L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

Zadanie 1

a) Niech

3

0 





2 1

0

− 

2

− 2

4 −1 0 3

A =

1









B =

C = 



0 2 − 2

1 





0

−1

1

2

2

0





1

0 

Wyznacz macierz

AT + 2B - CT.

 3

6

T

b) Wyznacz macierz X wiedząc, żè

(3 X ) = 



− 6 0

 4

−1





 6

− 4

1 − 2

(odp. a)

X =



 , b)



 )

0

− 6

2

0 





− 2

1 

Zadanie 2

Zapisz w prostszej postaci:

( ) T

T

AB

T

A + ( A + B ) T

T

,

( TA( B + C ) T

T

,

(( AB) + ) T

T

C ,

(

T

A + A )( A − A ) T

T

Zadanie 3

1 2

1 0 −1





a) Dla macierzy A = 

 i B = 1 0 wyznacz iloczyny A⋅B i B⋅A,

2 3 − 2





3 1

 1

0 

 0



1

b) Niech A = 

 ,

B = 

 , wyznacz A⋅B , B⋅A , (A⋅B)T i BT⋅AT

− 2 − 

1

− 3



1



T

1  0

T



  

c) Wyznacz macierz X jeśli

[0 −1 ]1⋅[1 2 − 2] −3 X = −2 1



  

 0  3

5 6 − 

5

 2

− 

1





(odp. a) A⋅B = 

 , B⋅A = 1 0 −1 ;

−1

2 





5 3 − 

5

0

1 

− 2 − 

1

0

3 

0

3 

b) A⋅B = 

 , B⋅A = 

 ; (A⋅B)T = 

 , BT⋅AT = 

 ;

3 − 

3

− 5 − 

1

1 − 

3

1 − 

3

 − 2

c) X = 

 )

 3 

Zauważ, że mnożenie macierzy nie jest przemienne.

1

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

Zauważ, że spełniona jest własność (A⋅B)T = BT⋅AT

Zadanie 4

Sprawdzić, że następujące zbiory macierzy

 a

b



a) 

 : a, b > ,

0

a, b ∈  ,

−

R

b

a



cosα − sinα



b) 

 : α ∈ R

sinα

cosα 



z działaniem mnożenia macierzy są grupami abelowymi.

Zadanie 5

Uzasadnić, że dla macierzy kwadratowych zachodzi własność tr(AB) = tr(BA)

Zadanie 6

 2

3

− 2





Oblicz AB i BA jeśli A =  4

5

2  ,





− 6 7

8 

1 0 0

1 0 0

0 0 0













a)

B = 0 a 0 ,

b)

B = 0 1 b ,

c)

B = 0 0 1 ,





0 0 1





0 0 1





0 0 0

 2

3 a

− 2

 2

3

− 2









(odp. a) AB =  4

5 a

2  ,

BA = 4 a 5 a 2 a  ,





− 6 7 a

8 





− 6

7

8 

 2

3

3 b − 2

 2

3

− 2 









b) AB =  4

5

5 b + 2 , BA = 4 − 6 b 5 + 7 b 2 + 8 b ,





− 6 7 7 b + 

8





 − 6

7

8



0 0 3

 0

0

0









c) AB = 0 0 5 , BA = − 6 7 8 )





0 0 7





 0

0

0

Zadanie 7

a) Sprawdź, że wynikiem mnożenia AB, gdzie

 a

a

a

a 

0

 11

12

13

14 

 

 a

a

a

a

0

21

22

23

24 

A =

 

B =



 ,

a

a

a

a

 

1

 31

32

33

34 

 

 a

a

a

a

0

41

42

43

44 

jest macierz równa trzeciej kolumnie macierzy A.

Jaka powinna być macierz B, aby w ten sposób otrzymać drugą kolumnę macierzy A?

b) Sprawdź, że wynikiem mnożenia BA, gdzie 2

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

 a

a

a

a 

 11

12

13

14 

a

a

a

a

B = [1 0 0 0]

 21

22

23

24 

,

A = 



a

a

a

a

 31

32

33

34 

 a

a

a

a

41

42

43

44 

jest macierz równa pierwszemu wierszowi macierzy A.

