ZASTOSOWANIE ĆWICZEŃ GIMNASTYKI MÓZGU (KINEZJOLOGII EDUKACYJNEJ)(2)


PROGRAM WAASNY
 Ruch to drzwi do uczenia się
Paul i Gail Dennison
ZASTOSOWANIE ĆWICZEC GIMNASTYKI MÓZGU
(KINEZJOLOGII EDUKACYJNEJ)
NA ZAJCIACH JZYKA ANGIELSKIEGO W ZINTEGROWANYM
NAUCZANIU POCZTKOWYM
Do realizacji w roku szkolnym 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008
Opracowała: mgr Lidia Semak
Zespół Szkół nr 7 w Gdyni, ul. Stawna 4/6, 81-629 Gdynia
1. Opis programu
1.1. Metryczka
Przedmiot: język angielski
I etap edukacyjny: klasy I, II i III szkoły podstawowej
Typ kursu: początkowy
Wymiar czasu: 2 razy w miesiącu ok. 5-10 min na 45-
minutowych lekcjach językach
angielskiego odbywających się 1 raz w
tygodniu w kl. I i II oraz dwa razy w
tygodniu w kl. III. Ćwiczenia będą
stosowane na początku lub w środku
lekcji.
1.2. Określenie problemu
W ostatnich latach bardzo zwiększyła się liczba uczniów z problemami:
dysleksją rozwojową, zespołem nadpobudliwości psychoruchowej,
zaniedbaniami środowiskowymi czy też brakiem motywacji do nauki. Jako
nauczyciele na pewno lubimy klasy, gdzie dzieci siedzą spokojnie i słuchają
uważnie nauczyciela. Obecnie takie klasy zdarzają się coraz rzadziej, gdyż
kształcenie wymaga od dzieci niezwykłej pracy umysłowej oraz wysokiego
poziomu kontroli wewnętrznej niezbędnych do opanowania umiejętności
szkolnych przy minimalnym wykorzystaniu ruchu. Na równi z silną kontrolą
u dziecka wzrasta lęk i strach, że nie poradzi sobie z nauką, co z kolei
hamuje rozwój jego myśli, twórczości i spontaniczności. Dlatego proces
naturalnego rozwoju u dziecka nie może rozwijać się w pełnej mierze i
często zostaje zahamowany. Fakt ten stanowi istotny czynnik stresujący i
wpływa niekorzystnie na rozwój czynności poznawczych i samorealizację
dziecka. Z moich obserwacji wynika, że uczniowie w wieku 6-9 lat muszą się
ruszać, dotykać i biegać, żeby się nauczyć. Program  Gimnastyka Mózgu
autorstwa amerykańskich pedagogów Paula i Gail Dennison prezentuje nowy
kierunek w dziedzinie wiedzy o człowieku  Kinezjologię Edukacyjną.
Kinezjologia Edukacyjna uczy i pokazuje w praktyce możliwości
wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego niezbędnego do organizowania
pracy mózgu i zwiększające nasze możliwości uczenia się. Dlatego uważam,
iż warto zastosować elementy Gimnastyki Mózgu na lekcjach języka
angielskiego na I-wszym etapie edukacyjnym.
2
1.3. Charakterystyka programu
Zamierzam realizować program nauczania dla kl. I-III szkoły podstawowej:
 Język angielski w zintegrowanym nauczaniu początkowym Ewy
Lewandowskiej i Barbary Marciszewskiej zatwierdzony przez MEN, nr w
wykazie: DKW-4014-7/00 (Longman) wykorzystując na lekcjach elementy
ćwiczeń Gimnastyki Mózgu Paula Dennisona jako rozgrzewkę lub/i
ćwiczenia śródlekcyjne.
1.4. Założenia programu
Za najważniejsze założenie programu przyjmuję to, iż dziecko jest
podmiotem procesu nauczania. Program ma więc wspierać je w rozwoju, a
metody pracy powinny powinny być dostosowane do potrzeb oraz form
aktywności dzieci w tym wieku. Dziecku niezbędny jest ruch oraz aktywny
kontakt ze światem. Dzieci w tym wieku posiadają też naturalną ciekawość
świata i chęć do nauki, co warto wykorzystać pamiętając jednak o
zabawowej formie pracy oraz kręgu zainteresowań dzieci.
Treści nauczania zawarte w programie ułożone są w zakresy tematyczne.
