9. technologiczne właściwości roślinnych surowców paszowych

-ogólny stan fizyczny surowców- charakteryzowany jest zespołem cech określanych organoleptycznie. Cechami tymi są: barwa, zapach i ogólny wygląd surowca(zawartość zanieczyszczeń i wilgotność)

-zawartość wody

-skład chemiczny(sucha masa, popiół, azot ogólny, tłuszcz, włókno surowe, subst bezazotowe wyciągowe)

10. właściwości fizyczne i technologiczne surowców płynnych

Podstawowe cechy surowców ciekłych:

-gęstość

-lepkość

-temp krzepnięcia

-jednorodność

-kwasowość

12. ROZDRABNIANIE SUROWCÓW PASZOWYCH

Rozdrabnianie jest to proces polegający na podziale materiału na mniejsze cząstki pod wpływem działania elementów rozdrabniających urządzeń i maszyn pokonujących siły spójności cząstek.

Mechaniczne rozdrobnienie, metody: rozrywanie, zgniatanie, ścinanie, zginanie, ścieranie, uderzanie, rozłupywanie.

13. Urządzenia do transportu wewnętrznego surowców.

Podczas procesu produkcyjnego zachodzi potrzeba przemieszczania rozmaitych obiektów (surowców, półproduktów, opakowań, gotowych wyrobów). Mogą to być ruchy w obrębie jednej maszyny (np. między zespołami roboczymi automatów). Ten rodzaj transportu jest elementem procesu technologicznego. Natomiast przemieszczanie obiektów pomiędzy maszynami lub stanowiskami roboczymi jest tzw. transportem międzyoperacyjnym lub, w szerszym kontekście analizując, „transportem wewnętrznym”.

W bardzo dużych obiektach np.: w hutach, stoczniach, na placach budowy w transporcie wewnętrznym, oprócz środków transportu bliskiego, znajdują tez zastosowanie środki transportu dalekiego(np.: pojazdy samochodowe, tabor kolejowy).

Z punktu widzenia cech konstrukcyjnych wyodrębnia sie następujące rodzaje środków transportu:

1. Dźwignice, Dzwigniki (zebatkowe, srubowe, tłokowe, dzwigniowe), _ Ciegniki (wciagniki, wciagarki), _ Wyciagi (dzwigi, windy), _ Suwnice (pomostowe, półbramowe, bramowe, wspornikowe), _ 8urawie (stacjonarne, przenosne, przewozne, samojezdne).

2. Przenośniki, Przenosniki ciegnowe (tasmowe, członowe, kubełkowe, zabierakowe, podwieszone), _ Przenosniki bezciegnowe (grawitacyjne, impulsowe, wałkowe napedzane, srubowe, wstrzasowe), _ Przenosniki z czynnikiem posredniczacym.

3. Wózki i inne pojazdy kołowe Wózki naładowne, _ Wózki unoszace, _ Wózki podnosnikowe, _ Wózki ciagnikowe.

14. Rodzaje urządzeń dozujących surowce sypkie:

Dozowniki:
1)objętościowe:
*o działaniu ciągłym lub okresowym
-Bębnowe
-ślimakowe

-taśmowe

-wibracyjne

-tarczowe(talerzowe)

2)wagowe

*o działaniu ciągłym

-ważące(wagi przenośnikowe)

*o działaniu okresowym
-wagi porcjowe

Dozowniki objętościowe-umożliwiają uzyskanie strumienia materiału sypkiego o stałym natężeniu przepływu. Strumień materiału z dozownika może być kierowany bezpośrednio do mieszarki bądź też do zbiornika wagi sumującej.

Dozownik bębnowy-zespół roboczy stanowi bęben z przegrodami lub wgłębieniami, umieszczony w korpusie. Surowiec zasypywany otworem wlotowym dostaje się między przegrody bębna i w wyniku jego obrotów jest przenoszony do otworu wylotowego a z tąd na przenośnik zbiorczy lub do mieszarki. Wydajność można regulować.

Dozownik ślimakowy-składa się z pojemnika zasypowego, mieszadła spulchniającego, przekładni zębatej i ślimaka dozującego.

Dozownik taśmowy-składa się z krótkiego przenośnika taśmowego, układu napędowego oraz kosza zasypowego z napędzanym mieszadłem i zasuwą za pomocą której ustala się żądaną grubość warstwy unoszonej przez przenośnik

Dozownik wibracyjny-składa się z rynny, do której od dołu przymocowany jest wibrator elektromagnetyczny, oraz kosza zasypowego z zastawką regulującą grubość transportowanej warstwy

Dozownik talerzowy(tarczowy)-składa się z pojemnika surowca, cylindrycznego mankietu z układem do regulacji jego ustawienia względem talerza dozującego, skrobaka, przewodu doprowadzającego materiał z dozownika oraz układu napędzającego talerz i mieszadło. Materiał z kosza zasypowego przechodzi przez mankiet na talerz na którym się swobodnie rozsypuje.

