52 NORMY/PRAWO
Strefy zagrożone
wybuchem
Wpływ wymogów ppoż. na koszt budowy i wyposażenia lakierni
Eliminacja jednego z tych trzech elementów
Kwestie zabezpieczeń i wymogów przeciwpożarowych w budynkach i ich
powoduje, że wybuch substancji staje się nie-
przestrzeni zewnętrznych regulują ustawy i szereg szczegółowych rozporządzeń.
możliwy. Wszystkie zabezpieczenia pomiesz-
Podstawowym z nich jest rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych
czeń i procesów technologicznych w lakierni
i administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej
koncentrują się na eliminacji dwóch z nich.
budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z dnia 11 maja 2006
Ilości palnych substancji w powietrzu ogra-
r.) na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
niczając ich stężenie w powstającym obłoku
gazowym (wentylacja pomieszczeń) oraz eli-
przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, z póz
niejszymi zm.).
minacji inicjatora (zakazy i nakazy eksploata-
cyjne oraz odpowiednia konstrukcja urządzeń
Gdy sprawa dotyczyć zaczyna budynku, lub  obciążenie pożarowe pomieszczenia czy elektrycznych i iskrzących mechanizmów).
w którym jest lakiernia, czyli miejsca, które ze  zabezpieczenie pożarowe pomieszczenia . Tu Jak widać, zasadniczo klasyfikacja zagrożenia
swej specyfiki formuje takie zagrożenia, to ilość najprościej przytoczyć jest definicje dostępne spoczywa w rękach osoby doskonale znającej
wymagań znacznie się rozszerza. Oprócz typo- w rozporządzeniach i normach... ale jak się przebieg procesu technologicznego, parametry
wych wytycznych i wymogów dla pomieszcze- często okazuje nie są ona zrozumiała. Prościej instalacji i używane materiały.
nia i sprzętu gaśniczego, dróg ewakuacyjnych brzmi to tak: Ponieważ jednak warunki formowania się
i sposobów postępowania w celu eliminowania obłoków wybuchowych są różne i różne jest
Strefa zagrożenia wybuchem
zdrożeń, dodatkowo pojawiają się wymogi dla prawdopodobieństwo ich powstania, ustawo-
To obszar, w którym może pojawić się taka
urządzeń, instalacji i przebiegu procesu tech- dawca podzielił obszary ich spodziewanego
mieszanina oparów z powietrzem, która w od-
nologicznego. wystąpienia na trzy strefy dla gazów i trzy stre-
powiednich warunkach wybuchnie. Co oznacza
Obowiązujące przepisy określają dość ja- fy dla pyłów, oznaczając różne poziomy zagro-
 w odpowiednich warunkach ? To odpowiednie
sne definicje zagrożeń i narzucają wprowadze- żenia. Ocechowano je jako strefa 0, 1, 2, a po-
stężenie takiej substancji w powietrzu. Oczywi-
nie do zagrożonych pomieszczeń budynku kon- ście substancja sama w sobie musi być palna i nieważ zagrożenie wybuchem mogą wywołać
mieć zdolność do unoszenia się jako opary czyli
kretnych rozwiązań technicznych. W przypadku także lekkie pyły, to dodatkowo wprowadzono
gaz, musi być wymieszana z powietrzem, tj. z
lakierni sytuacja się jednak nieco komplikuje. oznaczenia stref 20, 21, 22. Wcześniej każdej
tlenem, bo bez tego nie ma zapłonu i wybuchu.