Rozpoczynam naukę o od kręgu zainteresowań najbliższych dziecku (tj.
zabawki, dom, rodzina) i stopniowo poszerzam krąg zainteresowań o kolejne
tematy z dalszego otoczenia (szkoła, miejscowość itp.) Zakresy tematyczne,
materiał gramatyczny i słownictwo wprowadzane są spiralnie. Oznacza to
cykliczne powtarzanie materiału z jednoczesnym poszerzaniem go o nowe
elementy.
Wprowadzenie elementów kinezjologii edukacyjnej na zajęciach języka
angielskiego sprawi, że:
" lekcje uwzględniające naturalne potrzeby rozwojowe dzieci staną się
atrakcyjniejsze dla ucznia
" dziecko lepiej pokona lub zmniejszy stres
" poradzi sobie z emocjami
" poprawi wyniki nauczania
" wzmocni się motywacja do nauki
" wzmocni się poczucie własnej wartości u dzieci
3
2. Cele kształcenia i wychowania
2.1. Cele edukacyjne
2.1.1. Cele ogólne
Nadrzędnym celem programu jest uwrażliwienie dzieci na język angielskii i
osłuchanie z nim. Program realizuje cele edukacyjne zawarte w podstawie
programowej dla I etapu edukacyjnego (Załącznik nr 1 dorozporządzenia
MEN z dnia 15.02.1999r. w sprawie podstawy programowej kształcenia
ogólnego).
Cele ogólne wychodzące poza podstawę programową to:
" wytworzenie świadomości językowej (istnienia innych języków,
podobieństw i różnic z językiem ojczystym), co ma na celu
przygotowanie do systematycznej nauki języka na drugim etapie
edukacyjnym
" kształtowanie motywacji do nauki języka angielskiego
" poszerzanie wiadomości o innych kulturach i wpajanie postaw
tolerancji wobec innych narodowości
2.1.2. Cele szczegółowe
Cele szczegółowe rozumiane są jako rozwinięcie celu nadrzędnego i celów
ogólnych wynikających z podstawy programowej. Aby zrealizować cel
nadrzędny na tym etapie kształcenia, główny nacisk należy położyć na
rozwijanie sprawności słuchania i mówienia, traktując czytanie i pisanie jako
sprawności dodatkowe, wprowadzanie w drugiej kolejności.
Sprawność słuchania
" stopniowe osłuchanie z dżwiękami i intonacją języka angielskiego
(nauczyciel, nagranie)
" słuchanie tekstów angielskich różnego rodzaju (polecenia nauczyciela,
bajki, scenki, piosenki, itd.) odpowiednich dla tej grupy wiekowej w
różnych formach (nagranie, nauczyciel, inni uczniowie w klasie)
" rozwijanie umiejętności rozumienia poleceń nauczyciela i
odpowiedniego na nie reagowania (słowami lub całym ciałem)
" rozwijanie umiejętności słuchania w celu zrozumienia sytuacji
(komunikacja w klasie, scenki) i odpowiedniej reakcji
4
" rozwijanie umiejętności rozumienia kontekstu (bajki, opowiadania,
scenki)
" rozwijanie umiejętności wybierania szczegółowych informacji z
różnego rodzaju tekstów odpowiednich dla tej grupy wiekowej
Sprawność mówienia
" stopniowe wyrabianie poprawnej wymowy i intonacji w języku
angielskim
" wyrabianie nawyków językowych poprzez powtarzanie chóralne i
indywidualne oraz powtarzanie typowych sytuacji w klasie (np.
przywitanie, pożegnanie, pytanie o samopoczucie)
" zachęcenie do swobodnej wypowiedzi (eksperymentowania z
językiem bez obawy popełnienia błędu) o sobie lub na inne tematy
odpowiednie dla tej grupy wiekowej
Sprawność czytania
" rozwijanie umiejętności rozpoznawania formy graficznej słów i
kojarzenia jej z formą fonetyczną
" stopniowe oswajanie z formą pisemną słów, a następnie zdań
" rozwijanie umiejętności czytania na głos
" stopniowe rozwijanie zamiłowania do czytania dla przyjemności
Sprawność pisania
" stopniowe wprowadzanie pisowni pojedynczych wyrazów (od
przepisywania według wzoru do podpisywania obrazków)
" stopniowe rozwijanie umiejętności pisania pojedynczych zdań i
krótkich tekstów przez częściowe przepisywanie i uzupełnianie wzoru
" zachęcanie do twórczego użycia języka czyli swobodnej wypowiedzi
pisemnej (bez obawy popełnienia błędu) na podstawie podanego
wzoru
5
2.2. Cele wychowania
Praca dydaktyczno  wychowawcza w kl. I-IIISP, prowadzona w okresie
szczególnej plastyczności psychiki dziecka i jego podatności na
oddziaływanie pedagogiczne, jest wielostronną działalnością, w której
procesy nauczania  uczenia się, wychowania i samowychowania,
kształcenia i samokształcenia oraz wszelkie formy pracy opiekuńczo-
wychowawczej ściśle się ze sobą łączą i zmierzają do ukształtowania
osobowości dziecka zgodnie z systemem wartości humanistycznych.