Wagi porcjowe-wagi odważające materiał porcjami.W skład instalacji wchodzą 2 wagi: do odważania składników występujących w większych ilościach i do odważania składników dodawanych do mieszanki w ilościach niewielkich. Zbiornik wagi napełniany jest kolejno poszczególnymi komponentami, zgodnie z ustalona recepturą.Surowce dostarczane są z komór dozujących za pośrednictwem wybieraków do zbiornika lub drugiej wagi.Po skompletowaniu porcji dno zbiorników wagowych jest otwierane pneumatycznie i porcja odważonych surowców trafia do mieszarki.Po zamknięciu zbiorników wagowych proces dozowania zaczyna się od nowa.

15. od czego zależy proces mieszania

Na proces mieszania wpływają:

1)cechy fizyczne mieszanych produktów:

-wielkość cząstek i ich rozkład granulometryczny w mieszanym produkcie

-kształt cząstek

-gęstość

-wilgotność i właściwości higroskopijne

-adhezywność

-właściwości elektrostatyczne

2)cechy konstrukcyjne mieszarki

-rodzaj i geometria mieszadła

-kinematyka mieszdła

-sposób prowadzenia operacji mieszania

3) czynniki technologiczno-eksploatacyjne

-skład surowcowy mieszanki

-sposób sporządzania mieszanki

-czas mieszania

-wielkość mieszanej porcji

16.mieszarki stosowane w przemyśle paszowym

Mieszarki:

1)o działaniu okresowym(porcjowe)

-poziome

*ślimakowe(łopatkowe)

*wstęgowe(1i2 wałowe)

-pionowe

*ślimakowe

*planetarne

*wstęgowe

2) o działaniu ciągłym(przelotowe):

-łopatkowe

-bębnowe

-ślimakowe

Mieszarka pozioma wstęgowa-składa się ze zbiornika o kształcie koryta z zaokrąglonym dnem i umieszczonego wewnątrz mieszadła. Mieszadło tworzy wał o dużej wytrzymałości na którym są osadzone elementy przemieszczające i mieszające materiał sypki. Są to 2 taśmy nawinięte spiralnie wokół wału w pewnej od niego odległości, połączone z nim kilkoma wspornikami zapewniającymi sztywność mieszadła. Taśmy są nawinięte w przeciwnych kierunkach, dzięki czemu intensyfikują mieszanie, powodując powolny ruch materiału do środkowej części mieszarki.Mieszadło napędzane jest silnikiem przez reduktor. Mieszarka ma ruchome dno otwierane siłownikiem pneumatycznym za pośrednictwem układu dźwigniowego. Pod dnem miesci się zbiornik na wymieszany surowiec.na dnie zbiornika zainstalowany jest wybierak ślimakowy.

Mieszarka pionowa planetarna-mieszadło ślimakowe oprócz ruchu obrotowego wykonyje ruch postępowy wokół stożkowego zbiornika tuż przy ścianie. Materiał sypki pobierany z dna zbiornika jest jednocześnie podnoszony i przesuwany po jego obwodzie. Wypadkowy ruch materiału po spirali znacznie przyśpiesza wymieszanie i stwarza równocześnie możliwość uzyskiwania mieszanek o dużej precyzji rozmieszczenia składników w mieszance.

Mieszarki o działaniu ciągłym

Bębnowa-elem roboczym jest bęben ustawiony poziomo i oparty końcami na rolkach, napędzany silnikiem elektr. Na wewnętrznej ścianie bębna zainstalowane są prowadnice, współpracujące z nachylonymi listwami kierunkowymi, które przesuwają mieszany materiał do otworu wylotowego. Wielkość otworu wylotowego jest regulowana pokrętłem które przestawia zastawkę przez co zmienia się wydajnośc mieszarki.

Mieszarka łopatkowa-wykonywane z 1 lub 2 wa,łami łopatkowymi. Mieszarka składa się ze zbiornika w kształcie koryta wału z łopatkami i układu napędowego

17kondycjonowanie, parametry pary do kondycjonowania, parametry mieszanki

Kondycjonowanie- jest procesem typu HTST i polega na podgrzaniu produktów sypkich gorącym suchym powietrzem lub podgrzewaniu w zbiornikach z płaszczem grzejnym. Zabieg ten umożliwia częściową żelatynizację skrobi, dezaktywację enzymów, poprawę strawności a nawet sterylizację produktu. Konwencjonalne kondycjonowanie prowadzone jest w warunkach szybkiego podgrzewania parą, a więc i dowilżania przy tym może być prowadzone pod ciśnieniem. Temp pary to ok. 800-1000*C czas procesu 1-10min

