WPROWADZENIE DO PEDAGOGIKI 15.12.2014
Wykład
Nagradzanie
Promowanie zachowań pożądanych z wychowawczego punktu widzenia za
pomocą :
udzielania pochwał
przyznanie nagród
zasady:
1. Wzmacniać jedynie zachowania pożądane z wychowawczego punktu
widzenia, unikać wzmocnień zachowań o charakterze destrukcyjnym,
świadczących niekorzystnie o wychowaniu
2. Wzmacniać pożądane zachowanie bezpośrednio po zamanifestowaniu ich
przez dzieci i młodzież
3. Wzmacniać określone zachowania we wstępnej fazie za każdym razem
gdy tylko się ono pojawi
4. Z chwilą gdy wzmacniane zachowanie pojawia się coraz częściej i w
stopniu zadowalającym powinno się je wzmocnić w sposób przerywany a
nie systematyczny.
Dzięki temu umożliwia się uczniom postępowania na coraz to wyższym
poziomie.
5. Wzmacnianie materialne (np. W postaci książek, słodyczy), powinno się
łączyć ze wzmacnianiem w formie pochwał na przykład nagradzanie
dziecka uśmiechem, dobrym słowem.
Zmierza się w ten sposób do tego by z biegiem czasu można było zrezygnować
z nagradzania materialnego na rzecz wzmacniania wyłącznie w postaci pochwał.
Niebezpieczne następstwa metody nagradzania:
1. Sprzyja postawie roszczeniowej, dziecko zbyt często chwalone i
nagradzane uczy się interesowności.
2. Jeśli nie dostaje nagród zaniedbuje obowiązki,
3. Przesadnie wybiórcze stosowanie metody nagradzania
4. Umacnianie postaw egoistycznych
5. Sprzyja niezdrowej konkurencji w szkole i w rodzinie
6. Jednorazowa metoda w mniejszym stopniu motywuje wychowanków do
zachowań pożądanych
Karanie
Tworzenie następstw awersyjnych służących zahamowania pewnych
tendencji u wychowanka
Warunki jakie powinna spełniać kara
1. Pozytywny stosunek karzącego do karanego
2. Pozytywny stosunek karanego do karzącego
3. Dyskretne i przyjazne wymierzenie kary
4. Wstrzemięz
liwość w stosowaniu kary
W jaki sposób można dyscyplinować wychowanka nie stosując wobec niego
kar:
alternatywne sposoby
1. Wskaz dziecku w czym mogło by ci pomóc
2. Wyraz
ostry sprzeciw
3. Wyraz swoje uczucia i oczekiwania
4. Pokaż dziecku jak może naprawić to
5. Zaproponuj wybór
6. Przejmij inicjatywę
7. Daj dziecku odczuć konsekwencje złego zachowania
Kara najczęściej stosowana przez wychowawców i ich skuteczność;
zła niesprawiedliwa ocena  budzi złość, chęć odwetu, zniechęcenia
stanie w kącie
ośmieszanie na forum klasy , poniżanie  obniża poczucie własnej
wartości dziecka
przezywanie uczniów
dodatkowa praca domowa  uczy przykładności, obowiązkowości,
ponoszenie konsekwencji.
Modelowanie  umożliwianie wychowankowi obserwacji zachowań innych,
naśladownictwo, działanie własnym przykładem lub dawanie dobrego
przykładu. Pomaga kształtować postawę szacunku wobec drugiego człowieka.
Modelowanie  naśladownictwo
dzieci stają się zdolne do różnorodnych, bogatych i konstruktywnych
reakcji na cudze potrzeby, braki, oczekiwania
dziecko uczy się dzielenia.
Perswazja  przekazywanie wychowankowi komunikatów językowych
zmieniających jego stan wiedzy.
Czym różni się manipulacja od perswazji?
Perswazja polega na przekonywaniu kogoś o czymś w celu spowodowania
zmiany opinii, przekonań danej osoby bądz
korygowania i wzbogacania
posiadanego przez nią zasobu wiadomości w różnych sprawach. Ma na celu
dobro ucznia.
Manipulacja polega na przekonywaniu kogoś o czymś.
Metoda zdaniowa uczy wyczuwania cudzych potrzeb niesienia pomocy,
dawania wsparcia, współczucia i odzyskania sympatii.
Metoda zadaniowa polega na powierzaniu dzieciom i młodzieży konkretnych
zadań, których wykonanie prowadzi zwrotnie do konstruktywnych zmian ich
zachowań i postaw pożądanych z wychowawczego punktu widzenia a także do
wzbogacania ich wiedzy i doświadczeń w określonej dziedzinie działalności.
Metody zadania. trzy odmiany:
zadania które mają dokonać zmiany w strukturze wiedzy wychowania
zadania które pomnażają ilość technik adaptacyjnych wychowanka
zadania które mają doprowadzić do zmiany postaw wychowanka.