Tu sposoby zabezpieczenia pomieszczenia, cyfrze towarzyszyła litera  Z (zagrożenie) i
Sam wybuch to nic innego jak błyskawicznie
wymogi stawiane instalacją i wyposażeniu, za- oznaczenie wyglądało tak: Z0, Z1, Z2 itd. W
rozprzestrzeniający się pożar substancji palnej
leżą całkowicie od stosowanej technologii oraz starszych opracowaniach, czy potocznych sfor-
w powietrzu. Skoro wybuch to ekstremalna
ilości cykli, wielkości zapasów magazynowych, forma pożaru, to do warunków koniecznych
mułowaniach pojawić się może takie określenie
do jego powstania potrzeba jeszcze jakiegoś
materiałów łatwo palnych i substancji wybu- z literką  Z wskazując strefę zagrożenia wy-
inicjatora  iskry elektrycznej ze zwarcia
chowych. buchem. Same definicje dotyczące klasyfikacji
instalacji lub z przeskoku iskry elektryczności
Aby zagadnienia tego tematu były trochę procesu i zagrożenia dołączone do oznaczenia
statycznej, otwartego płomienia, rozgrzanego
prostsze spróbujemy pogrupować definicje i nie uległy zmianie od lat. Z0 to dziś 0, Z1 to 1,
żarnika grzejnika lub papierosa. W zasadzie
stosowane określenia. Najważniejsze to nie Z2 to 2 itd., a sama zmiana to dostosowanie
trzech elementów:
mylenie znaczeń fachowych sformułowań i do- 1. palnej substancji gazowej o odpowiednim
nazewnictwa do standardu UE. Jak nie trudno
stężeniu
strzeganie różnic w podobnie brzmiących okre- się domyśleć liczbowa kolejność kodu strefy
2. powietrza (tlenu) w mieszaninie z takim gazem
śleniach jak  strefa zagrożenia wybuchem odpowiada stopniom zagrożenia wskazując, że
3. inicjatora zapłonu
czy  pomieszczenie zagrożone wybuchem strefa 0 to taka, w której zagrożenie wybuchem
www.lakiernictwo.net
NORMY/PRAWO 53
występuje ciągle, strefa 1 to taki obszar, w któ-
rym zagrożenie występuje w trakcie realizacji
cyklu technologicznego czyli w normalnych
warunkach pracy. Strefa 2 to taki obszar, w
którym zagrożenie wybuchem powstaje spora-
dycznie i na krótki czas. Pełne definicje brzmią
znacznie bardziej zawiłe i precyzyjniej określają
warunki klasyfikacji zjawiska. Po co te podziały
i definicje? Spróbujmy to zobrazować. Dlaczego
to takie istotne? Sam fakt wystąpienia strefy
zagrożenia wybuchem w danym pomieszczeniu
lakierni nie pozwala jeszcze na precyzyjny do-
bór odpowiedniego rozwiązania technicznego.
Tu postawić można przykładowe pytanie: Czy
zwykła lampa oświetleniowa może pracować
w pomieszczeniu, w którym występuje strefa
zagrożenia? Szybka odpowiedz
bez szczegó- Zgodnie z zaleceniami przepisów europejskich ATEX system lakierniczy powinien być wyposażony w automatyczny system
wykrywania i gaszenia ognia - STS. Na zdjęciu lakiernia w firmie Best Poland z Zabrza.
łowej analizy - Nie może! A po takiej analizie
Fot. Julian Ciesielski
pytanie dodatkowe. Czy sama lampa znajduje
się w zasięgu tej strefy? I drugie - czy ta stre- instalacjach tego pomieszczenia tak na wszelki mieszanin przed lub obok kabiny i stanowisk
fa utrzymuje się ciągle, czy występuje spora- wypadek! Jest znacząca różnica finansowa w pomieszczeniu, w którym się one znajdują -
dycznie, tzn. strefa 0, 1, 2? Już to wiemy? To we wprowadzeniu do dużej hali lakierni pięciu jest nie logiczne.
teraz dopiero można sięgnąć po odpowiednie opraw oświetleniowych specjalnych i np. 50 Klasyfikacja strefy zagrożenia wybuchem
rozwiązanie techniczne wprowadzając oprawy standardowych, zamiast 55 specjalnych. Je- i pomieszczenia zagrożonego wybuchem to
w klasyfikacji EX (ATEX) dla strefy 0, 1 lub 2 żeli projektant lub specjalista ds. zabezpieczeń dwie różne sprawy. Ustawodawca określił
o różnym poziomie bezpieczeństwa i... cenie. ppoż. jest w stanie określić wielkość oznaczonej warunek wyrażony wartości liczbową, które-
Można też dowieść w analizie opracowania kodem strefy to jednocześnie wskazać może, w go przekroczenie  klasyfikuje automatycznie
projektowego, że lampy takie nie mogą znalez
ć których miejscach lakierni zastosować trzeba pomieszczenie jako zagrożone wybuchem. Ten
się w strefie zagrożenia wybuchem pomiesz- kosztowne instalacje z odpowiednimi atestami, warunek to przyrost ciśnienia w analizowa-
czenia, które oświetlają, ale dlaczego to takie a gdzie takie rozwiązania są zbyteczne. Przy nym pomieszczeniu wywołany... wybuchem!