Proces kondycjonowania zależy od:
*właściwego doboru relacji między trzema parametrami tego procesu tj. wilgotnością, temperaturą i czasem obróbki a cechami mieszanki.
parametry: temp:65-110*C, dodatek 0,5-2% wody lub 3-5% przegrzanej pary wodnej, ciśnienie 40-50 barów, możliwość dodania 5-8% tłuszczu

21. Czynniki wpływające na jakość granulatu

-czynniki wynikające z fizykochemicznych cech surowców oraz sposobu wstępnego przygotowania mieszanki do granulowania:
*kompleks fizykochemicznych właściwości surowców (skład chem, struktura, stan fizyczny itp.)
*stopień rozdrobnienia
*jednorodność wymieszania mieszanki
*stan fizykochem mieszanki po kondycjonowaniu
*obecność w mieszance surowców lub dodatków wpływających na przebieg granulowania(tłuszcze,melasa)

-czynniki wynikające z cech konstrukcyjnych zespołu prasującego granulatora:
*cechy geometryczne matrycy
*stopień chropowatości powierzchni wnętrza otworów
*prędkość obwodowa matrycy
*liczba rolek
*dopasowanie rolek do powierzchni matrycy

-czynniki technologiczno-eksploatacyjne
*skład surowcowy mieszanki
*intensywność i równomierność podawania mieszanki
*stabilność optymalnych parametrów pary wodnej i temp mieszanki
*ustawienie rolek względem matrycy
*dobór właściwej matrycy do rodzaju mieszanki
*stopień zużycia zespołu prasującego
*ustawienia noży odcinających granulat

22czynniki wpływające na proces chłodzenia granulatu

Czynniki wpływające na proces chłodzenia granulatów:

-średnica granul

-grubość warstwy granulatu

-temperatura granul na wlocie do chłodnicy

-wilgotność początkowa granulatu

-temp i wilgotność powietrza chłodzącego

-natężenie przepływu powietrza i sposób jego zasysania do chłodnicy

-Czas przebywania granulatu w chłodnicy

-drożność otworów w sitach (kolumnowa i przenośnikowa)

-stopień napełnienia chłodnicy

23rodzaje chłodnic stosowanych w procesie granulowania

Chłodnica przeciwprądowa CPM spełnia wymogi taniego chłodzenia przy wydajności aż do 40 ton na godzinę.
Proces jest niezwykle wydajny i sterylny. Unikalna technologia CPM pozwala na dużą wydajność chłodzenia przy niskim zużyciu energii i miejsca.
Chłodnica CPM jest szeroko stosowana przy produkcji pelet drewnianych, granulowanych pasz zwierzęcych, pasz sypkich oraz innych granulatów np. z plastiku.

Zasada działania chłodnicy przeciwprądowej
Ciepły produkt wpada do zbiornika (4) przez turnikiet zasypowy (1). Pod turnikietem rozdzielacz (3) zapewnia równomierny rozkład peletu w chłodnicy. Produkt jest chłodzony dzięki przepływowi powietrza, które wchodzi do wewnątrz poprzez drzwi rozładunkowe (5) i opuszcza chłodnicę przez wylot (10). Ilość peletu jest kontrolowana i regulowana przez czujniki poziomu (8). Jak tylko zbierze się odpowiednia ilość produktu czujnik przekazuje sygnał do urządzenia wyładowczego (5) i schłodzony materiał opuszcza zbiornik przez lej (7). W celu uniknięcia przeładowania chłodnica wyposażona jest w kolejny czujnik (9), który zatrzymuje proces dosypywania materiału.

Chłodnica kolumnowa-składa się ze zbiornika górnego, do którego granulat dopływa grawitacyjnie, pionowej kolumny chłodzącej z perforowanymi ściankami, umożliwiającymi intensywny przepływ powietrza, komory wewnętrznej, z którą połączony jest przewód ssący wentylatora, urządzenia do rozładunku granulatu, które jest włączane okresowo na sygnał czujnika górnego poziomu granulatu, leja wysypowego. Wadą tego typu chłodnic jest zbyt duży nacisk wywierany na dolne warstwy granulatu, co powoduje jego kruszenie oraz nierównomierne chłodzenie w wyniku poprzecznego przepływu strumienia powietrza przez dość grubą warstwę granulatu. Cas chłodzenia to ok. 5-15min.

Chłodnica przenośnikowa-składa się z obudowy wewnątrz której umieszczona jest perforowana taśma przenosząca granulat, wprawiana w ruch o regulowanej prędkości przesuwu silnikiem z przekładnią bezstopniową. Granulat wpada do chłodnicy otworem wlotowym, warstwą o grubości regulowanej zastawką, i dostaje się w strefę działania strumienia powietrza. Powietrze zasysane przez wentylator dostaje się górnymi okienkami wlotowymi, przechodzi przez rozłożony na taśmie granulat i trafia kanałem przelotowym do głównego przewodu odciągowego. Wadą chłodnic jest zajmowanie przez nie dużej powierzchni. Zalety: możliwość zestawiania segmentów w układy wielopoziomowe, dopasowane do wymogów danej linii technol.; łatwość automatycznej regulacji grubości warstwy i prędkości przesuwu taśmy w celu uzyskania najlepszego efektu chłodzenia.

