MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI1)
z dnia 25 maja 2004 r.
w sprawie pasz leczniczych2)
(Dz. U. z dnia 19 czerwca 2004 r.)
Obecnie prawo polskie dopuszcza już produkcję paszy leczniczej
we własnym gospodarstwie. Rolnik, który pragnie to robić we
własnym zakresie, musi jednak spełnić wiele warunków i uzyskać
urzędowe pozwolenie. Stosowanie paszy leczniczej odbywa się
każdorazowo również pod okiem lekarza weterynari i na podstawie
zlecenia wydanego przez lekarza.
Pasza lecznicza to szczególny rodzaj mieszanki, którą podaje się
dużej grupie zwierząt w trakcie leczenia lub zapobiegawczo. Nie
można przy tym zapominać, że stosowanie takiej paszy musi
odbywać się pod nadzorem lekarza weterynari . W gospodarstwie,
w którym można produkować paszę leczniczą, wprowadzany jest
Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej, a rolnik musi uzyskać od
służb weterynaryjnych specjalne pozwolenie.
Aby podawać lek w paszy we własnym gospodarstwie, należy
spełnić warunki zawarte w rozporządzeniu MRiRW z dnia 1
lutego 2007 r. (DzU, Nr 24, poz. 156 i 157) w sprawie pasz
leczniczych nieprzeznaczonych do obrotu. W tym celu w
gospodarstwie trzeba stworzyć osobną ścieżkę produkcyjną
dla tego rodzaju paszy. Wiąże się to z wydzieleniem
oddzielnych pomieszczeń, w których rozdrabnia się paszę i
materiały paszowe, miesza się składniki, przechowuje gotową
mieszankę z lekiem oraz czyści i odkaża się zbiorniki po
przechowywaniu paszy leczniczej. Trzeba ponadto posiadać
urządzenia do dozowania, rozdrabniania i mieszania
składników takiej paszy oraz certyfikowane urządzenia do
ważenia. Podłogi i ściany pomieszczeń muszą mieć
powierzchnię odporną na ścieranie, ale dającą się łatwo umyć
i odkazić.
Do produkcji paszy leczniczej należy wyznaczyć w gospodarstwie
osobę odpowiedzialna za cały proces wytwarzania. Rolnik ma
prowadzić też wewnętrzną kontrolę jakości i przestrzegać zasad
higieny. Polega to m.in. na tym, że dwa razy w roku oceniana jest
zawartość substancji czynnej w 1 g paszy leczniczej i raz w roku jej
homogenność. To ostatnie badanie trzeba powtórzyć, kiedy nastąpi
zmiana urządzenia do wytwarzania paszy leczniczej. Jednocześnie w
trakcie całego procesu powinno się prowadzić jego ocenę poprzez
pobieranie próbek wytwarzanej paszy do badań laboratoryjnych i
próbek archiwalnych. Dodatkowo opracowuje się plan zwalczania
szkodników, czyszczenia i odkażania urządzeń oraz pomieszczeń
produkcyjnych. Trzeba też zabezpieczyć paszę leczniczą przed
wtórnym zanieczyszczeniem, błędnym wymieszaniem lub
dawkowaniem składników i skażeniem krzyżowym.
Po zrobieniu paszy należy całą linię technologiczną oczyścić poprzez
wykonanie dwóch pełnych szarż mieszanki paszowej, dla których była
przeznaczona wcześniej wykonana pasza lecznicza. Zamiast mieszanki
paszowej można wykorzystać jeden z jej surowców, ale wtedy po
zakończonym czyszczeniu trzeba go oznakować i zużyć do produkcji tej
samej mieszanki.
Każda produkcji paszy leczniczej musi posiadać swój
oddzielny raport, który wykonywany jest na podstawie
zlecenia na jej wytworzenie. Muszą się w nim znaleźć
następujące informacje: kiedy paszę leczniczą
wyprodukowano, z czego i w jakiej ilości oraz dla
jakiej grupy zwierząt, podając przy tym uzasadnienie.
W tym dokumencie znajduje się również numer i data
zlecenia od lekarza weterynarii i jego dane
personalne. Raport uzupełnia informacja o czasie
stosowanie paszy leczniczej i jej dziennym zużyciu.
-w paszy leczniczej lek jest dokładnie wymieszany z pozostałymi
składnikami co gwarantuje, że w każdej porcji paszy znajdzie się
jednakowa ilość leku.
-producent paszy odpowiada za to, aby w paszy nie było tego
samego antybiotyku lub kokcydiostatyku, który jest stosowany jako
substancja czynna w premiksach leczniczych
-producent zwierząt ma możliwość kontroli ilości spożywanej paszy
co jest równoznaczne z ilością pobieranego leku
-stosowanie profilaktyki poprzez pasze nie wymaga żadnych
dodatkowych urządzeń w obiektach hodowlanych i produkcyjnych
dla zwierząt jak to ma miejsce w przypadku leków dodawanych do
wody
-pasze lecznicze są kontrolowane zarówno przez producenta jak i
przez inspekcję weterynaryjną co gwarantuje zachowanie
wszystkich reżimów technologicznych
-zastosowanie profilaktyczne leków w paszy leczniczej zapewnia
właścicielowi zwierząt określone korzyści.
-profilaktyka przy pomocy pasz leczniczych jest tańsza od innych
sposobów stosowania leków
Pasza lecznicza – wg Ustawy o paszach z dnia 22 lipca 2006
(Dz.U. Nr 144, poz. 1045)
- mieszanina jednego lub kilku dopuszczonych do obrotu, na
podstawie przepisów prawa farmaceutycznego, premiksów
leczniczych z jedną lub kilkoma paszami, przeznaczona, ze
względu na swoje właściwości profilaktyczne lub lecznicze, do
podawania zwierzętom w formie niezmienionej.
-Premiks leczniczy jest to weterynaryjny produkt leczniczy, który w
wyniku procesu technologicznego został przygotowany w postaci
umożliwiającej jego wymieszanie z paszą w celu wytworzenia
paszy leczniczej.