F ACT S 50
E u r o p e j s k a A g e n c j a B e z p i e c z e ń s t w a i Z d r o w i a w P r a c y
ISSN 1725-7077
Kontrola hałasu w budownictwie
Narażenie na znaczny hałas w pracy Dyrektywy określają minimalne wymagania dotyczące ochrony
może być przyczyną nieodwracal- zdrowia i bezpieczeństwa. Przepisy krajowe mogą zawierać
nego uszkodzenia słuchu, wypad- ostrzejsze wymagania (m.in. niższe poziomy dopuszczalne
ków przy pracy i innych problemów hałasu). Informacji na ten temat udzielają odpowiednie władze
zdrowotnych. Niniejsze opracowa- i instytucje. Istnieją też inne dyrektywy, które mogą być właściwe
nie stanowi wstęp do kontroli hałasu (1), a także zharmonizowane normy (np. dotyczące pomiaru
w budownictwie, zarówno przed emisji hałasu maszyn).
rozpoczęciem robót budowlanych,
jak i w ich trakcie.
Kontrola hałasu na budowie
Hałas należy kontrolować przez cały czas trwania budowy. Może
Hałas na budowie
to być postrzegane jako proces czteroetapowy:
Na budowie wykonywanych jest wiele głośnych prac.
% oceniaj - kompetentna osoba powinna oceniać ryzyko
Pracownicy mogą być narażeni nie tylko na hałas z obsługiwanych
hałasu
przez nich maszyn i urządzeń, ale także na hałas docierający
% eliminuj - usuń z
ródła hałasu z placu budowy lub ograniczaj
z innych maszyn i urządzeń na budowie. Niektóre dominujące
emisję hałasu do najniższego poziomu
z
ródła hałasu na budowach to:
% ograniczaj - stosuj środki zapobiegawcze (w tym środki
% narzędzia udarowe (np. kruszarki betonu)
ochrony zbiorowej przed hałasem), w ostateczności środki
% materiały wybuchowe (np. sprzęt minerski, ładunki)
ochrony indywidualnej słuchu (ochronniki słuchu)
% urządzenia pneumatyczne
% weryfikuj - sprawdzaj, czy w pracy zaszły jakieś zmiany
% silniki spalinowe.
i odpowiednio modyfikuj środki oceny i ograniczenia.
Kontrola hałasu  na etapie projektowania
Ocena
Zaplanuj zastosowanie środków kontroli hałasu na etapie:
Narażenie pracownika na hałas należy ocenić uwzględniając
% projektu  wyeliminuj lub zminimalizuj hałaśliwe procesy
szczególnie poniższe czynniki:
i prace
% organizacji  zaplanuj sposób zarządzania realizacją
% Pracownik i narażenie go na hałas, włączając w to:
prowadzonych prac na budowie i przeprowadzania
" poziom, rodzaj i czas trwania narażenia (uwzględniając
okresowych kontroli ryzyka
narażenie na hałas impulsowy i uderzeniowy), a także
% wykonawstwa  zapewnij spełnianie wymogów prawnych
przynależność pracownika do określonej grupy ryzyka
przez wykonawców
" o ile to możliwe, wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo
% budowy  oceń ryzyko, wyeliminuj je lub ogranicz do
jednoczesnego oddziaływana hałasu i drgań, a także hałasu
dopuszczalnego poziomu, a także zweryfikuj ocenę.
i substancji ototoksycznych (niebezpiecznych dla uszu)
Zanim ruszy budowa: " zagrożenie zdrowia i bezpieczeństwa pracowników wskutek
niedosłyszenia sygnałów ostrzegawczych lub alarmów
% zastosuj politykę zamówień (kupna i wynajmu) maszyn
" narażenie na hałas po godzinach pracy  na odpowiedzialność
i urządzeń o małej emisji hałasu
pracodawcy.
% ustal pożądane wymagania dotyczące ograniczenia hałasu
w specyfikacjach przetargowych (odpowiadające co najmniej
% Wiedzę i informacje techniczne, w tym:
przepisom krajowym)
" informacje o emisji hałasu podawane przez producentów
% zaplanuj proces pracy tak, aby zminimalizować narażenie
maszyn i urządzeń
pracownika na hałas
" istnienie alternatywnych maszyn i urządzeń o zmniejszonej
% zastosuj program ograniczenia hałasu (np. przez planowanie,
emisji hałasu
szkolenie, rozkład placu budowy, konserwację sprzętu).
" odpowiednie informacje służby medycyny pracy
" dostępność odpowiednich środków ochrony indywidualnej
i zbiorowej.
Właściwe przepisy:
% dyrektywa Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r.
Eliminacja hałasu
w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy
bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy
Jeżeli to możliwe, hałas należy eliminować, zmieniając metodę
% dyrektywa 2003/10/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
budowy lub metodę pracy. Jeśli wyeliminowanie hałasu jest
z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie minimalnych wymagań w
niemożliwe, należy go ograniczyć.
zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa, dotyczących
ryzyka związanego z narażeniem na hałas
Ograniczenie hałasu
% dyrektywa Rady 89/656/EWG z dnia 30 listopada 1989 r.
Należy zastosować trzy etapy, aby chronić pracowników przed
w sprawie minimalnych wymagań w dziedzinie
hałasem przy zastosowaniu środków technicznych
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników
i organizacyjnych:
korzystających ze sprzętu ochrony osobistej.
