W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Oznakowanie i prowadzenie
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
5.4
www.skanska.pl/bhp,
robót pod ruchem
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas organizowania i prowadzenia robót pod ruchem.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
Roboty prowadzone w pasie drogowym lub jego bezpośrednim sąsiedztwie należą
oraz wewnętrznych
do grupy prac szczególnie niebezpiecznych ze względu na duże zagrożenia dla osób,
uregulowań Skanska S.A.
które je wykonują oraz dla postronnych uczestników ruchu. Podstawowe elementy
" jest obligatoryjny dla
pasa drogowego to: jezdnia, chodniki lub nieutwardzone ciągi piesze, pobocza, zjazdy
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
indywidualne lub publiczne, parkingi, zatoki postojowe i autobusowe, ścieżki rowerowe.
Aby zapewnić właściwy poziom bezpieczeństwa podczas prowadzenia robót pod ruchem,
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne należy odpowiednio zabezpieczyć i oznakować prace prowadzone w pasie drogowym.
praktyki podczas prac.
A. Oznakowanie robót pod ruchem nieprzeznaczonych do ruchu czy postoju
pojazdów oraz przemieszczania się
1. Zasady i sposób oznakowania drogi określa pieszych.
 Projekt organizacji ruchu , który dokładnie 7. Wygrodzenie taśmą ostrzegawczą jest
i szczegółowo przedstawia rodzaje, miejsca dopuszczalne tylko przy wykopach do
i sposoby umieszczania oraz działania: głębokości 0,5 m.
" pionowych i poziomych znaków 8. Działania zabezpieczające osoby
drogowych realizujące prace w pasie drogowym są
" sygnalizacji świetlnej częścią systemów ograniczających drogę,
Rys. 1 Wygrodzenie stref " sygnalizacji dz
więkowej ustalonych obowiązującymi normami.
niebezpiecznych stalowymi
" urządzeń bezpieczeństwa ruchu 9. W ramach działań zabezpieczających,
barierami ochronnymi
" znaków świetlnych o których mowa w punkcie A8, należy
" znaków o zmiennej treści i innych stosować systemy powstrzymujące pojazdy.
zmiennych elementów. Do systemów tych zaliczamy: stalowe
2. Wszystkie zadania techniczne związane bariery drogowe lub inne rodzaje urządzeń,
z obsługą elementów wymienionych w tym bariery.
w punkcie A1 realizuje wykonawca prac. 10. Stalowe bariery drogowe, np. Mini Guard
3. Znaki drogowe i urządzenia bezpieczeństwa lub inne rodzaje urządzeń, w tym bariery,
ruchu wykorzystane do zabezpieczenia mogą być stosowane do:
Rys. 2 Wykorzystanie
i oznakowania miejsc prowadzenia " wygradzania stref pracy ludzi (Rys. 1)
stalowych barier ochronnych
robót na drodze powinny być dobrze " rozdzielania pasów o przeciwnych
w ruchu drogowym
widoczne w dzień i w nocy oraz utrzymane kierunkach jazdy (Rys. 2)
w należytym stanie przez cały okres trwania " oddzielania pasów ruchu dla pojazdów
budowy. komunikacji zbiorowej
4. Do oznakowania robót prowadzonych " wyznaczania torów jazdy pojazdów,
w pasie drogowym stosuje się znaki zwężonych pasów ruchu i krawędzi jezdni.
o jedną grupę wielkości wyższą niż znaki 11. Elementem służącym wyłącznie
stosowane na danym odcinku drogi. do optycznego wygradzania prac
Wyjątek stanowią roboty prowadzone realizowanych w pasie drogowym są
Rys. 3 Wygradzanie robót
w pasie drogowym autostrad, gdzie stosuje pachołki drogowe i separatory (Rys. 3)
pod ruchem za pomocą
się znaki wielkie. (Rys. 4), które mogą być stosowane
pachołków
5. Jeżeli droga jest zamknięta dla ruchu lub tylko wówczas, gdy nie ma możliwości
ruch na niej jest ograniczony, dopuszcza zastosowania elementów wymienionych
się ustawianie znaków pionowych w punkcie A8, w celu:
bezpośrednio na jezdni. " wyznaczania skosów i torów jazdy
6. Taśmy ostrzegawcze mogą być pojazdów
stosowane jedynie do wygradzania robót " prowadzenia robót krótkotrwałych lub
Wersja 1.1 znajdujących się poza jezdnią, w miejscach szybko postępujących
Standard 5.4 1
" awaryjnego, doraz
nego oznakowywania " przedstawiciel fi
rmy realizującej
miejsc niebezpiecznych zamówienie dla którejkolwiek
" oznakowywania i wygradzania prac przy z wymienionych wyżej jednostek.