Realizacja treści niniejszego programu ma na celu ukształtowanie takich
postaw i umiejętności, aby uczeń mógł:
" aktywnie uczestniczyć w życiu i pracy rodziny, klasy, szkoły oraz na
miarę swych możliwości, w pracy innych grup społecznych w
najbliższym środowisku
" rozwijać swoje zainteresowania
" właściwie oceniać postępowanie własne, kolegów i innych osób
" współdziałąć z kolegami w klasie i szkole
" szanować i chronić środowisko przyrodnicze
" mieć szacunek do zwierząt
" przejawiać wrażliwość na piękno przyrody
" dostrzegać wartości estetyczne w zachowaniu i wyglądzie własnym
oraz innych osób, zachowywać ład i porządek w otoczeniu
" troszczyć się o swoje zdrowie i dbać o bezpieczeństwo własne i innych
" przestrzegać higieny osobistej, higieny pracy i wypoczynku.
2.3. Cele stosowania ćwiczeń gimnastyki mózgu
2.3.1. Cele długoterminowe
" osiągnięcie lepszych wyników w nauce
" poprawienie koncentracji, koordynacji, ostrości postrzegania,
zdolności uczenia się
" szybsze i łatwiejsze zapamiętywanie materiału przez uczniów
2.3.2. Cele dorazne
" uwolnienie od stresów, napięć i negatywnych emocji
" wzrost aktywności
" odprężenie i relaksacja
6
" integracja półkul mózgowych a tym samym poprawa kookdynacji
pracy obu oczu, uszu rąk, nóg a także koordynacji tych organów z
mózgiem, co może pozytywnie wpłynąć na:
- poprawę umiejętności czytania i rozumienia
- poszerzenie pola widzenia
- Poprawę pisowni i grafiki pisma
3. Metody pracy
Oprócz tradycyjnych metod nauczania języka angielskiego w klasach I  III
SP takich jak: Total Physical Response (TPR)  Metoda Reagowania Całym
Ciałem, audiolingwalna, komunikacyjna, gry i piosenki, opowiadanie
historyjek i czytanie bajek, odgrywanie scenek czy prace plastyczne
zamierzam wprowadzić dodatkowe elementy Gimnastyki Mózgu.
Ćwiczenia, które zamierzam wykorzystywać na lekcjach jako rozgrzewkę
i/lub ćwiczenia śródlekcyjne przedstawiają się następująco:
" Ruchy naprzemienne (naprzemiennie dotykamy prawym łokciem
lewego kolana i lewym łokciem prawego kolana)  aktywizują obie
półkule mózgu jednocześnie. Stanowią więc idealną rozgrzewkę dla
wszelkich umiejętności wymagających przekraczania lateralnej linii
środkowej. Ćwiczenia naprzemienne angażują głównie mięśnie
brzucha a praca mięśni brzucha przekłada się bezpośrednio na pracę
ciała modzelowatego i tej części, która łączy prawą i lewą półkulę
mózgową. Tam właśnie najwięcej jest połączeń między prawą i lewą
półkulą. Podczas ćwiczeń pamiętamy o oddychaniu przeponowym.
" Połączenie ruchów naprzemiennych z metodą TPR (Total Physical
Response)  włączenie innych części ciała do ćwiczeń przy
jednoczesnym wydawaniu dzieciom poleceń w języku angielskim.
" Leniwe ósemki (kreślenie w powietrzu lub rysowanie na kartce
ósemki w pozycji poziomej i wodzenie wzrokiem za ręką/ołówkiem) 
umożliwia płynne przekraczanie wzrokowej linii środkowej podczas
czytania, aktywizując jednocześnie prawe i lewe oko oraz integrując
prawe i lewe pole widzenia. To ćwiczenie poprawia koordynację
mięśni oka, widzenie obuoczne i peryferyjne.