Chłodnica kaskadowa-ma kształt dużej beczki, w której obracają się wokół pionowej osi segmenty sitowe. W określonym miejscu obwodu elementy te schodzą z prowadnicy, przechylają się i przesypują granulat na niższy poziom.

Chłodnica rotacyjna(bębnowa)-z poziomą osią obrotu bębna i perforowanymi przegrodami ustawionymi promieniowo, które od góry napełniane są kolejno granulatem.

19

Granulowanie (peletowanie), brykietowanie są formami

ciśnieniowej aglomeracji, czyli procesu, w którym sypki

materiał pod działaniem sił zewnętrznych i wewnętrznych

uzyskuje stałą, określoną formę geometryczną. Proces

znajduje szerokie zastosowanie m.in. w produkcji pasz oraz

ekologicznego paliwa stałego z odpadowych materiałów

roślinnych.

18. Od czego zależy proces kondycjonowania:

Od właściwego doboru relacji między trzema parametrami tego procesu tj. wilgotnością, temperaturą i czasem obróbki a cechami mieszanki (głównie podatnością na granulowanie i wilgotnością), wilgotność zależnie od różnicy czynników ma wynosić 13- 17 % temperatura 80 do 90 stopni,\

19. Głównym celem prowadzenia granulacji ciśnieniowej jest zmiana formy proszków produktów suszonych metodą rozpyłową z pylistej na drobne granule. Proszki te uzyskują postać drobnych ziaren co polepsza ich cechy technologiczne i zwiększa gamę ich zastosowań. Produkty w tej formie znajdują zastosowanie najczęściej jako dodatek smakowy lub wzbogacający do herbat ekspresowych (czarnych, owocowych i funkcyjnych) oraz innych produktów (nie tylko w przemyśle spożywczym) gdzie pożądana jest właśnie forma granuli, która umożliwia między innymi pokonanie problemów technologicznych jak: równomierne wymieszanie i dozowanie dodatków z pozostałymi składnikami o nieregularnych kształtach i różnej wielkości. czy też zlepianie i zbrylanie w przypadku np. zawilgoceń.

20. Mechanizm granulacji bezciśnieniowej polega na formowaniu granulki z pylistego materiału wokół zarodka granulacji. W tym przypadku zarodkiem dla granulki jest nasiono, na którym powstaje warstwa zwilżonego materiału będącego w ruchu. Granulowanie przez otaczanie jest bezciśnieniową metodą powiększania ziarna. Proces polega na przesypywaniu materiału zmieszanego z dodatkiem spoiwa lub cieczy granulacyjnej. Cząstki materiału intensywnie mieszane w urządzeniu granulacyjnym ulegają aglomeracji. Obecność drugiej fazy między cząsteczkami ciała stałego powoduje, że nawet niewielka ilość cieczy może pokrywać cienką warstewką powierzchnię zetknięcia cząstek i wypełniać nierówności tej powierzchni. Powstałe luźne granulki o niskiej początkowo wytrzymałości są zagęszczane w wyniku zderzeń mechanicznych Ważne jest to, że uzyskane granulaty zachowują wszystkie cechy organoleptyczne i odżywcze proszków suszonych metodą rozpyłową z których powstały.

21. Czynniki wpływające na jakość granulatu:
- skład skład surowcowy mieszanki
- stopień rozdrobnienia mieszanki
- gęstość usypowa mieszanki
- wilgotność
- temperatura podczas granulacji
- szybkość chłodzenia granulatu

24. Krytyczny Punkt Kontroli (CCP) (ang. Critical Control Point)- pojęcie z HACCP (analiza zagrożeń i krytyczny punkt kontrolny) - określa etap produkcji, który skutecznie i ostatecznie usuwa lub eliminuje zagrożenie (biologiczne, fizyczne lub chemiczne) do poziomu, który można uznać za bezpieczny.

1. Premiksy i ich znaczenie w żywieniu zwierząt.

Premiksy – mieszanki dodatków paszowych lub mieszanki 1 lub kilku dodatków z minerałami paszowymi lub wodą stosowanymi jako nośnik, które nie są przeznaczone do bezpośredniego żywienia zwierząt.

Podstawą racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich są mieszanki pasz treściwych, w których obok białka znajdują się w odpowiednich proporcjach takie składniki mineralne, jak: wapń, sód, potas, chlor, mangan, jod, żelazo oraz witaminy zapewniające prawidłowy rozwój zwierząt. Brak tych składników w paszach lub ich niedobór może być przyczyną wielu chorobliwych objawów u zwierząt, zarówno w okresie ich wzrostu, jak i w czasie pełnej dojrzałości. Mieszanki są dostosowane do intensywnych produkcji i pokrywa wysokie zapotrzebowanie intensywnie rosnących zwierząt na wszystkie makro- i mikroelementy oraz witaminy.

