W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Materiały wybuchowe
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
7.5
www.skanska.pl/bhp,
do robót budowlanych
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Standard ten zawiera minimum wymagań, jakie należy spełnić dla zapewnienia
bezpieczeństwa podczas stosowania materiałów wybuchowych na terenie budowy.
" zawiera wymagania
wynikające z prawa
i norm polskich
W budownictwie materiały wybuchowe stosuje się głównie podczas prac rozbiórkowych
oraz wewnętrznych
obiektów, ich części lub poszczególnych elementów oraz w trakcie prac związanych
uregulowań Skanska S.A.
z urabianiem gruntów i oczyszczaniem terenów. Materiały wybuchowe są szczególnym
" jest obligatoryjny dla
z
ródłem energii, wykorzystywanym z reguły tylko tam, gdzie zastosowanie ciężkiego
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
sprzętu budowlanego jest mniej skuteczne lub niemożliwe. Podstawową zaletą
materiałów wybuchowych jest bardzo krótki czas wyzwolenia energii wewnętrznej,
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne wytwarzającej dużą moc, która oprócz zamierzonego działania, może generować
praktyki podczas prac.
szereg zagrożeń związanych z upadkiem rozbieranego obiektu, rozrzutem odłamków,
zapyleniem, oddziaływaniem toksycznym i termicznym oraz falą nadciśnienia i drganiami
parasejsmicznymi.
Aby roboty strzałowe odbyły się z zachowaniem wszelkich wymogów i przede
wszystkim bezpiecznie, niezbędne jest zastosowanie minimalnych wymagań określonych
w niniejszym standardzie.
A. Dokumentacja do prac rozbiórkowych 4. W przypadku rozbiórki obiektów,
dla których wymagany jest projekt
1. Roboty strzałowe wykonuje się na rozbiórki, dokumentacja strzałowa
podstawie dokumentacji strzałowej lub podlega dodatkowemu sprawdzeniu
 w przypadku obiektów, gdzie nie jest przez projektanta w celu uzyskania
wymagane pozwolenie na rozbiórkę lub opinii, uzgodnień i kontroli rozwiązań
zgłoszenie  metryki strzałowej. projektowych w zakresie wynikającym
2. Dokumentację strzałową sporządza z przepisów szczegółowych.
projektant. 5. Dokumentacja strzałowa powinna być
3. Dokumentacja strzałowa powinna składać dołączona do wniosku o pozwolenie
się z części opisowej i rysunkowej oraz na rozbiórkę lub do zgłoszenia
zawierać: przekazywanego właściwemu organowi,
" dane informacyjne o obiekcie, w którym o czym stanowi prawo budowlane.
realizowane są roboty strzałowe 6. Istotne odstąpienie od zatwierdzonego
" opis techniczny rozbieranego obiektu projektu rozbiórki z zastosowaniem
w zakresie niezbędnym do wykonania materiałów wybuchowych jest możliwe
robót strzałowych jedynie po uzyskaniu decyzji o zmianie
" sposób wykonania robót pozwolenia na budowę.
strzałowych wraz z obliczeniami 7. Metryka strzałowa może być sporządzana
wytrzymałościowymi dla całego obiektu budowlanego, jego
" rodzaje możliwych zagrożeń, ich części lub elementu  w zależności od
oddziaływanie na ludzi i obiekty potrzeb.
w otoczeniu oraz środki ograniczające 8. Po wykonaniu robót strzałowych cała
te zagrożenia dokumentacja z nimi związana musi być
" warunki prowadzenia robót oraz włączona do dokumentacji powykonawczej.
rodzaje przewidzianych do użycia 9. W dzienniku strzelań kierownik prac
środków strzałowych wraz z ich strzałowych dokonuje dziennego rozliczenia
rozmieszczeniem i budową zużytych środków strzałowych.
" rozmiary i masę brył gruzu 10. We własnych dziennikach strzałowych
powstającego po robotach strzałowych każdy strzałowy na koniec zmiany roboczej
" warunki zachowania bezpieczeństwa dokonuje dziennego rozliczenia zużytych
podczas robót strzałowych. środków strzałowych.
Wersja 1.0
Standard 7.5 1
11. W książce obrotu środkami strzałowymi 3. Wszyscy pracownicy uczestniczący
wydawca środków strzałowych prowadzi w organizacji i realizacji prac z użyciem
rejestr wydawanych i zwróconych materiałów wybuchowych powinni być
materiałów wybuchowych oraz środków przeszkoleni w zakresie BHP, zgodnie
inicjujących. z zatwierdzoną przez kierownika budowy
IBWR i Oceną Ryzyka dla Zadania.
