Strona 1 z 4
Grupa M81
Grupa M81 jest kolejną znaną grupą galaktyk głównie dzięki temu, \
e zawiera sławną parę
galaktyk M81/M82 odkrytych w 1784 roku. NGC 2403 jest kolejną wyró\
niajÄ…cÄ… siÄ™ galaktykÄ…
spiralną z prawej strony grupy. M82 jest znanym przykładem galaktyki niezwykle aktywnej
gwiazdotwórczo ("starburst galaxy").
Poni\
ej- 3 galaktyki le\
Ä…ce w prawej stronie grupy M81. NGC 2366 (po lewej) jest galaktykÄ…
nieregularną, gdzie niedawno miało miejsce wiele narodzin gwiazd. Najjaąniejsza część tej
galaktyki jest znana jako NGC 2363 - ogromny region HII (mgławica emisyjna) gdzie utworzyło się
wiele jasnych, niebieskich gwiazd. NGC 2403 (w ąrodku) jest drugą pod względem wielkości
galaktyką w grupie M81. "Holmberg II" (po prawej) jest jedną z 9 galaktyk o "niskiej jasności
powierzchniowej" skatalogowanych przez Erika Holmberga w latch 1950',w tym jednÄ… z trzech,
które są powiązane z grupą M81.
NGC 2366 NGC 2403 Holmberg II
Strona 2 z 4
Poni\
ej znajduje się lista głównych galaktyk w grupie M81. Trzy główne galaktyki w tek grupie to:
M81, NGC 2403 i NGC 4236.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Nazwa Współrzędne Blue Typ Rozm. Rozm. RV Inne
Równikowe Mag (') klą km/s Nazwy
RA Dec
UGC 3794 07 22.9 +77 48 17.8 SBm 1.0 5 ?
NGC 2366 07 28.9 +69 12 11.9 Irr 8.1 30 134
UGCA 133 07 34.2 +66 53 15.9 E 3.0 10 ? DDO 44
NGC 2403 07 36.8 +65 36 8.9 SBc 21.9 75 181
Holmberg II 08 19.1 +70 43 11.1 Irr 7.9 30 207 UGC 4305
M81dwA 08 23.2 +71 02 16.5 Irr 1.8 5 163 PGC 23521
UGC 4459 08 34.2 +66 11 15.0 Irr 1.5 5 95 DDO 53
UGC 4483 08 37.1 +69 47 15.5 Irr 1.1 5 217
UGC 4945 08 55.9 +72 01 17? E 1.3 5 700 UGCA 158
Holmberg I 09 40.5 +71 11 13.2 Irr 3.6 15 208 UGC 5139
NGC 2976 09 47.3 +67 55 10.9 Sc 5.9 20 94
M81 09 55.6 +69 04 7.9 Sab 26.9 95 50 NGC 3031
M82 09 55.8 +69 41 9.2 Irr 11.2 40 296 NGC 3034
Holmberg IX 09 57.7 +69 03 14.4 Irr 2.5 10 134 UGC 5336
NGC 3077 10 03.4 +68 44 10.6 Irr 5.4 20 102
UGC 5428 10 05.1 +66 33 16.0 E 0.9 5 -22 DDO 71
UGC 5423 10 05.5 +70 22 15.9 Irr 0.9 5 424 M81dwB
UGC 5442 10 07.1 +67 49 15.4 E 1.8 5 78
DDO 78 10 26.5 +67 40 15.8 E 2.0 5 ? PGC 30664
IC 2574 10 28.4 +68 25 10.8 SBm 13.2 45 142
UGC 5692 10 30.6 +70 37 13.5 Sm 3.2 10 262 DDO 82
UGCA 220 10 49.3 +64 43 16.9 Irr 1.7 5 ?
UGC 5918 10 49.6 +65 32 15.1 Irr 2.4 10 452 DDO 87
UGC 6456 11 28.0 +78 59 15.9 Irr 1.4 5 -61
NGC 3738 11 35.8 +54 31 12.1 Irr 2.5 10 406
NGC 4236 12 16.8 +69 28 10.1 SBd 21.9 75 87
NGC 4605 12 40.0 +61 37 10.9 SBc 5.8 20 272
UGC 8201 13 06.5 +67 42 12.9 Irr 3.5 10 121 DDO 165
NGC 5204 13 29.6 +58 26 11.7 Sm 5.0 15 329
Kolumna 1: Najbardziej powszechna nazwa galaktyki.
