4/3/2012





Zadania współczesnej medycyny pracy





 Zapewnienie op



ieki profilaktycznej nad



Ochrona zdrowia pracujących

pracującymi





 Zmniejszenie niek orzystnego wpływu



środowiska pracy na zdrowie pracowników;





 Orzekanie o brak

u przeciwwskazań do pracy na





dany

m stanowisku;



 Promocja zdrowia;





Podstawowa Opieka Zdrowotna

 Prowadzenie analiz: absencji chorobowej,

dr A. Gni



adek 2012

wypad ków przy pracy, chorób zawodowych,



chorób związanych z pracą (parazawodowych)





Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Społecznego

Opieka w ochronie zdrowia

Regulacja prawna

pracujących dotyczy:



Kodeks pracy - Dział X Bezpieczeństwo i higiena pracy (Dz. U. z

1998r. Nr 21, poz. 94).



Pracowników;



Ustawa o służbie medycyny pracy z dnia 27 czerwca 1997r. (Dz. U.



Osób pozostających wobec danej instytucji w stosunku

z 2004 r. Nr 125, poz. 1317) Dz.U. 2008 nr 220 poz. 1416 Ustawa z służbowym;

dnia 17 października 2008 r. o zmianie ustawy o służbie medycyny



Kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych, wyższych,

pracy

słuchaczy studiów doktoranckich, uczniów tych szkół,



Dz.U. 2010 nr 149 poz. 1002 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z studentów, którzy w trakcie praktycznej nauki zawodu są

dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów dokumentacji medycznej

narażeni na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub

służby medycyny pracy, sposobu jej prowadzenia i przechowywania

niebezpiecznych dla zdrowia;

oraz wzorów stosowanych dokumentów



Osób świadczących prace podczas odbywania kary

pozbawienia wolności w zakładach karnych, przebywanie w

aresztach śledczych lub wykonujących pracę w ramach kary

ograniczenia wolności

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Regulacje prawne

Osoby wykonujące zadania SMP



Dz.U. 2010 nr 113 poz. 758 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 czerwca 2010 r. w sprawie sprawowania przez służbę medycyny pracy profilaktycznej opieki zdrowotnej nad osobami objętymi tą opieką na swój wniosek.

 Lekarze ;



Dz.U. 2010 nr 109 poz. 720 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie limitu badań wykonywanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy przez wojewódzki ośrodek medycyny pracy

 Pielęgniarki (wykonujące indywidualną





Dz.U. 2010 nr 88 poz. 577 Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 7 maja 2010 r. w (specjalistyczna ) praktykę pielęgniarską ,

sprawie zadań służby medycyny pracy w jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej

grupową praktykę pielęgniarską) posiadający



Dz.U. 2009 nr 131 poz. 1082 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie służby medycyny pracy w jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej kurs kwalifikacyjny bądź specjalizację z



Dz.U. 2009 nr 131 poz. 1081 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 lipca 2009 r. w sprawie zadań służby medycyny pracy wynikających ze specyfiki ryzyka zawodowego w zakresu służby medycyny pracy

jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej





 Psycholodzy;

 Inne osoby zgodnie z kwalifikacjami

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

1

4/3/2012

Jednostki organizacyjne służby

Obowiązek objęcia profilaktyczną opieką lekarską

spoczywa na:

medycyny pracy

1.

Jednostki podstawowe:

 Pracodawcach;

a. zakłady opieki zdrowotnej tworzone i

 Szkole lub szkole wyższej;

utrzymywane w celu sprawowania

 Jednostce uprawnionej do prowadzenia

profilaktycznej opieki zdrowotnej nad

pracującymi;

studiów doktoranckich;





b. jednostki organizacyjne ZOZ wydzielone w

 Podmiocie zatrudniającym

celu realizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej

NA WNIOSEK W/W OBEJMUJE SIĘ OPIEKĄ

nad pracującymi;

PROFILAKTYCZNĄ �śPracowników”

c. lekarze wykonujący indywidualną

(specjalistyczną)praktykę lekarską, grupową



praktykę lekarską

2. Wojewódzkie ośrodki medycyny pracy

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Obowiązek objęcia profilaktyczną opieką lekarską

Zadania służby medycyny pracy

spoczywa na

1.