istotne? tym wszystkim zachowane zostają zarówno Gdy jest on równy lub przekroczy 5 kPa to
Zwykła lampa oświetleniowa ze świetlów- wymagane warunki bezpieczeństwa jak i zdro- pomieszczenie takie staje się projektowym i
kami to koszt 300 zł. Lampa w klasyfikacji EX wy rozsądek niwelujący zagrożenia tam, gdzie inwestycyjnym problemem i elementem pod
dla strefy 2 to koszt ok. 900 zł za oprawę, dla faktycznie się to może zdarzyć. szczególnym nadzorem. Do obliczenia tej gra-
stref 1 ok. 1500 zł, a dla strefy 0 to nawet Gdy jednak całe pomieszczenie zostaje nicznej wartości ustawodawca wskazał wzór w
2800 zł. W dużej hali lakierni może pojawić się zakwalifikowane jako  zagrożone wybuchem załączniku do rozporządzenia przytoczonej na
np. 20  30 takich opraw. Powoli widać dlacze- wtedy koszty jego zagospodarowania i dosto- wstępie ustawy, precyzując jakie czynniki na-
go to takie istotne... wystarczy policzyć różnice sowania dla potrzeb lakierni rosną do bardzo leży uwzględnić w takim obliczeniu. Tu pojawia
w kosztach inwestycji dla tego tylko elementu, wysokiego poziomu, a oświetlenie i instalacje się jednak problem. Elementy wzoru wprowa-
a to dopiero początek wydatków i tylko jedna z elektryczne to tylko jeden z kilku elementów dzają do niego pewne składniki korekcyjne, jak
instalacji. Z drugiej jednak strony, zbyt liberalna tych wysokich nakładów. Może nawet okazać np. ilość czystego powietrza w pomieszczeniu
klasyfikacja strefy zagrożenia to ryzyko braku się, że lakiernia w ogóle nie powstanie w ta- a nie wiemy czy to, które zostało do pomiesz-
odbioru technicznego budynku, a w skrajnych kim pomieszczeniu... bo żadna kabina lakier- czenia wtłoczone nie zawiera żadnych palnych
przypadkach wybuch i utrata majątku! Nie wy- nicza, a także stanowiska lakiernicze nie mają substancji lotnych. Ilość wymian powietrza w
kluczając odpowiedzialności karnej projektanta odpowiedniej klasyfikacji do użytkowania ich pomieszczeniu może być płynna. Przyjęta do
i opiniodawców. Samo wystąpienie w pomiesz- w przestrzeniach zagrożonych wybuchem lub obliczeń substancja chemiczna może parować
czeniu stref zagrożenia wybuchem nie oznacza pocieszeniach, gdzie atmosfera taka może intensywnie przez kilka minut, a następnie
jeszcze, że automatycznie całe pomieszczenie wystąpić (zgodność z wymogami dyrektywy uwalniać tylko niewielką ilość palnych - lotnych
jest nim zagrożone. Idea i cel wyznaczania stref ATEX). Gdyby kabiny spełniały takie wymogi, to związków? W samej kabinie zmienia się także
, czyli określonych powierzchni obszarów za- byłby to pewien absurd formalny, bo to wnętrze temperatura otoczenia w jakiej uwalniane są
grożonych ma na celu wprowadzanie w nich kabiny przeznaczone jest do lakierowania, czyli palne lotne substancji chemiczne. Wskazane
skutecznych zabezpieczeń, a nie przeciwdziała- także bezpiecznego kontrolowania powsta- zagadnienia (których jest dużo, dużo więcej)
nie wybuchowi we wszystkich projektowanych jącego obłoku gazowego. Tworzenie takich prowadzą do konieczności przeprowadzenia
