1.STATYSTYCZNA PRÓBA ROZCIAGANIA: interpretacja Udarność określa się jako stosunek pracy L potrzebnej na złamanie 7. Cechy stanu metalicznego materii.
wykresu, definicja i pokazanie na wykresie Re, Rp0,2, Rm, A, Z znormalizowanej próbki z karbem do przekroju pola A poprzecznego tej - wysoka przewodność cieplna i elektryczna
Def:Próba rozciągania jest to podstawowa metoda badań próbki w miejscu karbu: - nieprzezroczystość i połysk metaliczny
wytrzymałościowych dla metalowych materiałów konstrukcyjnych. - skłonność do odkształceń plastycznych(trwałych w stanie stałym)
2. PEA
ZANIE: krzywa pełzania, granica pełzania, wytrzymałość Udarność materiałów kruchych jest mała, a ciągliwych duża. -budowa krystaliczna, wiązania metaliczne
na pełzanie RODZAJE OBRÓBEK: 8. Budowa krystaliczna metali i stopów: rodzaje sieci i jej
Def: Pełzanie a) karb w kształcie litery U, defektów, wpływ defektów na własności, ziarna i ich granice.
smetali przy b) karb w kształcie litery V. Rodzaje sieci:
rozciąganiu - 6. Scharakteryzować cykl obciążenia zmęczeniowego, narysować
powolne, wykres Wohlera, wpływ środowiska korozyjnego i współczynnika
ciągłe asymetrii cyklu na ten wykres.(Wohlera)
plastyczne
wydłużanie Cykl OBCI
ŻENIOWY  Cykl zmian obciążenia i analogicznie go
się metalu niego cykl zmian naprężeń. Szczególny cykl jest sinusoidalnie
pod stałym zmienny[SZ]. Podstawę wyznaczania właściwości zmęczeniowych
obciążeniem materiałów i elementów konstrukcji. SZ jest opisany przez parametry:
i przy staÅ‚ej naprężenie maks. Ãmax, naprężenie min. Ãmin, okres T,
temperaturze.
GRANICA
Współczynnik wypełniania sieci: 0.74
PEA
ZANIAstałe obciążenie, podzielone przez przekrój początkowy
próbki, które po upływie określonego czasu, w danej stałej
temperaturze, spowoduje wydłużenie trwałe próbki o określoną
wartość wydłużenia trwałego w % T (czas w godzinach) i t
(temperatura w stopniach).
Wytrzymałość na pełzanie stałe obciążenie podzielone przez
przekrój początkowy próbki, które po upływie określonego czasu
działania, w danej stałej temperaturze, spowoduje rozerwanie
próbki.
3. Co to jest pękanie korozyjno-naprężeniowe - etapy i rodzaje
współcz. wyp. sieci: 0,68
badań
ETAPY: Inicjacja pęknięcia, Propagacja peknięcia, Dorwanie
próbki
Pękanie korozyjno-naprężeniowe  przy jednoczesnym działaniu
naprężeń i korozji.
Próby korozyjno-naprężeniowe  na ogół wykonuje się je przy
częstotliwość f.
jednoosiowym rozciąganiu w środowisku 3% roztworu wodnego
NaCl. Stosuje się do nich naprężarki. W próbce utrzymywany jest Wykres WOHLERA - Naprężenie odłożono w skali proporcjonalnej,
stały stan naprężeń określony w stosunku do granicy plastyczności natomiast liczbę sykli w skali logarytmicznej. Kółko ze strzałką
badanego metalu. Przeprowadza się na kilkunastu próbkach przy oznacza próbkę nie złamaną. Kółko bez strzałki próbkę złamaną
różnych poziomach naprężeń, aż do zerwania próbki.
4. Definicja twardości i badania statyczne (Brinella, Vickersa,
Rockwella) wsp.wyp.sieci: 0,74
Def:Twardość jest miarą oporu, jaki wykazuje ciało w czasie Schemat dyslokacji śrubowej:
wciskania weń wgłębnika przy odkształceniu plastycznym
BRINELLA - kulka:
Stosunek obciążenia
wgłębnika siłą F do
powierzchni czaszy
odcisku:
Stosuje siÄ™ do
pomiaru twardości:
- stali wyżarzonych
- żeliw
- miedzi i jej stopów,
- ołowiu i ich stopów.