" Punkty na myślenie (rozmasowujemy opuszkami palca środkowego i
kciuka punktów leżących pod tętnicami szyjnymi)  stymulowanie tych
punktów powoduje przepływ świeżo utlenionej krwi do mózgu.
7
Ćwiczenie to poprawia przesyłanie informacji z prawej półkuli mózgu
do lewej części ciała i odwrotnie.
" Kapturek Myśliciela (delikatne naciągamy uszy w kierunku tyłu
głowy)  ćwiczenie pomaga uczniom skupić uwagę na słuchaniu.
Poprawia pamięć i percepcję słuchową. Rozluznia ono też napięcie
kości czaszki oraz stymuluje ponad 400 punktów w uszach.
Szczególnie warto jest wykonać to ćwiczenie przed zadaniami z
kasetą.
" Aktywna ręka (poruszamy wyciągniętym przedramieniem w przód,
tył prawą oraz lewą stronę przy jednoczesnym stwarzaniu oporu drugą
ręką)  jest to ćwiczenie, które wydłuża mięśni górnej klatki
piersiowej oraz ramion. Kontrola mięśniowa dużej i małej motoryki
powstaje właśnie w tym obszarze. Jeśli mięśnie te skrócą się z powodu
napięcia, wówczas czynności związane z pisaniem zostaną
zahamowane. Ćwiczenie to więc warto wykonać przed pisaniem.
" Słoń (kładziemy lewe ucho na lewym ramieniu a potem
wyprostowujemy lewą rękę jak trąbę. Przy rozluznionych kolanach
ręka maluje w powietrzu wzór leniwej ósemki zaczynając od środka z
oczami śledzącymi ruch końców palców)  ćwiczenie to aktywizuje
ucho wewnętrzne, by poprawić równowagę i jednocześnie integruje
mózg dla słuchania obousznego. Rozluznia napięte mięśnie szyi, które
dość często w sytuacjach szkolnych napinają sięW tym ćwiczeniu
tułów, głowa i pracująca ręka funkcjonują jako jedna całość.
Ćwiczenie poprawia pamięć świeżą i długoterminową. Integruje
wzrok, słuch i ruchy całego ciała.
" Pozycja Dennisona (układamy jedną kostkę nad drugą, krzyżując
nogi, następnie krzyżujemy ręce a dłonie łączymy razem i odwracamy.
Wyprostowujemy ramiona przed sobą łącząc razem zewnętrzne strony
dłoni kciukami do dołu. Przenosimy jedną rękę nad drugą, wewnętrzną
stroną do siebie i zamykamy je splecionymi palcami. Następnie
przenosimy zamknięte ręce do dołu i w stronę ciała tak, żeby w
efekcie końcowym spoczywały na klatce piersiowej łokciami w dół.) 
pomaga wyciszyć w maksymalny sposób nasz organizm. Jest
doskonałym ćwiczeniem na koncentrację.
" Wizualizacja i ćwiczenia relaksacyjne  zamierzam stwarzać
sytuacje, w których dzieci wyobrażają sobie na przykład inne
otoczenie lub siebie w innym miejscu. Nauczyciel opisuje dzieciom po
angielsku to, gdzie są, jak się czują, a dzieci wyobrażają to sobie.
Następnie dzieci odpowiadają na pytania lub opowiadają albo biorą
udział w scenkach. Tego typu ćwiczenia są okazją do słuchania języka,
rozwijają wyobraznię, Relaksująca atmosfera tego typu ćwiczeń
zmniejsza zahamowania w mówieniu.
8
" Istotnym elementem podczas wykonywania ćwiczeń jest picie wody
(najlepiej mineralnej niegazowanej). Woda jest doskonałym
przewodnikiem energii elektrycznej, mózgu i centralnym systemie
nerwowym.
Opisane powyżej ćwiczenia to tylko niektóre z całej gamy ćwiczeń
zalecanych przez Kinezjologię Edukacyjną w celu uaktywnienia naszych
możliwości uczenia się. Inne ćwiczenia wykonywane w pozycji leżącej lub
siedzącej nie byłyby możliwe do wykonania w klasach wieloosobowych.
Uczniowie mogą przynosić i pić niegazowaną wodę mineralną na lekcjach,
kiedy stosowane są metody równoważenia półkul. Jednakże powinni
przynosić ją w specjalnych butelkach z dziobkiem, aby uniknąć potrącenia i
zalania zeszytów i książek.
