasyfikacja ruchów występujących w obrabiarkach. Podstawowy
sposób obróbki wybranych działów obrabiarek. Przegląd typowych, ważniejszych przekładni i
mechanizmów obrabiarek oraz ich schematy kinematyczne. Definicja i przykłady przełożenia
łańcucha kinematycznego (przekładni, mechanizmów), ich równania równowagi kinematycznej rrk,
Analiza schematów kinematycznych obrabiarek ogólnego przeznaczenia na przykładzie tokarki
kłowej pociągowej, wiertarki kadłubowej lub promieniowej, frezarki wspornikowej, itp.:
- opracowanie schematu strukturalnego napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
- napisanie rrk. łańcuchów kinematycznych ww. napędów,
- rozwiązanie wskazanego jednego z sześciu zadań analizy schematu kinematycznego z
przekładnią planetarną (obiegową lub mechanizmem sumującym)  sprawdzian pisemny.
3. Środki, oprzyrządowanie, aparatura pomiarowo-kontrolna....
Schematy kinematyczne wybranych obrabiarek.
4. Zalecana literatura, pomoce
[1] K. Paderewski   Obrabiarki . Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1993,
[2] L., T. Wrotny   Obrabiarki skrawające do metali . WNT, Warszawa 1974, 1978,..
[3] Notatki z wykładów itp.
Prowadzący: dr inż. Longin Gondek
OBRABIARKI I ZAUTOMATYZOWANE SYSTEMY (OiZS)
Tematy sprawdzianów wiadomości z ćwiczenia nr. 1.
 Analiza budowy, działania i możliwości użytkowych obrabiarek do obróbki metali (na
przykładzie konwencjonalnych obrabiarek ogólnego przeznaczenia)
1. Podstawowy sposób obróbki tokarki, wiertarki, strugarki, frezarki....- sformułowanie oraz
ilustracja graficzna (szkic, schemat) układu geometrycznego obrabiarki oraz jej ruchów
podstawowych.
2. Opis układu roboczego (UR) tokarki kłowej pociągowej:
a.) schemat strukturalny układu roboczego obrabiarki,
b.) równania równowagi kinematycznej (rrk) napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
c.) rrk kształtowania linii śrubowej gwintów metrycznych (M), modułowych (m), calowych
(C) i diametral pitch (DP),
d.) podstawowe zabiegi obróbkowe trokarek.
3. Opis układu roboczego (UR) frezarki wspornikowej
a.) schemat strukturalny układu roboczego obrabiarki,
b.) równania równowagi kinematycznej (rrk) napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
c.) podstawowe zabiegi obróbkowe frezarek.
4. Opis układu roboczego (UR) wiertarki kadłubowej, promieniowej
a.) schemat strukturalny układu roboczego obrabiarki,
b.) równania równowagi kinematycznej (rrk) napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
c.) podstawowe zabiegi obróbkowe wiertarek.
OBRABIARKI I ZAUTOMATYZOWANE SYSTEMY (OiZS)
Tematy sprawdzianów wiadomości z ćwiczenia nr. 1.
 Analiza budowy, działania i możliwości użytkowych obrabiarek do obróbki metali (na
przykładzie konwencjonalnych obrabiarek ogólnego przeznaczenia)
1. Podstawowy sposób obróbki tokarki, wiertarki, strugarki, frezarki....- sformułowanie oraz
ilustracja graficzna (szkic, schemat) układu geometrycznego obrabiarki oraz jej ruchów
podstawowych.
2. Opis układu roboczego (UR) tokarki kłowej pociągowej:
a.) schemat strukturalny układu roboczego obrabiarki,
b.) równania równowagi kinematycznej (rrk) napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
c.) rrk kształtowania linii śrubowej gwintów metrycznych (M), modułowych (m), calowych
(C) i diametral pitch (DP),
d.) podstawowe zabiegi obróbkowe trokarek.
3. Opis układu roboczego (UR) frezarki wspornikowej
a.) schemat strukturalny układu roboczego obrabiarki,
b.) równania równowagi kinematycznej (rrk) napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
c.) podstawowe zabiegi obróbkowe frezarek.
4. Opis układu roboczego (UR) wiertarki kadłubowej, promieniowej
a.) schemat strukturalny układu roboczego obrabiarki,
b.) równania równowagi kinematycznej (rrk) napędu ruchu głównego i napędu ruchów
posuwowych,
c.) podstawowe zabiegi obróbkowe wiertarek.
Katedra Systemów Wytwarzania ....................................................................
Instytut M-6 (NAZWISKO, IMI
 duże litery)
Laboratorium z przedmiotu: Gr...................................
OBRABIARKI I ZAUTOMATYZOWANE SYSTEMY (OiZS) dnia.................................
Sprawozdanie z ćwiczenia nr......na temat:
...........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................
Wytyczne:

1. Podstawowy sposób obróbki obrabiarki....................................................................... i ważniejsze jej cechy
techniczno-użytkowe.
2. Charakterystyka układu roboczego (układ geometryczny, kinematyczny kształtowania, układy napędowe, ruchy i
parametry procesu roboczego  uproszczone rysunki szkice, schematy strukturalne, opis.
3. Charakterystyka ważniejszych możliwości obróbkowych (np.: sposoby toczenia powierzchni stożkowych, toczenia
gwintów itp.) - uproszczone rysunki szkice, schematy strukturalne, opis.
4. Charakterystyka układu napędu i sterowania,..........(np.: równania równowagi kinematycznej, przełożenia
określonych łańcuchów kinematycznych, przekładni, mechanizmów, schematy blokowe itp.)
5. Zestawienie i analiza wyników pomiarów (badań)........................................................................................
6. Wnioski.