Ograniczanie szkodliwego wpływu pracy na

 Sami wnioskują o objęcie opieką, między

zdrowie w szczególności przez:

innymi:

- rozpoznawanie i ocenę czynników występujących

w środowisku pracy a mających ujemny wpływ

- osoby prowadzące działalność gospodarczą

na zdrowie;

na własny rachunek;

- rozpoznanie i ocenę ryzyka zawodowego w

środowisku pracy i informowanie pracodawców

- rolnicy indywidualni

i pracujących o możliwości wystąpienia

niekorzystnych skutków zdrowotnych będących

jego następstwem

- udzielanie pracodawcom i pracującym porad w

zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i

psychologii pracy



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Zadania służby medycyny pracy

Zadania służby medycyny pracy:

2. Sprawowanie profilaktycznej opieki nad pracującymi poprzez:

- wykonywanie badań wstępnych, okresowych i kontrolnych

- wykonywanie szczepień ochronnych, niezbędnych w

zgodnie z Kodeksem pracy;

związku z wykonywaną pracą,

- orzecznictwo lekarskie do celów przewidzianych w Kodeksie

pracy i w przepisach wydanych na jego podstawie,

- monitorowanie stanu zdrowia osób pracujących

- ocenę możliwości wykonywania pracy lub pobierania nauki

zaliczanych do grup szczególnego ryzyka, a

uwzględniającą stan zdrowia i zagrożenia występujące w

zwłaszcza osób wykonujących pracę w warunkach

miejscu pracy lub nauki,

przekroczenia normatywów higienicznych,

- prowadzenie działalności konsultacyjnej, diagnostycznej i

młodocianych, niepełnosprawnych oraz kobiet w

leczniczej w zakresie patologii zawodowej,

wieku rozrodczym i ciężarnych,

- prowadzenie czynnego poradnictwa w stosunku do chorych na

choroby zawodowe lub inne choroby związane z

- wykonywanie badań umożliwiających wczesną

wykonywaną pracą,

diagnostykę chorób zawodowych i innych chorób



związanych z wykonywaną pracą,



podstawowa opieka zdrowotna dr A.



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

2

4/3/2012

Zadania służby medycyny pracy

Zadania służby medycyny pracy cd.

6) inicjowania działań pracodawców na rzecz ochrony

3. prowadzenia ambulatoryjnej rehabilitacji leczniczej,

zdrowia pracowników i udzielania pomocy w ich

uzasadnionej stwierdzoną patologią zawodową,

realizacji, a w szczególności w zakresie:

4) organizowania i udzielania pierwszej pomocy

- informowania pracowników o zasadach zmniejszania

medycznej w nagłych zachorowaniach i wypadkach,

ryzyka zawodowego,

które wystąpiły w miejscu pracy, służby lub

- wdrażania zasad profilaktyki zdrowotnej u

pracowników należących do grup szczególnego

pobierania nauki,

ryzyka,

5) inicjowania i realizowania promocji zdrowia a

- tworzenia warunków do prowadzenia rehabilitacji

zwłaszcza profilaktycznych programów

zawodowej,

prozdrowotnych, wynikających z oceny stanu

-

wdrażania programów promocji zdrowia,

zdrowia pracujących,

-

organizowania pierwszej pomocy przedmedycznej,

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Zadania służby medycyny pracy cd.

Współpraca służby medycyny pracy w zakresie

wykonywanych zadań obejmuje:

7) prowadzenia analiz stanu zdrowia

1) pracodawcami i ich organizacjami,

pracowników, a zwłaszcza występowania

2) pracownikami i ich przedstawicielami, a zwłaszcza ze związkami chorób zawodowych i ich przyczyn oraz

zawodowymi,

wypadków przy pracy,

3) lekarzami udzielającymi pracującym świadczeń z zakresu

podstawowej opieki zdrowotnej,

8) gromadzenia, przechowywania i

4) Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, Kasą Rolniczego

przetwarzania informacji o narażeniu

Ubezpieczenia Społecznego i Pełnomocnikiem Rządu do Spraw

zawodowym, ryzyku zawodowym i stanie

Osób Niepełnosprawnych,zespołami do spraw orzekania o

zdrowia osób objętych profilaktyczną opieką

niepełnosprawności oraz Narodowym Funduszem Zdrowia;

zdrowotną.