- stopów aluminium,
- cynku i cyny,
WADY:
- stosunkowo mały zakres
pomiarowy
- duże rozmiary
odcisku.
Współczynnik asymetrii cyklu - R= Ãmin / Ãmax
Twardość Brinella
niektórych stopów jest
proporcjonalna do ich
wytrzymałości na rozciąganie i wykonuje się przy użyciu jako
wgłębinka:
a) stożka diamentowego
Defekty:
a) pozycja defektu: punktowe [wakanse][1)brak atomów w węz
le
sieci, 2)obcy atom o mniejszej średnicy, kontrakcja sieci, 3)obcy at. o
większej śr., eksplozja sieci], liniowe,
powierzchniowe.
b) termodynamicznie: trwałe, nietrwałe.
c) defekty elektronowe: dziury, wolne elektrony przewodnictwa
d) fonony - kwanty drgań sieci krystaliczne
Wpływ defektów:
wpływ na wytrzymałość wg rysunku:
- ogólnie niższa wytrzymałość
Wpływ środowiska korozyjnego  zmienne naprężenia w środ. kor.
- wzrost błędów  wyższa wytrzymałość
Powodują powstanie ostrych wżerów wypełnionych produktami korozji.
Istnienie defektów sieci krystalicznej metali ma istotny wpływ na
Kor. zmęczeniowa prowadzi do znacznego obniżenia wytrzymał.
b) kulki stalowej własności tych ciał.
Zmęczeniowej. Dla stali i agresywnego środ. ciekłego wytrzmał.
a) Przewodnictwo i nadprzewodnictwo metali
Zmęczeniowa maleje 1,5 do 10x
Dwustopniowe wciskanie w badaną próbkę wgłębnika przy b) Fonony [temperatura] - własności mechaniczne metali,
określonych w normie warunkach i pomiarze trwałego przyrostu przemiany fazowe i strukturalne
głębokości odcisku e po odciążeniu. c) Wakanse - procesach dyfuzji wewnątrz kryształów.
Wielkość e jest wyrażona w jednostkach odkształcenia trwałego d) Dyslokacje  procesy odkształcania plastycznego.
wynoszących 0,002 mm jest podstawą do wyznaczenia twardości wg e) Napromieniowanie metali może polepszyć lub pogorszyć
Rockwella. własności metali.
Zalety: Ziarno:
- szybkość wykonywania pomiarów Zwane kryształem, który ma jednakowo ukierunkowaną konfigurację
- szerszy niż przy sposobie Brinella zakres pomiarowy. atomów. Zetknięcie ziaren to granica ziaren. Wielkość - dziesiątki
Vickersa mikrometrów.
wciśnięciu diamentowego wgłębnika w metal przy wybranym Ziarna i ich granice:
obciążeniu. a) niskokątowe b) wysokokątowe
Foremny ostrosłup diamentowy. Siła F, czas t. Odciążenia i liczenie
przekątnych d1 i d2 odcisku. Twardość Vickersa HV wyznacza się
stosunkiem siły F do powierzchni pobocznicy odcisku ze wzoru:
Zalety:
-duża dokładność,
- szeroki zakres pomiarowy
- stosunkowo małe obciążenie wgłębnika.
5. Definicja UDARNOŚCI, rodzaje próbek.
UDARNOŚĆ - odporność materiału na obciążenia dynamiczne.
 wyroby hutnicze
Fazy: *wielki piec -> surówki żelaza -> odlewnia -> indukcyjny piec
1)Roztwór ciekły węgla w żelazie odlewniczy -> odlewy
2)Ferryt- międzywęzłowy stały roztwór węgla w żelazie ą a sieci RPC. dodatkowej obróbki cieplnej
Należy rozróżnić tzw. ferryt niskotemp. o rozpuszczalności do 19. Definicja stali
0,025%*C oraz o wysokotemp. do 0,1%*C. Właściwości zależą od STAL  stop żelaza z węglem plastycznie obrobiony i plastycznie
ilości rozpuszczonego w nim węgla .Przy zawartości ok. 0,008%*C obrabialny o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,11%.