Jaka powinna być macierz B, aby w ten sposób otrzymać czwarty wiersz macierzy A?

0

 

1

(odp. a) B =

B = 0 0 0

  , b)

[

]1)

0

 

0

Zadanie 8

a) Sprawdź, że wynikiem mnożenia BA, gdzie

 1

0

0

0 





 a

a

a

a 

11

12

13

14

 0

0

0

1 





B =

 a

a

a

a

21

22

23

24 





A =

0

0

1

0

,









a

a

a

a

 31

32

33

34 

 0

1

0

0 

 a

a

a

a

41

42

43

44 

jest macierz otrzymana z macierzy A przez przestawienie drugiego i czwartego wiersza.

Zauważ, że macierz B jest macierzą permutacji.

Jaka powinna być macierz B, aby w ten sposób otrzymać przestawienie pierwszego i drugiego wiersza macierzy A?

b) Sprawdź, że wynikiem mnożenia BA, gdzie

1 0 0 0

 a

a

a

a 

11

12

13

14









0 1 0 0

a

a

a

a

B =

 21

22

23

24 

A =



 ,

0

0

c

0





a

a

a

a





 31

32

33

34 

0 0 0 1

 a

a

a

a

41

42

43

44 

jest macierz otrzymana z macierzy A przez pomnożenie jej trzeciego wiersza przez liczbę c.

Jaka powinna być macierz B, aby w ten sposób otrzymać pomnożenie czwartego wiersza macierzy A przez 5?

c) Sprawdź, że wynikiem mnożenia BA, gdzie

1 0 0 0

 a

a

a

a 

11

12

13

14









0 1 0 0

a

a

a

a

B =

 21

22

23

24 

A =



 ,

c

0

1

0





a

a

a

a





 31

32

33

34 

0 0 0 1

 a

a

a

a

41

42

43

44 

jest macierz otrzymana z macierzy A przez dodanie do jej trzeciego wiersza, pierwszego wiersza pomnożonego przez liczbę c.

Jaka powinna być macierz B, aby w ten sposób otrzymać dodanie do czwartego wiersza, drugiego wiersza pomnożonego przez 7?

Zauważ, ze iloczyny a), b), c) odpowiadają elementarnym operacjom na wierszach macierzy A.

3

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

0 1 0 0





1 0 0 0

(odp. a) B = 

 ,

0

0

1

0





0 0 0 1

1 0 0 0





0 1 0 0

b) B = 

 ,

0

0

1

0





0 0 0 5

1 0 0 0





0 1 0 0

c) B = 

 )

0

0

1

0





0 7 0 1

Zadanie 9

Oblicz,

3



n

n

0

1

0

 a 1 0

2 1

0 













a)

0

0

1



 , b)

0

a



1 , c)

0 2

0 

0 0 0

0 0 a





0 0 − 

3



1

n( n

)

1

n

n−

−



n−2

 a

na

a





2

n

n−1



(odp. a) 0, b)  0

a

na

 ,



n



0

0

a









 n

n−1



2

n 2

0





c)

n

 0

2

0  )



n 

 0

0

(− )

3 

Zadanie 10

4 − 

3

Oblicz f ( )

2

A = x − 2 x + 5 jeśli A = 

 ,

2

1 

7 − 9

( 

 )

6 − 2

Zadanie 11

Oblicz wyznaczniki macierzy:

1 2



3

 1

− 2 0 1

2 − 2 0 1

2 − 

1













A = 

 , B = 1 2



3 ,

C =  0

0

0

2 , D = 0 −1 0 2 ,

1

3 





−







0 0



1

1

0

3

0

0

0

3

0









 0

−1 2 0

0

0

0

1

(odp. detA = 7, detB = 0, detC = -2, detD = -6) 4

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

Zadanie 12

Oblicz wyznaczniki macierzy:

−1 5 0

0

0

0

 2

3

0

0

0 









 0

0

3

− 2 0 0

 4

5

0

0

0 





0

0

2

− 5 0 0

A = 



1

7

1

1

1 ,

B = 

 ,





− 3 6 0

0

0

0

−1 3 2 3

4 









0

0

0

0

4

5

 9

8

4

9 16





 0

0

0

0

3

4

(odp. detA = -4, detB = -99)

Zadanie 13

1

−

Sprawd

T

T

ź, że det(4( BA)

n

B A ) = 4 , dla dowolnych nieosobliwych macierzy stopnia n.