5) Państwową Inspekcją Pracy, Państwową Inspekcją Sanitarną



oraz innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy,



6) jednostkami badawczo-rozwojowymi, szkołami wyższymi oraz

innymi organizacjami i instytucjami, których działalność służy



ochronie zdrowia pracujących.



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Charakter współpracy z pracownikami i

Zasady prowadzenia dokumentacji

pracodawcami ma mieć wymiar:

 bieżącej, wzajemnej wymianie informacji o



Jednostka służby medycyny pracy prowadzi dokumentację

zagrożeniach zdrowia występujących na

medyczną osób objętych zakresem jej działania.

stanowiskach pracy i przedstawianiu wniosków



Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej obejmuje

również pielęgniarkę wykonującą zadania służby medycyny

zmierzających do ich ograniczenia lub likwidacji,

pracy w ramach praktyki indywidualnej.



Dane zawarte w dokumentacji medycznej są objęte tajemnicą

 uczestniczeniu w inicjatywach prozdrowotnych na

zawodową i służbową.

rzecz pracujących zwłaszcza dotyczących realizacji



Przechowywanie dokumentacji

programów promocji zdrowia,

 dokonywaniu wyboru form opieki zdrowotnej i

programów ich wdrażania, odpowiednich do rodzaju

zakładu pracy i występujących w nim zagrożeń

zawodowych.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

3





4/3/2012

Rodzaje dokumentacji:

Karta badania profilaktycznego



Dokumentacja medyczna służby medycyny pracy w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi obejmuje:

1) dokumentację medyczną indywidualną, którą stanowi karta badania profilaktycznego;

2) dokumentację medyczną zbiorczą, którą stanowią:

a) rejestr orzeczeń lekarskich wydawanych do celów określonych w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy, zwanej dalej

"ustawą",

b) rejestr orzeczeń lekarskich wydawanych do celów określonych w art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy,

c) księga przeprowadzonych kontroli,

d) księga podejrzeń oraz rozpoznań chorób zawodowych,

e) księga udzielonych konsultacji, o których mowa w art. 17 pkt 1 ustawy, f) księgi odwołań od treści orzeczeń wydanych do celów określonych w art. 6 ust. 1

pkt 2 lit. b i c ustawy,

g) księga wizytacji stanowisk pracy.



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

4





4/3/2012

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Kto wykonuje badania w zakresie

Zadania wojewódzkiego ośrodka medycyny

medycyny pracy

pracy

1) udzielanie konsultacji podstawowym jednostkom służby

 Badania wstępne, okresowe i kontrolne

medycyny pracy,

pracowników oraz inne świadczenia

2) wykonywanie kontroli podstawowych jednostek służby

medycyny pracy i osób realizujących zadania tej służby poza

zdrowotne są wykonywane na podstawie

zakładami opieki zdrowotnej, w zakresie i w sposób

umowy zawartej przez podmiot obowiązany

określony w ustawie,

3) prowadzenie podyplomowego kształcenia z zakresu

do ich zapewnienia, w myśl art. 5 ust. 2,

medycyny pracy, z wyjątkiem tych form, które z mocy

odrębnych przepisów są zastrzeżone do kompetencji innych

zwany dalej "zleceniodawcą", z podstawową

jednostek,

jednostką służby medycyny pracy, zwaną

4) prowadzenie działalności diagnostycznej i orzeczniczej w

zakresie chorób zawodowych,

dalej "zleceniobiorcą".

5) rozpatrywanie odwołań od orzeczeń lekarskich wydawanych

do celów przewidzianych w Kodeksie pracy,





podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

5

4/3/2012

Zadania wojewódzkiego ośrodka medycyny

Badania profilaktyczne pracowników

pracy cd.

6) programowanie działań z zakresu promocji zdrowia i udzielanie

pomocy w realizacji tych działań,

 Badania profilaktyczne pracowników zawsze muszą



7) udzielanie konsultacji i opiniowanie spraw dotyczących

być wykonywane w kontekście narażenia na

organizacji i funkcjonowania opieki zdrowotnej nad pracującymi

konkretne czynniki szkodliwe lub uciążliwe

oraz innych spraw związanych z ochroną zdrowia pracujących,

8) prowadzenie rejestrów zgłoszeń, o których mowa w art. 10,

występujące na stanowisku pracy badanego



9) udzielanie świadczeń zdrowotnych w zakresie i na zasadach

pracownika. Mają one za zadanie stwierdzenie u

określonych w art. 12 niezbędnych do prowadzenia specjalizacji

badanego braku przeciwwskazań lub też istnienia

z zakresu medycyny pracy

Okresowe badania lekarskie wykonywane w przypadku gdy

przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na

podmiot który zatrudniał pracownika uległ likwidacji

określonym stanowisku i w narażeniu na określone

czynniki szkodliwe i uciążliwe.