4. Przewidywane efekty
Opisana metoda daje niewymierne efekty. Można jedynie przypuszczać, iż
przy systematycznym stosowaniu ćwiczeń nastąpi:
" poprawa u dzieci funkcjonowania intelektualnego, emocjonalnego i
społecznego
" poprawa czytania i pisania
" poprawa koncentracji uwagi
" lepsze zapamiętywanie
" panowanie nad emocjami
" większa śmiałość, samodzielność i spontaniczność u dzieci
5. Opis założonych osiągnięć i sposób ich oceniania
5.1. Poziomy osiągnięć ucznia
Rozumienie ze słuchu
Uczeń:
" wykonuje polecenia wydawane przez nauczyciela po angielsku
" reaguje całym ciałem na pojedyncze zwroty i wyrazy
" rozumie sens bajek i historyjek (przy pomocy obrazków i gestów)
" rozumie wypowiedzi kolegów w klasie oraz nagrania na kasetach
audio
9
" potrafi wyróżnić najważniejsze informacje z tekstu słuchanego
Mówienie
Uczeń:
" potrafi powtarzać z anauczycielem lub nagraniem
" potrafi naśladować wymowę angielską
" odpowiada na pytania pojedynczymi słowami lub stałymi zwrotami
i wyrażeniami
" umie nazwać i krótko opisać np. zwierzęta, ludzi, przedmioty
" używa wybranych zwrotów i wyrażeń do komunikacji w klasie
" samodzielnie zadaje proste pytania nauczycielowi i kolegom w
klasie
Czytanie
Uczeń:
" czyta pojedyncze wyrazy poprzez kojarzenie formy pisemnej
języka z fonetyczną
" rozumie powtarzane często polecenia pisemne
" śledzi tekst czytany przez nauczyciela i potrafi wskazać na
przeczytany wyraz
" czyta głośno proste zdania znane z interakcji w klasie lub z często
powracających tekstów mówionych
" czyta prosty, krótki tekst
Pisanie
Uczeń:
" Przepisuje pojedyncze wyrazy i zdania z tablicy
" Wstawia wyrazy w luki w tekście na podstawie podanego wzoru
" Pisze prosty i kótki tekst według przedstawionego wzoru
" Samodzielnie pisze prosty i bardzo krótki tekst
10
Słownictwo
Uczeń:
" rozpoznaje i rozumie słowa w bajkach i historyjkach, choć nie
wszystkie potrafi użyć
" zna podstawowe słownictwo (potrafi powiedzieć) dotyczące
własnej osoby, części ciała, ubrań, członków rodziny, zwierząt,
owoców, warzyw,kolorów, liczb, zabawek, nazw dni tygodnia,
miesięcy, pór roku, sportów, pomieszczeń w domu, wyposażenia
mieszkania, przyborów szkolnych, środków transportu, instytucji w
mieście, zna także słownictwo określające czynności związane z
ruchem oraz czynności wykonywane regularnie
" umie zapisać słowa i pogrupować je w kategorie somatyczne,
zestawić wyrazy przeciwstawne
5.2. Zasady wewnątrzszkolnego oceniania uczniów
Sposób oceniania przedstawiony w niniejszym programie jest zgodny z
zasadami oceniania w nauczaniu początkowym i polega na stosowaniu oceny
opisowej oraz wdrażaniu uczniów do samooceny. Ocena opisowa nie
przewiduje wystawiania ocen cząstkowych i oceny końcowej w postaci stopni.
Zamiast tego dostarcza informacji o postępach ucznia w nauce bez
porównywania go z innymi dziećmi. Ocena opisowa podkreśla to, co dziecko
umie, co już osiągnęło oraz jaki wysiłek włożyło w naukę lub wykonaną pracę.
Stanowi to istotny czynnik motywujący do dalszej nauki, a także wzmacnia
poczucie własnej wartości. Zamierzam oceniać cztery podstawowe sprawności
językowe: słuchania, mówienia, czytania i pisania. Aby mieć dobre rozeznanie
w postępach dzieci będę na bieżąco w dzienniku lekcyjnym prowadzić notatki o
pracy dziecka na lekcji i jego postępach stosując odpowiednie oznaczenia
przyjęte w WSO klas I  III SP oraz zbierać prace dzieci. Sprawdziany pisemne
będą pełniły funkcję pomocniczą.
