Fraszki - błahostki czy wielka poezja?











Piątek, 21 Kwietnia Imieniny obchodzą: Anzelm, Feliks, Bartosz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Renesans >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???



Gdzie jestSciaga.pl
?
















Fraszki - błahostki
czy wielka poezja?










kategoria:   J.polski
zakres:   Renesans
dodano:   1999-07-23




Jan Kochanowski
urodził się w 1530r. w Sycynie. Studiował w Akademii Krakowskiej, w
Królewcu i Padwie. Wła?nie zagranicą spotkał się z Pierrem
Ronsardem, który głosił hasło pisania utworów w językach ojczystych.
Po zetknięciu z nim Kochanowski napisał swój pierwszy, polski utwór
pt.Czego chcesz od nas, Panie.... Wkrótce zaczęły też rodzić się
fraszki. W jakich okoliczno?ciach powstawały? Po zakończeniu studiów
młody poeta osiadł na dworze króla Zygmunta Augusta. Grono dworzan
składało się z wykształconych i inteligentnych młodych humanistów.
?rodowisko dworskie stwarzało szczególną atmosferę atrakcyjno?ci -
przebywali tam najwybitniejsi ludzie z kraju i zagranicy, także
tutaj najwcze?niej docierały różne nowinki. Życie takie obfitowało w
rozrywki i zabawy, na których najbardziej ceniono celne żarty, udane
zło?liwe przymówki czy zręczne zagajenie rozmowy. Tu wła?nie
narodziły się fraszki. Fraszka była w zasadzie rodzajem wiersza
okoliczno?ciowego. Poeta, bystry obserwator, zarazem obdarzony
wyjątkowym poczuciem humoru, potrafił wychwytywać słabostki ludzkie
i zręcznie je podkre?lać celną pointą. Te zdolno?ci Kochanowskiego
szybko zostały uznane w?ród przyjaciół i znajomych; twórca fraszek
stał się popularny. Niektórzy bohaterowie fraszek obrażali się na
poetę, inni - przeciwnie - prosili, aby mogli się w nich znale?ć.
Znoszono poecie powiastki, dowcipy i anegdotki, aby używał je w
swoich wierszykach. Były one traktowane raczej jako błahostki. Te
drobne objęto?ciowo utwory przekazują w skrótowy sposób wiele rysów
życia charakterystycznych dla ?rodowiska zamożnej szlachty, co
ukazane jest we fraszce pt.: O doktorze Hiszpanie: Nasz dobry doktor
spać się od nas bierze, Ani chce z nami doczekać wieczerze. Dajcie
mu pokój! najdziem go w po?cieli, A sami przedsię bywajmy weseli.
Nowo?cią w sposobie budowy utworów było zbliżenie fraszki do
epigramatu - w starożytno?ci był to utwór krótki, dwu- lub
kilkuwersowy; wymagało to od poety wyrażania my?li jasno i zwię?le.
== 2 == Te kilka wymienionych cech ?wiadczy o tym,
że te krótkie wierszyki były głównie błahostkami, mającymi służyć
wyłącznie rozrywce. Sam Kochanowski zastrzegał się żartobliwie, żeby
nie traktowano ich zbyt poważnie. Pisze o tym tak: Nie pie?ć się
długo z mymi książeczkami, Go?ciu, boć rzeką: Bawisz się fraszkami
W czasach Kochanowskiego słowo fraszka miało dwa znaczenia -
- jednym z nich była błahostka, drugim, powstałym pó?niej i
zachowanym do dzi? było okre?lenie owych krótkich wierszyków
pisanych przez mieszkańca Czarnolasu. Przecież wła?nie on stworzył
całkiem nową rzecz w polskiej poezji, a w wielu fraszkach doszedł do
prawdziwego mistrzostwa - potrafił wyrazić w nich różne my?li i
nastroje. Za każdym razem zastrzegał się jednak w swoich Księgach:
Nie dbają moje papiery O przeważne bohatery; (...) Ale ?miechy, ale
żarty Zwykły zbierać moje karty. Ostatnim argumentem na
poparcie tezy, że te wierszyki były przede wszystkim błahostkami
jest to, iż w większo?ci z nich poeta opisywał sprawy przyziemne - w
przeciwieństwie do wielkiej poezji, w której poruszano tematy mniej
bliskie zwykłym ludziom. Moim zdaniem fraszki były
błahostkami, pisanymi po to, żeby umilić życie, rozweselić
towarzyszy na zabawie, czy też w celu wyrażenia ciętej, dowcipnej
riposty. Większo?ć z nich nie przynosiła żadnych głębszych tre?ci i
my?lę, że nie powinni?my się ich specjalnie doszukiwać.








Autor: Nieznany

Ocena : 5.6 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000