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Badania profilaktyczne pracowników

Badania profilaktyczne pracowników

 Badanie profilaktyczne ma na celu ocenę, czy cechy

 Badania profilaktyczne mają zapobiegać

fizyczne i psychiczne pracownika pozwalają mu

rozwojowi chorób zawodowych oraz

wykonywać pracę w takich warunkach, jakie istnieją

parazawodowych, a więc chronić pracownika

na konkretnym stanowisku pracy. Badanie

przed szkodliwym wpływem środowiska

profilaktyczne ma też dać odpowiedź, czy stan

pracy.

zdrowia badanego nie stanowi zagrożenia dla jego

Badania okresowe wykonywane są też dla

życia lub osób z nim współpracujących w kontekście

oceny dynamiki zmian chorobowych,

warunków stwierdzonych na stanowisku pracy.

spowodowanych warunkami pracy,



stwierdzonych podczas poprzedniego



badania.



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Badania profilaktyczne pracowników

Badania profilaktyczne pracowników

 Badania profilaktyczne powinny być

 Badania profilaktyczne nie mają na celu

przeprowadzone przez lekarza

diagnozowanie ,,ogólnego stanu zdrowia

posiadającego odpowiednie uprawnienia

pracownika" i nie obejmują badań

zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia

podstawowych - OB, morfologia, mocz, rtg

i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r.

klatki piersiowej jak to jest powszechnie

(Dz. U. Nr 69, poz. 332, paragraf 7).

błędnie przyjęte.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

6





4/3/2012

Badania profilaktyczne kierowców

Badania profilaktyczne kierowców

Badania profilaktyczne kierowców finansowane są

 Pełny zakres badań wchodzących w skład badania

przez pracodawców. Ich zakres i częstotliwość

profilaktycznego w tym wymagane

w niektórych przypadkach badania psychologiczne

regulują odrębne przepisy. Wykonywać je mogą

finansowany jest przez pracodawców.

lekarze z pełnymi uprawnieniami do badań

 Jeżeli natomiast, na podstawie własnej decyzji,

profilaktycznych, a w szczególnych przypadkach

osoba pragnie podnieść swoje kwalifikacje

wynikających z ustawy o transporcie drogowym z

o uprawnienia operatora maszyn i urządzeń,

operatora wózka widłowego, czy do pracy na

dnia 23.07.2003r. (Dz. U. Nr 149, poz.1452 z

wysokości, finansuje badanie lekarskie i

późniejszymi zmianami) lekarze posiadający

psychologiczne osobiście.

dodatkowo uprawnienia do badań kierowców.

 Badania dla kierowców potwierdzające zdolność do

kierowania pojazdem różnych kategori tzw.

,,badanie do prawa jazdy" finansuje osoba badana

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Badania okresowe

Karta badania profilaktycznego

Badaniom okresowym podlegają pracownicy bez względu na rodzaj wykonywanej pracy.Termin badania

okresowego wyznacza lekarz



Uprawniony lekarz wpisuję:



�Ś

Datę przeprowadzenia badania

�Ś

Orzeczenie o braku przeciwwskazań do pracy na danym

stanowisku, ewentualne zalecenia

�Ś

Termin następnego badania lekarskiego okresowego

Badania okresowe powinny być przeprowadzone w godzinach

pracy pracownika



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Badania kontrolne

Badania kontrolne

badaniom kontrolnym podlegają

pracownicy po chorobie trwającej ponad 30

 Pracodawca zobowiązany jest

dni. Pracownik podlegający badaniu

przechowywać zaświadczenia lekarskie po

kontrolnemu, obowiązany jest zgłosić się

przeprowadzeniu badań kontrolnych.