właściwości są...(?) [praktycznie 1,3%]. Stale są węglowe (śladowe ilości pierwiastków) i
3)Austenit- międzywęglowy roztw. stały węgla w żelazie ł wynosi stopowe (celowo wprowadzone pierwiastki)
2,116%*C. Atomy rozmieszczone są w środku sieci oraz w miejscach 20. Kryteria podziału stali, znakowanie wg PN-EN ( w oparciu o
błędów budowy. własności mechaniczne
4)Cementyt- faza międzymetaliczna Fe3C. Zawiera teoretycznie 6,67% lub fizyczne lub w oparciu o skład chemiczny)
D- odległość między dyslokacjami; L-szerokość warstwy bez
węgla. Cementyt krystalizuje w złożonej rombowej sieci o zwartym KRYTERIA PODZIAA
USTALI:
stacjowej; Q-kąt różnicy orientacji krystalograficznej
ułożeniu atomów. Temperatura topnienia cementytu 1252*C. Do temp. a) skład chemiczny [węglowe, stopowe]
9. Mechanizm odkształceń sprężystych i plastycznych.
230*C cementyt jest ferromagnetyczny, a powyżej granicy jest b) podstawowe zastosowanie [konstrukcyjne, narzędziowe, o
SPR
ŻYSTE
paramagnetyczny.Cecha fazy: wysoka trwałość (700-750HB) oraz szczególnych właściwościach]
«odksztaÅ‚cenie zanikajÄ…ce po odjÄ™ciu siÅ‚ zewnÄ™trznych
bardzo niska plastyczność. Jesta fazą metastabilną, pod wpływem temp. c) stopień czystości [zw. jakości -Pmax=Smax=0,05%, wyż.
Naprężenie  odkształcenie atomów z pozycji równowagi  wzrost E
może przemienić się w żelazo i grafit. Rodz. cementytu: pierwotny, jakości [Pmax=Smax=0,04%]
potencjalnej atomów  powrót do pozycji równowagi po zaniku siły
wtórny i trzeciorzędny. d) szczegółowe przeznaczenie
PLASTYCZNE
5)Grafit- odmiana alotropowa czystego węgla, krystalizuje w sieci e) inne kryteria podziału [sposób wytwarzania, sposób
«odksztaÅ‚cenie nieznikajÄ…ce po odjÄ™ciu siÅ‚ zewnÄ™trznych
heksagonalnej. Odznacza się małą trwałością oraz wytrzymałością. odtleniania, grupy użytkowników]
Większe naprężenie  przemieszczenie się części kryształu wg
6)Perlit- eutoktoidalna mieszanina na przemian ułożonych płytek ferryt f) postać stali [laną, kutą, walcowaną, ciągnioną]
siebie. Brak powrotu do pozycji wyjściowej
i cementytu zawierająca 0.77% C, która powstaje wskutek rozpadu g) stan klasyfikacyjny stali
10. Co to jest wykres równowagi fazowej+ faza, eutektyka i
austenitu w 727C. Wymiary płytek cementytu zmieniają się pod Znakowanie wg PN-EN w oparciu o mechaniczne właściwości:
eutektoid.
wpływem wzrostu szybkości chłodzenia austenitu. 1. Znak literowy (S, P, L, E, B, Y)
Def:Wykres równowagi  graficzna zależność między zawartością
7) eutektyka zw. ledeburytem-> ledeburyd przemieniony. 2. Min. wytrzymałość/min. granica plastyczności
% składników, temperaturą a budową fazową stopu
3. Litera oznaczajÄ…ca pierwiastek stopowy
12. Co to jest obróbka cieplna, wymienić jej rodzaje 4. Cyfra oznaczająca zawartość pierwiastka stopowego
Def: Proces technologiczny stosowany w praktyce przemysłowej. 5. Litera(+cyfra) udarność dla temp (20-60C)
Cel: Zmiana właściwości mechanicznych. 6. M,N,Q oznacza stałe drobnoziarniste
Rodzaje:* hartowanie (tylko dla stali) 7. Warunki dostawy
* przesycanie 8. Dodatkowe wymagania
* odpuszczanie(cieplna zwykła)
* ulepszanie(ciepl.-chem.)