5.3. Wdrażanie do samooceny
Umiejętność samooceny jest jedną ze strategii efektywnego uczenia się i
krokiem w kierunku samodzielności w nauce. Jest też formą odpowiedzialności
za własną naukę, do czego dzieci mogą być wdrażane już na pierwszym etapie
edukacyjnym.
11
Zachęcanie do samooceny rozpoczynamu jak najwcześniej i początkowo w
bardzo prosty sposób. Pod koniec każdej lekcji lub co kilka lekcji pytamy dzieci,
czego się ostatnio nauczyły, co potrafią po angielsku powiedzieć, czy zadanie
było łatwe czy trudne i dlaczego. Rozmowa taka jest przeprowadzana po polsku.
Następnym krokiem ku samoocenie jest refleksja nad tym, czy dzieci się starały,
czy uważają, że włożyły w wykonanie zadania dużo wysiłku. Można zadać
pytanie, czy uważają, że mogły bardziej przyłożyć się do nauki i bardziej się
starać.
Kolejnym krokiem będzie wspólne z nauczycielem sprawdzanie zadania.
Nauczyciel pisze na tablicy prawidłowe rozwiązanie zadania, dzieci porównują
je ze swoim, uczciwie poprawiają błędy o ile je popełniły i samodzielnie
wystawiają sobie ocenę w postaci symbolu lub znaczka.
Bardziej zaawansowana forma samooceny i kolejny etap to samodzielne
sprawdzanie swojego tekstu. Dzieci mogą napisać pracę kontrolną
pozakończeniu rozdziału lub tematu i po napisaniu takiej pracy same ją oceniają,
zwracając uwagę na zagadnienia, których jeszcze dobrze nie opanowały.
6. Informacja o osobie realizującej program
Lidia Semak  nauczycielka języka angielskiego od września 1988 r. W chwili
obecnej posiada stopień zawodowy nauczyciela mianowanego. Posiada dyplom
Magistra Ekonomii oraz Filologii Angielskiej. Od chwili podjęcia pracy
nieustannie podwyższa i uzupełnia kwalifikacje do nauczania swojego
przedmiotu. Uzyskała następujące dyplomy i zaświadczenia (chronologicznie):
" 1988 r. - Dyplom ukończenia studiów magisterskich na Wydziale Ekonomiki
Transportu w zakresie ekonomiki i organizacji handlu zagranicznego.
" 1989 r. - Świadectwo ukończenia Studium Pedagogicznego dla nauczycieli z
wyższym wykształceniem.
" 1992 r. Certyfikat: First Certificate in English (FCE).
" 1994 r. Certyfikat: Certificate in Advanced English (CAE).
" 1996 r. Świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego, pedagogiczno-
metodycznego języka angielskiego w wymiarze 280 godzin zajęć
dydaktycznych.
" 1998 r. Certyfikat: Certificate of Proficiency in English (CPE).
" 2000 r.  Zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie I części metody
dr Paula Dennisona KINEZJOLOGII EDUKACYJNEJ
12
" 2003 r.  Dyplom ukończenia studiów magisterskich w zakresie Filologii
Angielskiej na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu.
Obecnie jest po drugim semestrze 3-semestralnych studiów podyplomowych w
zakresie Edukacji Zintegrowanej w Pomorskiej Wyższej Szkole
Humanistycznej.
7. Pozytywna opinia nauczyciela posiadającego
wykształcenie wyższe w zakresie zgodnym z zakresem
treści nauczania, które program obejmuje
Niniejszy program uzyskał pozytywną opinię nauczyciela mianowanego języka
angielskiego, opiekuna zespołu przedmiotowego języków obcych w Zespole
Szkół nr 7:
Mgr Dorota Skulska  Wittbrodt .................................
13


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kinezjologia edukacyjna
ćwiczenia z gimnastyki korekcyjnej
Technika wykonania i metodyka nauczania wybranych ćwiczeń gimnastycznych na lekcji wf
11 Gimnastyka Mozgu
Kinezjologia edukacyjna
Ćwiczenia gimnastyczne w ch Parkinsona b dużo ćwiczeń
Gimnastyka Mozgu 1 Artykul
Gimnastyka mozgu
Cwiczenia dla mozgu neuroplastycznosc
Gimnastyka Mozgu 2 Artykul
Kinezjologia edukacyjna

więcej podobnych podstron