Np. Mieszanka paszowa uzupełniająca dla bydła Specjalnie dobrane składniki preparatu, doskonale bilansują dawkę pokarmową, na zasadzie równoważnego zbilansowania energii (NEL) i białka ogólnego. Preparat zwiększa ilość białka i tłuszczu w mleku.Poprawia zdrowotność stada. Dodatki paszowe-Substancje, drobnoustroje lub preparaty inne niż materiał paszowy i premiks, które są celowo dodawane do paszy lub wody w celu korzystnego wpływu na paszę lub zdrowie i produkcyjność zwierząt oraz środowisko

4. Graniczne udziały surowców paszowych w mieszankach i koncentratach

Wszystkie surowce użyte do produkcji mieszanek paszowych mają ustalone swoje graniczne udziały przez Komisję Oceny Pasz przy Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, które winny być przestrzegane.

Surowce używane do produkcji paszdzieli się na cztery grupy:

• zbożowe (stanowiące 60-80% mieszanki);

• białkowe (udział w mieszance 10-30%);

• surowce inne (do 30%);

• dodatki paszowe (do 10% mieszanki).

 Graniczne udziały surowców w mieszankach pasz treściwych

1.śruty zbożowe- bez ograniczeń pszenna (tylko cena ) , żytnia 30-40% dla tuczników, 10% dla macior pszenżytnia, 50-60% dla tuczników

2.otręby- żytnie 10% dla tuczników

łącznie ze śrutą 30% dla tuczników, 10% dla macior, przen. le dla macior min 10%

3.nasiona roślin strączkowych 15-20%

-          bobik, groch –15%

-          łubin biały- 5% dla tuczników, 0% dla macior

-          łubin żółty- 10%

produkty żytnie + strączkowe ( substancje antyodżywcze) 20-25 % dla tuczników, dla macior nie stosuje się takiej kombinacji

4. Śruty poekstrakcyjne- do 30%śruta poekstrakcyjna sojowa, rzepakowa- 20-25% dla tuczników starszych, słonecznikowa- 15-20% ( ze względu na zawartość włókna ). Lniana- do 10%

5.Pasze pochodzenia zwierzęcego- min 2% dla macior i tuczników max 8%

6.Przetwory mleczne- mleko odtłuszczone w proszku (dla tuczników nie stosować)

7.Susz z zielonek do 10% ( I klasy)

8.Drożdże- do 5%

9.Składniki mineralno-witaminowe 3-5%

 

Graniczne udziały surowców w koncentratach białkowych

1.      Nasiona rośli strączkowych 10-45%

2.      Śruty poekstrakcyjne- bez ograniczeń śruta p. sojowa

3.      mączka rybna 6-10%

4.      mleko w proszku 30%

5.      drożdże pastewne 15-20%

6.      składniki mineralne 10%, w tym 1,5-2%, premiksy- składniki mineralne, witaminy, dodatki paszowe.

7. zasady magazynowania roślinnych surowców paszowych

• Pasze w takich gospodarstwach muszą być przechowywane z dala od substancji chemicznych oraz innych produktów nie nadających się do spożycie przez zwierzęta.

• Pasze lecznicze należy przechowywać oddzielnie od pasz nie posiadających właściwości leczniczych, pasze przeznaczone tylko dla danej kategorii zwierząt w sposób muszą być przechowywane i skarmiane zwierzętami w sposób ograniczający ich podanie zwierzętom dla których nie są przeznaczone.

W ramach działań własnych producent zobowiązany jest:

• utrzymywać czystość, a tam gdzie jest to konieczne - przeprowadzać dezynfekcję sprzętu i urządzeń używanych przy produkcji, przygotowywaniu, pakowaniu, przechowywaniu i transporcie pasz,

• zapewnić, zgodnie z wymaganiami, higieniczne warunki produkcji, transportu i przechowywania,

• zawsze używać czystej wody w celu uniknięcia skażenia,

• zapewnić ochronę przed zanieczyszczeniami, których źródłem mogą być zwierzęta,

• stosować opakowania nie będące źródłem zanieczyszczeń.

Pasze treściwe (ziarno, otręby) przechowywane w suchym magazynie niewiele tracą na wartości pokarmowej, natomiast w pomieszczeniach wilgotnych nie tylko powstają straty składników pokarmowych, lecz rozwijają się różne szkodniki i drobnoustroje, które powodują psucie się paszy.

omieszczenia, w których pasza jest sporządzana lub przechowywana, powinny spełniać następujące warunki.