* wyżarzanie(ciepl.-plast.) 21. Wpływ zawartości węgla na własności stali niestopowych,
* stabilizowanie(ciepl.-magnetyczna) charakterystyka stali niestopowych
13. Na czym polega i jaki na cel: hartowanie, odpuszczanie,
Stale niestopowe - charakterystyka.
ulepszanie cieplne
Hartowanie:
Stal jest stopem żelaza z węglem o zawartości do 2% węgla. Do
nagrzewaniu przedmiotów do temp., w której zachodzą przemiany
fazowe, wygrzaniu i szybkim chłodzeniu;
zasadniczych domieszek zawsze występujących w stalach
Cel: większa wytrzymałość i twardość, mniejsza plastyczność
Odpuszczanie:
węglowych w mniejszej lub większej ilości należą mangan, krzem,
Obróbka cieplna po hartowaniu, polegająca na nagrzaniu stali do
temperatury niższej od temperatury przemiany eutektoidalnej (poniżej
fosfor i siarka. Zawartość tych pierwiastków w stalach węglowych
700°C) i ochÅ‚odzeniu z okreÅ›lonÄ… prÄ™dkoÅ›ciÄ…; poprawia
Cel: poprawia właściwości plast., usuwa naprężenia hartownicze.
nie przekracza zwykle następujących wartości: manganu 0,8%,
Ulepszanie cieplne:
Połączenie hartowania z wysokim odpuszczaniem
krzemu 0,4%, fosforu 0,05%, siarki 0,05%. Ponadto stal węglowa
Cel: uzyskanie optymalnych dla danego celu właściwości
mechanicznych.
może jeszcze zawierać małe ilości miedzi, chromu i niklu
14. Na czym polega i jaki na cel: wyżarzanie normalizujące,
zupełne, odprężające
pochodzące ze złomu stalowego oraz rozpuszczone gazy, jak
Wyżarzanie normalizujące:
Zastosowanie:- Stal, - Staliwa
Cel:- Polepszenie własności mechanicznych wodór, tlen i azot.
Droga:
Charakterystyka:
- wytworzenie jednolitej drobnoziarnistej struktury.
Pierwiastek decydujący o wł. mechanicznych zawartość węgla
FAZA  jednorodna część układu, mająca jednakowy
Proces:
6 podstawowych gatunków stali
a) skład chemiczny
- nagrzaniu przedmiotu do temperatury 30-50 stopni powyżej Ac3 lub
Mniejsza ilość węgla  stale spawane
b) budowÄ™ krystalicznÄ…
Accm,
Normalna jakość i wyższa jakość
c) własności
- krótkim wygrzaniu,
Typy  nieuspokojone, półuspokojone, uspokojone, uspokojone
można ją oddzielić od reszty wykresu granicą fazową
- następnie studzeniu w spokojnym powietrzu.
drobnoziarniste
EUTETYKA Mieszanina (najczęściej bardzo drobnoziarnista)
- Przemiana perlitu w austenit, rozdrobnienie ziarna
Zawartość węgla:
dwóch lub więcej faz [dwa metale, dwa roztwory] powstała wskutek
Wyżarzanie zupełne:
Rośnie: twardość, wytrzymałość na rozciąganie, granica
krzepnięcia fazy ciekłej co zachodzi przy stałej temperaturze
Zastosowanie:- bainit, - martenzyt
plastyczności (do pewnego miejsca)
EUTEKTOID Mieszania (jak wyżej) lecz powstała wskutek
Cel:
Maleje: procent wzrostu długości po zerwaniu, przewężenie po
chłodzenia roztworu stałego co zachodzi przy stałej temperaturze
Nadanie stali stanu najbardziej zbliżonego do stanu równowagi o
zerwaniu
jednolitej drobnoziarnistej strukturze.
11. Układ równowagi żelazo-cementyt Fe-Fe3C wymienić fazy
Proces:
22. Stale odporne na korozjÄ™, oraz  MARAGING
(ciecz, ferryt, cementyt, austenit) eutektoid (perlit), oraz co sÄ… te
- nagrzaniu przedmiotu do temperatury 30-50 stopni powyżej Ac3 lub
Stale odporne na korozję grupa stali stopowych o szczególnych
fazy i perlit.
Accm,
własnościach fizycznych i chemicznych. Zawartość w tych stalach
Pytanie może dotyczyć np definicji ferrytu, czy narysowania
- krótkim wygrzaniu
pierwiastków stopowych przekracza kilkadziesiąt procent.
fragmentu układu równowagi.
- bardzo powolnym studzeniu razem z piecem.
Podział:
Wyżarzanie odprężające
Stale nierdzewne- sÄ… to stale odporne na korozjÄ™ admosferycznÄ… i
Zastosowanie:
wodną, Stale kwasoodporne- nie ulegają działaniu większości
- gotowe wyroby z naprężeniami własnymi po:
środowisk kwaśnych.
