Anna KOWALCZYK
POLITECHNIKA WARSZAWSKA
Systemy ogrzewania
20 lutego 2008
Wymagania stawiane instalacjom
ogrzewczym:
 równomierny przestrzenny rozklad
temperatury odczuwalnej,
 indywidualna regulacja temperatury,
 realizacja zmiennego w czasie programu
ogrzewania (np. oslabienia nocnego),
 odpowiedni mikroklimat wnetrz,
 umozliwienie utrzymania w czystosci
elementów instalacji, zwlaszcza grzejników,
2
Wymagania stawiane instalacjom
ogrzewczym (cd.):
 trwalosc,
 mozliwie niskie koszty eksploatacji,
 mozliwosc indywidualnego rozliczania
kosztów ciepla,
 mozliwie mala uciazliwosc dla srodowiska,
 latwa aranzacja pomieszczen,
 estetyka.
3
Klasyfikacja ogrzewan
Klasyfikacja ogrzewan
Ilosc ogrzewanych pomieszczen:
 ogrzewania miejscowe, w którym zródlo
przekazuje cieplo tylko do pomieszczenia, w
którym sie znajduje
(piece kaflowe, kominki,
przenosne grzejniki
elektryczne)
5
Klasyfikacja ogrzewan
Ilosc ogrzewanych pomieszczen:
 ogrzewania centralne, w których mozna
wyraznie wyodrebnic 3 podstawowe elementy
zródlo ciepla,
przewody
grzejniki
 obejmujace caly budynek (lub jego
segment),
 ogrzewania mieszkaniowe.
6
Klasyfikacja ogrzewan
Nosnik ciepla:
 woda (najczesciej stosowana z uwagi na dostepnosc, taniosc
i dobre parametry fizyczne),
 roztwór glikolu (zabezpiecza przed zamarznieciem),
 olej (b. rzadko),
 powietrze (spelnia równiez w okresie letnim funkcje
wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji),
 para wodna (rzadko, w budynkach przemyslowych i
uzytkowanych okresowo),
 energia elektryczna (rzadko z uwagi na wysokie koszty
eksploatacyjne),
7
Centralne ogrzewanie wodne
Sposób wywolania krazenia czynnika:
naczynie
ogrzane powietrze
wzbiorcze
Ogrzewanie:
woda goraca
grzejnik
konwekcyjny
 grawitacyjne,
zimne powietrze
 pompowe.
kociol
woda schlodzona
pompa
obiegowa
8
Centralne ogrzewanie wodne
Sposób wywolania krazenia czynnika:
Centralne ogrzewanie grawitacyjne 
krazenie wody nastepuje jedynie na skutek
róznicy gestosci wody ogrzanej i ochlodzonej.
Wady:
 duze przekroje przewodów (wieksza
bezwladnosc i koszt inwestycyjny),
 ograniczona mozliwosc prowadzenia
przewodów i zasieg ogrzewania,
 wymaganie minimalnych oporów
hydraulicznych dla armatury i zródla ciepla.
9
Centralne ogrzewanie wodne
Sposób wywolania krazenia czynnika:
Centralne ogrzewanie pompowe  obieg wody
wymusza pompa, która wytwarza róznice
cisnienia potrzebna do pokonania oporów
hydraulicznych instalacji.
Zalety (w stosunku do ogrzewania grawitacyjnego):
 duzo wiekszy zakres zastosowania,
uniezalezniony od wysokosci i dlugosci
ogrzewanego obiektu,
 mozliwosc stosowania mniejszych srednic
przewodów (mniejsze transportowe straty ciepla) i
wieksza swoboda w prowadzeniu przewodów ,
10
Centralne ogrzewanie wodne
Sposób wywolania krazenia czynnika:
cd. Zalety centralnego ogrzewania pompowego :
 duzo mniejsza bezwladnosc instalacji,
skuteczniejsza regulacja centralna i miejscowa,
 mozliwosc umieszczania grzejników ponizej
zródla ciepla.
Wady centralnego ogrzewania pompowego :
 mniejsza niezawodnosc (awaria pompy,
okresowy zanik napiecia) i wieksze koszty
eksploatacyjne (energia elektryczna do zasilania
pompy).
11
Centralne ogrzewanie wodne
Polaczenie z atmosfera:
 instalacje otwarte,
 instalacje zamkniete.
12
Centralne ogrzewanie wodne
Temperatura zasilania grzejników:
Ogrzewanie:
 wysokotemperaturowe (wiecej niz 115 °C),
 sredniotemperaturowe (100 115°C),
 niskotemperaturowe (do 100°C).
13
Centralne ogrzewanie wodne
Ilosc przewodów:
 instalacje dwururowe,
100 % 100 %
C**-60 C**-60
0 m 0 m
 instalacje jednorurowe.