do uprawnionego lekarza w ostatnim dniu



zwolnienia lekarskiego

Pracodawca nie może dopuścić pracownika

do pracy, jeśli ten nie przedstawił

zaświadczenia o braku przeciwwskazań do

zatrudnienia na określonym stanowisku

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

7

4/3/2012

Badania do celów sanitarno-

Badania do celów sanitarno-

epidemiologicznych

epidemiologicznych



Badania do celów sanitarno-epidemiologicznych nie są badaniem

 Oprócz wymienionych w Kodeksie pracy

profilaktycznym w rozumieniu Kodeksu pracy. Mogą je wykonywać

rodzajów badań profilaktycznych (badania

lekarze nie posiadający uprawnień do przeprowadzania badań

profilaktycznych pracowników.

wstępne, okresowe i kontrolne) niektóre

Zakres, tryb oraz finansowanie tych badań regulują odrębne przepisy : 1.

Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu

grupy zawodowe mają obowiązek poddania

zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.08.234.1570.)

się jeszcze innym badaniom np.

2.

akty wykonawcze,

badaniu do



celów sanitarno-epidemiologicznych.

2006-07-21 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu prac, przy

wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby

(Dz.U.06.133.939)

2006-07-20 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu czynników

chorobotwórczych oraz stanów chorobowych spowodowanych tymi czynnikami, którymi

zakażenie wyklucza wykonywanie niektórych prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość

przeniesienia zakażenia na inne osoby (Dz.U.06.132.928)

2006-04-07 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 kwietnia 2006 r. w sprawie współdziałania

między organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej oraz Inspekcji

Ochrony Środowiska w zakresie zwalczania chorób zakaźnych (Dz.U.06.73.516)

2006-02-02 Rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 2 lutego 2006 r. w sprawie badań do celów

sanitarno-epidemiologicznych (Dz.U.06.25.191)

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Obowiązki pracodawcy

Obowiązki pracodawcy



Zgodnie z działem X Kodeksu pracy pracodawca jest

 Zgodnie z art. 12 ustawy o służbie medycyny pracy

zobowiązany do:

do obowiązku pracodawcy należy podpisanie

1. Informowania pracowników o ryzyku zawodowym związanym

z wykonywaną pracą.

umowy o pełnienie opieki profilaktycznej z



2. Finansowania badań profilaktycznych pracowników i

podstawową jednostką medycyny pracy,

dopuszczania do pracy wyłącznie osoby posiadające aktualne

wystawienie skierowania, zawierającego pełną

orzeczenia lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na

informację o czynnikach szkodliwych na stanowisku

określonym stanowisku.

pracy danego pracownika wraz z aktualnymi

3. Przeprowadzania na swój koszt badań i pomiarów czynników

szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy.

wynikami ich pomiarów oraz dane o czynnikach

4. Posiadania atestów zdrowotnych środowiska pracy tzw.

uciążliwych.

charakterystyk stanowiska pracy.

Pracodawca ma też obowiązek umożliwić lekarzowi

przeprowadzenie okresowych wizytacji stanowiska

pracy.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Źródła finansowania świadczeń z zakresu

Źródła informacji na użytek diagnozy w

medycyny pracy

środowisku pracy





Pracownicy ( na podstawie ukierunkowanej rozmowy,

 Świadczenia służb medycyny pracy finansowane są

obserwacji, pomiarów, informacji na temat stylu życia,

z trzech źródeł:

przestrzegania przepisów BHP

1) przez pracodawców,



Przedstawiciele pracowników (związki zawodowe);



Pracodawcy oraz ich organizacje (pracodawcy są

2) ze środków publicznych, tj. z budżetu

zobowiązani do udostępnienia informacji na temat

województw samorządowych,

występowania czynników szkodliwych dla zdrowia ,

warunków uciążliwych wraz z aktualnymi wynikami badań i

3) ze środków własnych zainteresowanych

pomiarów;



Lekarze udzielający świadczeń zakresu POZ, a mający

 Badania profilaktyczne (wstępne, okresowe,

związek z pracodawca i a zwłaszcza o stanie chorobowym

kontrolne) przewidziane w Kodeksie pracy oraz

mogących mieć związek z zagrożeniami w środowisku pracy

profilaktyczną opiekę zdrowotną niezbędną ze



Państwowa Inspekcja Pracy, Inspekcja Sanitarna

względu na warunki pracy mają obowiązkowo



Pracownicy służby bhp

finansować pracodawcy.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.



