WPROWADZENIE DO PEDAGOGIKI 8.12.2014
Wykład
AUTOTYTET
Słownik Współczesnego Języka Polskiego
Człowiek budzący zaufanie, będący ekspertem w jakiejś dziedzinie albo
wyrocznią w sprawach moralnych, instytucje itp. które mają wpływ na opinię
społeczną ciesząca się popularnością i poważaniem, gdyż reprezentują wartości
lub treści akceptowane i uznawane za władze przez jakąś grupę ludzi.
Nowy Słownik Pedagogiczny (Wincenty Okoń)
Auctoritas (łac.)  powaga, znaczenie
 Wpływ osoby lub organizacji cieszącej się ogólnym uznaniem na określoną
sferę życia społecznego
Autorytet
Autorytet osoby, grupy, instytucji
Związany z uczuciem szacunku, uznania, poważania
A
ączy się z wywieraniem wpływu
Ekspert określonej sfery życia
Autorytet wychowawczy
1. Oparty na doświadczeniu życiowym wychowawcy, wiedzy i mądrości
2. Desygnowany: odnoszący się do pozycji społecznej lub funkcji
wychowawcy
3. Oparty na nieformalnych ustaleniach, zaufaniu wychowanków
4. Wypływający z władzy jaką posiada osoba nad innymi ludz
mi
5. Dzięki uczuciom szacunku lub lęku wobec wychowawcy
Autorytety, którym poddaje się dziecko:
1. Rodzice  okres wczesno i średnio dziecięcy , jako pierwsi powołani i
odpowiedzialni za wychowanie dziecka
2. Nauczyciele  wczesny wiek szkolny, autorytet rodziców spada na ich
korzyść
3. Grupa rówieśnicza  okres dorastania
4. Członkowie rodziny oraz inne osoby często posiadające takie cechy, które
dziecko/dorastający/młody ceni, które chciał by mieć lub których
zazdrości
Kryzys autorytetów
Czasy współczesne naznaczone są kryzysem autorytetów
Niechęć wobec autorytetów oraz ich odrzucanie
Autorytet wychowawcy traci szacunek i uznanie przez np. wykazanie
braku kompetencji, braku wiedzy (nauczyciele)
Rodzice i wychowawcy odmawiają bycia autorytetem
Zapotrzebowanie na autorytety
Wynika z natury dziecka
skłonność do podporządkowania się,
potrzeba bezpieczeństwa
Adolescenci szukają swojej tożsamości, ideałów
Potrzeba wykształconych wychowawców, którzy przygotowali by rodziców do
rodzicielstwa, wspierali by i pomagali rozwiązywać problemy wychowawcze
Wpływ środków masowego przekazu
Mass media (radio, telewizja, prasa, Internet)
Szeroki zakres oddziaływania
Wpływ na osobowość  młody człowiek odbierając komunikaty
mediów podatny jest na ich wpływ
Dziecko  wchłania wartości przekazywane w ich treściach, często
sprzeczne ze światopoglądem wartości chrześcijańskich
Wzorem nastolatków stają się celebryci, których obraz często jest
wyidealizowany, niepełny
Poszukiwanie idealnego wychowawcy
Poszukiwanie przez nastolatków idolów do naśladowania
Zainteresowanie ekspertami w dziedzinie wychowania (człowiek
poszukuje idealnego wzorca osobowego)
Wzór osobowy
Nowy Słownik Pedagogiczny (W. Okoński)
 W ogólnym znaczeniu opis lub wyobrażenie jakiejś osoby, której cechy bądz

czyny uważa się za godne naśladowania.
Może nim być:
Konkretna osoba historyczna lub żyjąca współcześnie
Postać fikcyjna
Zestaw właściwości człowieka lub norm postępowania, składających się
na wzór idealny pod jakimś względem
TELEOLOGICZNE PODSTAWY WYCHOWANIA
Pedagogika  zespół nauk o wychowaniu, teoretyczna i naukowa refleksja
dotycząca praktyki edukacyjnej
Teleologia wychowania
1. Ideał wychowania
2. Cele wychowania
Ideał wychowania
Opis zintegrowanych cech człowieka wartościowych z punktu widzenia
społeczeństwa lub grupy.