- przeróbka plastyczna na zimno,
Skład chemiczny, [chromu, niklu, węgla, molibdenu, miedzi,
- odlewanie,
manganu, azotu, tytanu, niobu i tantalu]
- spawanie
Podstawowy - chrom. Pow. 13% skokowy zmianę potencjału z 
- hartowanie.
0,6V do +0,2 V
Cel:-zmniejszenie naprężeń, prawie bez zmian struktury.
Stale chromowe odp. na korozję w środowiskach utleniających np.
Droga:- nagrzaniu wyrobu do temp poniżej 650 stopni
kwasu azotowego,
- wygrzaniu do kilku godzin
nie one odporne na środowiska redukujących np. kwasu solnego czy
- powolnym studzeniu.
siarkowego.
15. Na czym polega i jaki na cel:nawęglanie, azotowanie
Przy temp. wysokich min. zawartość chromu zapewniająca odp. na
NAW
GLANIE:
korozjÄ™ wzrasta do 20%.
Zabieg cieplny. Dyfuzyjne nasycenie węglem warstwy
Drugi najważniejszy- nikiel Odporne - dla kwasu siarkowego,
powierzchniowej
roztworów obojętnych chlorków ( woda morska) Nieodporne -
Cel: Odporna na ścieranie powłoka, miękki rdzeń
gazów ze zw. siarki przy podwyższonych temperaturach
AZOTOWANIE:
Węgiel natomiast pogarsza odporność na korozję
Zabieg cieplny. Dyfuzyjny nasycenie azotem warstwy
Stale maraging - niskowęglowe stopy żelazo-niklowe o strukturze
powierzchniowej. Taki azot Å‚Ä…czy siÄ™ z metalami tworzÄ…c azotki.
martenzytycznej utwardzonej wydzieleniowo.(martengetyczne z
Cel: odporność na ścieranie, wytrzymałość na rozciąganie, twardość,
martenzytem skażonym) Cechują się wysoką wytrzymałością
właściwości przeciwkorozyjne (nierdzewność)
Rm=1400-2400 MPa dzięki dyspensyjnemu utwardzaniu(wtrącanie
W przeciwieństwie do nawęglania przy azotowaniu strefa
składników stopowych), dobrą ciągliwością i plastycznością
powierzchniowa utwardza siÄ™ bez
(przewężenie 30-50%). Podczas obróbki cieplnej (hartowanie,
starzenie) nie obawiamy się odwęglania, zmiana wymiarów pod
16. Pokazać na wykresie żelazo-cementyt zakresy temperatur
wpływem obróbki cieplnej ok. 0.05%, dobre własności odlewnicze,
wygrzewania dla różnych
powyżej 600oC stale te są odporne na utlenianie. W stanie
rodzajów obróbki, temperatury początku i końca przemiany
zahartowanym stale maraging mają strukturę miękkiego martenzytu
martenzytycznej.
niklowego; są bardzo plastyczne i łatwo odkształcają się oraz są
17. Co to sÄ… wykresy CTP
dobrze obrabialne wiórowo.
Wykresy CTP [czas, temperatura, przemiana] - zależność struktury i
23. Definicja staliwa, znakowanie, charakterystyka STALIW
własności od szybkości chłodzenia materiału
niestopowych, wpływ zawartości węgla
18. Hutniczy proces wytwarzania żeliwa, staliw i stali
a) Def:Cieplnie obrabialny stop żelaza z weglem i innymi
*wielki piec -> ciekła surówka -> piec (martenowski, elektryczny,
pierwiastkami pochodzÄ…cymi z przerobu hutniczego, przeznaczony
konwertor tlenowy) -> stal -> wlewek -> walcowania -> półwyroby i
do wykonywania elementów konstrukcji maszyn i urządzeń na
drodze odlewania do form. Zawartość C: teoria 2,1%; praktyka: Wysoka wytrz. w temp. pokojowej i wyższej. Dobra plastyczność przy zawsze możliwe, nie zawsze odporne na wszystkie korozje, drogie
spawanie C<0.25% niestopowe C<0.4% zginaniu. Lepiej kucie i toczenie niż alfa i beta. Dobra spawalność. 2. Projektowanie antykorozyjne (dobrać kształt itp.)