Gniadek

Gniadek

8

4/3/2012

Dokumentacja wykorzystywana przez

Diagnoza pielęgniarska w miejscu pracy

pielęgniarkę w celu diagnozowania

dotyczy

 - promocji zdrowia;



Wyniki kontroli warunków pracy;



Charakterystyki poszczególnych stanowisk pracy;

 - profilaktyki chorób zawodowych;



Orzeczeń o zdolności do pracy i ewentualnych

 - profilaktyki wypadków;

przeciwwskazaniach;

 -profilaktyki chorób cywilizacyjnych w miejscu



Orzeczeń o chorobach zawodowych lub innych chorobach

związanych z wykonywaną pracą;

pracy;



Absencji chorobowej;

 - potrzeb opieki nad przewlekle chorym w



Inwalidztwa;

środowisku pracy;



Wypadków przy pracy (rejestr), ich przyczyn i okoliczności;

 - potrzeb opieki nad pracującymi na stanowiskach



Ekspozycji zawodowej (rejestr);

pracy chronionej;



Stanu zdrowia pracowników;

 - potrzeb opieki nad młodocianymi (15-18 lat);



Aktualnych wskaźników zdrowia (masa ciała, CTK, itp..);

 - potrzeb opieki nad osobami w wieku



Aktualnych stanów chorobowych

przedemerytalnym



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Profilaktyka chorób zawodowych

Profilaktyka wypadków

 Czy istnieje zagrożenie wypadkami i urazami przy



Czy w środowisku pracy istnieje ryzyko chorób zawodowych;

pracy,



Jakie czynniki występujące w środowisku pracy świadczą o

zagrożeniu chorobami zawodowymi;

 Co stanowi o zagrożeniu wypadkami, czy jest ono



Czy u pracowników zakładu występują niepokojące objawy

wynikiem warunków w środowisku pracy, czy też

wskazujące na możliwość istnienia chorób zawodowych;

ryzykownych zachowań pracowników;



Czy ryzyko chorób zawodowych wynika z warunków pracy,

czy tez z zachowań pracowników;

 Jakie działania należy podjąć , aby zmniejszyć



Jakie jest wyposażenie stanowiska pracy w środki ochrony

ryzyko wypadków, urazów w pracy

indywidualnej i zbiorowej



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Rozpoznanie sytuacji pracownika z uwzględnieniem

Rozpoznanie sytuacji pracownika z uwzględnieniem

środowiska pracy pozwala:

środowiska pracy pozwala:

 Ustalić kierunek współpracy pielęgniarki z lekarzem i

 Identyfikację zagrożeń zdrowia pracowników,

innymi pracownikami służby medycyny pracy w

występowania problemów zdrowotnych,

opiece nad zdrowiem pracownika;

dolegliwości , objawów chorobowych w

 Formułować wnioski dotyczące kształtowania

środowiska pracy sprzyjającemu człowiekowi w

środowisku pracy pozwalająca na objecie

różnych jego fazach życia;

wszystkich zagrożonych opieka lekarską

 Wczesną identyfikacje problemów zdrowotnych ,

trudności pozwalające postulować ukierunkowane

 Określenie zakresu i form niezbędnego

działania w zakresie dostosowania modernizacji

wsparcia i zapewnienia ciągłości opieki nad

stanowiska pracy, racjonalnego zarządzania

zdrowiem pracowników po rozpoznaniu ich

zasobami ludzkimi co prowadzi do zmniejszenia

sytuacji w środowisku pracy i uwzględnieniu

zagrożeń zdrowia;

ich sytuacji rodzinnej, socjalno-bytowej





podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

9

4/3/2012

Kryteria wymagane na stanowisko

Zadani pielęgniarki

pielęgniarki

Wykształcenie: dyplom pielęgniarki, prawo

I.