wykonywaniu nakładek bitumicznych 2.  Projekt organizacji ruchu powinien
" wygradzania wzdłuż jezdni powierzchni zawierać:
wyłączonych z ruchu " plan orientacyjny w odpowiedniej skali,
" zabezpieczania świeżo wykonanych z zaznaczeniem drogi lub dróg, których
oznakowań poziomych i cząstkowych projekt dotyczy
remontów nawierzchni. " plan sytuacyjny w odpowiedniej skali lub
12. Pachołki drogowe powinny być w kolorze szkic zawierający lokalizację istniejących,
czerwonym lub pomarańczowym, projektowanych oraz usuwanych
a optymalnie we fluorescencyjnym kolorze znaków i urządzeń, a także parametry
pomarańczowym. geometrii drogi
13. Jeżeli pachołki są wykorzystywane również " program sygnalizacji i obliczenia
Rys. 4 Wygradzanie robót
pod ruchem za pomocą
po zmierzchu, wówczas ich białe pasy przepustowości w przypadku projektu
separatorów ruchu
powinny być wykonane z materiałów zawierającego sygnalizację świetlną
odblaskowych, a pierwszy i ostatni pachołek " zasady dokonywania zmian oraz
ustawiony w szeregu powinien być sposoby ich rejestracji dla projektu
wyposażony w światło ostrzegawcze. zawierającego znaki świetlne lub znaki
14. Separatory powinny być wykonane o zmiennej treści lub gdy mamy do
z wysoko udarowego tworzywa czynienia ze zmienną organizacją ruchu
sztucznego lub betonu oraz odpowiednio " opis techniczny zawierający
przytwierdzone do nawierzchni jezdni. charakterystykę drogi i ruchu na drodze
15. W przypadku prowadzenia prac w pasie wraz z opisem występujących zagrożeń
drogowym lub w jego bezpośrednim i utrudnień
sąsiedztwie należy rozważyć możliwość " przewidywany czas trwania zastępczej
wprowadzenia dróg zastępczych, objazdów organizacji ruchu i termin przywrócenia
lub innych rozwiązań organizacyjnych, stałej organizacji ruchu
które mogą doprowadzić do całkowitego " nazwisko i podpis projektanta.
odseparowania stref pracy ludzi od 3. Do przedstawionego do zatwierdzenia
ruchu kołowego, a w konsekwencji do  Projektu organizacji ruchu dołącza się
wyeliminowania zagrożeń z tym związanych. opinię:
16. Wszędzie tam, gdzie nie ma możliwości " komendanta odpowiedniej jednostki
zastosowania rozwiązań opisanych policji (w przypadku dróg gminnych
w punkcie A 15, należy wprowadzić opinia nie jest wymagana)
zabezpieczenia osób realizujących prace " zarządu drogi
w pasie drogowym. " organu zarządzającego ruchem na drodze
17. Hierarchia stosowania zabezpieczeń osób krzyżującej się lub objętej objazdem.
realizujących prace w pasie drogowym: 4. W przypadku  Projektu organizacji ruchu
" bariery drogowe stalowe np. Mini Guard przewidującego zamknięcie drogi lub
 wszędzie tam, gdzie jest to możliwe wprowadzenie ograniczenia ruchu, który
do wprowadzenia i użytkowania powoduje konieczność prowadzenia
" inne rodzaje barier, np. betonowe  objazdów drogami różnej kategorii
tylko tam, gdzie bariery stalowe nie są i znajdujących się w różnych zarządach
możliwe do stosowania administracyjnych, czasową organizację
" optyczne wygradzanie stref za pomocą ruchu zatwierdza organ zarządzający
pachołków, separatorów, innych ruchem właściwy dla danej drogi. Do
urządzeń dopuszczonych normami przedstawionego do zatwierdzenia
i przepisami  tylko tam, gdzie nie  Projektu organizacji ruchu należy
ma możliwości stosowania barier dołączyć opinię jednostek wymienionych
drogowych stalowych i innych rodzajów w punkcie B3, odpowiadających za
barier lub jako dodatkowe działania wszystkie drogi.