b) Znakowanie: Możliwe umocnienie przez obr. Cieplną. 3. Inhibitory- utrudniają lub całkiem zapobiegają
a) litera L Wady: 4. Powłoki ochronne metalowe (Al,Cr,Zn,Sn,Cd,Cu, Ni, Ag, stale
b) średnia zawartość węgla w setnych procenta Dostateczna wytrzymałość zachowana do 430. Przy dużym Al. nierdzewne)
c) litery ozn. pierwiastki stopowe (F-wanad, G-mangan, S-krzem, H- Pogarsza się spawalność. Kruchość przy obr. cieplnej 5. Powłoki malarskie (niemetalowe)
chrom, N-nikiel) BETA: 6. Ochrona elektrochemiczna (polaryzowanie metalu):
d) numer normy a)katodowa (aktywna)(cyna, cynk)
Zalety:
L21HMF wg PN-89/H-83157
Wysoka wytrz. do 540 i bez obr. cieplnej. Starzenie umacnia. A
atwa -anody galwaniczne (protektory)
ewentualnie -prąd z zewnętrznego z
ródła (stacje katodowe)
nadplastyczność
e) dop.: Staliwo odp. na korozję b)anodowa-przysp. korozję i powstaje warstwa tlenkó
Wady:
f) Liczbę 0  zawartość C=<0.08% -katody galwaniczne
Słabe tłoczenie.Starzenie kruchość.
g) liczby określające zawartości procentowe pierwiastków -prąd z zewnętrznego z
ródła (potencjostat)
27. Charakterystyka stopów niklu
Staliwo odp. na korozję L0H18N10M2 wg Normy PN-86/H- Żarowytrzymały, ferromagnetyk <350C, odporny na korozje oprócz w
83158
kwasie azotowym fosforowym i zw. Siarki
d) Wpływ zawartości węgla:
Stopy konstrukcyjne  [elektryczny, elektroniczny, chemiczny]
Rośnie twardość, kruchość, wytrzymałość na rozciąganie i
Stopy oporowe  duża rezystywność, żaro -odporność -wytrzymałość
plastyczność
O szczególnych wł.  np. niezależne od temp wsp. rozsz. Liniowe,
24. Definicja żeliwa, rodzaje żeliwa w zależności od szybkości
module sprężystości, wielkiej przenikalności magnetycznej
chłodzenia surówki, wpływ grafitu na własności mechaniczne,
29. Tworzywa sztuczne i ich podział
technologiczne i użytkowe, charakterystyka żeliw
a) Na bazie polimerów syntetycznych lub przez mood . produktów
modyfikowanych i zwykłych, sferoidalnych.
naturalnych.
a) Def: stop odlewniczy żelaza z C (2,11 4%) i in pierwiast.(Mn,Si)
Budowa: makrocząsteczki (liniowe, rozgałęzione lub trójwymiarowe)
i zanieczyszczeniami (P,S), niekiedy z innymi dodatkami stopowymi
złożone z monomerów (ugrupowań atomów)
(np. Cr); otrzymywany (w żeliwiakach) z surówki wielkopiecowej;
Struktura: całkowicie bezpostaciowa / częściowo krystaliczna
przeznaczone do wykonywania maszyn technologiÄ… odlewania do
Występują: elastomery / plastomery
formy; ze wzgl. na swe własności mech. nie nadają się do obróbki
b) Klasyfikacja:
plastycz. ani na zimno, ani gorąco; niektóre można obrabiać cieplnie.
*główny składnik polimerowy tworzywa,
b) rodzaje a szybkość: białe  szybkie chłodzenie,
*zastosowanie,
połowiczne (pstre)  pomiędzy,
*właściwości,
szare  wolne chłodzenie podczas krzepnięcia.
*sposób otrzymania polimeru,
c) wpływ grafitu:
*stopień krystaliczności.
Zależy od:
28. Charakterystyka stopów miedzi
@ ilości grafitu
a) stopy wstępne miedzi,
@ wielkości i kształtu wydzieleń
b) miedz
stopowÄ…,
Obniża wytrzymałość i plastyczność tym silniej, im:
c) mosiÄ…dze,
@ więcej grafitu
d) miedzionikle,
@ większe wydzielenie gr.
e) brÄ…zy,
@ kształt wydz. mniej zaokrągl.
f) stopy oporowe miedzi.