Nadzorowanie warunków pracy:

wykonywania zawodu, staż zawodowy co

1. Rozpoznawanie , ocen i monitorowanie warunków

środowiska pracy;

najmniej 2 lata w zawodzie, kurs

- sprawowanie nadzoru nad środowiskiem pracy;

- sprawowanie nadzoru nad stanem higienicznym środowiska

kwalifikacyjny lub Specjalizacja w dziedzinie

pracy;

pielęgniarstwa ochrony zdrowia pracujących

2. Ocena przestrzegania przepisów bhp i zasad bezpiecznej

pracy;

3. Sprawdzanie realizacji zaleceń lekarskich dotyczących

miejsca i warunków pracy pracowników;

4. Ocena przestrzegania przepisów prawa pracy dotyczących

ochrony zdrowia pracowników – zwłaszcza kobiet,

młodocianych, niepełnosprawnych



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Zadania pielęgniarki

Zadania pielęgniarki

5. Sprawowania czynnej opieki pielęgniarskiej nad grupami

5. Współpraca z pracodawcami, pracownikami ich

szczególnej troski w tym: nad młodocianymi, kobietami,

przedstawicielami oraz instytucjami odpowiedzialnymi za

kobietami ciężarnymi, przewlekle chorymi, niepełnosprawnymi.

systematyczną poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy.





6. Udział w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

II Udział w opiece nad zdrowiem pracowników

7. Współopracowywanie analiz, wniosków, sprawozdań na temat

1.

Przeprowadzenie wywiadu w zakresie rozpoznawania

stanu zdrowia podopiecznych, pracowników.

problemów i potrzeb zdrowotno



-społecznych

podopiecznego.

8. Udział w naradach poświęconych sprawom zdrowia

pracowników.

2.

Wykonywania badań i pomiarów antropometrycznych u

pracowników.

9. Współpraca z pracodawcami, pracownikami i ich przedstawicieli odpowiedzialnymi za ochronę zdrowia pracujących.

3.

Wykonywania specjalistycznych badań w pracowniach

diagnostycznych w zakresie: badań spirometrycznych,

audiometrycznych, elektrokardiograficznych

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Zadania pielęgniarki

Zadania pielęgniarki

III. Udział w informowaniu, poradnictwie, szkoleniu oraz

IV organizowanie i udzielanie pierwszej pomocy medycznej

promowaniu zdrowia pracujących

w stanach zagrożenia życia

1.

Informowanie pracowników o czynnikach ryzyka zawodowego i

1.

Współopracowywanie wewnątrzzakładowych zasad i

o możliwościach jego eliminowania bądź ograniczania.

instrukcji dotyczących udzielania pierwszej pomocy

przedmedycznej.

2.

Udzielanie pracownikom i pracodawcom porad w zakresie

rozwiązywania problemów dotyczących bhp pracy.

2.

Systematycznie szkolenie pracowników w zakresie

udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej.

3.

Upowszechnianie i realizacja w zakładach pracy programów,

promocji zdrowia inicjowanie działań prozdrowotnych

3.

Nadzór nad stanem wyposażenia zakładu w środki, sprzęt



i apteczki pierwszej pomocy.

4.

Doskonalenie metod edukacji zdrowotnej i wychowania

4.

Organizowanie i udzielenie pierwszej pomocy w

zdrowotnego.

wypadkach, zatruciach, stanach zagrożenia życia, nagłych

zachorowaniach w miejscu pracy.

5.

Organizowanie grup wsparcia społecznego.

5.

Współdziałanie z jednostkami ratownictwa medycznego.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

10

4/3/2012

Zadania pielęgniarki

Wykaz chorób zawodowych i

parazawodowych

V. Działalność zabiegowa

 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009

r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U.2009, nr 105

poz. 869)

1.

Wykonywanie zabiegów pielęgniarskich



Choroba zawodowa jest chorobą spowodowaną działaniem czynników szkodliwych samodzielnie i zleconych przez lekarza.

dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy, określona w wykazie chorób zawodowych.

2.

Wykonywanie szczepień ochronnych.

Powstaje wskutek stałego przebywania ciała w niedogodnej pozycji, systematycznego wykonywania forsownych czynności lub regularnego przebywania VI. Gromadzenie, prowadzenie i

w otoczeniu zawierającym czynniki szkodliwe dla zdrowia. Do czynników szkodliwych możemy zaliczyć: hałas, nieodpowiednie oświetlenie, zapylenie, promieniowanie, przechowywanie dokumentacji

związki chemiczne, zwiększone obciążenie psychiczne i fizyczne.





pielegniarskiej

choroby parazawodowe to choroby przewlekłe występujące z duża częstotliwością, dla których nie można określić w jakim stopniu do rozwoju tych chorób przyczyniły się czynniki związane z pracą, a w jakim inne czynniki. Należą do nich: choroba wieńcowa, nadciśnieniowa, wrzodowa, przewlekłe nieswoiste choroby układu oddechowego, niektóre schorzenia narządu ruchu, niektóre nerwice



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

Inne ustawy zwiazne z chorobami przy

Inne ustawy związane z chorobami przy

pracy

pracy

1.

