Wykład 4
Motywowanie
i przewodzenie
Monika Stoma
ZarzÄ…dzanie
Podstawowe role
kierownicze
Kategoria Rola Przykładowe zadania
Udział w uroczystym otwarciu nowego zakładu
Reprezentant
Interperso-
Zachęcanie pracowników do zwiększenia wydajności
Przywódca
nalna
Koordynacja działań dwóch grup projektowych
A
Ä…cznik
Śledzenie sprawozdań branżowych w celu nadążania za
Obserwator
rozwojem wydarzeń
Informa-
cyjna
Wysyłanie notatek prezentujących nowe inicjatywy organizacji
Propagator
Wygłaszanie przemówienia omawiającego plany wzrostu
Rzecznik
Opracowywanie nowych pomysłów innowacyjnych
Przedsiębiorca
Rozwiązywanie konfliktu między podwładnymi
Przeciwdziałający
Decyzyjna
zakłóceniom
Dokonywanie przeglądów i rewizji wniosków budżetowych
Dysponent zasobów
Negocjowanie porozumienia z kluczowym dostawcÄ… albo
Negocjator
zwiÄ…zkiem zawodowym
Umiejętności menedżerskie:
ØðumiejÄ™tnoÅ›ci techniczne, niezbÄ™dne do
wykonywania i rozumienia zadań, za które się
odpowiada,
ØðumiejÄ™tnoÅ›ci spoÅ‚eczne (interpersonalne), czyli
zdolność do współpracy z innymi ludz
mi,
nawiÄ…zywania z nimi kontaktu i motywowania,
ØðumiejÄ™tnoÅ›ci koncepcyjne, tj. zdolność do
abstrakcyjnego myślenia  intelektualną zdolność do
koordynowania wszystkich interesów i działalności
organizacji.
Motywowanie
W dowolnym dniu roboczym pracownik albo może
dać z siebie maksimum wysiłku w wykonanej pracy,
albo pracować tylko na tyle intensywnie, aby uniknąć
reprymendy, albo wreszcie ograniczyć swój wysiłek
do minimum.
Motywowanie to maksymalizacja częstotliwości
występowania zachowania pierwszego typu,
minimalizowane postaw ostatniego typu.
Główne teorie motywowania
TEORIE TREÅšCI
TEORIE PROCESU
- teoria hierarchii potrzeb
- teoria oczekiwań
- teoria ERG
- teoria sprawiedliwości
- teoria dwuczynnikowa
- teoria ustalania celów
- teoria trzech potrzeb
ZACHOWANIA
NAGRODA / WZMOCNIENIE
- teoria wzmocnień
- teoria społecznego uczenia się
Uproszczony model
motywowania  teorie treści
Poszukiwanie Wybór zachowania
sposobów pozwalającego
Potrzeba
zaspokojenia zaspokoić
(brak) 1
potrzeby 2 potrzebÄ™ 3
Określenie
Ocena stopnia
przyszłych potrzeb
zaspokojenia
i poszukiwanie
potrzeby 4
(wybór) sposobu ich
zaspokojenia 5
Piramida potrzeb według Maslowa
Samorealizacja
Potrzeby
uznania
Potrzeby społeczne
Potrzeby
bezpieczeństwa
Potrzeby fizjologiczne
rozwoju
Potrzeby
braków
odczuwanych
Potrzeby redukcji
Teoria ERG Alderfera
E jak existence, czyli egzystencja, bytowanie;
R jak relatedness, czyli kontakty społeczne;
G jak growth, czyli rozwój, wzrost
3 poziomy potrzeb:
1. potrzeby egzystencji
2. potrzeby społeczne
3. potrzeby rozwoju
Teoria ERG
2 podstawowe zasady:
1. Zasada satysfakcji-progresji
2. Zasada frustracji-regresji
Dwuczynnikowa teoria motywacji
CZYNNIKI HIGIENY MOTYWATORY
płaca, warunki pracy, wyniki, osiągnięcia,
nadzór, polityka firmy, odpowiedzialność,
dodatkowe świadczenia praca sama w sobie,