% ograniczenie hałasu u z
ródła
(1) Na przykład dyrektywa 98/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących
PL
się do maszyn.
h t t p : / / a g e n c y . o s h a . e u . i n t
E u r o p e j s k a A g e n c j a B e z p i e c z e ń s t w a i Z d r o w i a w P r a c y
% środki ochrony zbiorowej, organizacja pracy % pracownik powinien mieć prawo wyboru najwygodniejszych
% środki indywidualnej ochrony słuchu. dla siebie ochronników słuchu
% należy przeprowadzić szkolenia w zakresie stosowania,
przechowywania i konserwacji środków ochrony słuchu.
Ograniczenie hałasu u z
ródła
Środki ograniczające hałas obejmują:
Konieczność zaangażowania pracowników
% stosowanie maszyn o małej emisji hałasu
% unikanie uderzania metalu o metal Robotnicy często znają szczegółowe problemy związane
% tłumienie drgań lub izolowanie części drgających z hałasem. Pracownicy i ich przedstawiciele powinni być
% montaż tłumików informowani i konsultowani w zakresie procedur oceny
% konserwację sprzętu w miarę zużycia części i zmian poziomu i stosowania środków ograniczających hałas.
hałasu.
Środki ochrony zbiorowej przed hałasem
Weryfikacja
Oprócz powyższych kroków należy także podjąć działania
Praca na budowie ulega stałym zmianom. Należy często
zmniejszające narażenie na hałas wszystkich pracowników. Na
weryfikować ocenę ryzyka i odpowiednio modyfikować
budowie zatrudniającej więcej niż jednego wykonawcę
stosowane środki ograniczające.
współpraca pracodawców jest niezbędna. Środki ochrony
zbiorowej obejmują:
Szkolenie
% izolowanie głośnych procesów i ograniczanie dostępu do
Szkolenie to istotny element ograniczania hałasu. Powinny je
obszarów zagrożonych hałasem
odbyć:
% ograniczenie propagacji hałasu poprzez zastosowanie
obudów i ekranów akustycznych
% osoby oceniające hałas
% stosowanie materiałów dz
więkochłonnych w celu
% osoby sporządzające dokumentację przetargową dla
zmniejszenia odbić dz
więku
zapewnienia ograniczenia hałasu przez wykonawców
% ograniczenie dz
więków materiałowych przez stosowanie płyt
% menedżerowie, którzy muszą wykonywać obowiązki
pływających
kontrolno-sprawozdawcze
% organizację pracy, ograniczającą czas przebywania
% pracownicy, którzy muszą wiedzieć dlaczego i jak stosować
w obszarach zagrożonych hałasem
urządzenia i środki ograniczające, aby zminimalizować
% planowanie hałaśliwych prac w takim czasie, aby narażona na
narażenie na hałas.
hałas była jak najmniejsza liczba pracowników
Szkolenie powinno być maksymalnie precyzyjne. Pracownicy
% stosowanie harmonogramów prac, ograniczających narażenie
budowlani często są wszechstronnie wykwalifikowani i stosują
na hałas.
wiele różnych narzędzi. Powinni wiedzieć, jak minimalizować
narażenie na hałas wytwarzany przez ich narzędzia. Szczególną
uwagę podczas szkoleń należy poświęcać nowym
pracownikom.
Opieka zdrowotna
Pracownicy mają prawo do odpowiedniej opieki zdrowotnej (2).
W przypadku opieki zdrowotnej polegającej na profilaktycznych
badaniach audiometrycznych istnieją wymagania dotyczące
indywidualnych kart zdrowotnych i udzielania informacji
pracownikowi. Wiedza uzyskiwana podczas procedury badania
powinna być wykorzystywana do weryfikacji oceny ryzyka
i środków ograniczających hałas.
Dalsze informacje
Środki ochrony indywidualnej słuchu
Niniejszy numer FACTS został opracowany jako element
Środki ochrony indywidualnej słuchu (ochronniki słuchu) należy
towarzyszący Europejskiemu Tygodniowi Bezpieczeństwa
stosować w ostateczności. W takim przypadku:
i Zdrowia w Pracy 2004. Inne opracowania w tej serii i dalsze
% stosowanie ochronników indywidualnych słuchu jest informacje na temat budownictwa są dostępne na stronie http://
obowiązkowe i musi być egzekwowane ew2004.osha.eu.int. y
ródło to jest stale aktualizowane i rozszerzane.
% ochronniki powinny być odpowiednio dobrane do Informacje na temat przepisów UE dotyczących bezpieczeństwa
wykonywanej pracy, rodzaju i poziomu hałasu oraz innego i zdrowia są dostępne na stronie http://europe.osha.eu.int/
sprzętu ochronnego legislation/.
(2) W okolicznościach zdefiniowanych w przepisach krajowych, w kontekście ramowej dyrektywy 89/391/EWG i dyrektywy 2003/10/WE w sprawie hałasu.
Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy
Gran V�a, 33, E-48009 Bilbao
tel.: [phone], faks: (34) 944 79 43 83
[e-mail]
� Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy. Powielanie jest dozwolone pod warunkiem podania z
ródła. Printed in Belgium, 2004
h t t p : / / a g e n c y . o s h a . e u . i n t F a c t s
TE-57-04-847-PL-C