B. Działania przed rozpoczęciem robót 4. Roboty strzałowe muszą być prowadzone
strzałowych pod bezpośrednim nadzorem osoby
posiadającej zaświadczenie o odbyciu
1. Obowiązkiem inwestora jest pisemne szkolenia i zdaniu egzaminu w zakresie
zawiadomienie na siedem dni przed uprawniającym do zajmowania
planowanym terminem rozpoczęcia robót samodzielnych funkcji w budownictwie,
strzałowych następujących organów: przy pracach związanych z użyciem
" powiatowego inspektora nadzoru materiałów wybuchowych.
budowlanego 5. W czasie prowadzenia robót strzałowych
" właściwego komendanta policji strefa bezpośredniego zagrożenia i strefa
" właścicieli lub zarządców sąsiednich destrukcyjnego działania wybuchu
nieruchomości dla ludzi powinna być zabezpieczona
" w miarę potrzeby właściwego przed dostępem osób postronnych,
komendanta Państwowej Straży w szczególności przez posterunki, patrole
Pożarnej i blokady.
" w miarę potrzeby właściwego 6. Jeżeli odległość od najbliższych obiektów
komendanta straży miejskiej lub jest mniejsza niż 100 m, a dodatkowo
gminnej. przewidywana energia wybuchu lub
2. Teren, na którym będą prowadzone roboty energia upadku mas przekracza 100 MJ,
strzałowe, powinien być wygrodzony na otaczających obiektach dokonuje się
i chroniony w sposób umożliwiający ścisłą pomiarów drgań, a moment powalenia
kontrolę poruszających się osób i pojazdów. obiektu filmuje się kamerą.
3. Przy dojściach i drogach dojazdowych do 7. Roboty strzałowe może wykonywać tylko
terenu, na którym będą prowadzone roboty jedna, wyznaczona do tych czynności osoba,
strzałowe, na wysokości nie mniejszej niż która posiada wymagane kwalifikacje
2 m powinny być umieszczone tablice i uprawnienia.
ostrzegawcze o wymiarach 0,8 x 1 m. 8. W celu ograniczenia masy jednocześnie
4. Urządzenia, instalacje i inne niż konstrukcje upadających elementów konstrukcji, które
elementy budowlane, które mogą powodują wstrząsy, zaleca się stosowanie
powodować obniżenie bezpieczeństwa inicjowania zwłocznego.
robót strzałowych, powinny być usunięte 9. Prace rozbiórkowe należy prowadzić
i odłączone. w taki sposób, aby nie doprowadzić we
5. Przed przystąpieniem do wykonywania fragmentach nierozbieranej części obiektu
robót strzałowych wszystkie osoby do powstania spękań, rozszczelnienia oraz
znajdujące się w strefie rozrzutu należy uszkodzenia urządzeń hydrotechnicznych.
powiadomić o terminie rozbiórki, 10. W strefie wykonywania robót strzałowych
a następnie zadbać, by opuściły strefę zabrania się palenia otwartego ognia
zagrożenia. Ponadto, trzeba usunąć rzeczy i tytoniu.
ruchome, narażone na uszkodzenie oraz 11. Podczas realizacji robót strzałowych
urządzenia i instalacje, które mogłyby należy stosować materiały wybuchowe
spowodować obniżenie bezpieczeństwa według zasad określonych w metryce
rozpoczynanych prac. strzałowej, w postaci standardowych
6. Przed przystąpieniem do prac strzałowych ładunków dostarczonych przez producenta,
w konstrukcjach nawodnych należy pakietowanych lub porcjowanych przez
zdemontować wyposażenie nabrzeży wykonawcę.
i pomostów. 12. Odpalenie ładunków wybuchowych może
nastąpić dopiero po upewnieniu się, że
C. Działania podczas prowadzenia robót ludzie opuścili strefę niebezpieczną.
strzałowych 13. Rozdrabnianie elementów żelbetowych
sprężonych i betonowych, złomu stalowego
1. Wszystkie prace związane z robotami i żeliwnego powinno odbywać się
strzałowymi należy prowadzić na w specjalnie do tego celu przygotowanych,
podstawie dokumentacji wymienionej odpowiednio zaprojektowanych
w punkcie A1 niniejszego standardu, i wyposażonych dołach strzałowych.
zwanej dokumentacją strzałową, oraz 14. Podczas prowadzenia robót strzałowych
Planu Bezpieczeństwa, Ochrony Zdrowia w wodzie, umieszczone w niej ładunki
i Środowiska (Plan BOZiŚ). należy dokładnie przytwierdzić do
2. Podstawowym dokumentem w zakresie BHP, niszczonej konstrukcji, tak aby nie doszło do
niezbędnym do rozpoczęcia i prowadzenia ich wypłynięcia, wypadnięcia lub wymycia.
robót strzałowych jest Instrukcja 15. Zasady współdziałania ekip strzałowych
Bezpiecznego Wykonywania Robót z pozostałymi zespołami pracującymi
(IBWR) wraz z Oceną Ryzyka dla Zadania, na budowie określa kierownik budowy,
przygotowane na bazie dokumentów w porozumieniu z kierownikiem robót
wymienionych w punkcie wyżej. strzałowych.