Dlatego:
Cechy :, duża oporność, dobra przewodność elektryczna,
~ zwykłe szare żel. maszynowe, mające duże płotkowe wydz.
przewodnictwo cieplne i odp. na korozji
grafitu, majÄ… niskÄ… wytrzym. i praktycznie zerowÄ… plastycz. (sÄ…
Stopy miedzi  stopy metali, w których głównym składnikiem jest
kruche), tym bardziej, im więcej C mają.
miedz
.
~ modyfikowane szare żeliwa masz., mające stos. drobne płatkowe
Chyba, że srebro i złoto <10%. Zależnie od przeznaczenia stopy miedzi
wydz. grafitu, mają większą wytrzymałość od zwykłych, choć
odlewnicze i do przeróbki plastycznej. Brązy główny składnikiem
plastyczność nieznacznie.
stopowym <2%: cyna, aluminium, krzem, beryl, ołów i inne. np. brąz
~ żeliwa ciągliwe mające wydzielenia grafitu kłaczkowe zwarte:)
krzemowy, brąz ołowiowy itp. Mosiądze cynk 2%. Dzielą się na
mają dużo wyższą wytrz i plast, im bardziej zwarte, tym lepszą
mosiądze odlewnicze i do przeróbki plastycznej. Te drugie dzielą się na
~ żeliwa sferoidalne, mające wydzielenia graf kulkowe, mają
dwuskładnikowe zawierające 0.4  40,5% cynku i wieloskładnikowe
najwyższą wytrzymałość i plast, całkowicie porównywalną ze
które dzielą się na ołowiowe i bezołowiowe.
stalami (właściwości zależą też od struktury, a też i własn osnowy )
Miedzionikle przerabiane plastycznie stopami miedzi, składnikiem
d) charakterystyka żeliw  wpływanie na przebieg krystalizacji
stopowym jest nikiel w ilości powyżej 2%. Cechą szczególną jest
kształtuje następujące:
odporność na ścieranie i korozje oraz dobra plastyczność która
zwykłe  dobre tłumienie drgań, mała wrażliwość na działanie
umożliwia wytwarzanie w nich np. monet (MN25). Stopy oporowe
karbu, dobre właściwości przeciwcierne, słabe na rozciąganie
miedzi sÄ… stopami z niklem (do 41%), cynkiem (do 28%), manganem
modyfikowane  mała rozszerzalność cieplna, podwyższona odp. na
(do 13%), aluminium (do 3,6%) i żelazem (do 1,5%). Charakteryzują
korozjÄ™
się stosunkowo wysokim oporem elektrycznym (rezystywnością) i
sferoidalna - dobre własności wytrzymałościowe, słabe tłumienie
małym współczynnikiem cieplnym oporu. Miedz
stopowa jest to
drgań
główna grupa stopowa miedzi, zawierająca nie więcej niż 2% głównego
odporne na ściskanie, zginanie, wysokie ciśnienia
dodatku stopowego. Znormalizowane gatunki obejmujÄ… miedz

arsenowÄ…, chromowÄ…, cynowÄ…, kadmowÄ…, manganowÄ…, niklowÄ…,
25. Charakterystyka stopów aluminium
siarkowÄ…, srebrowÄ…, tellurowÄ… i cyrkonowÄ….
Miedz
[Cu]:
30. Krótka charakterystyka materiałów kompozytowych
Polepsza właściwości wytrzymałościowe, pogorszenie właściwości
Kompozyty  materiały utworzone przez kombinację dwóch lub więcej
plastycznych, wybitnie zmniejsza odp. na korozjÄ™
materiałów, które zachowują swoją tożsamość, ponieważ nie
Krzem [Si]:
rozpuszczają się w sobie zupełnie lub częściowo i nie łączą w inne
Nie obrobiona cieplnie nieznacznie wpływa na wzrost wł.
elementy, natomiast oddziaływują wspólnie tworząc materiał o nowych,
plastycznych. Z manganem po obróbce wzrasta wytrzymałość i
pożądanych własnościach. Składają się z osnowy (zwanej tez matrycą) i
twardość. Drobnoziarnisty zwiększa odp. na korozję.
wzmocnienia (zbrojenia).
Magnez (1-9%) [Mg]:
Beton -osnowa i wzmocnienie to materiały ceramiczne: kruszywo
Wyraz
nie zwiększa wytrzymałość i twardość. Zw. odp. na korozję
(piasek i żwir) w osnowie z uwodnionego cementu (wszystkie jego
wody morskiej [kiedy jest roztwór stały z aluminium. Dla 6-7% jest
składniki zawierają CaO i tlenki Al, Si). Wysoka wytrzymałość na
dobrze spawalny. Najczęściej stosowany stop w okrętownictwie.