wspomagające ich stosowanie. 5.  Projekt organizacji ruchu przestawia się
18. W przypadku prowadzenia robót na drogach do zatwierdzenia przynajmniej w dwóch
szybkiego ruchu i autostradach miejsce egzemplarzach.
prac oznakowujemy tablicami wcześnie 6. Organizację ruchu na skrzyżowaniach
ostrzegającymi, ustawianymi na 400 m przed dróg nadzorowanych przez różne organa
niebezpiecznymi miejscami. zarządzające ruchem zatwierdza organ
zarządzający ruchem właściwy dla drogi
wyższej kategorii.
B.  Projekt organizacji ruchu 7. Organ zarządzający ruchem po
zatwierdzeniu  Projektu organizacji
1.  Projekt organizacji ruchu , w zależności ruchu odsyła jeden egzemplarz jednostce
od ustaleń pomiędzy zainteresowanymi przedstawiającej projekt do zatwierdzenia.
stronami, może przygotować i przedstawić 8. Zatwierdzona organizacja ruchu stanowi
do zatwierdzenia odpowiedniemu integralną część dokumentacji budowy
organowi: i musi być przechowywana wraz z nią.
" zarząd drogi 9. Wykonawca prac wprowadzający zmianę
" organ zarządzający ruchem organizacji ruchu zawiadamia organ
" inwestor zarządzający ruchem, zarząd drogi oraz
2
właściwego komendanta policji o terminie 10. Pozostawione na jezdni maszyny drogowe
jej wprowadzenia, co najmniej na należy oznakowywać zaporami drogowymi,
siedem dni przed planowanym terminem (wyposażonymi w elementy odblaskowe
wprowadzenia zmian. i lampy ostrzegawcze) ustawionymi
prostopadle do osi jezdni, z dodatkowo
zlokalizowanymi za nimi osłonami
C. Prowadzenie robót pod ruchem energochłonnymi lub usypanymi pryzmami
z piasku.
1. Roboty liniowe związane zarówno 11. Jeśli podczas prac drogowych zachodzi
z budowaniem nowych dróg, jak konieczność udostępnienia pieszym przejść
i remontami, rozbudową i modernizacją nad wykopami, należy stosować kładki dla
istniejących tras, a także wykonywaniem pieszych.
innych prac z nimi związanych (wodno- 12. Jeżeli  Projekt organizacji ruchu
kanalizacyjnych, instalacyjnych, przewiduje konieczność ręcznego
energetycznych, itp.), prowadzone w pasie kierowania ruchem, czynność tę może
dróg lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie, prowadzić pracownik wykonawcy robót.
należą do grupy prac szczególnie 13. Szczegółowe wymagania dla
niebezpiecznych. pracowników kierujących ruchem,
2. W przypadku prowadzenia prac na czynnym zawarte są w standardzie szczegółowym
pasie drogowym lub w jego bezpośrednim  5.5 Kierowanie ruchem .
sąsiedztwie, wymienionych w punkcie 14. W przypadku prowadzenia robót na
C1, jeżeli tylko zachodzi taka możliwość, torowiskach lub w ich bezpośrednim
należy doprowadzić do całkowitego sąsiedztwie należy stosować się również
odseparowania strefy pracy ludzi od do wytycznych zawartych w standardzie
ruchu kołowego poprzez wprowadzenie szczegółowym  13.3 Roboty kolejowe
dróg zastępczych, objazdów lub innych i na torowiskach .
rozwiązań organizacyjnych.