2
16. W okresie od rozpoczęcia ładowania 4. Zasady przechowywania materiałów
materiałów wybuchowych do otworów wybuchowych powinny być określone
strzałowych, aż do całkowitego zakończenia w przygotowanej przez kierownika robót
prac strzałowych, pracownicy strzałowi strzałowych  Instrukcji przechowywania
i pozostali pracownicy budowy wykonują materiałów wybuchowych .
polecenia kierownika prac strzałowych. 5. Dostęp do materiałów wybuchowych
17. W trakcie prowadzenia prac strzałowych mogą mieć jedynie osoby, które ukończyły
należy zapewnić łączność pomiędzy szkolenie dla osób mających dostęp do
poszczególnymi członkami ekipy strzałowej. materiałów wybuchowych, zorganizowane
18. W trakcie prowadzenia prac strzałowych przez upoważniony ośrodek i pozytywnie
pracownicy ekipy strzałowej powinni być zdały egzamin przed komisją kwalifikacyjną.
ubrani w odzież jednolitą, spełniającą 6. Składowane środki strzałowe powinny
wymagania ochrony przed elektrycznością posiadać odpowiednie certyfikaty oraz
statyczną. nieuszkodzone opakowania.
7. Środki strzałowe wydaje i rozlicza, na
D. Składowanie i transport środków podstawie zapotrzebowania wystawionego
strzałowych przez kierownika prac strzałowych,
wyłącznie wydawca środków strzałowych.
1. Kierownik budowy powinien wyznaczyć na 8. Przenoszenie materiałów wybuchowych
terenie budowy miejsce do tymczasowego i środków inicjujących możliwe jest
składowania i wydawania środków w fabrycznych opakowaniach lub
strzałowych. drewnianych skrzyniach z trwałym
2. Miejsce, o którym mowa wyżej powinno zamknięciem.
być: 9. Zabrania się przenoszenia przez jedną
" zlokalizowane z dala od tras osobę skrzynek o masie przekraczającej
komunikacyjnych i innych budynków, 25 kg.
w sposób zapewniający ochronę ludzi 10. Przy jednoczesnym przenoszeniu większej
i sąsiedniego terenu ilości skrzynek należy zachować co najmniej
" zabezpieczone przed dostępem osób 5-metrowe odstępy pomiędzy kolejnymi
postronnych skrzynkami.
" usytuowane w budynku wolno 11. Do przenoszenia materiałów wybuchowych
stojącym lub kontenerze i środków inicjujących na miejsca
budowlanym o specjalnej konstrukcji załadowania należy stosować puszki
przeciwwybuchowej strzałowe, ładownice i spłonniki.
" wyposażone w sprzęt przeciwpożarowy 12. Napełnianie puszek strzałowych materiałem
" wyposażone w wykaz osób wybuchowym oraz ładownic i spłonników
upoważnionych do wstępu do magazynu. materiałami inicjującymi wykonuje
3. W tymczasowym składzie środków w obecności strzałowego wydawca
strzałowych zabrania się: środków strzałowych.
" wykonywania czynności, które mogą 13. Strzałowi przenoszący środki strzałowe
doprowadzić do ich przypadkowego powinni być wyróżnieni żółtą opaską
zapłonu lub wybuchu ostrzegawczą, założoną na prawe ramię.
" prowadzenia prac niezwiązanych z ich 14. Na koniec każdej zmiany roboczej
przechowywaniem puste puszki strzałowe, ładownice
" palenia tytoniu i używania otwartego i spłonki powinny zostać zwrócone do
ognia tymczasowego magazynu.
" składowania w odległości mniejszej 15. Niewykorzystane w danym dniu środki
niż 2 m materiałów wybuchowych strzałowe powinny być przewiezione do
i środków inicjujących magazynu stałego. Możliwe jest również
" przechowywania innych przedmiotów, przechowanie ich w tymczasowym
szczególnie łatwopalnych magazynie, pod warunkiem zapewnienia
" przebywania osób nieupoważnionych. stałej ochrony.
Wersja 1.0
Standard 7.5 3