Nr 4(66)/2010 lipiec-sierpień
54 NORMY/PRAWO
wnikliwej analizy przed dokonaniem ostatecz- dzenia, a póz
niej użytkownika... ale wzbudza wybuchowy toluen lub ksylen stanowi 100%
nego obliczenia i wskazania w niej możliwie wiele wątpliwości w trakcie oceny i opiniowania składu, system wentylacyjny kabiny nie pozwo-
najbliższych rzeczywistości warunków prze- projektu lakierni. li na zgromadzenie się w jej wnętrzu obłoku o
biegu procesu i formowania się zagrożenia. Co zrobić? Dowieść analizą i obliczeniami stężeniu wybuchowym. Założenie logiczne i
Inaczej przyjęte wnioski końcowe podwyższą popartymi DTR urządzeń kabiny i stanowisk zgodne z prawdą, szczególnie że substancje te
koszt inwestycji lub sprowadzą niebezpieczeń- lakierniczych oraz kartami charakterystyki stanowią w rzeczywistości 5  12% całej mie-
stwo na pracujących wewnątrz ludzi. I tu nagle materiału, że przyjęta klasyfikacja jest jedyna i szaniny, a w wielu materiałach lakierniczych w
okazuje się, że sama znajomość zagadnień słuszna! Sposobów na dowiedzenie skuteczno- ogóle nie występują! Dlatego małe i średnie
związanych z wymogami przeciwpożarowymi i ści prezentowanego poglądu jest kilka. usługowe lakiernie samochodowe otrzymują
wybuchowymi jest już niewystarczająca. Teraz Pierwszy - poziom NDS lotnych substan- dowód na to, że urządzenie jest bezpieczne i
konieczne jest precyzyjne określenie każdego cji na stanowisku pracy jest niższy od dolnej sklasyfikowane, ale w przemyśle, gdzie jest za-
elementu przebiegu procesu  lakierowania, granicy wybuchowości tych samych substan- trudniony etatowy specjalista ds. zabezpieczeń
schnięcia, utwardzania, suszenia, studzenia cji  trzy, cztero-krotnie! Skoro w kabinie i na ppoż. takie  gotowce symulacyjne nie prze-
i osiągania przez powłokę stanu stabilności stanowiskach lakierni wyeliminowane zostało chodzą. Tu, zgodnie z prostymi i czytelnymi
fizykochemicznej. Konieczne jest wskazanie niebezpieczeństwo przekroczenia poziomu wymogami przepisów, wykonane zostać musi
wielkości zapasów magazynowych materia- NDS to logicznie nie ma tu też możliwości po- obliczenie uwzględniające stosowane mate-
łów niebezpiecznych, a nawet ilości paliwa w wstania obłoku o stężeniu wybuchowym takiej riały lakiernicze i konkretne parametry wpro-
zbiornikach pojazdów znajdujących się na hali. substancji! wadzonego modelu i typu kabiny.  Gotowiec
Brzmi zawile, ale od szczegółowości i wnikli- Drugi argument - kabina posiada deklara- to wygodna rzecz dla dostawcy ale przestaje
wości tego opracowania zależą koszty inwe- cję zgodności z wymogami dyrektywy maszy- być pomocny, gdy specjalista ds. zabezpieczeń
stycji i bezpieczeństwo eksploatacyjne obiektu. nowej i znak CE, którego nadanie wymagało ppoż. zacznie go czytać... i okaże się, że żaden
Analiza przebiegu procesu aplikacji i schnięcia potwierdzenia bezpieczeństwa użytkowego element nie odpowiada niczemu co stanowi
mieszaniny lakierniczej da odpowiedz
na wiele podzespołów urządzenia prze uprawnioną jed- stan faktyczny!