3. Roboty w pasie drogowym, w tym głównie
pod ruchem lub w jego bezpośrednim D. Bariery drogowe Mini Guard
sąsiedztwie, mogą być prowadzone
w oparciu o opracowany i zatwierdzony 1. Stalowe bariery drogowe Mini Guard
przez organ zarządzający ruchem, właściwy są urządzeniami bezpieczeństwa
dla danej drogi  Projekt organizacji ruchu . ruchu drogowego, przeznaczonymi do
4. Niezależnie od  Projektu organizacji ruchu tymczasowego stosowania w miejscach,
kierownik budowy jest zobowiązany gdzie wjechanie pojazdu na wyłączony ze
każdorazowo dokonać dodatkowej Oceny względu na prowadzone roboty pas ruchu,
Ryzyka dla Zadania oraz w oparciu o oba najechanie na krawędz
jezdni lub obiekt
te dokumenty opracować Instrukcję zagraża bezpieczeństwu pracowników.
Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR). 2. Stalowe bariery ochronne klasyfikujemy
5. Z dokumentami wymienionym w punkcie na podstawie następujących cech
C3 należy zapoznać przed rozpoczęciem funkcjonalnych:
zadania wszystkich zainteresowanych " poziomu powstrzymywania
pracowników mających uczestniczyć w jego " odkształcenia wyrażonego szerokością
realizacji. pracującą
6. Osoby wykonujące czynności związane " poziomu intensywności zderzenia.
z robotami w pasie drogowym są 3. Przez poziom powstrzymywania rozumiemy
zobowiązane stosować jako minimum zdolność bariery do powstrzymywania
przydzielone im środki ochrony osobistej, uderzających w nią pojazdów. Jest
w tym głównie: hełmy ochronne, on wyznaczany na podstawie badań
bezpieczne obuwie oraz odzież ochronną zderzeniowych. Zdolność ta jest dla barier
barwy pomarańczowej, a w przypadku tymczasowych określana symbolami: T1, T2
stosowania innej odzieży ochronnej  i T3.
dodatkowo  kamizelki ostrzegawcze. 4. Szerokość pracująca jest miarą odkształcenia
7. Odzież ochronna oraz kamizelki bariery między jej boczną powierzchnią
ostrzegawcze wykorzystywane przez czołową od strony ruchu przed zdarzeniem,
pracowników podczas prac w pasie a maksymalnym dynamicznym wychyleniem
drogowym lub w jego bezpośrednim bariery po uderzeniu.
sąsiedztwie powinny być wyposażone 5. Poziom intensywności zderzenia jest
w elementy odblaskowe w trzeciej klasie to z kolei parametr odzwierciedlający
widzialności. oddziaływanie uderzenia na osoby
8. Wszystkie pojazdy wykorzystywane przy znajdujące się w pojez
dzie.
robotach w pasie drogowym lub w jego 6. Bariery Mini Guard mogą być stosowane
bezpośrednim sąsiedztwie powinny przy zewnętrznej krawędzi jezdni, w pasie
być wyposażone i używać błyskowych rozdzielającym jezdnie oraz na jezdni
sygnałów świetlnych barwy żółtej do rozdzielenia pasów o przeciwnych
widocznych ze wszystkich stron, z co kierunkach ruchu.
najmniej 500 m. 7. Zastosowanie barier Mini Guard służy
9. Wystające poza obrys pojazdu części zabezpieczeniu zarówno pracowników
urządzeń lub ładunku powinny być pracujących w pasie drogowymi lub
oznakowane taśmą ostrzegawczą. ich bezpośrednim ich sąsiedztwie, jaki
Wersja 1.1
Standard 5.4 3
również kierowców i pasażerów pojazdów " poziom zagrożenia występującego
poruszających się po drogach. Bariery w otoczeniu drogi
uniemożliwiają pojazdom: " poziom powstrzymywania barier
" wjechanie w miejsca prowadzonych " maksymalny poziom szerokości
robót pracującej
" wypadnięcie z drogi " niezbędną długość bariery
" przejechanie na jezdnię przeznaczoną " konstrukcje przejściowe i sposób
dla przeciwnego kierunku ruchu. zakończenia barier.
8. Podczas doboru tymczasowych barier 9. Do użytkowania dopuszcza się jedynie
stalowych należy ustalić: bariery stalowe, które spełniają wymagania
" prędkości obliczeniowe norm, co musi być udokumentowane
" średnie dobowe natężenie ruchu sprawozdaniami z badań zderzeniowych
pojazdów ciężarowych i autobusów i certyfikatem  CE .
4