1. Pomieszczenia, wyposażenie, pojemniki, skrzynie i pojazdy przeznaczone do przetwarzania i przechowywania pasz muszą być utrzymywane w czystości i dodatkowo objęte programem zwalczania szkodników.

2. Rozkład, rozplanowanie, konstrukcja i rozmiar pomieszczeń oraz wyposażenie powinno:
a) pozwalać na ich odpowiednie oczyszczenie i dezynfekcję,
b) ograniczyć do minimum ryzyko popełnienia błędu i eliminować możliwość zanieczyszczenia, zanieczyszczenia krzyżowego lub jakiegokolwiek niekorzystnego wpływu na bezpieczeństwo i jakość sporządzonej i przechowywanej paszy. Maszyny mające kontakt z paszą powinny być osuszane po każdym czyszczeniu na mokro.

3. Pomieszczenia i urządzenia wykorzystywane do sporządzania mieszanek i procesów wytwórczych poddaje się regularnie odpowiednim kontrolom, zgodnie z zaleceniami podanymi przez ich producenta.

4. Pomieszczenia muszą być odpowiednio oświetlone – naturalnie bądź sztucznie.

5. Instalacje odprowadzające wodę muszą zostać zaprojektowane i wykonane w sposób uniemożliwiający zanieczyszczenie ich środkami żywienia zwierząt.

6. Woda wykorzystywana w procesie wytwarzania pasz powinna charakteryzować się odpowiednią jakością; a kanały instalacji wodnej powinny być stabilnie umocowane.

7. Ścieki, odpady i deszczówka powinny być odprowadzane w sposób nie wywierający niekorzystnego wpływu na wyposażenie ani na bezpieczeństwo oraz jakość pasz. Nad procesami psucia się pasz oraz pylenia należy sprawować kontrolę, aby zapobiec pojawieniu się szkodników.

8. Okna, drzwi i inne otwory muszą, gdzie jest to konieczne, mieć zabezpieczenia uniemożliwiające dostęp szkodników do pomieszczeń.

9. Jeśli jest to konieczne, stropy i instalacje napowietrzne muszą być tak zaprojektowane, skonstruowane i wykończone, aby zapobiec gromadzeniu się tam zanieczyszczeń, a także ograniczyć w tych miejscach skraplanie wody.

8. Procesy zachodzące w magazynowanych surowcach roślinnych.

W magazynowanych surowcach zachodzi wiele procesów, które powodują zmiany składu chemicznego oraz właściwości fizycznych. Magazynowane surowce są żywymi organizmami, zachodzą w nich pewne procesy życiowe, tj. oddychanie, utrata wody, czyli transpiracja, i dojrzewanie oraz zmiany niekorzystne wywołane przez drobnoustroje, np. gnicie, pleśnienie, lub enzymy własne, np. kiełkowanie, samozagrzewanie się. Podczas oddychania surowców roślinnych ulegają utlenianiu węglowodany, czemu towarzyszy wydzielanie CO2, H2O i energii cieplnej W czasie oddychania następują ubytki węglowodanów i ogólnej masy surowców, im proces jest intensywniejszy, tym ubytki są większe. Procesy oddychania przebiegają najwolniej w temperaturze 00 C, intensywność ich wzrasta w miarę wzrostu temperatury. W czasie magazynowania surowce powinny być ułożone dosyć luźno i należycie wietrzone, aby odprowadzić wydzielające się ciepło i CO2. W przeciwnym razie może nastąpić samozagrzewanie się i zaparzenie. Porastanie ziarna, nasion strączkowych i oleistych następuje głównie przy zawilgoceniu ziarna. W ziarnie zachodzą znaczne zmiany składników organicznych, wzrasta aktywność enzymów. Zwykle towarzyszy tym procesom intensywny rozwój mikroflory. Ziarno silnie porośnięte nie nadaje się do przetwórstwa. Ziarno na skutek samo zagrzewania się Wszystkie surowce roślinne ze względu na swój skład są dobrym środowiskiem do rozwoju owadów, roztoczy i gryzoni. Szkodliwe gryzonie to myszy i szczury, które dostają się do magazynów przez różne szpary. Zjadają one ziarno, nasiona i inne artykuły spożywcze, zanieczyszczają je odchodami. Gryzonie mogą przenosić choroby zakaźne, takie jak tyfus, gruźlicę, wściekliznę.
Przy niewłaściwym zabezpieczeniu magazynów mogą się do nich dostawać ptaki, głównie wróble i gołębie. Wyjadają one magazynowane surowce i zanieczyszczają je odchodami.
Największą grupę szkodników stanowią owady, do których należą chrząszcze i motyle.ma stęchły zapach, ciemną barwę, nie nadaje się do przetwórstwa. Szkody, jakie wyrządzają szkodniki magazynowe można podsumować następująco:
- ubytek masy na skutek zżerania
- obniżenie jakości surowców przez nagryzanie, uszkadzanie powierzchni i umożliwianie zakażenia wtórnego
- zanieczyszczanie odchodami, wylinkami, kokonami i martwymi osobnikami
- podnoszenie temperatury i wilgotności surowca, przez co jest możliwy rozwój mikroflory i działalność enzymów
- roznoszenie bakterii chorobotwórczych
- niszczenie opakowań i urządzeń magazynowych.
Produkty porażone przez szkodniki są w wielu przypadkach szkodliwe dla człowieka, np. zanieczyszczone rozkruszkami. Szkodliwe są wydaliny szkodników i produkty rozkładu artykułów spożywczych. Produkty porażone mają zmieniony smak i zapach; często nie nadają się do spożycia.