pytań, które zestawione ze znajomością za- nostkę notyfikującą lub zrobił to na swoją od- Nie jest też dobrze, gdy architekt prowa-
gadnień reakcji wybuchowych i wymogów w powiedzialność jej producent. Jest to o tyle dzący projekt zaufa otrzymanym dokumentom,
zakresie zabezpieczeń ppoż.... skierują uwagę istotne, że składnikiem dyrektywy maszynowej bo w przyszłości przyjęta wcześniej klasyfika-
rzeczoznawców i projektantów na kabinę lakier- w tym temacie jest zintegrowana norma PN-EN cja pomieszczeń i stref zagrożenia wybuchem
niczą i systemy wentylacyjne lakierni. Użytkow- 13355 (wersja polska z listopada 2006 r.) Urzą- może ulec zmianie. Od tych klasyfikacji dla sta-
nicy kabin lakierniczych, projektanci lakierni, a dzenia Malarskie, Kabiny Zespolone, Wymaga- nowisk lakierni i kabiny w ogromnym zakresie
także specjaliści ds. zabezpieczeń pożarowych nia Bezpieczeństwa. Norma ta w załączniku A zależny jest układ budynku, jego konstrukcja,
i sami inwestorzy oczekują od producenta lub i B określa sposób obliczenia stężenia par ga- ilości kondygnacji nad urządzeniem i jego od-
dostawcy urządzenia jasnej i czytelnej dekla- zów we wnętrzu pracującej kabiny, przypisując ległość od innych stanowisk pracy. W efekcie
racji czy jest ono zagrożone wybuchem, czy wyniki do odpowiednich klasyfikacji. Zasadni- klasyfikacja wybuchowa samej kabiny lakier-
nie? Wymagają certyfikatów i atestów do ta- czo klasyfikuje ona kabinę jako niezagrożoną niczej i pojedynczych stanowisk, oznaczenie
kiej klasyfikacji. Problem w tym, że producent wybuchem skłaniając się do oznaczenia strefy rodzaju i wielkości stref zagrożenia wybuchem
urządzenia ani jego dostawca nie ma żadnych zagrożenia wybuchem występującej w trakcie wpływa na kształt budynku jego rozkład i koszt
podstawa do takiej deklaracji i jeżeli ją wyda to aplikacji jako strefy 2. Można przyjąć tok ro- budowy, który może poważnie wzrastać. Gdy
wyłącznie dla warunków symulowanych, któ- zumowania prowadzący w prostej linii od tego błędna klasyfikacja ujawnia się zbyt póz
no
re w konkretnej kabinie nie muszą wystąpić! obliczenia do... deklaracji zgodności... wydanej to okazuje się, że albo lakiernia została prze-
Producent wprowadził do swojego produktu m.in. na podstawie normy z tym obliczeniem. inwestowana albo zaprojektowana tanio bez
określone rozwiązania techniczne nie znając Podobnie jest ze stanowiskami lakierniczy- podstawowych zabezpieczeń i jej uruchomienie
jeszcze jego ostatecznej lokalizacji i technologii mi, które bardziej wpisują się w postanowienia stanie teraz pod znakiem zapytania.
