This document was converted with a demo version of
docXConverter.
Only the first part of the document was converted for
demo purposes.
To view the converted portion, please scroll down to the
next page.
For non limited use of docXConverter, please purchase a
license. You may reach our web store from the menu
Help/Purchase.
Sprawozdanie pobrane ze StudentSite.pl
Chcesz więcej? Wejdz
na:
http://www.studentsite.pl/materialy_studenckie.html
Mo\
esz tak\
e wspomóc swoimi sprawozdaniami innych:
http://www.studentsite.pl/panel_materialy_studenckie/add
ZNAKOWANIE STALI
Oznaczanie wg zastosowania i własności:
1.Symbol główny:
" Pierwszy znak( litera) oznacza
przeznaczenie
-S- stale konstrukcyjne
-E- stale maszynowe
-L- na rury przewodowe
-P- pracujące pod ciśnieniem
-B- do betonu
-H- wyroby płaskie  granica plastyczności (np.
H280) albo Rm( np. HT450)
-Y- do betonu sprÄ™\
onego
-R- stale na rury
" Drugi znak(liczba) oznacza min.
wartość Re albo Rm
2.Symbole dodatkowe:
" Dla gatunku stali:
- grupa 1- podaje dodatkowe cechy stali
- grupa 2- podaje dodatkowe uściślone
zastosowanie
Oznaczenie wg składu chemicznego:
" Stale niestopowe Mn <1%
Znak składa się z: litery  C oraz z liczby
oznaczającej procentową zawartość węgla,
pomno\
onÄ… przez 100, np.:
C70V- stal niestopowa narzędziowa, 0,07% C
" Stale niestopowe Mn >1% oraz
stopowe bez stali
szybkotnących, zawartość
dodatków stopowych musi być
mniejsza ni\
5%
Znak składa się z: liczby oznaczającej procentową
zawartość węgla, pomno\
onÄ… przez 100, symbole
pierwiastków stopowych w kolejności malejącej
oraz liczby oddzielone kreskami poziomymi. Liczby
te tworzy siÄ™ przez pomno\
enie procentowej
zawartości pierwiastka stopowego przez
współczynnik i zaokrągla do najbli\
szej cyfry
całkowitej.
Pierwiastek stopowy Współczynnik
Cr,Co,Mn,Ni,Si,W 4
Al.,Be,Cu,Mo,Nb,Ta,Ti,V,Zr 10
Ce,N,P,S 100
B 1000
Przykład:
25Cr4 0,25% węgla, 1,0 % Cr
60CrMo3-2 0,6 % węgla, 0,75% Cr, 0,2% Mo
" Stale zawierające więcej ni\
5%
pierwiastków stopowych
Znak składa się z: litery  X , liczby oznaczającej
procentową zawartość węgla, pomno\
onÄ… przez
100, symbole chemiczne składników stopowych w
kolejności malejącej oraz liczby zaokrąglone do
najbli\
szej liczby całkowitej, oznaczającej średnią
zawartość głównych pierwiastków stopowych, liczby
sÄ… oddzielone kreskami np.:
X108CrMo17-1 1,08% C, 17% Cr, 0,6% Mo
X5CrNiMo17-12-2 0,07% C, 17,5% Cr, 11,5%,
2,25% Mo
" Stale szybkotnÄ…ce
Znak składa się z: liter  HS , skład chemiczny
pierwiastków stopowych, nie podaje się zawartości
węgla i chromu, najpierw W, póz
niej Mo, póz
niej V,
póz
niej Co, zawartość procentowa oddzielona
kreskami np.:
HS-1-4-2
HS-12-0-2-5
Stal spawalna zawiera max. 0,2% C
STALE KONSTRUKCYJNE
Stosowane do:
-konstrukcje nośne budynków, mosty, gazociągi,
pojazdy mechaniczne, budowa statków.