socjalne uznanie, rozwój,
awansowanie
Czynniki higieny
motywatory
pomagające uniknąć
pomagające uzyskać
niezadowolenia
satysfakcjÄ™
wysoki poziom punkt neutralny wysoki poziom
braku satysfakcji brak zadowolenia satysfakcji
i brak satysfakcji
Teoria trzech potrzeb lub teoria
potrzeb nabytych (McClelland)
ØðPotrzeba osiÄ…gnięć
ØðPotrzeba przynależnoÅ›ci
ØðPotrzeba wÅ‚adzy
Porównanie teorii motywacji
wg potrzeb
A.Maslow: C.Alderfer: F.Herzberg: D.C.McClelland:
Teoria hierarchii Teoria ERG Dwuczynnikowa Teoria trzech
potrzeb teoria motywacji potrzeb
potrzeby
fizjologiczne potrzeba
czynniki
egzystencji
potrzeby
higieniczne
bezpieczeństwa
potrzeby potrzeba afiliacji
potrzeby
przynależności
społeczne
czynniki
potrzeby uznania potrzeba osiągnięć
motywacyjne
potrzeby potrzeba rozwoju potrzeba władzy
samorealizacji
Teoria oczekiwań
Ludzie wybierają określone zachowania
spośród różnych możliwości na
podstawie oczekiwań,
co mogą uzyskać w wyniku każdego.
Teoria oczekiwań wg
Portera i Lawlera
Nagrody
wewnętrzne
(wyniki)
Odczuwana
Osiągnięcia
Zadowolenie
sprawiedliwość
Nagrody
zewnętrzne
(wyniki)
Teoria sprawiedliwości
Motywacja jest skutkiem odczuwania przez
danÄ… osobÄ™ zadowolenia z tego co otrzymuje
w zamian za poniesiony wysiłek,
proporcjonalnie do wysiłku.
Teoria sprawiedliwości
Ludzie preferują równowagę, która istnieje
wówczas, gdy porównanie relacji ponoszonych przez
nich nakładów do osiąganych wyników do relacji
nakładów i wyników u innych jest postrzegane jako
równe:
Wyniki moje / nakłady moje
= wyniki innych / nakłady innych
Teoria wzmocnienia
Skutki poprzednich zachowań wpływają
na postępowanie w przyszłości
Bodziec Reakcja
Reakcja w przyszłości
Skutki
Człowieka cechuje motywacja, jeżeli jego reakcje
na bodz
ce sÄ… konsekwentne i zgodne
z dotychczasowymi wzorami zachowań
Typy sytuacji wzmacniajÄ…cych
wg Skinnera
wzmocnienie
pożądanego
WZMOCNIENIE WZMOCNIENIE
zachowania
POZYTYWNE NEGATYWNE
ZACHOWANIE
PRACOWNIKA
Osłabienie
ELIMINACJA KARA
pożądanego
zachowania
wspieranie wspieranie
rozwoju niedorozwoju
ROZWÓJ PRACOWNIKA
4 typy wzmocnień
1. wzmocnienie pozytywne  nagroda lub pozytywny
wynik następujący na skutek pożądanego zachowania,
2. unikanie  unikanie przez pracownika niemiłych
konsekwencji związanych z postępowaniem
odmiennym od pożądanego,
3. kara  osłabienie niepożądanych zachowań przez
obwarowanie ich negatywnym wynikiem albo
niemiłymi następstwami,
4. eliminacja - osłabienie niepożądanych zachowań
przez ich niedostrzeganie lub nieuznawanie przez
menedżera.
Teoria wyznaczania celów
Człowiek ma motywację, kiedy postępuje
w sposób prowadzący go do osiągnięcia
wyraz
nego celu, który został przez niego
zaakceptowany i uznany za możliwy do
osiągnięcia.
Systemowy poglÄ…d na motywacjÄ™
Cechy indywidualne
Cechy stanowiska
Cechy sytuacji roboczej
Motywacja pracownika
Narzędzia motywowania
vðnarzÄ™dzia przymusu,
vðnarzÄ™dzia zachÄ™ty,
vðnarzÄ™dzia perswazji.