materiałowej jak będzie w nim stosowana. normy PN  EN 12215 Urządzenia malarskie. Oznaczenie wielkości i typu strefy wpływa
Założenie, że we wnętrzu kabiny lakierni- Kabiny malarskie do nanoszenia natryskiem na wiele elementów. Ponieważ jednocześnie
czej występuje strefa 0 w praktyce wyklucza ciekłych wyrobów lakierowych. Wymagania stanowi na początku projektu lakierni wiel-
możliwość wprowadzenia większości ofertowa- bezpieczeństwa (ale tylko w zakresie aplikacji, ką niewiadomą, projektanci obiektów chętnie
nych na rynku urządzeń do użytkowania! Przy- a nie prac szlifierskich). Tu także jest odpo- korzystają ze standardowych schematów lo-
jęcie, że to strefa 1 narzuca szereg kosztow- wiedni wzór i obliczenia. kalizacji poszczególnych stanowisk licząc na
nych zabezpieczeń technicznych i certyfikatów Sposób trzeci to gotowiec obliczeniowy, to, że inni projektanci, czy rzeczoznawcy już
dla elementów oświetlenia czy instalacji sprę- który producenci kabin lakierniczych dołączają analizowali te kwestie. Standardy lokalizacyjne
żonego powietrza i jej ochrony antystatycznej. do DTR urządzenia, a obliczenie oparte o wzo- mają z pewnością swą zaletę, bo zarówno la-
Założenie, że to strefa 2  jest bardzo liberalne rzec z przytoczonej normy i wykazuje, że przy kiernicy, jak i inwestorzy otrzymują wewnętrzny
i najmniej kłopotliwe dla dostawcy tego urzą- rozpyleniu litra mieszaniny, w której bardzo układ obiektu identyczny jak w kilkuset innych
www.lakiernictwo.net
NORMY/PRAWO 55
przypadkach. Gdy jednak wymogi wewnętrzne chem, choć w treści też nie określa celowo na wyda pozytywną opinię i zmieni klasyfikację
obiektu narzucają konieczność organizacji uni- kim spoczywa obowiązek i odpowiedzialność pomieszczeń lub oznaczenia stref na bardziej
kalnej lakierni albo lakiernia organizowana jest za wyznaczenie i klasyfikację stref. liberalne. Projektanci instalacji i architekt
w adoptowanym budynku, oparcie klasyfikacji wprowadzą rozwiązania do obiektu, a inwestor
ppoż. o gotowy standard nie jest już tak proste. zaoszczędzi poważne kwoty na specjalnych
Kopia standardu to także w dużej części kopia instalacjach wentylatorach, czy systemach ga-
Klasyfikacji przestrzeni
poziomu nakładów inwestycyjnych. Ponadto śniczych.
zagrożonych wybuchem
skorzystanie przez projektantów z typowego Czy to uczciwe i bezpieczne? Pod każ-
powinny dokonywać osoby
standardu nie zwalnia z konieczności dokona- dym z tych rozwiązań podpisują się specjaliści
nia wnikliwej analizy i opiniowania dokumentacji z uprawnieniami i na pewno nie wydadzą pozy-
znające właściwości materiałów
przez rzeczoznawców ds. zabezpieczeń ppoż. tywnej opinii dla wadliwych rozwiązań pamięta-
palnych, technologii
W trakcie odbiorów końcowych i cyklicznych jąc o spoczywającej na nich odpowiedzialności
i wyposażenia, w porozumieniu
kontroli, argument  przecież identycznie jest w karnej w przypadku nieszczęścia! Dla inwestora
100 innych lakierniach nikogo nie przekona. z odpowiednimi służbami natomiast najistotniejsze jest to, że podważenie
Obowiązek analizy zagrożeń pożarowych wydanej opinii i klasyfikacji wymaga kontr ana-
bezpieczeństwa, elektrykiem
i wybuchowych dotyczy konkretnego obiektu lizy wykazującej jakieś błędy, czy nieścisłości
mechanikiem i innymi
w konkretnej lokalizacji z wybranym typem w przyjętych założeniach. Samo stwierdzenie
inżynierami.
kabiny, wentylacji lakierni i wprowadzonymi przez instytucję kontrolną np. PIP lub PSP, że
materiałami. Tam, gdzie na stanowisku pracy lakiernia ma złą klasyfikację i ich zdaniem, jest
pojawia się atmosfera wybuchowa konieczne zagrożona wybuchem lub jest w niej strefa 0, a
jest przeprowadzenia analizy bezpieczeństwa Wynika z tego, że opracowanie takie musi nie strefa 2 pozostaje opinią... bez znaczenia!