Trzy zakresy pojęcia ideał wychowawczy
1. Najwyższy cel wychowania
Któremu powinny być podporządkowane wszystkie inne cele,
treści, metody pracy wychowawczej ( wszechstronny rozwój
osobowości ludzkiej)
2. Ogół celów i innych norm
Ogół celów i innych norm regulujących działalność
wychowawczą, które są podporządkowane ideałowi naczelnemu
3. Określony wzór osobowy
Określony wzór osobowy, którego cechy uważa się za doskonałe i
godne do naśladowania
Cele wychowania
Taki stan rzeczy, którego osiągnięcie jest postulowane
Dwa podstawowe z
ródła celów wychowania:
1. Wartości
Cele wychowania są na ogół wyrazem określonych wartości w
imię których są głoszone
Wartości są to ideały trwałe i abstrakcyjne, które dotyczą zarówno
obecnego postepowania, jak i ostatecznego celu życia
2. Tradycja
Cele wychowania uznawane powszechnie od najdawniejszych
czasów,
Przekazywane z pokolenia na pokolenie poglądy, wierzenia,
sposoby myślenia i zachowania, normy społeczne,
METODYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA
Metodyka wychowania
1. Metody  celowy sposób postepowania opiekuna, wychowawcy z
wychowankiem, który znajduje się pod jego opieką
2. Środki  są treścią metody
( w przypadku perswazji środkiem będzie słowo, w karaniu i nagradzaniu
środkiem jest kara i nagroda)
3. Formy wychowania
Organizacja działań po to aby wychowankowie przejawiali
aktywność, która prowadziła by do ukształtowania jakiejś
dyspozycji
Istnieje wiele definicji i ujęć metody wychowania
Metoda wychowania to sprawdzony sposób wychowania dwóch lub więcej osób
w interakcji, których wynikiem jest dokonanie zmian w osobowości podmiotu
wychowania w oparciu o przyjmowany system norm etycznych.
Kryteria doboru metod wychowania
1. Przygotowanie merytoryczne nauczyciela
2. Psychiczne predyspozycje wychowawcze
3. Empatia wychowawcy
4. Dialogiczność wychowawcy
5. Rozwój psychofizyczny wychowanka
6. Diagnoza potrzeb wychowanka
Klasyfikacja metod wychowawczych
Metoda wychowawcza
 schemat działań wychowawców, które bywają stosowane w celu osiągnięcia
zamierzonych zmian
Dwa rodzaje metod
Indywidualne Zbiorowe
- nagradzanie - kształtowania odniesienia
porównawczego
- karanie - nacisku grupowego
- modelowanie/naśladownictwo - kształtowania systemy ról i norm
grupowych
- perswazja - kształtowania grupowych wzorów
życia
- metoda zadaniowa
PERSONALISTYCZNE ASPEKTY SAMOWYCHOWANIA
Samowychowanie  samorzutna praca człowieka nad uksztaltowaniem
własnego poglądu na świat, własnych postaw, cech charakteru i własnej
osobowości stosownie do założonych celów i ideałów.
Metody kierowania samowychowaniem:
Ł� Uświadomienie wychowankowi celów wychowania, do których sam
powinien dążyć,
Ł� Przyswajanie wychowankowi technik pracy nad sobą
Ł� Stymulowanie wychowanka do realizacji programu pracy nad sobą
Ł� Wzmacnianie motywacji do pracy nad sobą
Na czym polega przygotowanie dziecka do samowychowania:
Pomoc w nabywaniu świadomości siebie
Pomoc w uaktywnianiu samowychowania
Pomoc w umacnianiu aktywności
Pomoc w ukierunkowaniu pracy nad sobą
Samowychowanie kształcenie
�� Charakteru
�� Odpowiedzialności
�� Zaradności życiowej
�� Punktualności
Samowychowanie jako kształtowanie charakteru (Janusz Masztalski)
1. Planuj
2. Skontroluj
3. Diagnozuj
4. Rozwijaj
5. Ćwicz wolę
6. Ćwicz pozytywne myślenie
7. Panuj nad uczuciami i emocjami
8. Sprawdzaj się w działaniu
Samowychowanie jako kształtowanie odpowiedzialności:
�� Za swoje zachowania
�� Za konsekwencje swoich wyborów
�� Za otaczający świat
�� Za drugiego człowieka
Samowychowanie jako kształtowanie punktualności:
�� Zasada szacunku dla drugiego człowieka
�� Zasada odpowiedzialności za czas
�� Zasada racjonalnego planowania
�� Zasada samodyscypliny
�� Zasada pogłębionej motywacji