ściskanie
Gdy za dużo  słabo z korozją
Asfalt - osnowa: bitum (polimer termoplastyczny uzyskiwany z ropy
Mangan [Mn]:
naftowej), wzmocnienie: piasek i żwir. Porowaty.
Polepsza wł. mechaniczne. Wzrost odp. na korozję
Kompozyty o osnowie ceramicznej i węglowej zbrojone włóknem:
26. Charakterystyka stopów tytanu
zastosowanie: płytki do zbrojenia narzędzi skrawających, elementy
A)TYTAN TiŹ o sieci HZ typu A3 i Ti² o sieci RPC typu A2,
odporne na zużycie, zastosowanie lotnicze kosmiczne i militarne, inne
najczęściej stosowany jako stop do przeróbki plastycznej, ale może
zastosowania przemysłowe, włączając silniki i elementy urządzeń
być tez odlewany (kłopoty sprawia wysoka temperatura topnienia,
energetycznych.
duża rozpuszczalność gazów O i N w stanie ciekłym, duża lepkość
Drewno Materiał kompozytowy wzmocniony włóknami, złożony z
przy odlewaniu. Z tych samych powodów spawanie utrudnione
długich, jednokierunkowo zorientowanych rurowych komórek
(należy w gazach obojętnych, próżni, pod topnikiem). Obróbka
polimerowych w osnowie polimerowej.
skrawaniem kłopotliwa (wiór się przykleja). Wysoka cena, ale:
Materiały kompozytowe warstwowe - wśród materiałów
- wysoka wytrzymałość
kompozytowych warstwowych można wyróżnić: -laminaty, - bimetale,
- mała gęstość (więc duża wytrzymałość właściwa)
-platery, - grube warstwy ochronne, - bardzo cienkie pokrycia.
- świetna oporność na korozję morską i w innych środowiskach,
Cele stosowania tych materiałów mogą być związane z
zwiększana jeszcze przez pewne dodatki stopowe, jak 0,2% Pd
- poprawą własności wytrzymałościowych (laminaty),
(struktura stopu Ź). 33% Mo (²)  lecz odporność sÅ‚aba np. w
- regulacją własności fizycznych lub mechanicznych (bimetale, platery),
kwasach redukujących i gorących zasadach, wchłania wodór).
- zwiększeniem odporności chemicznej oraz na działanie czynników
- żaroodporność i żarowytrzymałość
środowiskowych (laminaty, platery, grube warstwy ochronne i bardzo
- paramagnetyzm
cienkie pokrycia),
Charakterystyka stopów tytanu B)
- obniżeniem kosztów produktu przez zastosowanie relatywnie tanich
Dobre Å‚Ä…cznie z innymi pierwiastkami.
materiałów konstrukcyjnych o wymaganych własnościach
ALFA:
wytrzymałościowych i/lub odpowiednio małej gęstości, jedynie
Zalety:
pokrytych na powierzchni warstwÄ… lub warstwami zapewniajÄ…cymi
Dobre właściwości odlewnicze, dobre spawanie. Wytrzymałość do
wymagane własności fizykochemiczne (laminaty, platery, grube
650. Można kuć. Przy obr. Cieplnej nie tracą plastyczności.
warstwy ochronne i bardzo cienkie pokrycia).
Skrawanie ok.
30. Definicja korozji, środki ochrony przed korozją.
Wady: KOROZJA- niepożądane niszczące działanie środowiska na materiał
Mniejsza plastyczność stopów beta, alfa+beta. Niewysoka (zwykle metal)
wytrzymałość. Umocnione tylko przez zgniot na zimno. Duża
Podst. rodzaje:
wrażliwość na kruchość wodorową. Gorsza odp. na korozję od *Chemiczna-korozja sucha, w wys. temp. w gazach(spalinowych)
czystego tytanu. *Elektrotechniczna- dominująca; materiał ulega rozpuszczeniu  jony
ALFA+ BETA: metalu przedostają się do roztworu. Występuje ubytek ciężaru lub
Zalety: grubości konstrukcji
METODY NATYKOROZYJNE:
1.Stosowanie materiałów o zwiększonej odporności na korozję- nie