Podział:
" Stale mikrostopowe- najwy\
ej 0,2
% C, zwane inaczej HSLA
-dodatki: Ti, Nb, V, Mo
-Re 400-600 MPa
-temperatura przejÅ›cia w stan kruchy < 100 °C
-dobra spawalność i niski koszt
" Stale normalizowane
niestopowe-stosowane w
budownictwie, zawartość węgla do
0,4 %
" Stale stosowane w obni\
onej
temperaturze- od 0,5 do 9% Ni
" Stale trudnordzewiejÄ…ce-od 0,4
do 1,25% Cr
" Stale maraging( martensite,
aging)-martenzytyczne i poddane
starzeniu, skład: Ni<18%, Mo 3-
15%, Co 2-18%, Ti 0,2-1,7%, część
stali zawiera Cr, C <0,3%, F
<0,1%, S <0,1%
Obróbka cieplna:
Hartowanie 800-900 °C z oziÄ™bianiem w wodzie.
Ms=300 °C a Mf=100 °C
Starzenie:
Wygrzewanie stali w czasie kilku godzin 450-550
°C. W wyniku starzenia tworzÄ… siÄ™ drobne czÄ…stki
związków międzymetalicznych: Ni Mo, Ni Ti, Fe Mo
3 3 2
co powoduje dodatkowe umocnienie.
Własności:
Twardość ok. 30 HRC, wydłu\
enie kilkanaście
procent.
STALE NA WYROBY PA
ASKIE
Blachy i taśmy o grubości od 0,15 do 1,5 mm.
Rodzaje stali:
" Stale miękkie- 0,02-0,12% C, nie
ma dodatków stopowych, A =30-
100
40%, Rm= 350MPa
" Stale o podwy\
szonej
wytrzymałości- wyró\
nia siÄ™ trzy
grupy:
-stale umocnione podczas utwardzania lakieru-(
tłoczy się, pokrywa lakierem a następnie poddaje
starzeniu
-stale umacniane roztworowo- Si i P rozpuszczajÄ…
siÄ™ w ferrycie, Rm do 500MPa
-stale umacniane w wyniku przemiany fazowej-
stale mikroskopowe, równocześnie struktura
martenzytyczno-bainityczna Rm=600-800MPa
STALE MASZYNOWE
Rm nie mniejsze ni\
700 MPa( zazwyczaj większe),
12 podgrup:
-stale do ulepszania cieplnego- 0,2-0,5% C, Rm
600-1200 MPa, A=10-20%
-stale do nawęglania- 0,1-0,2% C, 65HRC na
powierzchni
-stale maszynowe do azotowania- 0,25-0,4% C
-automatowe- do obróbki wiórowej, 0,15-0,5% C,
dodaje siÄ™ te\
Pb
-stale na druty-stosuje siÄ™ patentowanie
ZGNIOT
Odkształcenie jest wywołane przez ruch dyslokacji:
Wy\
arzanie rekrystalizujące- proces obróbka
TEKSTURY
TeksturÄ… nazywamy uprzywilejowanÄ… orientacjÄ™
ziaren.
Trzy mo\
liwości otrzymania tekstur:
" Poprzez obróbkę plastyczną na
zimno- tekstura zgniotu
" Na wskutek krzepnięcia
ukierunkowanego- tekstura
odlewnicza
" Przy osadzaniu elektrolitycznym
Tekstura zgniotu-warunki:
" Odkształcenie plastyczne miało
miejsce w uprzywilejowanym
kierunku
" Stosunkowo wysokie odkształcenie
Obróbki które umo\
liwiajÄ… utworzenie tekstur:
" Ciągnienie drutów-teksturę
opisuje siÄ™ kierunkiem
krystalograficznym, w którym
ustawiają się ziarna drutu, a który
jest równoległy do osi drutu,
" Walcowanie blach-określona
płaszczyzna krystalograficzna
ustawia się ustawia się równolegle
lub prawie równolegle do
powierzchni blachy, a określony
kierunek krystalograficzny staje siÄ™
równoległy do kierunku
walcowania.
Wł. anizotropowe zteksturowanego materiału:
W blachach transformatorowych( 3% Si) dÄ…\
y siÄ™
do tekstury kubicznej { 100} <001>-daje lepsze
namagnesowanie tekstura GOSSA
Temperatura rekrystalizacji a anizotropia:
Tekstura odlewnicza dla RSC i RPC { 100} <100>
najszybciej oddaje ciepło.