odrębnie od wymagań związanych z przepi- być wykonywane wspólnie jako praca zbioro- Za wydaną wcześniej klasyfikacją stoi wnikli-
sami budowlanymi i projektem obiektu. Tak wa. W praktyce wystarczy jednak, aby każdy w wa analiza z przytoczonymi dowodami obli-
czy inaczej, opracowanie musi być wykonane wymienionych specjalistów wskazał konieczne czeniowymi, podstawą prawną, przykładami,
w identycznej treści i formie albo dla potrzeb rozwiązania techniczne dokonując  kaskado- normami i uprawnieniami kilku specjalistów. Z
projektu albo dla potrzeb kontroli użytkowej la- wej klasyfikacji. Zaczyna technolog opisujący drugiej strony sporu - wieloletnie doświadcze-
kierni prowadzonej, także przez PIP i sanepid. przebieg procesu i kieruje taki opis do specja- nie kontrolne urzędników. Nietrudno wyobrazić
Kto ma opracować taką analizę? Już listy ds. ppoż. wskazującego zabezpieczenia z sobie jak łatwe jest obalenie przytaczanych
widać, że opracowanie takie wymaga udziału oznaczeniem poszczególnych stref i pomiesz- opinii i prostych argumentów, gdy dysponuje
architekta znającego obiekt, technologa znają- czeń. Póz
niej projektanci instalacji. Kończy to się odpowiednim materiałem analitycznym dla
cego przebieg procesu i materiały, specjalisty architekt wprowadzający do obiektu systemy konkretnej lokalizacji lakierni, stosowanych
ds. zabezpieczeń ppoż. znającego wymogi i od- wskazane przez poprzedników, a do samego materiałów, zakupionych urządzeń ze zgodno-
rębne przepisy oraz specjalistów ds. instalacji opracowania informację, że rozwiązania takie ścią ich typu i modelu. A co się stanie, gdy taka
elektrycznych, czy wentylacji. zostały zastosowane w poszczególnych stre- analiza to gotowiec, lub co gorsza w ogóle jej
Co na to przepisy? Zasadniczo to odrębne fach. nie ma? To te przypadki, które póz
niej wskazu-
przepisy, ustawy i rozporządzenia mówią o tym, Ale po co to wszystko? Przyjmijmy, że je się jako kosztowne pomyłki projektantów i
że takie klasyfikacje muszą być wykonane, ale koszt budowy i wyposażenia obiektu przy wy- błędy inwestorów!
nie wskazują konkretnie kto ma je opracować maganych systemach zabezpieczenia przeciw-
 poza... przerzuceniem takiego obowiązku na wybuchowego, pomimo zespołowej pracy, jest Jeżeli konieczne są szersze informacje do-
użytkownika obiektu czy instalacji! dla inwestora nadal zbyt wysoki. W takim przy- tyczące zabezpieczeń ppoż. w budowanych lub
Tu dochodzimy do punktu, w którym je- padku technolog dokonać może korekty wcze- adoptowanych lakierniach, a także wskazanie
dynym dostępnym zapisem jest norma PN- śniejszych założeń zmieniając materiały na wymaganych certyfikatów i atestów dla urzą-
EN 60079:10:2002 zastąpiona przez PN-EN bezpieczniejsze lub wprowadzając do projektu dzeń i instalacji  proszę o kierowanie pytań na
60079:10:2003 urządzenia elektryczne w prze- pistolety lakiernicze o większej skuteczności adres e-mail: [e-mail]. W pilnych
strzeni zagrożonej wybuchem, dział 10, klasyfi- aplikacji, pompę membranową lub system przypadkach proszę o kontakt telefoniczny pod
kacja obszarów niebezpiecznych stanowiąca w air-mix i zmniejszyć ilość rozpylonego lakieru nr. 601 221 760.
n
tym przypadku (taki naciągany - normy same w w przestrzeni lakierni. Może także zwiększyć
sobie nie stanowią aktów prawnych i wymogów projektowaną moc wentylacji, czy zamknąć
ustawowych, z wyjątkiem sytuacji, gdy zostają częściowo obieg powietrza w lakierni obniżając
przywołane w dyrektywie parlamentu UE lub koszt ogrzewania, ale wprowadzając jednocze-
rozporządzeniu jako ich integralna część)  akt śnie węgiel aktywowany do ochrony czystości
R o b e r t G r z y w a c z e w s k i
prawny wskazujący uprawnienia do wyzna- tego powietrza. Specjalista ds. ppoż. zapozna
czenia i sklasyfikowania stref zagrożenia wybu- się z przebiegiem skorygowanego procesu, PROJEKTER GROUP
Nr 4(66)/2010 lipiec-sierpień