Zadanie 14

Rozwiąż równanie:

3

x

− 4

2

−1 3 = 0

x +12

0

4

(odp. -10, 2)

Zadanie 15

Wyznacz (jeżeli istnieje) macierz odwrotną do macierzy:

1 2 3

 1

1

− 

1









a)

1 4 0 ;

b)  2

− 2 2  ;





0 2 1





− 3

3

3 

1

1

1

1 

1 0 0 0

 1

1

− 

1













1

1

−1 − 

1

0 0 0 1

c)  0

0

2  ; d) 

 ; e)

.

1 −1

1

−









1

0

1

1

0

−1 1

0 









1 −1 −1

1 

1 0 1 1



5

,

0

5

,

0

− 5

,

1 





(odp. a) − 1

,

0 25

1

,

0 25

3

,

0 7 

5 ,







,

0 25

− ,

0 25

,

0 25 

1

1





0 

 2

4



 5

,

0

,

0 25

−



5

,

0

1

1





b) 

0

 , c)

5

,

0

,

0 25

5

,

0

,







2

6 







1

1 

 0

5

,

0

0 

0





4

6 

5

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

 ,

0 25

,

0 25

,

0 25

,

0 25 





 ,

0 25

,

0 25

− ,

0 25

− ,

0 25

d) 

 ,

,

0 25

− ,

0 25

,

0 25

− ,

0 25





 ,

0 25

− ,

0 251 − ,

0 25

,

0 25 

 1

0

0

0 





 1

1

1

− 

1

e) 



−

)

1 −1 0

1





 0

1

0

0 

Zadanie 16

Wyznacz (stosując jedną i drugą metodę) macierz odwrotną do macierzy:

2 0 0

1 0 0

−1 − 2









A = 

 ,

B = 1 3 2 ,

I = 0 1 0 .

 2

3 





0 1 1





0 0 1



5

,

0

0

0 

 3

2 





(odp. A-1 = 

 , B-1 = − 5

,

0

1

− 2 , I-1 = I)

− 2 − 

1







5

,

0

−1 3 

Zadanie 17

Wyznacz macierz X jeśli

2 0 0

 1 

2 0 0













a) 1

3

2 ⋅ X =





 0 

b) X ⋅ 1

3

2 ⋅ =





[− 2 0 ]1









0 1 1

− 

1

0 1 1

2 0 0

 0

1

2 0 0













1 1 − 

1

c) 1

3

2 ⋅ X =





−1 0

d) X ⋅ 1

3

2 ⋅ =

















0 2

1 

0 1 1

 0

2





0 1 1

2 1

− 3

2 

− 2

4 

0 1

5 2 0 0

e) 

 ⋅ X ⋅ 

 = 



f) 

 ⋅ X ⋅ 

 = 



3 2

 5

− 

3

 3

− 

1

1 0

0 6

0 1

T

−1

T





1 2

1 2

1 0 1 2





3 − 2 2 1 2 3

g) 

 ⋅ X ⋅ 



= 

 − 





 X 

 =





h)





3 4

3 4

0 1 3 4





0

1  5 2

4 5

1 3

4 

1 3

4 





2 3 1





2 3 1

i) X 1 4

5

=









j) X 1 4

5

=









4 2







4 2



1 0 −

0



1





1 0 −

0



1

1 −1 1 − 3 2

− 6 

k) 

 X 

 = 



2 − 2 2 − 6

4 −12

6

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

T

− 2 − 2 0 − 

3

T

T











2 1





2 − 

1 

−1 2

l)