6. Wymagania jakościowe stawiane surowcom paszowym.

- ogólny stan fizyczny surowców –określony zespołem cech, które określa się organoleptycznie ( te cechy to :barwa, zapach, ogólny wygląd.

Surowce dostarczone do do wytwórni mieszanek paszowych powinny być wolne od wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń szkodliwych

Stan każdego surowca dostarczanego do zakładu określony jest normą np. dla surowców dostarczonych w postaci rozdrobnionej, określa się zwykle 2 wielkości tj. dopuszczalną ilość frakcji pylistej i górną graniczną wielkość cząstek

Wysoki stopień czystości surowca paszowego

Wilgotność surowców, w surowcach występujących w stanie sypkim zawartość wody decyduje o możliwości ich składowania i użycia jako komponentów do produkcji mieszanek. Zawartość wody w surowcu zależy opd jego rodzaju, składu chem., tekstury itp. 11-14 % wilgotności surowca jest odpowiednia do prowadzenia procesów technologicznych

Każdy z surowców cechują określone proporcje w zawartości poszczególnych składników, z których każdy inaczej oddziałuje na poszczególne operacje i procesy technologiczne. Dlatego wymagane jest prawidłowe zapoznanie się z charakterystyką chemiczną umożliwiającą tworzenie zestawów recepturowych, które pozwalają wyeliminować niekorzystny wpływ niektórych cech surowców na przebieg procesów technologicznych.

2surowce płynne stosowane w produkcji pasz i ich właściwości.

Składniki w formie ciekłej dodawane są w celu wzbogacenia pasz pod względem kalorycznym, poprawienia ich właściwości smakowych i w celu racjonalnego wykorzystania substancji ubocznych z przetwórstwa spożywczego(melasa, serwatka, wywar, tłuszcze zwierzęce i roślinne, hydrolizaty rybne. Dodatek surowców płynnych zmniejsza pylistość i poprwia warunki aglomeracji cząstek sypkich, ułatwia przebieg procesu granulowania., zwiększa wilgotność pasz

Melasa – dodawana do pasz przemysłowych sypkich sypkich granulowanych w ilości od 5 do prawie 50% zależnie od sposobu jej dodawania i rodzaju i przeznaczenia paszy. Dodatek melasy wpływa na wzrost trwałości i twardości granulatu, stąd jej dodatek przed granulowaniem ogranicza się zazwyczaj do do ok. 5%

Tłuszcze roślinne i rybne – w temp pokojowej są ciekłe nie nastręczaja kłopotów w transporcie , przeładunkach, składowaniu i dozowaniu. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego mają konsystencje stała, muszą być podgrzewane przed procesami technologicznymi. Dodatek tłuszczu do mieszanki przed granulowaniem jest ograniczony do ok. 3%

Ekstrakty rybne, ekstrakty kukurydziane (mazoferm), zagęszczony odciek podrożdżowy na bazie melasy, zagęszczona serwatka. Surowce te są składowane oddzielnie w zbiornikach odpornych na korozję, są wśród nich składniki o pH 4,5 i niższym. Ekstrakty rybne zagęszczane są w wyparkach do zawartości ok. 50% suchej masy, celowo zakwasza się do uzyskania pH 4,5 kwasem siarkowym, co umozliwia ich bezpieczne składowanie .. Ekstrakty rybne dodaje się do składników sypkich w mieszarce głównej wstęgowej w ilości do 2%. Ekstrakty kukurydziane są zagęszczane podobnie jak ekstrakty rybne. Ekstrakty kukurydziane wprowadza się tak samo jak ekstrakty rybne. Serwatka może być wprowadzana do sypkich mieszanek w mieszankach przelotowych i porcjowych, po czym pasza może być granulowana Ze wzglądu na wysoką zawartość wody ilość tego dodatku jest ograniczona. To ograniczenie wynika z łatwości psucia.. Produkcja paszy wzbogaconej serwatką wymaga częstego mycia i dezynfekcji instalacji.