Kolumna 2: Rektascencja dla epoki 2000.
Kolumna 3: Deklinacja dla epoki 2000.
Kolumna 4: Widoma wielkoąć gwiazdowa w niebieskim (blue).
Kolumna 5: Typ galaktyki: E= eliptyczna, S0= soczewkowa, Sa,Sb,Sc,Sd= spiralna,
SBa,SBb,SBc,SBd= spiralna z poprzeczkÄ…, Sm,SBm,Irr= nieregularna.
Kolumna 6: Åšrednica kÄ…towa galaktyki (minuty Å‚uku).
Kolumna 7: Åšrednica galaktyki [tysiÄ…ce lat Ä…wietlnych (klÄ…)].
Kolumna 8: Prędkość ucieczki galaktyki (km/s) mierzona względem kosmicznego promieniowania tła.
Kolumna 9: Inne nazwy galaktyki.
Odnośniki:
Karachentsev I, Dolphin A, Geisler D, Grebel E, Guhathakurta P, Hodge P, Karachentseva V,
Sarajedini A, Seitzer P, Sharina M, (2002), The M 81 group of galaxies: New
distances, kinematics and structure. Astron and Astrophys, 383, 125.
van Driel W, Kraan-Korteweg R, Binggeli B, Huchtmeier W, (1998), An HI line search for
optically identified dwarf galaxy candidates in the M 81 group. Astron and
Astrophys Supp, 127, 397.
Schmidt K, Priebe A, Boller T, (1993), Nearby Galaxies. Astron Nachr, 314, 371.
The HyperLeda Database, (2003).
Poni\
ej- 3 kolejne galaktyki z grupy M81. M82 (po lewej) jest bardzo znanym przykładem galaktyki
aktywnej gwiazdotwórczo- zawiera mnóstwo młodych, jasnych gwiazd. Prawdopodobnie bliskie
spotkanie z jej znacznie masywniejszym sąsiadem M81 wywołało wiele nowych procesów
formowania gwiazd. IC 2574 (w środku), dla kontrastu, jest znacznie ciemniejszą galaktyką,
pomimo nawet tego, \
e jest w przybli\
eniu tej samej wielkoÄ…ci co M82. NGC 4236 (po prawej) jest
du\
Ä… galaktykÄ… w lewym boku grupy M81.
Strona 3 z 4
M82 IC 2574 NGC 4236
Poni\
ej jest ukazana M81. Ta galaktyka dominuje w grupie i jest podobna rozmiarami do Drogi
Mlecznej. Jest to jedna z najjaśniejszych galaktyk na niebie i chocia\
zbyt słaba, aby dostrzec ją
nieuzbrojonym okiem, to mo\
na ją łatwo znaleźć lornetką, jeąli się wie gdzie szukać.
M81
Poni\
ej- 3 galaktyki karłowate nale\
ące do grupy M81. NGC 2976 (po lewej) jest małą galaktyką
spiralnÄ… le\
Ä…cÄ… w przybli\
eniu 2 miliony lat świetlnych za M81. NGC 3077 (w ąrodku) jest znacznie
bli\
sza do M81 - dzieli je odległoąć około 140 tysięcy lat świetlnych. NGC 4605 (po prawej) jest
małą galaktyką spiralną na lewym brzegu grupy.
Strona 4 z 4
NGC 2976 NGC 3077 NGC 4605
Parametry grupy M81
WspółrzÄ™dne równikowe RA=10h00m Dec=+68°
WspółrzÄ™dne galaktyczne l=145° b=+40°
WspółrzÄ™dne supergalakyczne L=40° B=0°
Odległoąć do centrum grupy 12 milionów lat świetlnych
Liczba du\
ych galaktyk w grupie 7
Powrót do strony Supergormada w Pannie
kamery cyfrowe
samsung