Metody grupowe:
1. Metoda kształtowania odniesienia porównawczego: rezygnacja przez
wychowawcę z bezpośredniego oddziaływania wychowanka a
koncentracja na kształtowaniu otoczenia społecznego które ma wywierać
wpływ na wychowanka
2. Metody nacisku grupowego karanie i nagradzanie wychowanka poprzez
całą grupę
3. Metoda kształtowania system ról i norm grupowych , uświadamianie
wychowankowi oczekiwania jakie płyną przynależności do danej grupy.
Samo przezwyciężenie  samo stanowienie oparte na głębokiej wierze
Posłuszeństwo- nie może naruszać godności i wolności osoby. Polega na
akceptacji swojego bytu dążeniu do zaspokajania duchowych potrzeb z
zachowaniem pełnej wierności ideałom i wartościom przyjętym za własne.
Karność  przeciwieństwo wewnętrznego chaosu świadczy o integracji
duchowej wolności i dyscypliny, wpływających na właściwy rozwój
osobowości człowieka.
Asceza  pozwala na dokonanie właściwych wyborów życiowych, stanów o
samowychowaniu. Podstawowe środowiska wychowawcze
Środowisko  krąg osób, rzeczy i stosunków otaczających człowieka w jego
życiu indywidualnym i zbiorowym.
Przestrzeń w której społeczeństwo realizuje różne działalności.
Rodzaje:
Społeczne  układ jednostek, grup i innych zbiorowości ludzkich,
wywołujących aktywność człowieka i wywierających wpływ na jego
zachowanie.
Kulturowe  układ dóbr kultury, które oddziałujących na jednostkę.
Pod wpływem przeżyć powstających w procesie kontaktowania się
ludzi z dobrami kultury kształtują się: uczucia, przekonania, postawy
ludzkie.
Lokalne- układ tworzących przez ludzi, przyrodę obiektów
stanowiących podstawowe środowisko życia u dzieci, młodzieży,
dorosłych. Wywiera istotny wpływ na sposób oraz twórcze spędzanie
czasu wolnego.
Środowisko wychowawcze  to część otoczenia człowieka i świata w jakim on
żyje która tworzy układ czynników oddziałujących w sposób bezpośredni lub
pośredni na jednostkę tak, że zostają osiągnięte określone skutki wychowawcze.
Podstawowe środowiska wychowawcze:
1. Rodzina
2. Instytucje wychowawcze
3. Szkoła i placówki oświatowe
4. Kościół i wspólnoty wyznaniowe
5. Środowisko lokalne
6. Mass media.
Rodzina jako podstawowe środowisko wychowawcze.
Jej funkcje: (zespół przypisanych rodzinie zadań, efekty które są ich wynikiem)
1. Funkcja prokreacyjna - na wymiar indywidualny i społeczny pozostaje w
związku z zaspokojeniem szeregu potrzeb małżonków
2. Funkcja ekonomiczna  wyznacza i określa: styl funkcjonowania rodziny,
sposób gospodarowania pieniędzmi, sposób spędzania czasu wolnego,
jakość życia potomstwa
3. Funkcja opiekuńcza  czynności opiekuńcze wobec: najmłodszych i
niepełnosprawnych. Ulega daleko idącym zmianom, w zależności od płci
dziecka, fazy życia rodziny, jej struktury, potrzeb fizycznych i
psychicznych członków rodziny.
4. Faza emocjonalno-ekspresywna  uspokojenie emocjonalnych potrzeb
rodziny oraz wyrażanie swojej osobowości: potrzeba bezpieczeństwa,
potrzeba afiliacji, potrzeba akceptacji, potrzeba miłości, potrzeba
kontaktu interpersonalnego
5. Funkcja edukacyjno-socjalizacyjna/wychowawcza  w rodzinie
rozpoczyna się proces edukacji: dzięki stymulacji ze strony matki, ojca,
rodzeństwa i innych krewnych dziecko zaczyna coraz lepiej postrzegać
świat, różnicować bodz
ce i adekwatnie na nie reagować.
Funkcja wychowawcza. Wyraża się w dziedzinach rodziny wspierają rozwój
dziecka prowadzą je do dojrzałości osobowej, przygotowują do funkcjonowania.
Struktura rodziny układ wszystkich elementów i zasad ich wzajemnego
podporządkowania, który umożliwia rodzinie funkcjonowanie a tym samym
wpływa na jakość pełnienia jej określonych funkcji.
Czynniki warunkujące strukturę rodziny:
liczba i wiek jej członków
różne formy organizacyjne życia rodzinnego  charakter z
ródła
utrzymania rodziny układ i zamieszkania
styl życia