- aminokwasy w formie ciekłej np. alimet

5. Zasady opracowywania receptur paszowych.

Zgodnie z wymaganiami żywieniowymi pasza dostarczana zwierzętom powinna zawierać wszystkie potrzebne im składniki w ilościach niezbędnych do uzyskania optymalnych efektów produkcyjnych. Do opracowania niezbędnych receptur niezbędne są dane dotyczące ilości poszczególnych oznaczalnnych składników w surowcach, jak białko, węglowodany i związki mineralne.. Zawartość różnych związków w składzie surowca może się zmieniaćnp zaleznie od odmiany nawet jesdego gatunku nasion, procesu obróbki technologicznej, źródła pochodzenia. Tak więc opracowywanie szczegółowych receptur musi się opierać na znajomości cech surowców. Należy pamiętać że wartość żywieniowa tego samego surowca jest zwykle rózna dla poszczególnych gatunków zwierząt, co wynika z róznic w budowie anatomicznej i cechach fizjologicznych. Przy układaniu receptur obowiązuje szereg zasad szczegółowych i ograniczeń wynikających głównie ze składu i stanu surowców, a także ze względów technologicznych technologicznych ekonomicznych

1Wymień i omów surowce stosowane w produkcji pasz pełnoporcjowych.????

Mieszanka paszowa pełnoporcjowa-Mieszanka paszowa przeznaczona do bezpośredniego żywienia zwierząt o składzie zapewniającym taką ilość składników pokarmowych, która jest niezbędna do zaspokojenia dziennych potrzeb żywieniowych zwierząt danego gatunku, w określonym wieku lub użytkowanych w określony sposób.

4 grupy surowców:

- surowce pochodzenia roślinnego

- surowce pochodzenia zwierzęcego

- dodatki smakowe

- dodatki mineralne i witaminowe

Surowce pochodzenia zwierzęcego:

Zboża- pszenica – zawiera najwięcej białka spośród zbóż, mało tłuszczu i włókna ;jęczmień – wartością pokarmowa dorównuje pszenicy ale zawiera dwukrotnie więcej włókna; zyto - zboże wysokoenergetyczne o dużej zawartości skrobii, posiada gorsze wartości smakowe; kukurydza – komponent prawie każdej mieszanki paszowej, o najwyższej zbóż zawartości skrobii, ale uboga w związki mineralne; owies – zawiera dużo włókna pochodzącego z łuski; nasiona oleistych –konopie, słonecznik, len, mak, rzepak; nasiona prosa – czerwone, semegalskie, murzyńskie, zwyczajne; nasiona strączkowych- groch, gryka, peluszka,bobik, łubin słodki, soczewica; orzechy włoskie i ziemne; owoce i warzywa; gryka; oleje roślinne- oliwkowy, kukurydziany, sojowy, słonecznikowy, rzepakowy; zielonki- sałata, szpinak, kalafior, trawy, kapusta włoska. ; produkty uboczne z przetwórstwa zbozowego – podczas przerobu ziarna zbóż na mączki i kasze uzyskuje się także mączki pastewne i otręby. Mączki pastewne w porównaniu z otrębami cechuje mniejsza zawartość włókna. Stosowane są otręby jęczmienne, owsiane, pszenne, żytnie. ; Śruty poekstrakcyjne - z nasion roślin oleistych należ do grupy wysokobiałkowych surowców paszowych otrzymuje się je w procesie ekstrahowania oleju przy uzyciu rozpuszczalników. Dodawane są do mieszanek w postaci sypkiej o określonym rozdrobnieniu i wilgotności 12-14% Stosowane są poekstrakcyjna śruta sojowa,rzepakowa, arachidowa, słoneczniówa, bawełniana, sezamowa, lniana, kokosowa, palmowa.

Dodatki smakowe- specjalne preparaty pozwalające na zwiększenie atrakcyjności produkowanych pasz. Mogą być produkowane w postaci sypkiej lub płynnej i mają zastosowanie dla poszczególnych grup zwierząt.

Dodatki mineralne i witaminowe- lepiszcza i barwniki stosowane w żywieniu zwierząt w celu zapewnieniu odpowiedniego składu pokarmu. Do tych surowców zaliczamy kredę, sól, węgiel drzewny, piasek, gliny, preparaty witaminowe. Lepiszcze stosuje się jako spoiwo przy produkcji kolb i kostek dla ptaków.

Surowce pochodzenia zwierzęcego- mięso wołowe, drobiowe, wieprzowe; produkty uboczne przemysłu mięsnego(uszy, żołądki, kości); mleko odtłuszczone w proszku- zawiera witaminy z grupy B, białko surowe, tłuszcz surowy; serwatka zagęszczona; serwatka w proszku; mączki rybne- zawierają od 50 do 80% białka do 25% subst mineralnych, dużo lizany i metioniny; mączka mięsna i mięsno-kostna- zabroniona; mączka z odpadów drobiowych; tłuszcze zwierzęce; tłuszcz rybny.