Dz.U. 2006 nr 161 poz. 1141 Rozporządzenie Ministra Środowiska 1.

Dz.U. 2005 nr 81 poz. 716 Rozporządzenie z dnia 24 sierpnia 2006 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej

Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w

sprawie szkodliwych czynników

2.



Dz.U. 2006 nr 133 poz. 939 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy

dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu prac, przy wykonywaniu

oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo

których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby

narażonych na te czynniki

3.

Dz.U. 2006 nr 132 poz. 928 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2006 r. w sprawie wykazu czynników



chorobotwórczych oraz stanów chorobowych spowodowanych tymi

czynnikami, którymi zakażenie wyklucza wykonywanie niektórych

2. Dz.U. 2005 nr 76 poz. 669 Rozporządzenie prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia

Ministra Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia

zakażenia na inne osoby

2005 r. w sprawie sposobu i trybu zgłaszania

4.

t.j. Dz.U. 2006 nr 129 poz. 902 Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Prawo ochrony środowiska. Obwieszczenie Marszałka Sejmu wypadku przy pracy rolniczej oraz ustalania

Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 lipca 2006 r. w sprawie

jego okoliczności i przyczyn

ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo ochrony środowiska 5.

ze zm.

Dz.U. 2006 nr 169 poz. p 1

o 1

dst 9

aw 9

o

wa ,

o D

pie z

ka . U

zdr .

o

w 2

ot 0

na 0

dr 6



A. n

r 170 poz. 1217

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek



Przyczyny chorób zawodowych

Badanie specjalistyczne w zakładach opieki zdrowotnej

 Toksyczne substancje chemiczne

W z.o.z. badaniom specjalistycznym podlegają osoby

narażone na działanie;



 Pył przemysłowy

1. Promieniowania jonizującego;

 Czynniki fizyczne



Pracownie rentgenodiagnostyczne

 Czynniki biologiczne



Pracownie densytometryczne



Oddziały terapi energią promienistą np. rentgenoterapia

 Niekorzystne warunki mikroklimatyczne

2. Zmiennego pola elektromagnetycznego;

 Czynniki zwiane ze sposobem wykonywania prac:



Rezonans magnetyczny

wymuszona pozycja, ruchy często powtarzalne,



Magnetoterapia

ucisk na pnie nerwowe

3. Opar chemioterapeutyków;



Miejsca przygotowania chemioterapeutyków do podania



Miejsca prowadzenia chemioterapi nowotworów.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

Gniadek

11

4/3/2012

Czynniki narażenia zawodowego pielęgniarek i

Zalecenia

położnych

Pielęgniarki powinny

 czynniki fizyczne: promieniowanie jonizujące i

 korzystać z zalecanej odzieży ochronnej

polem elektromagnetycznym

 Chemiczne: związki chemiczne (składowymi

 Stosować techniczne środki ochrony (np..

leków, środków odkażających) o działaniu

Laminaria, wyciągi)

uczulającym, toksycznym, rakotwórczym,

mutagennym, upośledzającym funkcje rozrodcze

 Poddawać się badaniom profilaktycznym

 Czynniki biologiczne: wirusy, bakterie grzyby,

 zasięgać porad w zakresie bezpieczeństwa

pierwotniaki

zdrowotnego pracy

 Czynniki psychofizyczne: statyczne i dynamiczne

obciążonymi fizycznymi układu ruchu oraz

 Uczestniczyć w realizowanych programach

emocjonalnymi i percepcyjnymi obciążeniami

promocji zdrowia w miejscu pracy

psychicznymi



podstawowa opieka zdrowotna dr A.

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek



Gniadek

Choroby zawodowe pielęgniarek

 Alergie, choroby zakaźne, zatrucia substancjami

chemicznymi, nowotwory zawodowe

 Alergia astma oskrzelowa



wyprysk kontaktowy

 Choroby zakaźne: WZW typ A i B, C

 Niezbyt liczne uszkodzenia wątroby u pielęgniarek

anestezjologicznych wdychających opary środków

narkotycznych

podstawowa opieka zdrowotna dr A.

Gniadek

12