0

−1 ⋅ 2 0 −











 ⋅ X 



= 2 I



2 −







 +



 3



 5



3





3

0  

 1

0









 1

0 

1

− 

1



5

,

0







(odp. a) X =  5

,

1

 , b) X ⋅ = [− 5

,

0

−1 ]

3 ,





−



5

,

2

 0

5

,

0







− 5

,

0

2

− 5

c) X = −1 −



5

,

4

d) X ⋅ = 



−

,

5

,

0

1

−







1

 1

5

,

6







1 

24

13 

0

− 2 − 4

 18

−10

e) X = 

 , f)





X =

6 , g) X = 

 , l) X = 

 )

− 34 −18





− 6 −

−

0

0 



7

 30

18 

Zadanie 18

Znaleźć rząd macierzy:

2 2

1 2 3 4

2 3 4 0













3 3

a) 2 1 2 7 ; b) 0 0 1 1 ; c) 

 ;





4

5

1 1 1 1





1 1 0 0





1 2

0

1 

0 0

2

0

1 

 0

0

2

0

0

2









d) 

 , e) 3

2  , f) 1 0 1 0 2 

−1 0 3 0 −1 1

0 − 

1









2 1 −1 0 − 

1

0

0 

1

1

1

1 





2 1 3

1

1

−1 − 

1

g) 

 ;

h) [2 7];

i) [0 0]; j)

0 1 2





1 −1

1

−1





1 −1 −1

1 

(odp. a) 3, b) 3, c) 2, d) 2, e) 2, f) 3, g) 2, h) 1, i) 0, j) 4)

Zadanie 19

Znaleźć rząd macierzy:

2 − 3 0

 1

− 2 0 − 

3

 1

0

1













4

1

5

− 4

5

1

2 

a) −1

3

2 ;

b) 

 ;

c) 



3

− 3 −





0

7

5

1

1

 5

− 4 1









3

0

4

 1

− 2 0 − 

3

(odp. a) 2, b) 3, c) 2)

Zadanie 20

 c 1

Wyznacz rząd macierzy A = 

 w zależności od parametru c.

1 c

(odp. r A = 1, gdy c = 1 lub c = -1, r A = 2, dla pozostałych c) 7

L.Kowalski – zadania z macierzy - Zestaw 1

Zadanie 21

Znaleźć macierz permutacji

1 2 3 4

1 2 3 4

a) 

 , b) 

 .

 4 3 2 1

3 1 4 2

0 0 0 1

0 0 1 0









0 0 1 0

1 0 0 0

(odp. a) 

 , b)

)

0

1

0

0





0

0

0

1









1 0 0 0

0 1 0 0

Zadanie 22

Sprawdź przez indukcję, że

a

a

a

L a

11

12

13

n

1

a

a

a

L

0

21

22

23

n( n− )

1

a

a

a

L

0

31

32

33

2

= (− )

1

a ⋅ a − ⋅...⋅ a

n 1

n

,

1 2

n

1

L

L

L L L

a

a

−

−

0

L

0

n

1

,

1

n

,

1 2

a

0

0

L

0

n 1

Zadanie 23

Ile powinien wynosi

2

ć wyznacznik macierzy A spełniającej równanie A −

T

A = 0 .

(odp. 0 lub 1)

Zadanie 24

Oblicz

1 1 1 1 1

0 0 0



1









1 1 1 2 0

0 0 1



1

a) det

det





 , b)

1

1

3

0

0

0

1

1 1









1 4 0 0 0

1 1 1



1





5 0 0 0 0

(odp. a)1, b) 5!)

Zadanie 25

 1

0 

 0



1

Dla macierzy: A = 

 ,

B = 



− 2 − 

1

− 3



1

sprawdź, że det(AB) = detAdetB=det(BA), chociaż AB ≠ BA

Zadanie 26

Oblicz ATA i AAT gdy

a) A = [1 2 3]T,

b) A = [1 -2 3 -4],

Zadanie 27

Oblicz XTAX gdy

2 3

A = 

 ,

X = [x, y]T,

3 4

L.Kowalski, 15.03.2010

8