100 % 100 %
C**-60 C**-60
0 m 0 m
14
Centralne ogrzewanie wodne
Schemat instalacji:
 instalacje pionowe:
 rozdzial dolny,
 rozdzial górny,
 instalacje poziome:
 uklad rozdzielaczowy,
 uklad trójnikowy,
 uklad rozdzielaczowo-trójnikowy,
 uklad petli.
15
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje pionowe (tradycyjne)
piony c.o.
16
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje pionowe:
- rozdzial dolny, - rozdzial górny,
17
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome - uklad rozdzielaczowy
skrzynka
z rozdzielaczami
18
Rys. Michal Strzeszewski
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome - uklad rozdzielaczowy
licznik
ciepla
przewody prowadzone w podlodze
19
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome uklad trójnikowy
piony c.o.
20
Rys. Michal Strzeszewski
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome - uklad rozdzielaczowo -
trójnikowy
skrzynka
z rozdzielaczami
21
Rys. Michal Strzeszewski
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome - uklad petli poziomej
piony c.o.
22
Rys. Michal Strzeszewski
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome - uklad petli poziomej
zawory termostatyczne
licznik
ciepla
zawory odcinajace z nastawa wstepna
23
Centralne ogrzewanie wodne
Instalacje poziome
Zalety w porównaniu z instalacjami pionowymi :
 duza statecznosc hydrauliczna (zwiekszone opory
instalacji poziomych),
 mozliwosc indywidualnego rozliczania odbiorców
na podstawie wskazan cieplomierza,
 zmniejszenie liczby pionów kosztem zwiekszenia
ich obciazenia (mniejsze ochlodzenie wody zasilajacej),
 mozliwosc odcinania instalacji domowych bez
koniecznosci wylaczania z ruchu calej instalacji,
 wieksza estetyka wnetrz (likwidacja pionów,
mozliwosc ukrycia przewodów).
24
Centralne ogrzewanie parowe
Nosnikiem ciepla jest para wodna wytwarzana w
kotle i doprowadzana przewodami do grzejników,
w których skrapla sie oddajac cieplo i w postaci
skroplin (kondensatu) powraca do kotla.
Stosowanie:
przy dzialaniu okresowym, gdzie w przerwach
eksploatacyjnych istnialoby niebezpieczenstwo
zamarzniecia instalacji wodnych, np. w halach
targowych, wystawowych.
w pomieszczeniach, gdzie para technologiczna
jest wytwarzana i wykorzystywana do innych
potrzeb, np. kuchniach, pralniach, fabrykach.
25
Centralne ogrzewanie parowe
Podzial wg cisnienia wytwarzanej pary:
ogrzewania niskoprezne (nadcisnienie pary do
70 kPa, któremu odpowiada temperatura 115°C),
wysokoprezne (nadcisnienie pary wieksze niz 70 kPa,
temperatura 140 ÷ 150°C)
podcisnieniowe (podcisnienie w stosunku do cisnienia
atmosferycznego utrzymywane przez pompe prózniowa).
26
Centralne ogrzewanie parowe
Zalety ogrzewania parowego w porównaniu z ogrzewaniem
wodnym
- duzo mniejsza bezwladnosc cieplna,
- brak niebezpieczenstwa zamarzniecia
- mniejsze koszty inwestycyjne (mniejsze srednice
przewodów i wielkosci grzejników),
Wady ogrzewania parowego w porównaniu z ogrzewaniem
wodnym
- brak mozliwosci regulacji wydajnosci kotla,
- wysoka i praktycznie stala temperatura grzejników,
- brak akumulacji ciepla w grzejnikach,
- szybka korozja przewodów (szczególnie
kondensacyjnych) oraz grzejników.
27
Centralne ogrzewanie powietrzne
Nosnikiem ciepla jest nagrzane powietrze .
Podzial w zaleznosci od sily napedowej powodujacej
obieg powietrza :
ogrzewania grawitacyjne
ogrzewania wentylatorowe
Podzial w zaleznosci od udzialu powietrza zewnetrznego :
ogrzewanie powietrzem zewnetrznym
ogrzewania powietrzem obiegowym
ogrzewania powietrzem mieszanym
28
Centralne ogrzewanie powietrzne
Zalety ogrzewania powietrznego
- mala bezwladnosc cieplna,
- wymiana powietrza w ogrzewanym pomieszczeniu
(wentylacja)
- mozliwosc centralnego oczyszczania powietrza,
- brak grzejników i przewodów (estetyka)
Wady ogrzewania powietrznego
- koniecznosc budowy w stropach lub scianach kanalów
wentylacyjnych,
- halas powstajacy w czasie dzialania wentylatorów,
- podatnosc na dzialanie wiatru.
29
Elementy instalacji c.o.
siec przewodów
zródlo ciepla
armatura
grzejniki
urzadzenia
zabezpieczajace
30